با توجه به نقش حیاتی که دیالیز برای بیماران دارد و از آنجایی که بخش اعظم دیالیز بیماران در مراکز غیردولتی انجام میشود، از طرفی دریافت گزارشاتی مبنی بر مشکلات عدیدهای که بر سر راه این مراکز خصوصی دیالیز قرار دارد، پای صحبت دو نفر از مسئولان این مرکز نشستیم.
سیدعلی آلیاسین رئیس انجمن صنفی کارفرمایی مراکز دیالیز خراسان رضوی با حضور در تحریریه ایسنا، اظهار کرد: حدود ۴۰ هزار جلسه دیالیز در ماه برگزار که ۹۵ درصد در بخشهای غیردولتی انجام میشود؛ بیمارستان فقط بیماران حاد اورژانسی را دیالیز میکند و هنگامی که بیمار شرایط حاد را پشت سرگذاشت، به مراکز غیردولتی ارجاع داده میشود.
وی افزود: از ۷۰۰ تخت موجود مراکز دیالیز غیردولتی، نیشابور ۵۰ و سبزوار حدود ۲۰ تخت دیالیز دارند و مابقی در مشهد است.
بعضی از سازمانهای بیمهگر از ابتدای سال ۱۴۰۳هزینهای پرداخت نکردهاند
وی در ادامه با تاکید بر رایگان بودن خدمات مراکز دیالیز، بدهی بیمهها به مراکز غیردولتی دیالیز را یکی از مهمترین مشکلات و چالشهای این حوزه ذکر کرد و افزود: علیرغم نامهنگاری و جلسات متعدد که با ارگانهای مختلف برگزار کردهایم، متاسفانه تأمین اجتماعی از ابتدای فروردین ماه ۱۴۰۳ ریالی هزینه پرداخت نکرده است.
وی با انتقاد از اینکه آنطور که به داروخانهها بها داده میشود به این مراکز توجهی نمیشود، خاطرنشان کرد: هزینهای که بیمه هرماه باید به داروخانه پرداخت کند، ۲۸۰ میلیارد تومان و برای مراکز دیالیز ۴۰ میلیارد تومان است؛ با یک ماه تاخیر در پرداخت معوقات داروخانه، ۴ ماه هزینه مراکز دیالیز میتوانست پرداخت شود اما این برداشت وجود ندارد که اولویت با مراکز دیالیز است.
رئیس انجمن صنفی کارفرمایی مراکز دیالیز خراسان رضوی افزود: طی جلساتی که برگزار شد بیمه سلامت با سیاست خاص خود پرداخت هزینه را از فروردین سال ۱۴۰۳ شروع کرد، در حالی که اسفندماه را پرداخت نکرده بود و تنها درصدی را پرداخت کردند و در گزارشات خود اعلام میکنند که به طور مثال تا مردادماه هزینه پرداخت شده است. نیروهای مسلح هم مانند تامین اجتماعی هزینهای از ابتدای سال پرداخت نکرده است.
وی اظهار کرد: ما نامهنگاریهای زیادی با همه داشتهایم. اما اولویت پرداخت با بیماران خاص مدنظر نیست؛ مراکزی که ریالی از بیمار پول دریافت نمیکند اما خدمات و پشتیبانی برای بیمار انجام میدهند؛ متاسفانه اولویت را به داروخانه دادهاند.
رئیس انجمن صنفی کارفرمایی مراکز دیالیز خراسان رضوی با بیان اینکه پرداختی بیمه به داروخانه تا تیرماه است، بیان کرد: ما هنوز نتوانستیم این موضوع را جا بیندازیم که داروخانه میتواند حتی تا ۷۰ درصد دارو را از بیمار دریافت کند، اما از بخش دیالیز ریالی دریافت نمیشود و متاسفانه بیمه داروخانه را اولویت اول پرداخت قرار داده است.
