محمد منصورنژاد، رییس کمیته دین پژوهی انجمن علمی مطالعات صلح ایران ۲۷ مهر در نخستین نشست صلح اندیشان خطه تبرستان که در ساری برگزار شد، با بیان اینکه نیروهای جوان در حال ملحق شدن به گروه صلح اندیشان خطه تبرستان هستند، اظهار کرد: آمل، قائمشهر، بابلسر، ساری و بابل به ترتیب بیشترین افراد همراه در حوزه فعالیت ما را دارند و دیگر شهرها نیز ظرفیت مناسبی برای جلب همراهی دارند.
وی با بیان اینکه در مازندران گسست جدی داریم و این شکاف قابلتوجه است، افزود: مازندران به لحاظ تاریخی و مسائل مرتبط با آن حائز اهمیت بوده و باید نگاه بیشتر و دقیقتری به آن داشت.
منصورنژاد یادآور شد: سوژه بحث ما مازندران است و برای توضیح این مصداق به الگوهای نظری، دانش، مفهوم و مانند آن نیاز داریم، اما تنها به بحث نظری نیاز نداریم و مبانی آکادمیک باید به تعریف صلح و پادصلح در مازندران بیانجامد.
وی با اشاره به کارکرد گروهها و جایگاه شفاف فعالیتها در صلح اندیشان، تصریح کرد: تخصص من سیاست بوده اما بحث امروز ما امری فرهنگی و زیر پرچم صلح است. انجمن علمی مطالعات صلح ایران یک نهاد دولتی نیست اما مخالف دولت یا اپوزیسیون هم نیست.
رییس کمیته دین پژوهی انجمن علمی مطالعات صلح ایران با اشاره به اینکه پرسش امروز ما خلق و بسط فرهنگ صلح در استان مازندران است، اظهار کرد: آنچنان که جنگ مورد بحث بوده به صلح توجه نشده، با دست خودمان فرهنگ را از بین میبریم و این ناصلح است، نمونه این امر در اجتناب از گفتگو به زبان مازندرانی دیده میشود.
منصورنژاد افزود: ناصلح در ایران موج میزند و شکاف پشت شکاف همدیگر را تکمیل میکند، مساله داریم که دور هم جمع شدیم.
وی با تاکید بر همگرایی افراد و فعالان حوزه صلح گفت: هیچ کار فردی اثرگذاری موجی ندارد و کار جنبشها جمعی است.
عباس افرازیده، دبیر اجرایی گروه صلح اندیشان خطه تبرستان نیز در این جلسه با بیان اینکه امیدواریم بتوانیم فعالیتهای انجمن علمی مطالعات صلح ایران را در مازندران توسعه دهیم و شاهد رویدادهای اثرگذار باشیم، اظهار کرد: انجمن علمی مطالعات صلح ایران با مجوز قانونی در حال فعالیت است و طبق اساسنامه میتواند شعب استانی هم داشته باشد.
وی افزود: تلاش میکنیم نخستین شعبه استانهای شمالی انجمن علمی مطالعات صلح را در استان مازندران راهاندازی کنیم.
خسرو قبادی، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاددانشگاهی نیز با اعلام اینکه نخستین فعالیت ما با کمک جهاددانشگاهی آغاز شد و جمع سه چهار نفره و اتحاد منجر به برگزاری همایشی بینالمللی در سال گذشته بود، اظهار کرد: در این جلسه بسیار امیدوار شدم و گروهی با بیش از ۱۰۰ عضو فرهیخته و دارای تفکر، نوید رخدادهای خوب میدهد.
قبادی افزود: فعالان مازندران به صلح حساس هستند و این نشانگر بستر مناسب این استان برای اثرگذاری در سطح ملی است.
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاددانشگاهی یادآور شد: واقفیم که سازمان ملل در بررسی ریشههای جنگ به مواردی ازجمله نبود توسعه دست یافت، سازمانهای تابعه این نهاد با هدف دسترسی به این نتایج شکل گرفتند.
وی افزود: امروز به نگاه آیندهپژوهانه برای دستیابی به صلح آینده نیاز داریم. چگونگی ریشه دواندن و رشد صلح در جامعه یک مساله است.
