در نشست خبری مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان مطرح شد

طرح مرمت کارخانه ریسباف کجاست؟

اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان درحالی که قرار بود گزارش کمیته فنی ریسباف را هم‌زمان با صدور سند کارخانه ارائه کند، اما طرح مرمت کارخانه ریسباف را با تخریب بخش‌هایی از این بنا آغاز کرد و همچنان بدون ارائه و انتشار طرح مرمت، الحاقی‌بودن بخش‌های تخریب‌شده را به‌عنوان تنها دلیل این تخریب برمی‌شمرد.

امیر کرم‌زاده، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان در نشست خبری این اداره که شنبه شب (۷ مهرماه) در هتل آسمان برگزار شد، به این مسئله نیز اشاره کرد که این اداره درخصوص کارخانه ریسباف قراردادی را با صندوق احیای بناهای تاریخی منعقد کرده تا شرایط را برای شهرداری تسهیل کند و در مورد مشاور نیز با دانشگاه خوارسگان قرارداد منعقد کرده است. او درباره مسجد کازرونی نیز توضیح داد که روز گذشته، کمیته ثبت این مسجد تشکیل شده و امروز پرونده ثبتی آن به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ارسال می‌شود.

کرم‌زاده البته صحبت‌های خود در این نشست خبری با ارائۀ گزارش عملکردی آغاز کرد که تنها مربوط به دوره مدیریت او نبود و بلکه بخش بزرگی از آن به مدیریت‌های پیشین در این اداره بازمی‌گشت. 

او گفت: ما در سال ۱۴۰۳ و در ۶ ماهه اول حدود ۳۰ موافقت اصولی برای پروژه‌های گردشگری صادر کردیم که ۱۶ مورد از آنها به مجوز احداث رسیده است. حجم سرمایه‌گذاری که ما برای آنها موافقت اصولی و احداث را صادر کردیم هزار و ۵۹۲ میلیارد تومان از ابتدای سال تا الان بوده و پیش‌بینی می‌کنیم که اگر این تعداد پروژه به بهره‌برداری برسد به ۷۵۵ شغل مستقیم خواهیم رسید.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان ادامه داد: در حوزه تسهیلات تبصره ۱۸ از محل سال ۱۴۰۲ حدود ۹۶ میلیارد تومان تسهیلات از منابع دولتی پرداخت کردیم که رقم ناچیزی است. در حوزه پروژه‌های مرمتی و زیرساختی تعداد ۲۲۱ پروژه داشتیم که غالب آنها پروژه‌های مرمتی بود. اعتبار ما حدود ۱۳۰ میلیارد تومان  بود و در حوزه اعتبارات استانی ۲۳.۵ میلیارد تومان به ما اعتبار داده بودند و بقیه از محل سفر رئییس‌جمهور شهید  و اعتبارات ملی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی بود که رقم بسیار ناچیزی است. آیا من به‌عنوان مدیرکل میراث استان با ۲۳ میلیارد تومان می‌توانم اتفاق بزرگی را رقم بزنم؟ واقعاً نمی‌شود. حتی مسجد امام را نمی‌توانم با این مقدار مرمت کنم؛ یعنی اعتبارات خیلی ناچیز است و تقاضای من از مسئولین استان این است که در حوزۀ اعتبارات به ما کمک کنند، ما واقعاً مشکل داریم.

او تصریح کرد: خیلی جاها اعتباری وجود ندارد، خیلی جاها مالک، بنا را رهاکرده است. در برخی بناها سایر نهادها متولی هستند مانند اوقاف که اصلاً اعتباری ندارد تا بناها را حفظ و نگهداری کند و متأسفانه یکی از چالش‌های جدی ما شده است. الآن ما واقعاً از اینکه بخواهیم یک اثر را ثبت کنیم اِبا داریم، یعنی به دنبال این نیستیم که ثبت را بالا ببریم چون مسئولیتش به گردن ما می‌افتد. ما نه اعتبار داریم و نه نیروی انسانی. در حوزه تسهیلات هم واقعاً درگیری و مشکل داریم و نسبت به بناهای تاریخی نگاه ملی نیاز است.

