بازار همدان، با تاریخ کهن، نیازمند فضایی امن است تا خریداران و فروشندگان با آرامش خاطر به فعالیت‌های اقتصادی خود بپردازند.
ایمن‌سازی بازارها به عنوان یکی از الزامات اساسی برای حفظ امنیت اقتصادی و اجتماعی جوامع شناخته می‌شوند و بازار همدان، با تاریخچه‌ای غنی به عنوان یکی از مراکز مهم تجاری غرب کشور، نیازمند توجه ویژه به این مقوله است. ایمن‌سازی این بازار نه تنها به افزایش اعتماد مشتریان و فروشندگان کمک می‌کند، بلکه نقش بسزایی در جذب سرمایه‌گذاران و رونق اقتصادی منطقه خواهد داشت.
این بازار دارای چندین راسته، بازارچه وکاروانسراست و در وسط شهر بنا نهاده شده، این بنا با ۲۰۰ هزار متر مربع وسعت امروز حال خوشی ندارد. مجموعه‌ای که روزانه پذیرای هزاران خریدار، مسافر و گردشگر است به لحاظ ایمنی در وضعیت مناسبی قرار نداشته و بیش از همه نیز در معرض حوادثی نظیر آتش سوزی قرار دارد.
بمب ساعتی وضعیت ایمنی در بازار همدان چندین سال است که فعال شده و اکنون به ساعت‌های پایانی انفجار خود نزدیک می‌شود که مسئولان مربوطه باید سریعاً چاره اندیشی کرده و این بمب را با تدبیر خنثی کنند از این رو خبرگزاری ایسنا بر آن شد تا درباره این موضوع سلسله نشست‌هایی را برگزار کند تا راهکارهای موثری برای بهبود وضعیت ایمنی در بازار مورد بررسی قرار گیرد.
عرض کم معابر بازار همدان عامل محدودیت در امدادرسانی به هنگام بروز حادثه
عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان همدان اظهار کرد: خطرات تهدید کننده ایمنی بازار را می‌توان به دو دسته عوامل طبیعی مانند برف، باران، زلزله و سیل و عوامل انسانی شامل آتش‌سوزی و تغییرات ایجاد شده در بناها تقسیم‌بندی کرد که در بحث آتش‌سوزی و اطفا حریق سازمان‌های شهرداری و آتش‌نشانی ورود کرده و تجهیزات و تمهیداتی را فراهم می‌کنند اما محدودیت‌هایی در بازار در زمینه امدادرسانی به دلیل عرض کم معابر و راسته‌ها وجود دارد که ممکن است در بحث اطفا حریق این مشکل با نصب شیرهای هیدرانت تاحدودی رفع شود اما برای امدادرسانی، آمبولانس و خودروهای امدادی باید بتوانند وارد بازار شده و کمک‌های اولیه را انجام دهند.
وحید آقامحمدی با بیان اینکه در موضوع ایمنی بازار حفظ بناهای تاریخی در روند مرمت و مقاوم سازی و حفظ جان انسان‌های فعال در این راسته‌ها و کاروانسراها باید مورد توجه قرار گیرد که این موضوع نیازمند اقدامات کارشناسی شده از سوی سازمان‌هایی مانند آتش‌نشانی، نظام مهندسی، میراث فرهنگی و شهرداری است، افزود: اکثر بناهای تاریخی بازار همدان به دلیل دیوارهای عریض از جنس خشت و گل در معرض خطر زلزله قرار دارند بنابراین مقاوم‌سازی این بناها بسیار مهم بوده و باید در اولویت قرار گیرند.
مباحث اقتصادی؛ اصلی‌ترین دلیل عدم پیشرفت ارتقا سطح کیفیت ایمنی در بازار
وی با بیان اینکه رسالت نظام مهندسی بهبود وارتقای افزایش ساخت‌وساز بوده و به‌صورت مداوم دوره‌هایی برای افزایش آگاهی و اطلاعات مهندسین درباره بحث‌های فنی و ایمنی ساختمان برگزار می‌شود، اضافه کرد: برداشتن آجرهای روی سطح یک بنای قدیمی یا تراشیدن کاهگل قدیمی به معنای مقاوم‌سازی ساختمان نبوده بلکه این ساختمان نوسازی شده است و مقاوم‌سازی بافت تاریخی یک علم پیچیده و پرهزینه است و می‌توان به عنوان یکی اصلی‌ترین دلایل عدم پیشرفت چشمگیر شهرداری، میراث فرهنگی و سازمان‌های مرتبط در زمینه ارتقا سطح کیفیت ایمنی در بازار به بحث‌های اقتصادی و هزینه بر بودن عملیات مقاوم‌سازی اشاره کرد.
