در مقایسه با مفاهیمی همچون فرهنگ سازمانی، فرهنگ عمومی و نظایر آن، مفهوم فرهنگ کار کمتر تعریف شده است. فرهنگ کار و اشتغال در میان صاحبنظران همواره به عنوان بزرگترین پیشنیاز نیل به پیشرفت مطرح بوده و در واقع فرهنگ توسعه محور، همواره تودههای مختلف اجتماعی را به سوی دستیابی به آرمانی بزرگ راهنمایی و هدایت میکند.
اکثریت جامعه، اشتغال را در پشت میزنشینی و جذب افراد در ادارات و سازمانهای دولتی میدانند اما کارشناسان تاکید دارند که این نگاه باید تغییر یابد و برای تغییر آن لازم است فرهنگ کار اصلاح شود و تفکر کارآفرینی در میان نسل نوجوان و جوان شکل بگیرد. به زعم آنها این جمله که می گویند «کار نیست» صحت ندارد، بلکه در اصل مشکل در فقدان فرهنگ کار است.
فرهنگ کار از اهمیت بسزایی برخوردار است و در آشنایی افراد با محیط کار و راهیابی به بازار کار تاثیرگذار است. این فرهنگ باید از خانوادهها آغاز شود و از طریق آموزش و پرورش و دانشگاهها در سطح جامعه نهادینه شود.
فراهم آوردن امکان تصمیمگیری براساس عقل و درایت در تمام مراحل زندگی، به ویژه از دوران کودکی، از جمله بنیانهای اصلی و تأثیرگذار در ایجاد و تقویت فرهنگ کار محسوب میشود.
بررسیهای کارشناسان مسائل اجتماعی نشان میدهد که فرهنگ کار در لرستان در مقایسه با استانهای دیگر در سطح پایینتری قرار دارد و این در حالی است که در دیگر استانها با وقوف بیشتر به نقش استراتژیک نیروی انسانی و نگرشهای آن به کار و تولید، مفهوم فرهنگ کار از اهمیت فزایندهای برخوردار شده است.
زمانی که فرهنگ کار نهادینه شود، کار به عنوان یک ارزش تلقی میشود و همه افراد جامعه در سطوح مختلف کار کردن را مسیر توسعه موزون جامعه دانسته و از طریق درست کار کردن به توسعه اقتصادی کمک میکنند.
رهبر معظم انقلاب کارآفرینی را نوعی عبادت و ارزش آفرینی دانسته و با اشاره به اهمیت کار و کارآفرینی از دیدگاه اسلام، ایجاد اشتغال را علاوه بر جنبه مهم ثروت آفرینی، نوعی زمینهسازی برای بکارگیری گنجینه استعدادهای انسانی عنوان فرمودند.
ایشان با تاکید بر نیاز اساسی کشور به کار و کارآفرینی می فرمایند: دو دلیل اساسی یعنی «آمادگی کشور برای جهش» و «فشار اقتصادی دشمنان» ، ثابت می کند که ایران بزرگ امروز بیش از هر زمان دیگر به کار و کارآفرینی نیاز دارد. برهمین اساس در ابلاغ سیاستهای کلی اشتغال، بر لزوم ترویج و تقویت فرهنگ کار، تولید، کارآفرینی و استفاده از تولیدات داخلی به عنوان ارزش اسلامی و آموزش نیروی انسانی متخصص، ماهر و کارآمد متناسب با نیازهای بازار کار و ارتقای توان کارآفرینی با مسئولیت نظام آموزشی کشور تاکید دارند.
عدم وجود فرهنگ قوی کار در لرستان موجب شده است تا کم کاری و بیکاری پنهان در میان آحاد مردم به نوعی عادت تبدیل شده و این نابهنجاری هنجار تلقی شود و استان بیکار لقب بگیریم.
وضعیت فرهنگ کار در لرستان برای توسعه اقتصادی و اجتماعی استان در حال حاضر مطلوب نیست و باید متحول شود و نکته مهم این است که این فرهنگ بدون کار مفهومی ندارد و باید ایجاد اشتغال و حمایت از کارآفرینان در اولویت مسئولان باشد.
نقش نهادهای آموزشی و تربیتی از جمله خانواده، مدرسه و رسانهها در ترویج و نهادینه کردن فرهنگ کار و تلاش گروهی از مهمترین عواملی است که کمتر مورد توجه واقع میشود.
کودک در مدرسه با تاکیدات فراوان بر نخبهپروری و ایجاد رقابتهای فردی بین دانش آموزان و خانوادهها با اهمیت فوق العاده قائل شدن به موفقیتهای فردی فرزندان، آنها را از روحیه کار جمعی روز به روز دورتر میکنند.
به همین دلیل جایی که فعالیت فردی بروز و ظهور مشخصی ندارد و پاداشی دریافت نمیکند، یعنی در عرصه کارهای گروهی، فرد انگیزه لازم برای ورود به این حوزه ها را نخواهد داشت بنابراین با این ایده که اگر من کار را انجام ندهم دیگری انجام خواهد داد و کار برزمین نمیماند و یا اگر قرار است کار من دیده نشود و کم کاری دیگران در سایه کار و تلاش من رنگ ببازد، پس چه لزومی دارد من این کار را بکنم، دچار اهمال کاری میشود.
برای گسترش فرهنگ کار و مقابله با تنبلی چارهای نداریم جز آن که با اصلاح ساختارهای مرتبط با بازار کار و فعالیتهای علمی و تحصیلی و سیستمهای ارتقا، انگیزه کار را افزایش دهیم و مهمتر از آن این که در روشهای تعلیم و تربیت فرزندانمان به شیوههای مبتنی بر فردگرایی و نخبه پروری صرف، تجدید نظر کنیم.
هرچه بیشتر در جامعه و خانواده و مدرسه به جای تکیه بر موفقیتهای فردی و نخبه پروری به تلاش جمعی ارزش داده شود فرهنگ کار و تلاش و پشتکار که لازمه پیشرفت و توسعه کشور است ارتقاء مییابد.
وقتی افراد در یک کار گروهی به اهمیت کاری که انجام میدهند باور داشته باشند و بدانند که عملکرد تک تک آنها به درستی قابل ارزیابی است و عملکرد فردی آنها برای موفقیت و رسیدن به اهداف تعیین شده ضروری است، تنبلی و اهمال کاری به حداقل میرسد.
انتهای پیام