کرم‌زاده افزود: خوشبختانه موضوع دوشیفته‌شدن موزه‌ها با انجام نورپردازی چهلستون انجام می‌شود و فعالیت کاخ‌موزه‌هایی مانند چهلستون و عالی قاپو و باغ فین از یک‌ماه آینده از ساعت ۹ صبح شروع می‌شود و تا ساعت شب باز هستند. دراین خصوص نیروی موردنیاز را از محل درآمدهای وزارتخانه تأمین کردیم درحالی‌که متأسفانه در حوزۀ اعتبارات و لجستیک و نیروی انسانی از استان حمایتی نشدیم.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همچنین توضیح داد: استان اصفهان دارای حدود هزار و ۸۸ اثر ثبت ملی غیرمنقول، ۴۱ اثر ثبتی منقول، ۴۶ اثر طبیعی، ۲۰۱ اثر ثبتی ناملموس، حدود ۴۵۰ حریم ثبت شده، ۱۵ اثر ثبت جهانی غیرمنقول و ۲ اثر ثبت جهانی ناملموس و حدود ۴۴ موزۀ فعال است.

کرم‌زاده سپس اضافه کرد: موقعیت ممتاز ما در حوزه صنایع‌دستی منجر به کسب  نشان ملی صنایع دستی شده است، هنرمندان ۱۲۶ اثر صنایع دستی استان مُهر اصالت یونسکو را دریافت کردند و ۱۰ نشان جغرافیایی صنایع دستی دریافت کرده‌ایم. حدود یک‌سوم رشته‌های صنایع دستی دنیا به‌طور انحصاری در اختیار استان اصفهان است. دو شهر جهانی صنایع دستی داریم که یکی اصفهان و دیگری کاشان در حوزۀ نساجی است. ضمن اینکه تاکنون ۲۲ هزار اثر در استان شناسایی شدند که واجد ثبت در فهرست میراث ملی هستند. در حوزه شناسایی فرصت‌های سرمایه‌گذاری با همکاری جهاد دانشگاهی اصفهان وب‌سایتی راه‌اندازی شده که به ۱۱۴ شهرداری استان و فرمانداری‌ها ابلاغ شده تا فرصت‌های سرمایه‌گذاری را اطلاع‌رسانی کرده و در این سایت ثبت شوند که تاکنون ۲۶۰ فرصت سرمایه‌گذاری ثبت شده و پیش‌بینی می‌کنیم که تا پایان سال به عدد هزار برسد.

او بیان کرد: استان اصفهان در سال ۱۴۰۱ حدود ۹۴ هزار و ۴۰۹ گردشگر ورودی خارجی داشته‌ که در سال ۱۴۰۲ به ۷۸ هزار نفر رسیده و متأسفانه کاهش داشته است، آمار گردشگری خارجی در سال ۱۴۰۳ نسبت به زمان مشابه، منفی شده است. ضمن اینکه حدود ۱۷۷ گواهینامه استانداردسازی انجام شده که ۴۳ درصد در حوزه استانداردسازی رشد داشتیم. همچنین طرح جامع گردشگری با همکاری جهاد دانشگاهی اصفهان انجام شد. طرح جامع صنایع دستی و موضوعات مربوط به مستندنگاری و مستندسازی صنایع‌دستی را در دستور کار داریم و باید بگویم که متأسفانه در استان اصفهان یک کتاب نفیس که شناسنامۀ صنایع دستی استان باشد را نداریم.

