مستند «علی مسیو» به کارگردانی مسعود میر در هشتمین جشنواره تلویزیونی مستند حضور دارد و از شبکه مستند سیما پخش خواهد شد.

سوژه از کجا آمد؟

به گزارش ایسنا، مسعود میر، کارگردان این مستند در گفت‌وگویی درباره سوژه مستند خود توضیح داد: مستند «علی مسیو» درباره شخصیت تاریخی به همین نام است؛ او یک تاجر پرآوازه تبریزی در دوران مشروطه است که همزمان با وقایع سیاسی آن روزگار، گروه‌های آزادی‌خواه و وطن دوست را برای کوتاه کردن دست دشمنان همراه می‌کند. یکی از کارهای او قطع کردن دست روس‌هاست که قصد داشتند همراه با محمدعلی شاه، آذربایجان و آزادی‌خواهانش را از بین ببرند. همچنین یکی از کارهای او دور کردن افرادی است که گوش به فرمان شاه هستند و تلاش می‌کنند جلوی مشروطه‌خواهان را بگیرند. 

وی ادامه داد: علی مسیو سازوکاری را برای نظم‌دهی به مبارزان در تبریز راه‌اندازی می‌کند که بعدها به مرکز غیبی تبریز یا فوج نجات معروف می‌شود. اعضای این گروه مخفی، تلاش می‌کردند تا ضمن مبارزه با شاه، مردم را از گزند آسیب‌ها محفوظ بدارند. محمدعلی شاه برای جلوگیری از قدرت گرفتن مشروطه دستور به حصر تبریز می‌دهد و این شهر به مدت ۱۱ ماه در محاصره می‌ماند. در این مدت، علی مسیو هم به مردم شهر ارزاق می‌رساند و هم گروه‌های مسلح را ساماندهی می‌کند تا بتوانند در مقابل نیروهای حکومتی و البته قوای روس مبارزه کنند و دوام بیاورند. 

این مستندساز با تاکید بر اینکه علی مسیو، آدم چندوجهی بوده است، خاطرنشان کرد: او هم یک کاراکتر اقتصادی دنیا دیده دارد و هم یک مبارز است؛ همه وجوه شخصیتی او برایم جذاب بود اما در این بین، زیست پنهان او بسیار عجیب و جالب بود؛ او، به هر حال رهبر یک مرکز غیبی بوده اما در تاریخ ما بازتاب زیادی نداشته و مردم ما اطلاعات کمی از او دارند. خاطرات او سینه به سینه نقل شده و به نظرم به بهانه یک کار پژوهشی مستند می‌شد نام او را احیا کرد.

او ضمن تاکید بر اینکه علی مسیو یک قهرمان ملی است، بیان کرد: او قهرمان ملی است، چراکه هر ایرانی که برای خاکش، آزادی مردمش و کوتاه کردن دست اجنبی تلاش کند، حتما قهرمان ملی است؛ ما باید افرادی که قسم خورده و عاشق خاک کشورشان هستند را قهرمان ملی بدانیم.‌

میر همچنین درباره تحقیق و پژوهش این مستند توضیح داد: پژوهش این مستند کار بسیار فشرده‌ و طولانی مدت بود و به جرأت می‌توانم بگویم دریافت اطلاعات، حتی تا اواسط تولید مستند نیز ادامه داشت. در تولید این مستند هیچگاه عنصر کشف را فراموش نکردیم و به همین دلیل در میانه راه با شگفتی‌های زیادی مواجه می‌شدیم.  

علاقه به ساخت مستند پرتره

وی اضافه کرد: در این مستند هم پژوهش میدانی داشتیم، هم پژوهش کتابخانه‌ای؛ منابع بسیار محدودی در اختیار داشتیم و چند کتاب محدود وجود داشت که انگار همگی از روی هم کپی برداری شده بودند. معتبرترین این کتاب‌ها تاریخ مشروطه بود و کتاب‌های دیگر نیز شبیه به همین بودند. هیچکدام از این کتاب‌ها به سوالات ما پاسخ نمی‌دادند. سوالات ما درباره چرایی مرگ او در میانسالی، وضعیت زندگی‌اش و ... بود. با این حال باید تاکید کنم که ما کشف کردن و پژوهش را به صورت مداوم ادامه دادیم و شاید راز موفقیت فیلم در همین موضوع باشد. 

کارگردان مستند «علی مسیو» سپس درباره علاقه خود به ساخت مستند پرتره اظهار کرد: دو مستند پرتره ساخته‌ام؛ یکی علی مسیو است و دیگری درباره ایتالو کالوینو است. بنابراین علاقه‌مندی به ساخت مستند پرتره دارم اما قسم خورده آن نیستم. به دلیل شغلم که روزنامه‌نگاری است، زندگی آدم‌ها همیشه برایم مهم بوده است و شاید دلیل ساخت چنین مستندهایی همین موضوع باشد. 

مسعود میر در پایان به خلاء تصاویر آرشیوی برای ساخت این مستند اشاره و تاکید کرد: کمبود منابع تصویری درباره این موضوع به شدت مشهود و جدی بود. باید اشاره کنم که در دوره‌ی قاجار و درباره مشروطه، عکس‌های بسیار زیادی داریم اما آن چیزی که ما را با چالش مواجه می‌کرد این بود که ما درباره گروه و رهبری فیلم می‌ساختیم که اساسا کارشان مخفی بوده است. به همین دلیل تصاویر آرشیوی زیادی از آنها وجود نداشته است. در نهایت به این نتیجه رسیدیم که بهتر است از وجوه مدرن‌تری بهره ببریم و سراغ تایپوگرافی و موشن گرافیک رفتیم. در فیلم از این تکنیک‌ها نیز استفاده شده است. 

به گزارش ایسنا، سایر عوامل تولید این مستند عبارتند از: تهیه کننده: محمدرضا فرطوسی، مشاور پروژه و تدوین: محمد مقدم، تحقیق و پژوهش: محسن اسحقی، گرافیک: هادی دانش، مدیر بخش موشن گرافیک: رامین بهادری. ساخته شده در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی. 

مستند «علی مسیو» امشب سه‌شنبه، ۸ آبان ماه ساعت ۲۱ از شبکه مستند سیما پخش می‌شود و بازپخش آن فردا چهارشنبه، ۹ آبان ساعت ۹ صبح و ۲۴ خواهد بود. 

انتهای پیام