احسان فدائی روانشناس و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: تحقیقات روان‌شناختی نشان می‌دهد که خشم و پرخاشگری دو مقوله کاملاً جدا از یکدیگر هستند؛ خشم به‌عنوان یک واکنش طبیعی و عاطفی در برابر ناکامی‌ها و شکست‌های فردی بروز می‌کند.
وی ادامه داد: خشم معمولاً زمانی ایجاد می‌شود که فرد در مواجهه با چالش‌ها و موانع عاطفی یا شناختی دچار ناکامی می‌شود، در این حالت، افراد علائمی از خشم را نشان می‌دهند که می‌تواند شامل تنش‌های فیزیکی، تغییرات در رفتار و حتی ابراز کلامی خشم باشد.
فدائی بیان کرد: پرخاشگری، زمانی بروز می‌کند که خشم به رفتارهایی منجر شود که توجه دیگران را جلب کند، این رفتارها می‌توانند شامل پرتاب کردن وسایل، فریاد زدن یا دیگر اعمال خشونت‌آمیز باشند. در کودکان، این نوع رفتارها می‌تواند به‌طور خاصی مانند پرتاب کردن اسباب‌بازی‌ها یا دعوا با همسالان نمایان شود.
این روانشناس عنوان کرد: بر اساس مطالعات، چندین عامل می‌توانند به پرخاشگری در کودکان منجر شوند، یکی از این عوامل، تکانش‌وری است؛ به‌عنوان مثال، زمانی که کودک به غذای مورد علاقه‌اش نرسد یا خواب و خوراکش به تأخیر بیفتد، ممکن است به پرخاشگری روی آورد. این نوع رفتار به‌ویژه در سنین پایین‌تر، که کودکان هنوز مهارت‌های مدیریت احساسات را به‌طور کامل نیاموخته‌اند، شایع‌تر است.
وی افزود: عامل دیگری که می‌تواند بر پرخاشگری کودکان تأثیر بگذارد، تأخیرهای رشدی است؛ کودکان ممکن است در مراحل مختلف رشد خود با چالش‌هایی مواجه شوند که توانایی‌های عاطفی و اجتماعی آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد و این می‌تواند به بروز رفتارهای پرخاشگرانه منجر شود.
فدائی تصریح کرد: رفتارهای خانواده نیز نقش مهمی در شکل‌گیری پرخاشگری در کودکان ایفا می‌کند؛ کودکانی که رفتارهای پرخاشگرانه دیگر اعضای خانواده را مشاهده می‌کنند، ممکن است این رفتارها را در خود درونی‌سازی کنند و به‌عنوان الگو از آن‌ها پیروی کنند.
وی ادامه داد: تأثیر رسانه‌ها و فضای مجازی بر رفتار کودکان نیز به‌طور گسترده‌ای مورد توجه قرار گرفته است؛ استفاده مکرر از رسانه‌ها، به‌ویژه تلویزیون و بازی‌های رایانه‌ای، می‌تواند به افزایش پرخاشگری در کودکان منجر شود.
فدائی اعلام کرد: این رسانه‌ها ممکن است الگوهای رفتاری نادرستی را به کودکان ارائه دهند که به‌طور ناخودآگاه آن‌ها را به سمت رفتارهای پرخاشگرانه سوق می‌دهد، همچنین، تنظیم خواب و سبک تغذیه نادرست نیز می‌تواند بر رفتار کودکان تأثیر منفی بگذارد و به افزایش خشم و پرخاشگری منجر شود.
این استاد دانشگاه با اشاره بر اینکه دونوع پرخاشگری وسیله‌ای و خصمانه در کودکان وجود دارد، گفت: پرخاشگری وسیله‌ای زمانی است که کودک از ابزار برای رسیدن به هدفش استفاده می‌کند، مانند تلاش برای گرفتن اسباب‌بازی از دیگران. در حالی که پرخاشگری خصمانه به‌صورت ناخودآگاه و بدون آگاهی از عواقب آن بروز می‌کند، مانند فریاد زدن یا زدن به دیگران.
وی افزود: برای مدیریت رفتار پرخاشگرانه کودکان، راهکارهای مؤثری وجود دارد؛ یکی از این راهکارها تغییر سبک زندگی است که شامل تنظیم خواب و تغذیه مناسب کودک می‌شود.
فدائی تصریح کرد: ایجاد یک سبک زندگی آرام و متعادل می‌تواند به کاهش پرخاشگری کمک کند، همچنین کاهش استفاده از رسانه‌ها و محدود کردن زمان تماشای تلویزیون و استفاده از رسانه‌های دیجیتال به کودکان این امکان را می‌دهد که فعالیت بدنی بیشتری داشته باشند، که این نیز می‌تواند به کاهش پرخاشگری کمک کند.
وی ادامه داد: بازی با کودکان نیز اهمیت زیادی دارد؛ اختصاص زمان برای بازی نه تنها به تقویت روابط عاطفی کمک می‌کند، بلکه به کودکان یاد می‌دهد که چگونه احساسات خود را مدیریت کنند و با دیگران تعامل مثبت داشته باشند.
این استاد دانشگاه اظهار کرد: مدیریت تنش‌های خانوادگی نیز از دیگر عوامل مؤثر است؛ والدین باید سعی کنند مشکلات خود را دور از کودک حل کنند تا او احساس امنیت و آرامش بیشتری داشته باشد.
وی ادامه داد: کنترل خشم در لحظه یکی از بهترین راهکارها برای مدیریت رفتار پرخاشگرانه کودکان است؛ در زمان بروز خشم، باید آرامش را برقرار کرده و پس از آرام شدن کودک، با او صحبت کرد تا از تکرار این رفتار جلوگیری شود، این روش به آموزش خودآرامی به کودک کمک می‌کند و تأثیر مثبتی بر رفتارهای آینده او خواهد داشت.
این روانشناس در پایان بیان کرد: درک تفاوت‌های بین خشم و پرخاشگری و شناسایی عوامل مؤثر بر رفتارهای پرخاشگرانه در کودکان می‌تواند به والدین و مربیان کمک کند تا راهکارهای مؤثری را برای مدیریت این رفتارها به کار ببرند و کودکان را در مسیر رشد عاطفی و اجتماعی سالم هدایت کنند.
انتهای پیام