ثریا قربانی در گفت و گو با خبرنگار ایسنا، از اهمیت غارها و شرایط اکوسیستمی خاصی که دارند یاد کرد و افزود: غارها طی میلیون‌ها سال ایجاد شده‌اند و چون از نظر دمایی، نور و روشنایی و.... شرایط پایداری دارند، اکوسیستمی خاص برای زندگی برخی گونه‌های منحصر به فرد به شمار می‌روند.
وی اکوسیستم غارها را بسیار حساس و شکننده دانست که کوچکترین تغییری در آن می‌تواند زندگی گونه‌های جانوری موجود در غار را به خطر بیاندازد و یادآر شد: جانوران غارزی معمولا هزاران سال با شرایط ثابت غار سازگار شده‌اند و کوچکترین دست اندازی به غارها باعث نابودی آنها خواهد شد.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی محیط زیست استان کرمانشاه خفاش‌ها و انواع سمندر را از مهمترین گونه‌های جانوری غارها برشمرد و اظهار کرد: اکثر غارها گونه خفاش خاص خود را دارند.
قربانی خاطرنشان کرد: شاید اهمیت این گونه‌ها برای مردم چندان ملموس نباشد، اما خفاش‌ها ۲۰ درصد جمعیت پستانداران دنیا را به خود اختصاص می‌دهند و وجود آنها برای مقابله با برخی آفات و حشرات بسیار ضروری است. خفاش‌ها به تنهایی سالانه میلیاردها دلار به کنترل آفات بخش کشاورزی کمک می‌کنند.
وی با بیان اینکه در کنار گونه‌های جانوری، خود غارها نیز حائز اهمیت هستند، گفت: غارها منابع مهمی برای مطالعات علمی، باستانی، اقلیم شناسی، آب شناسی و... به شمار می‌روند.
مهمترین تهدیدات غارها
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی محیط زیست استان کرمانشاه سپس از مهمترین عواملی که اکنون غارها را تهدید می‌کند یاد کرد و افزود: امروزه بعد گردشگری، اقتصاد و درآمدزایی از غارها پُررنگ شده و تردد بی‌رویه گردشگران آسیب جدی به غارها می‌زند.
وی ایجاد برخی تغییرات در غارها برای ورود گردشگران از جمله باز کردن دهانه غار، به کار بردن مصالح ساختمانی، نورپردازی و ... را باعث آسیب به اکوسیستم غار دانست و اضافه کرد: حضور گردشگران و سر و صدای آنها موجودات غاری را آزار می‌دهد.
قربانی شکسته شدن و آسیب به استالاکتیت و استالاگمیت‌های غارها(ستون‌های مخروطی که در غارها وجود دارد) را نیز از پیامدهای حضور بی‌رویه گردشگران برشمرد و تاکید کرد: در برخی موارد حتی نمونه‌برداری‌های غیراصولی که برای مطالعات از غارها صورت می‌گیرد نیز به آنها آسیب می‌زند.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی محیط زیست استان کرمانشاه با بیان اینکه بخش قابل توجهی از غارهای کشور ما و همچنین استان کرمانشاه آبی هستند، گفت: برداشت بی‌رویه از منابع آبی زیرزمینی مجاور غارها باعث تغییر در آب غارها شده و به آنها آسیب می‌زند.
راهکار چیست؟
قربانی از مهمترین راهکارهای حفاظت از غارها نیز یاد کرد که جلوگیری از تردد بی رویه گردشگران از مهمترین این راهکارها است و افزود: کمیته‌ای نیز به منظور حفاظت از غارها در هر استانی تشکیل شده که در آن تصمیماتی برای بهره‌برداری مناسب از غارها اخذ می‌شود.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی محیط زیست استان کرمانشاه همچنین از نامگذاری یک روز در سال(دوم مهر) به عنوان روز غار پاک نیز یاد کرد که از سال ۱۳۹۵ در کشور آغاز شده و هدف آن ارتقاء آگاهی برای حفاظت از غارها خصوصا با مشارکت مردم است و اظهار کرد: شعار امسال این روز «حفاظت مشارکتی، کلید حفظ و احیای غارها» با هدف همراه کردن جوامع محلی برای نگهداری از غارها بود.
۲ غار مهم و منحصر به فرد کرمانشاه
وی اشاره‌ای هم به وضعیت غارهای استان کرمانشاه داشت و با بیان اینکه غارهای متعددی داریم اما دو غار پرآو و قوری قلعه منحصر به فرد هستند، گفت: این دو غار به عنوان اثر طبیعی ملی به ثبت رسیده‌اند.
قربانی از قوری قلعه به عنوان یکی از بزرگترین غارهای آبی آسیا یاد کرد که حدود ۱۲ کیلومتر طول دارد و ۱۹ هکتار از عرصه آن به عنوان اثر طبیعی ملی ثبت شده است.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی محیط زیست استان کرمانشاه این غار را زیستگاه گونه منحصر به فرد «خفاش گوش موشی» و همچنین «سمندر خال زرد» اعلام کرد و ادامه داد: متاسفانه این غار به دلیل بهره‌برداری غیرعلمی و تردد زیاد گردشگران در معرض خطر است.
قربانی افزود: غار پرآو نیز در منطقه حفاظت شده بیستون واقع شده و بزرگترین غار عمودی دنیا به طول ۱۴۵۰ متر به شمار می‌رود و چاه‌ها و چاهک‌های متعددی در آن واقع شده است.
وی با بیان اینکه دهانه این غار در ارتفاع سه هزار متری از سطح دریا واقع شده و از این لحاظ منحصر به فرد است، عنوان کرد: این غار از سال ۱۳۸۸ به عنوان اثرطبیعی ملی ثبت شد و در این غار نیز گونه‌ها خاصی از خفاش را داریم.
به گفته قربانی، چون تردد در این غار محدود است، آسیب کمتری به اکوسیستم آن وارد شده است.
انتهای پیام