کرم‌زاده اضافه کرد: طرح معرفی هنرمندان و آثار نفیس آنها در دستور کار ما است. در سال ۱۴۰۳ تعداد نشان ملی به ۶۰۰ عدد رسیده و ۱۳۲ نشان بین‌المللی اخذ شده است. تعداد ۵۰ فرصت سرمایه‌گذاری به‌عنوان بسته سرمایه‌گذاری ازسوی اتاق بازرگانی و ۵۰ بسته نیز ازسوی جهاد دانشگاهی به انجام خواهند رسید. حدود ۱۲۰ رویداد گردشگری ازسوی اداره کل میراث فرهنگی استان و با همکاری شهرداری‌ها، فرمانداری‌ها و دهیاری‌ها برگزار می‌شود که حدود ۹۰ عدد از این رویدادها به‌عنوان رویداد ملی گردشگری ثبت شده‌اند.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان با بیان اینکه نمایشگاه گردشگری بین‌المللی اصفهان از هشتم تا یازدهم آذرماه برگزار می‌شود، گفت: سال گذشته بیشترین تعداد کاروانسرا از استان اصفهان در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسید. در دولت سیزدهم حدود ۵۰۰ میلیارد تومان مصوب شده که به حوزه میراث فرهنگی اختصاص داده شود که حدود ۱۶۰میلیارد تومان تخصیص داده شده است. حدود ۱۴۸پروژۀ در دست احداث در حوزۀ گردشگری در کل استان داریم که حدود ۱۴ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری است و رقم خیلی خوبی است که امیدورایم این پروژه‌ها در سنوات آینده به بهره‌برداری برسند. نهضت احیای بناهای تاریخی نیز خوشبختانه در استان راه افتاده است.

او تأکید کرد: در مورد موضوع مسجد کازرونی نیز دستور توقف کار را صادر کردیم. سنوات قبل مجوزهایی صادرشده و نقشه‌هایی مهر و امضا شده و تصمیماتی گرفته شده، اما ما سعی کردیم هیئت امنا را قانع کنیم. از دادستان محترم تشکر می‌کنم که با درخواست ما مساعدت کردند. امروز کمیتۀ ثبت مسجد کازرونی را تشکیل داده‌ایم و ثبت این مسجد را در شورای فنی اداره‌کل میراث فرهنگی استان مصوب کردیم و فردا پروندۀ آن به شورای ثبت وزارتخانه ارسال می‌شود. ما حتماً به خواستۀ مردم عمل می‌کنیم و خواستۀ فرهنگ‌دوستان برای ما مهم است و سعی خواهیم کرد از عناصری که هویت و تاریخ استان است حمایت کنیم.

کرم‌زاده با اشاره به ثبت سند کارخانۀ ریسباف به نام اداره‌کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان، توضیح داد: الآن در حوزۀ کارخانۀ ریسباف، کارشناسی‌های اولیه انجام شده و برآورد ما حدود هزار و چهارصد میلیاردد تومان هزینه است تا این بنا به‌عنوان موزه منطقه‌ای تبدیل شود که البته  بهتر از موزۀ منطقه‌ای، مجوزی است که ازسوی شورای جهانی گردشگری برای ایجاد پایگاه جهانی صنایع دستی در این کارخانه صادر شده است. خوشبختانه طرح اولیه مرمت کارخانۀ ریسباف را با مبلغ بالغ بر سه میلیارد تومان انجام دادیم و ۷ میلیارد تومان هم اعتبار گذاشتیم تا بخشی از این بنا به‌عنوان پایگاه اداری استفاده شود. تنها متقاضی برای مرمت مجموعه ریسباف، شهرداری اصفهان است تا این کارخانه به موزه‌ منطقه‌ای تبدیل شود. موضوع مهم دیگر درباره ریسباف این بود که تیرماه ۱۴۰۲ مصوبۀ دولت انجام شده بود و سند به دلایل مختلف به نام اداره‌کل میراث فرهنگی استان منتقل نشده بود که نهایتاً سه‌هفتۀ پیش این انتقال انجام شد و ما ازطریق اداره کل حقوقی وزارت میراث فرهنگی از کمیسیون قضایی و حقوقی دولت درخواست کردیم که سه‌سالِ مورد نظر از تاریخ صدور سند محاسبه شود.