حسن مبینی، عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور مازندران نیز با اشاره به اینکه مطالعات من در حوزههای ادبیات، عرفان و حوزههای مرتبط بوده و پیش از کرونا موفق به برگزاری همایش «تاریخ و فرهنگ هزارجریب» شدیم، گفت: چرا که تلاش ما معرفی مازندران فرهنگی بود، در شناخت دقیق و معرفی تاریخ مازندران نقیصه دیده میشود. موانع این حوزه باید واکاوی شود. مفهوم صلح باید به درستی تبیین و از هماندیشی و همگرایی تمیز داده شود.
مهدی تقیپور حیدری، کتابپژوه و فعال فرهنگی نیز اظهار کرد: پس از چند دهه در نشستی با موضوع آرامش و صلح حضور دارم، صلحگرایی نباید ما در مسیر قضاوت ببرد.
کتابپژوه و فعال فرهنگی مازندران افزود: آرامش هدف اصلی خلقت بوده و از دیدگاه دینپژوهی نیز بر این دیدگاه تاکید شدهاست.
تقیپور حیدری یادآور شد: جایی خوانده بودم که مراقبت از حقایق صلح است که جملهای قابلتامل است، اما پرسش این است که وضعیت جهانی در تمام سطوح محلی تا ملی و منطقهای چگونه است که ما خواستار ترویج مسیری نو یا ایجاد بستری جدید هستیم؟
وی با بیان اینکه واکنش ما نسبت به صلح، فطری بوده چرا که صلح حقیقت است، افزود: زمینههای زیرساختی افکار افراد صاحبنظر باید شناخته شود و باید به کنه افکار یکدیگر آگاه باشیم تا به مفهوم و خروجی مشترک برسیم. روی مفاهیم تمرکز بیشتری داشته باشیم.
تقیپور حیدری تصریح کرد: به عقیده من باید از نگرش علمی مراقبت کنیم و از حبوبغض، گرایش و تعصب اجتناب کنیم.
این کتاب پژوه و فعال فرهنگی مازندران با بیان اینکه مکمل یکدیگر هستیم و باور به این اصل به اثرگذاری کمک میکند، خاطرنشان کرد: عوامل درونی و بیرونی در پیشبرد توسعه صلح وجود دارد و باید بررسی دقیق برای نفوذ اندیشه صلحدوستی و صلحگرایی در بستر هر یک انجام شود.
مختار ابراهیمی دیگر مدعو این نشست با اشاره به خاطرات جنگ گفت: در دهه ششم زندگی خود از صلح سخن میگوییم. انقلاب جوان بود و جوان فکر میکردیم و تعهد داشتیم، اما پرسش امروز این است که آیا گوش شنوایی وجود دارد؟
حسین جمالی، عضو هیات علمی بازنشسته دانشگاه مازندران هم جشنهای محله را از دیگر عوامل مهم و پیشبرنده اهداف صلح دانست و گفت: نمیتواتیم جنگ را تمام کنیم اما میخواهیم التیام دهیم و شرایط زیست را آسان کنیم، آموزش کلید این امر، یک ضرورت است.
وی افزود: یکی از امور مغفول، منازعه بر سر ارث در مازندران است، پیشنهاد میکنم گروههای اجتماعی ویژه در این حوزه شکل بگیرند و پژوهش با هدف ریشهیابی و آسیبشناسی در این حوزه انجام شود.
جمالی خاطرنشان کرد: در کنار تلاشها، از واقعیت فشارها بهعنوان موانع پیشبرد نمیتوان گذر کرد و رایزنی لازم با نهادهای متولی برای تفکیک حدود انجام شود.
حسین سالاری، فعال اجتماعی هم در این نشست با اشاره به اینکه ریشه بسیاری از ناصلح بیرونی به منیتها، ستیزهای درونی و زیادهخواهیها باز میگردد، اظهار کرد: در زمان جنگ از درون همراه یکدیگر بودیم، چه اتفاقی افتاد که در مازندران امروز به تقابل شهرستانها و خانوادهها رسیدیم؟ تا زمانی که پذیرش خود رخ ندهد پذیرش اجتماعی محقق نمیشود.