آلیاسین ادامه داد: داروسازان در استان حدود ۲۸۰ میلیارد از بیمه در ماه طلب دارند و به علت NGO قوی، ساپورت مالی و نفوذی که در سیستم حکومت دارند، توانستند مطالبات خود را وصول کنند اما افراد دیالیزی نمیتوانند. داروخانه اطلاعیه داد که از تاریخی به بعد نسخه تأمیناجتماعی و بیمه سلامت را قبول نخواهیم کرد، اما آیا بخش دیالیز میتواند بگوید چون بیمه پولی پرداخت نکرده بیماران را پذیرش نخواهم کرد؟ درمانگاه را میتوان به علت بدهی تعطیل کرد، اما نمیتوان مرکز دیالیز را تعطیل کرد. بیماران دیالیز دارو مصرف میکنند و مشکلی در تامین دارو نیست.
اگر دستگاه دیالیز خراب شود، جایگزینی برای آن نداریم
آلیاسین در ادامه با اشاره به هزینه نگهداری و تعمیر تجهیزات افزود: حدود ۸۰۰ دستگاه دیالیز در استان داریم که اکثریت از آلمان و ژاپن است. در رابطه با قطعات دچار مشکل هستیم. از کانالهای متعارف نمیشود دستگاه وارد کرد. سوال ما این است که آیا برای جایگزینی این دستگاهها برنامهای دارید؟ ما به عنوان انجمن نگران هستیم که آیا سیاستگذاران متوجه این موضوع هستند که اگر دستگاهی خراب شود، برای جایگزینی آن برنامهای دارند؟
مشکل ما این است که بخش دیالیز را تحت هیچ شرایطی نمیتوانیم حتی یک روز تعطیل کنیم
آلیاسین ادامه داد: ما ۱۴۶ درمانگاه در مشهد داریم که در زمان کرونا تمام مطبها و آزمایشگاهها بسته شد و تنها مراکز درمانگاهی باز بود. اهمیت درمانگاه در حوادث غیرمترقبه و شهری بر مسئولین استان پوشیده نیست. بخش دولتی دیالیز چناران غیرفعال شد و ما فوری بیماران را در انجمن تقسیم کردیم. مراکز دولتی اگر دچار مشکل شوند، مراکز خصوصی به کمک آنان میروند. مشکل ما این است که بخش دیالیز را تحت هیچ شرایطی نمیتوانیم حتی یک روز تعطیل کنیم. بیمه هنوز پول فروردین ماه را پرداخت نکرده و حتی اگر اکنون پرداخت شود، هزینه نسبت به ۶ ماه پیش چندین برابر شده است.
وی بیان کرد: به ما میگویند دولت بودجه ندارد، اما ما این موضوع را قبول نمیکنیم؛ اگر دولت بودجه ندارد پس چرا به داروخانهها هزینه پرداخت شده است.
آلیاسین با بیان اینکه کمیتهای در رابطه با تهیه تجهیزات، وسایل و پشتیبانی دستگاهها تشکیل شده است، به انجمن دیالیز اشاره و بیان کرد: حدود ۳۲ مرکز دیالیز غیردولتی در استان داریم که نزدیک به ۱۶ مرکز خصوصی و به همین تعداد مراکز خیریه هستند. انجمن سبب شد مراکز نیازهای یکدیگر را برطرف کنند.
اجازه نمیدهیم آب در دل بیمار تکان بخورد اما الان شرایط به سمتی پیش میرود که ناتوان شدهایم
در ادمه مرتضی بیضایی، دبیر انجمن صنفی کارفرمایی مراکز دیالیز خراسان رضوی اظهار کرد: اکثر دستگاههای دیالیز وارداتی هستند که شرکت آلمانی یا ژاپنی با برندهای مختلف تهیه میکنند. بعد تحریمها دیگر دستگاه جدیدی وارد ایران نشد و هشدار ما برای دولت این است که تمام دستگاهها قدیمی هستند، اگر خدای نکرده قطعهای از دستگاه خراب شود باید منتظر بمانیم تا وارد شود.