در ادامه این نشست خبری، خبرنگار ایسنا پرسش خود را چنین مطرح کرد: «اقای کرم‌زاده، شما از زمان تصدی مدیریت اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان، مباحثی دربارۀ کارخانۀ ریسباف بیان کردید که رویۀ یکسانی در این گفته‌ها دیده نمی‌شود و درخصوص شیوۀ واگذاری این بنا و تخصیص کاربری، تناقضاتی دیده می‌شود و پرسش اول همینجاست. ازسوی دیگر شما اعلام کرده بودید که کمیتۀ فنی ریسباف در حال تدوین گزارش نهایی احیای این کارخانه است و همزمان با صدور سند ریسباف، این گروه هم گزارش خود را در ماه شهریور ارائه خواهندکرد و سپس عملیات واگذاری این کارخانه به سرمایه‌گذاران با درنظرگرفتن چگونگی مرمت و احیای این بنا انجام می‌شود. چرا برخلاف گفتۀ قبلیِ شما و همزمان با صدور سند، دربارۀ این گزارش توضیحی داده نشده؟

درنهایت اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان، مرمت کارخانۀ ریسباف را با تخریب آغاز کرد و شما اعلام کردید که این بخش‌ها الحاقی است و اشاره کردید که کارخانه براساس طرحی که بود مرمت می‌شود، آقای امیری مدیر روابط عمومی این اداره نیز دربارۀ این تخریب توضیح دادند که چون این احتمال وجود داشت که بودجه به دلیل محدودیت زمانی از استان خارج شود همکارانِ ما در اداره به سرعت دست به کار شدند و بخش‌های الحاقی را تخریب کردند! بر چه اساس به این نتیجه رسیدید که مرمت کارخانۀ ریسباف را با تخریب بخش‌هایی از آن شروع کنید؟ این اقدام براساس کدام طرح مرمتی ازسوی این اداره انجام شده؟! برای تأسیس یک موزه قاعدتاً طرح توجیحی و طرح محتوایی لازم است که باید در آن به موارد مختلفی توجه شود، درخصوص طرح مرمت نیز باید فن‌شناسی و آسیب‌شناسی بنا به‌طور دقیق انجام شود. این طرح‌ها کجا ارائه شدند و چطور ممکن است که در این بازۀ زمانی کوتاه‌مدتِ حضور شما به‌عنوان مدیرکل، همۀ جوانب درخصوص مرمت و احیای کارخانه‌ای با این عظمت در این طرح‌ها لحاظ شده باشد! خانم پهلوان‌زاده که مدیریت طرح احیای کارخانۀ ریسباف را به ایشان واگذار کردید برچه اساس انتخاب شدند، چه سابقه‌ای در اجرا دارند؟»

امیر کرم‌زاده در پاسخ به خبرنگار ایسنا توضیح داد: موضوع ریسباف موضوعی بود که مسئولین استان تقاضا داشتند به دلیل حساسیت پروژه، ازسوی شهرداری انجام شود. اما راهکارهای واگذاریِ ما چه بود؟ یکی، مادۀ ۲۷ که اتاق بازرگانی، اقتصاد و دارایی، دادگستری، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، استانداری و اداره کل میراث فرهنگی اعضای آن هستند. این اعضا باید باهم برای موضوع واگذاری اتفاق نظر داشته باشند. ما چندین جلسه برگزار کردیم که ازچه روشی واگذار کنیم بهتر است و به مادۀ ۲۷ رسیدیم. شهرداری گفت که من در مزایدۀ ماده ۲۷ شرکت نخواهم کرد و باید این این پروژه را به من واگذار کنید یا ترک تشریفات کنید.

