به گزارش ایسنا، همدلی نوشت: انتشار بخشی از دست‌نوشته‌های نیما یوشیج، شاعر بزرگ و بنیان‌گذار شعر نو فارسی، بار دیگر توجه به آثار این ادیب خلاق را برانگیخته است. فرهنگستان زبان و ادب فارسی به‌تازگی رونمایی از این دست‌نوشته‌ها را آغاز کرده و بخشی از اشعار منتشرنشده او را در قالب کتابی با عنوان «از غریب من؛ دفتری از اشعار منتشرنشده نیما یوشیج» به دوستداران ادبیات معرفی کرده است. این آثار که شامل ۲۰۹ قطعه شعر و ۲۳ حکایت به سبک و سیاق سعدی است، به واسطه بازخوانی و تصحیح پژوهشگران آماده شده‌اند، اما این اقدام، علاوه بر استقبال، نقدهایی نیز به دنبال داشته است.
بنیان‌گذار شعر نو
نیما یوشیج، نام اصلی علی اسفندیاری  زاده دهکده یوش در استان مازندران است. او با انتشار اشعاری مانند «ققنوس» و «آی آدم‌ها »راهی تازه در ادبیات فارسی گشود و قالبی نو در شعر فارسی ایجاد کرد که بعدها به نام «شعر نیمایی» شناخته شد. نیما در طول عمر خود با نقدهای گوناگونی روبرو بود، اما آثار او با پشت سر گذاشتن زمان، جایگاه خود را در ادبیات فارسی تثبیت کرد. دست‌نوشته‌های نیما نه‌تنها نمایانگر تکامل فکری و هنری او هستند، بلکه مسیر حرکت او به‌سوی قالب نیمایی را نیز به‌وضوح نشان می‌دهند. به گفته مهدی علیایی مقدم، پژوهشگر ادبیات فارسی، انتشار این آثار ما را با جنبه‌های نادیده‌ای از نیما آشنا می‌کند.
نیما زمان زیادی از عمرش را صرف تجربه‌گری و یافتن قالبی مناسب برای بیان نوآورانه خود کرد. این تجربه‌گری، گاهی در آثار منتشرنشده‌اش بازتاب یافته که خود او گاه آن‌ها را «غیرقابل چاپ» می‌دانسته است. علیایی مقدم معتقد است این دست‌نوشته‌ها حتی با وجود کیفیت‌های مختلف، ارزش تاریخی و فرهنگی دارند. او تأکید می‌کند که انتشار این آثار می‌تواند درک بهتری از روند تحولی شعر فارسی و جایگاه نیما در آن ارائه دهد.
مخالفت‌ها و ملاحظات
منتقدان انتشار این دست‌نوشته‌ها به چند نکته اشاره کرده‌اند؛ برخی معتقد هستند نیما بسیاری از نوشته‌هایش را که صلاحیت انتشار نداشتند، از بین برده و تنها آثاری باقی مانده‌اند که از نظر او شایسته نگهداری بوده‌اند. نویسندگانی مانند جلال آل احمد و محمد معین نظرات متفاوتی درباره انتشار اشعار نیما داشتند و گاهی از انتشار بخش‌هایی از آثار او جلوگیری کردند. انتخاب نام‌هایی برای دست‌نوشته‌ها که از سوی خود نیما تعیین نشده‌اند، موضوعی است که برخی آن را مغایر با فضای ذهنی و عاطفی نیما می‌دانند.
انتشار آثار نیما، از جمله دست‌نوشته‌های این مجموعه، فرصتی برای پژوهشگران و علاقه‌مندان است تا سیر منطقی تحولات شعر او را بررسی کنند. به‌ویژه اینکه نیما تحت تأثیر جریان‌های مختلف فکری، از ادبیات کلاسیک فارسی گرفته تا شعر فرانسه، قرار داشت و این تأثیرات را در قالبی نوین عرضه کرد. به گفته علیایی مقدم، این دست‌نوشته‌ها نشان می‌دهند نیما حتی پیش از سرودن «ققنوس»، از قالب‌های سنتی مانند مستزاد استفاده کرده و به‌تدریج به سبک خاص خود دست یافته است. این آثار، نه‌تنها نشان‌دهنده تکامل ادبی نیما هستند، بلکه بر جایگاه او به‌عنوان یک نوآور بزرگ در ادبیات فارسی تأکید می‌کنند. انتشار دست‌نوشته‌های نیما یوشیج، کنار تمام نقدها و استقبال‌ها، فرصتی برای بازخوانی میراث فکری و هنری این شاعر پیشگام است که شعر فارسی را وارد دوره‌ای تازه کرد و به آن عمقی نوین بخشید.
انتشار دست‌نوشته‌های نیما یوشیج فرصتی استثنایی برای شناخت عمیق‌تر مسیر تحول این شاعر بزرگ در خلق قالب نیمایی و شعر نو فارسی فراهم کرده است. این دست‌نوشته‌ها نه تنها نمایانگر روند خلاقیت نیما در تجربه‌های مختلف شعری هستند، بلکه نشان می‌دهند چگونه او با جسارت، شعر فارسی را از چارچوب‌های سنتی به سوی نوگرایی سوق داده است.
یکی از ابعاد مهم انتشار این اسناد، امکان بازخوانی و تحلیل دقیق‌تر آثار منتشر نشده نیماست. پژوهشگران می‌توانند با مطالعه این دست‌نوشته‌ها، مسیر فکری، اجتماعی و سیاسی نیما را بهتر درک کنند و تأثیر عوامل مختلف را بر شعر او بررسی نمایند. به عنوان مثال، حکایت‌نویسی نیما به سبک سعدی، که در مجموعه «از غریب من» برجسته شده، بُعدی تازه از او را نشان می‌دهد که تا پیش از این کمتر شناخته شده بود.
انتخاب عنوان‌های جدید برای آثار منتشر نشده نیما نیز گاهی مورد نقد قرار گرفته، چرا که ممکن است با فضای آثار او هماهنگی کامل نداشته باشد. با این حال، پژوهشگرانی همچون مهدی علیایی مقدم تأکید دارند که این دست‌نوشته‌ها، حتی اگر به طور کامل نمایانگر نگاه نیما نباشند، ارزش تاریخی و ادبی بسیاری دارند و می‌توانند ابعاد ناشناخته‌ای از شخصیت و آثار او را آشکار کنند.
رونمایی از مجموعه دست‌نوشته‌های نیما یوشیج، به ویژه در مراسمی که با حضور چهره‌های برجسته ادبی برگزار شد، نشان‌دهنده علاقه و تلاش برای حفظ و بازنمایی میراث این شاعر پیشگام است. این آثار، پلی میان گذشته و آینده ادبیات فارسی هستند و با وجود تمام چالش‌ها و انتقادات، نقش مهمی در گسترش شناخت ما از نیما و تأثیر او بر شعر فارسی ایفا می‌کنند. یوشیج همچنان نماد جسارت، خلاقیت و نوآوری در شعر فارسی باقی می‌ماند و انتشار این دست‌نوشته‌ها راهی برای نزدیک‌تر شدن به جهان پویای اوست.

انتهای پیام