حسین منفردی، فعال اجتماعی و زیست محیطی هم با اظهار اینکه نخستین صلح، صلح زیستمحیطی است، گفت: همین الان در جنگ بیولوژی دفعی و تدریجی سازماندهیشده قرار داریم. ما سربازان این جنگ بیولوژیک در عرصه کشاورزی شدیم، کمبود مفاهیم و ادبیات در این حوزه سبب شد تا قشری عمل کنیم. باید در پی انسانهای کنشگر باشیم.
یزدان حاجیان، فعال اجتماعی نیز تصریح کرد: کنکاش در اندیشه صلح میان ملل و قالب تمدنی، نشان میدهد که ایرانیان نقش اثرگذاری در این امر داشتند.
علی تیموری، فعال اجتماعی هم با ابراز عقیده از اینکه شکافی میان فعالان مدنی و افراد اکادمیک وجود دارد که اگر پر نشود، هیچ مقالهای اثر نخواهد داشت، اظهار کرد: به جنبش روشنگری نیاز داریم تا زبان ما را بفهمند و نیتهای ما را درک کنند. فضای جامعه متصلب است و برای تحقق صلح، باید جامعه را آگاه کنیم.
بهروز جعفری، فعال اجتماعی نیز در این نشست با بیان اینکه افراد ردههای پایین که گاه آنها را نادیده میگیریم بیش از سایرین اثرگذار خواهند بود، گفت: باید به زبان مردم با آنها گفتگو کنیم تا با ما همراه شوند. به سراغ فرهنگ، هنر و ادبیات برویم و به دنبال آثاری با محتوای صلح و مهر باشیم.
وی افزود: از خودمان بپرسیم که پیشبرد صلح در مازندران از چه زمانی به مساله تبدیل شد؟ مساله بودن آن در مازندران قابل تامل است و اگر آن را ملی بدانیم، ممکن است نتوانیم نگاه انتقادی داشته باشیم.
این فعال اجتماعی خاطرنشان کرد: صحبت از صلح در درون، سرزمین و مازندران است، باید دقت لازم در فرایند انتخاب اعضای این انجمن باشد تا افراد در جایگاه خود فعالیت کنند.
هاشم صباغ، کارشناسارشد علوم سیاسی هم در این نشست با بیان اینکه آینده از آنِ کوچکترها است و باید از نسل جوان کمک بخواهیم، اظهار کرد: جنگ و منازعه در اثر نبود خرد اتفاق افتاده و پس از صفویه، افراد در جایگاه خود قرار نگرفتند و امروز شاهد اثر آن هستیم. چند درصد افراد براساس دانش و تخصص در جایگاه خود قرار گرفتند؟ با تاسف افراد با قرارگیری در جایگاه نامناسب بستر ایجاد منازعه را فراهم میکنند.
صدرا تقیپور، مدرس دانشگاه نیز با بیان اینکه پیشنهاد میکنم از حوزههای مکمل کمک بگیریم و از نظرات و ایدههای متخصصان دیگر حوزهها بهرهمند شویم، گفت: مازندران رشکبرانگیز است اما نواقص و کاستیهای زیادی دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.
علی رمضانی پاجی، نویسنده و پژوهشگر مازندرانی هم، تصریح کرد: صلح بیشتر پس از جنگ مطرح میشود و چه بهتر که پیش از منازعه جدی گرفته شود.
این نویسنده و پژوهشگر مازندران افزود: با مفهوم مرگ از شعارهای انقلاب و جنگ تحمیلی آشنایی داریم و جنگ با روح ما عجین شدهاست باید گامهای بیشتری برای صلح برداریم، میتوانیم امروز صلحمداری را به طبیعت ببریم.
بهروز حاجیپور، فعال اجتماعی نیز در این نشست با اشاره به اینکه از کودکی جامعه بهنجار ندیدم و تعریف کلاسیک صلح در حافظه من مطرح نبوده، گفت: اما همواره دغدغه صلح و برقراری عدالت داشتهام.
وی افزود: برای اجرای صلح از خودم شروع کردهام چرا که تحقق اندیشه آرامش درونی، در مجموعهای از نیروهای اجتماعی ممکن است و درغیر این صورت، صلح امکانپذیر نیست.