او اضافه کرد: ما به خاطر اینکه شرایط را برای شهرداری تسهیل کنیم رویکردمان را عوض کردیم و با صندوق احیای بناهای تاریخی قرارداد بستیم که طبق آن قرارداد، صندوق، کارگذارِ ما شود. صندوق، تسهیلاتی دارد که راحت‌تر از مادۀ ۲۷ است و اختیار دست خودش است و با امضای وزیر می‌تواند ترک تشریفات کند. ترک تشریفاتِ مادۀ ۲۷ در حد هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان در اختیار استان نیست و به امضای سه وزیر نیاز دارد و فرایندِ خیلی طولانی دارد، مضاف بر اینکه ترک تشریفات باید دلایل توجیحی داشته باشد. ما فرایند و رویکردمان را عوض کردیم. مدیرکل اقتصاد و دارایی گفت برای ریسباف باید کارشناسی هفت‌نفره بگیرید، کارشناسی هفت‌نفره یعنی ۷۰۰ میلیون تومان پول کارشناسی. الآن صندوق، کارشناسی را گرفته، کارها را انجام داده و همه چیز آماده است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گرشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان بیان کرد: بعد از اینکه یک بنا کارشناسی و هزینۀ مرمتش تعیین شد سرمایه‌گذار باید طرح بیاورد. وظیفۀ کارشناس رسمی، طرح مرمت نیست. وظیفۀ کارشناس رسمی این است که برآورد هزینه کند و بداند که در طول مدت زمان با آن کاربری‌ها که دارد چقدر بازگشت سرمایه خواهد داشت.

کرم‌زاده افزود: در مورد مشاور هم بگویم که ما با دانشگاه قرارداد بستیم، یک تیم هستند. دوم اینکه مگر هرچه مشاور نوشت من قرار است به آن تمکین کنم؟! ما شورای فنی داریم و این شورا شامل تمام بزرگان میراث فرهنگی استان هستند. بعد هم به میراث کشور می‌رود در آنجا هم کمیتۀ فنی داریم و همۀ اینها بررسی می‌شود. مطالعۀ ریسباف حداقل ۱۵ میلیارد تومان اعتبار می‌خواهد. یک نفر این کارها را انجام داده و در قالب دانشگاه است و دراختیار ما می‌گذارد. جالب است که بگویم ایشان(خانم پهلوان‌زاده) و دانشگاهی که طرف قراردادِ ما هستند(دانشگاه خوراسگان) برای ما حداقل به اندازۀ سه میلیارد تومان کارِ رایگان انجام دادند.

او گفت: یکسری دیوارهایی در محوطۀ کارخانه بود که در طرح باید تخریب می‌شد، ۵۰ سال هم قدمت داشته باشند و هرچه هم باشند باید تخریب می‌شد. اینها جزو کارخانه نبود دیوار بود. عکس‌های آن موجود است. پس اول ازهمه کارخانه باید به حالت اول برگردد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گرشگری و صنایع‌دستی استان تصریح کرد: بین شهرداری و استانداری و میراث فرهنگی یک تفاهم‌نامه‌ای منعقد شده بود که بعد شهرداری گفت در مورد این کارخانه با من قراردادِ رسمی ببند تا من هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان خرج کنم. شهرداری حرف درستی می‌زند، پول مردم دست اوست و ما هم این را می‌پذیریم؛ اما من می‌گویم ریسباف به‌عنوان یک مجموعۀ فاخر بالاخره درست می‌شود چه من باشم و چه نباشم، کمک کنیم که کار تسهیل شود. من به شما قول می‌دهم که تا زمانی که من در اینجا مدیر هستم ریسباف تعیین تکلیف می‌شود. مضاف براینکه هیئت دولت به من سه‌سال وقت داده تا این کارخانه را به بهره‌برداری برسانم و اگر نشود به بانک ملی بازمی‌گردد. من چاره‌ای نداشتم جز اینکه کار را شروع کنم و کاری که در ۹ ماه طول می‌کشید را در ۲ ماه انجام دهم.

انتهای پیام

  • یکشنبه/ ۸ مهر ۱۴۰۳ / ۰۵:۳۶
  • دسته‌بندی: اصفهان
  • کد خبر: 1403070805750
  • خبرنگار : 50290