وی خاطرنشان کرد: به ازای هر جلسه دیالیز موارد مصرفی داریم مانند صافی دیالیز که دو شرکت در ایران تولیدکننده این صافیها هستند و ما باید تنها از این دو شرکت خرید کنیم و اجازه واردات داده نمیشود؛ طی ۴ ساعت پمپ میچرخد، از بیمار خون دریافت میکند، تبادل انجام میشود و در نهایت به بدن بیمار برمیگردد. فضا، دستگاه، سرویس، نگهداری و پشتیبانی این قطعات هر کدام هزینههای جدا برای مراکز دیالیز دارد. تمام وسایل مورد مصرف بیمار نیز یکبار مصرف هستند.
تمام مراحل درمان دیالیز رایگان انجام میشود
بیضایی افزود: به طور متوسط موسسهای که ۱۰۰۰جلسه دیالیز در ماه داشته باشد باید حداقل ۳ میلیارد برای یک ماه هزینه کند و از مریض هیچ هزینهای دریافت نمیشود، بیماران دیالیز صفر تا صد رایگان هستند. تمام خدمات تغذیه، شرایط نگهداری مرکز، نظافت و... همگی رایگان برای بیمار انجام میشود. ما اجازه نمیدهیم آب در دل بیمار تکان بخورد اما الان به جایی داریم میرسیم که ناتوان شدهایم.
وی با گلایه از عدم پرداخت هزینه توسط سازمان بیمه بیان کرد: مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۹۷ به نحوه پرداخت هزینه درمانی توسط سازمانهای بیمهگر الحاقیه داشته و تصریح کرده به محض اینکه لیست عملکرد مراکز دریافت شود، ظرف دو هفته ۶۰ درصد هزینه پرداخت شود و مابقی ظرف ۲ تا ۳ ماه پرداخت شود. هزینه خدمات دیالیز فقط توسط شورای عالی بیمه و دولت تعیین میشود و موسسات هیچ نقشی ندارند.
اگر یک جلسه دیالیز برای بیمار انجام نشود، عوارضی را برای بیمار به همراه خواهد داشت
دبیر انجمن صنفی کارفرمایی مراکز دیالیز خراسان رضوی در رابطه با اهمیت جلسات دیالیز بیان کرد: بیمار دیالیزی انسان سالمی است که عضو فعال بدنش کار نمیکند. هر پمپاژ خون از قلب، به سطوح کلیه میآید و تبادل مواد صورت میگیرد و بیمار دیالیز، عضو فعال بدن خود را از دست میدهد و سطح عملکرد به کمتر از ۲۰ درصد میرسد.
بیضایی بیان کرد: از نظر من بدترین بیماران که مرگ تدریجی دارند، بیماران دیالیزی هستند. بیماران دیالیزی در بهترین حالت ۳ جلسه باید درمان شوند، دو سوزن با قطر زیاد دریافت کنند، ۴ ساعت فیکس بر تخت بخوابند و تازه قسمتی از عملکرد کلیه انجام میشود؛ تازه بعد درمان محدودیتهای درمانی آن شروع میشود.
وی گفت: مزیت استان ما این است که به همت افراد اکنون در هر منطقه بخش دیالیز تاسیس شده که اغلب خصوصی یا خیریه هستند. ما در حال تلاش هستیم که شرایط خراب نشود. اگر بیمار یک جلسه دیالیز آن انجام نشود، بستگی به میزان مقاومت بدن دارد، گاهی نفس تنگی شدید، درگیری قلب، تهوع، احساس خفگی و غیره در فرد ایجاد میشود. بیماران دیالیز معمولا شکننده هستند.
بیضایی اضافه کرد: مشکل ما فقط در سطح استان نیست، ما میخواهیم وظیفه انجام شود و طلب ما را به موقع بدهند. بنده که میخواهم برای مرکز خرید کنم بدانم که تا چه تاریخی پولی به جیب من برمیگردد. مسئولین ما باید به مشکلات اشراف داشته باشند اما متاسفانه در جریان نیستند. ما بازوان اجرایی وزارت بهداشت هستیم، ما میخواهیم تعرفهای که خودشان تعیین کردند را برای ما پرداخت کنند. از سر و ته پرداختی نزنند و ارز ترجیحی را پرداخت کنند.
انتهای پیام