حاجیپور با بیان اینکه نخستین مساله برقراری دموکراسی است و این مجموعه باید در جهت برطرف کردن نقص گام بردارد، یادآور شد: اصل صلح در تحقق این امر ممکن میشود. در صورت مواجه نشدن با چالش عینی، پرداخت به امور نظری اثری ندارد.
وی خاطرنشان کرد: در جامعه ما بهویژه مازندران، شکل یافتن تشکلها و استمرار فعالیت آنها باتوجه به فقر استان در روابط صلحآمیز جمعی، اهمیت دارد. آموزش دموکراتیک ما در امر جمعی، در عرصه پراتیک اجتماعی امکانپذیر میشود.
حسین شریعتزاده، دانشجوی دکترای علوم سیاسی هم با ابراز عقیده از اینکه مهمترین مشکل ما ندانستن معنای صلح و نداشتن زبان مشترک است، گفت: شکل نیافتن نظام مفاهیم سبب میشود عمل مشترک دشوار شود. تا اندیشه سیاسی شکل نگیرد عمل سیاسی هم بروز پیدا نمیکند.
وی ایجاد فضایی برای آگاهی از معنای صلح را یک ضرورت دانست و ادامه داد: انتقاد به سازمان ملل، نقض مالکیت و برخی موارد دیگر بنیاد جنگ در قرون متاخر بودند.
این دانشجوی دکترای علوم سیاسی، تصریح کرد: صلح؛ حل مساله زبان عقلانیت، قانون و آزادی است و ما دچار بحران در مفاهیم هستیم. ابتدا آن که کار صلح میکند باید با این مفاهیم آشنا شود.
وی با تاکید براینکه نقش NGO در وفاق مفاهیم و اندیشه باید مشخص باشد، تصریح کرد: لازم است صلح در فرهنگ و روابط اجتماعی رونق یابد، میتوان با تولید محتوا در حوزههای مختلف اعم از صلح کودکان، صلح با طبیعت و غیره در گسترش صلح گام برداشت. استفاده از هنر و ادبیات بازوان این امر هستند.
شریعتزاده افزود: وفاق ملی که شعار ریاست محترم جمهوری است جز با وفاق ملی محقق نمیشود.
وی درباره دین و صلح اظهار کرد: جایگاه اسلام رحمانی، چرایی دینگریزی نسل جدید و آسیبشناسی آن کار اهالی دین است که در سالهای اخیر مظلوم واقع شد. صلح امام حسن یک پارادایم است. اندیشههای صلح در سطح تئوری باقی نماند و به بستر جامعه راه پیدا کند.
کیخسرو یزدانی، فعال زیست محیطی هم در این نشست با ضروری دانستن مباحث نظری در این حوزه و راهکارهای عملی که پیامد آن است، گفت: آیینها و جشنهای تبری میتوانند در برقراری صلح نقشآفرین باشند که با تاسف چنان که باید مورد توجه نیست. تیر آرش میتواند نماد صلح جهانی باشد.
فاطمه وکیلی، فعال اجتماعی هم در این نشست با بیان اینکه زنان به پشتوانه عاطفه مادری از جنگ گریزانند، خاطرنشان کرد: حاکمان جنگ، مردان هستند. دوره ۸ ساله دفاع مقدس نشان از اثرگذاری حضور زنان در جبههها و کاهش خشونت دارد. برای دستیابی به اهداف صلح باید به زنان میدان داده شود.
زری امیرپور، فعال اجتماعی نیز در این جلسه با اعلام اینکه ما به صلح نمیرسیم مگر از درون، گفت: باید از نسل جواتنو افراد متخصص بهره بگیریم.
مریم اندیش، فعال اجتماعی هم در این نشست یادآور شد: صلح یکی از اصول زندگی است که باید از کودکی آموخته شود. روشنفکر با امر صلح به سرعت ارتباط برقرار میکند و همگان به ضرورت صلح رسیدیم، امروز نیازمند برنامههای علمی در کنار امور نظری هستیم.
منا نیسی، فعال زیست محیطی نیز خاطرنشان کرد:صلح کف و سقف دارد و گاهی اجرای آن باید از سقف آغاز شود. محیطزیست مازندران در سالهای اخیر دچار چالشهای جدی شده است و باید صلح را با طبیعت آغاز کنیم.
انتهای پیام