یک محقق حوزه کشاورزی در استان خبرداد

سطح کربن آلی در خاک‌های کشاورزی خراسان شمالی کمتر از حد بحرانی

محقق بخش آب و خاک مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی گفت: در حال حاضر سطح کربن آلی در خاک‌های کشاورزی استان کمتر از حد بحرانی است.

مرضیه رشیدی در گفت و گو با ایسنا، اظهار کرد: سطح کربن آلی در خاک‌های کشاورزی استان نیم درصد است که هموراه به عنوان یکی از محدودیت‌های اصلی در کشت گیاهان زراعی و باغی به شمار می‌رود.

وی افزود: با وجود تغییرات اقلیمی، تخریب زمین و کاهش تنوع زیستی، خاک به یکی از آسیب پذیرترین منابع جهان تبدیل شده است، در واقع خاک‌ها مخزن اصلی و عمده کربن به شمار می‌روند که دارای میزان کربن بیشتری نسبت به مجموع کربن اتمسفر و پوشش گیاهی موجود در خشکی‌ها هستند.

رشیدی ادامه داد: کربن آلی بخش اصلی مواد آلی خاک است و به عنوان شاخصی از سلامت خاک، به دلیل مشارکت در تولید مواد غذایی، کاهش و سازگاری با تغییرات اقلیمی و دستیابی به اهداف توسعه پایدار درای اهمیت است. میزان زیاد ماده آلی در خاک، عناصر غذایی ضروری را برای رشد گیاهان فراهم می‌کند و دسترسی آب را نیز ارتقا می‌بخشد که هر دو این موارد منجر به افزایش حاصلخیزی خاک می‌شود.

وی بیان کرد: بررسی‌ها در ایران نشان می‌دهد به طور میانگین به ازای افزایش هر گرم کربن آلی در کیلوگرم خاک عملکرد دانه گندم به طور میانگین ۲۸۶ کیلوگرم در هکتار افزایش می‌یابد. استان خراسان شمالی بر اساس مطالعات انجام شده، جز استان‌هایی است که سطح کربن آلی در خاک‌های کشاورزی کمتر از حد بحرانی  ( ۰.۵ درصد) است که هموراه به عنوان یکی از محدودیت‌های اصلی در کشت گیاهان زراعی و باغی به شمار می‌رود.

این محقق بخش کشاورزی توضیح داد: همانطور که می‌دانیم به دلیل تغییرات اقلیمی که در استان اتفاق افتاده و موقعیت این استان که دارای اقلیم  خشک و نیمه خشک است همواره با محدودیت منابع آبی در حوزه کشاورزی و به خصوص حوزه دیم مواجه هستیم.

وی تصریح کرد: یکی از مزایای افزایش سطح مواد آلی در خاک، افزایش ظرفیت نگهداشت آب در خاک و حفظ رطوبت خاک است که این عامل موجب کاهش تنش‌های خشکی در گیاهان می‌شود، بخصوص برای اراضی دیم که در سال‌های اخیر در این استان که به دلیل کاهش میانگین بارندگی سالیانه و توزیع نامناسب بارندگی همواره با تنش‌های خشکی مواجه است.

رشیدی تاکید کرد: بنابراین استفاده از راهکاری مدیریتی که منجر به افزایش سطح مواد آلی در خاک شود در مقابله با تنش‌های خشکی موثر خواهد بود. با این حال افزایش قابل توجه میزان مواد آلی خاک ‌ها یا حفاظت سطوح بالای ماده آلی به سادگی امکان ‌پذیر نیست. این فرایند به تلاش پایدار نیازمند است که شامل دو رویکرد کلی افزودن مواد آلی به خاک ‌ها و کاهش اتلاف کربن است.

وی گفت: از جمله راهکارهای عملی برای افزایش سطح مواد آلی خاک ترسیب کربن آلی در خاک، استفاده از کودهای آلی در کنار استفاده از کودهای شیمیایی و همچنین خاکورزی حفاظتی است، در سیستم خاکورزی حفاظتی با توجه به حفظ بقایای گیاهی در خاک با گذشت زمان موجب افزایش سطح مواد آلی در خاک می‌شود که در طولانی مدت این عامل منجر به افزایش عملکرد برای کشاورز می‌شود و به عنوان یک راهکار عملی برای مزارع سطح استان توصیه می‌شود.

انتهای پیام

  • چهارشنبه/ ۷ شهریور ۱۴۰۳ / ۱۳:۴۷
  • دسته‌بندی: خراسان شمالی
  • کد خبر: 1403060704168
  • خبرنگار : 50046