ساختار جمعیت و موارد مرتبط با آن در زمانهای مختلف از مسائل مهم و تاثیرگذار برای رشد اقتصادی هر کشوری و بسیار مهم بوده است و بیتوجهی به مسائل جمعیتی میتواند ناهماهنگی و مشکلاتی در بخشهای مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ایجاد کند و بیتعادلی را به نمایش بگذارد. یکی از بخشهایی که بر اساس جمعیت سالمند تاثیر زیادی میپذیرد بخش اقتصادی است. سالمندی باعث کاهش جمعیت نیروی کار خواهد شد که برای رشد اقتصادی و رفاه کشور موثر است.
اهداف جمعیت و تحولات ساختار سنی در زمان، از مسائل مهم و اثرگذار بر رشد و توسعه اقتصادی جوامع مطرح شده است. ساختار جمعیتی یک کشور میتواند بر سرمایهگذاری، پسانداز، مصرف، ترکیب و اندازه نیروی کار و درنهایت برای رشد اقتصاد تاثیر داشته باشد.
با توجه به اینکه جوامع بسیاری به سمت سالمندی پیش میروند باید بر این مسائل دقت کرد و تمهیدات لازم برای افزایش مشارکت نیروی کار، مشارکت زنان، بهرهوری عوامل تولید و توسعه سرمایههای انسانی را در نظر گرفت.
مواردی که درباره پنجره فرصت جمعیتی اهمیت دارد این است که این پنجره برای همیشه باز نیست و با سالمندی و افزایش سالمندان کمکم بسته خواهد شد اما با تداوم فرزندآوری میتوان این پنجره را باز نگه داشت.
جبران اثرات منفی سالمندی با ارتقای سرمایه انسانی
افزایش سالمندی باید همراه با سیاستهای ارتقای سرمایه انسانی باشد تا بتواند از اثرات منفی سالمندی بر رشد جمعیت جلوگیری و البته آن را جبران کند. رشد سرمایه انسانی که بالاتر از کاهش رشد نیروی کار در اثر سالمندی است باعث میشود که رشد بلند مدت افزایش و در غیر این صورت رشد کاهشی شود.
با توجه به اینکه نرخ باروری در بسیاری از کشورهای جهان کاهش یافته است باید به این نکته توجه داشته باشیم که جمعیت سالمندی افزایش پیدا خواهد کرد و چالشهایی به همراه خواهد داشت که باید آنها را در نظر گرفت. البته افزایش امید به زندگی در سالهای اخیر منجر به افزایش سن افراد و در نتیجه افزایش جمعیت سالمندان شده است.
پدیده و موضوع سالمندی بهعنوان موضوعی مهم برای اقتصاد مطرح است که سالمندان در آن تاثیر بسزایی دارند و از راههای مختلف اقتصاد را مورد توجه قرار میدهند.
منابع
برگرفته از مقاله «بررسی تاثیر سالمندی جمعیت و سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی در ایران در چارچوب مدل نسلهای هم پوشان»، محدثه صابری، زهرا افشاری، احمدسرلک، سیدفخرالدین فخرحسینی، اسماعیل صفرزاده
برگرفته از مقاله «سالمندی و رشد اقتصادی»، ندا میری، مجید مداح و حسین راغفر
انتهای پیام