آقامحمدی با بیان اینکه متاسفانه بحث مقاوم‌سازی بناهای تاریخی بازار در همدان مغفول مانده است، ادامه داد: در چندسال اخیر در بافت تاریخی موضوعی رایج شده که بنایی با صد سال قدمت را تنها نوسازی کرده و بدون توجه به مباحث ایمنی با عنوان اقامتگاه‌های بومگردی شروع به پذیرش گردشگر می‌کنند، بدون توجه به اینکه آیا این بنا توان استقامت در برابر این کار را دارد که باید به جز موارد زیبایی منظر و نوسازی ظاهر موارد ایمنی و مقاوم‌سازی این اقامتگاه‌ها نیز مورد توجه قرار گیرند.
عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان همدان بیان کرد: کمیته‌ای با عنوان بازدید و بازرسی از ساختمان‌های مهم در سطح شهر با دستور وزارت راه و شهرسازی تشکیل شده که دبیری این کمیته برعهده اداره کل راه و شهرسازی است و نمایندگانی از استانداری،راه و شهرسازی،شورای شهر، شهرداری و نظام مهندسی در آن حضور و از طرف وزارتخانه ماموریت دارند تا از ساختمان‌های مهم شهر مانند مدارس دولتی و غیرانتفاعی، پاساژها، ساختمان پزشکان، مطب‌ها و دفاتردولتی بازدید کرده و بعد از بررسی فرم‌های مربوطه تکمیل و امتیازبندی انجام می‌شود سپس این امتیازات در سامانه‌ای با نام بازدید و بازرسی از ساختمان‌های مهم شهر ثبت شده و اگر این ساختمانها امتیاز حدنصاب را کسب نکنند به عنوان ساختمان‌های پرخطر شناخته شده و باید مقاوم‌سازی توسط مالکین انجام شود.
اختصاص ۳۰ درصد بازدیدهای کمیته بازدید و بازرسی از ساختمان‌های مهم در سطح شهر به بازار
آقامحمدی با تاکید بر اینکه بازدید و بررسی ساختمانها توسط این کمیته باید نتیجه به دنبال داشته و این بازدیدها فقط برای سلب مسئولیت از یکسری دستگاه‌های اجرایی در استان نباشد و بعد از شناسایی معایب و خطرات ساختمانها تعمیر و مرمت آن در دستور کار قرار گیرد و طبق برنامه ۳۰ درصد بازدیدهای کمیته بازدید و بازرسی از ساختمان‌های مهم در سطح شهر به بازار اختصاص داده شود، تصریح کرد: مقاوم‌سازی و بازسازی یک پاساژ هزینه زیادی به دنبال دارد چرا که صدها نفر در آنجا فعالیت می‌کنند و باید در کنار هزینه‌های تعمیرات به فکر کسب و کار آنها نیز بود اما در نهایت کل این مخارج به اندازه هزینه‌های بازسازی یک ساختمان تخریب شده مانند پلاسکو نیست و در صورت بروز حادثه به‌طورقطع از هزینه‌های بازسازی آن بیشتر بوده بنابراین پیشگیری و مقاوم‌سازی از درمان و هزینه برای تعمیر خسارات بعد از حادثه بهتر است.
وی با بیان اینکه سقف مغازه ها در بازار تاریخی همدان به صورت شیروانی بوده و در صورت وزش باد شدید امکان آسیب آنها وجود دارد، گفت: مبحث ۲۲ مقررات ملی نظام مهندسی درباره تعمیر و نگهداری ساختمانها بوده و طی چندسال گذشته مغفول مانده است و کمیته بازدید و بازرسی از ساختمان‌های مهم در سطح شهر با ۱۰ عضو نهایتاً به صورت ماهیانه سه یا چهار ساختمان را بررسی کنند یا آتش‌نشانی مگر چه تعداد نیرو دارد که بتواند یک به یک ساختمانها را در سطح شهر بازدید کرده و امتیازدهی برای آنها انجام دهد اما نظام مهندسی به عنوان یک مجموعه با بیش از ۱۰هزار مهندس پتانسیل بالایی دارد که این مبحث ۲۲ را فعال کند و مهندسین به‌صورت مجموعه‌های انفرادی یا تیمی تمامی بافت‌های تاریخی یا حتی پروژه‌های مسکونی را بعد از گذشت مدتی از ساخت آنها بررسی کنند تا بعد از شناسایی بافت‌های آسیب‌پذیر ارائه طرح و اصلاح آنها صورت گیرد.
قوانین دست و پاگیر؛ مانع از افزایش ایمنی در بازار
عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان همدان با بیان اینکه بعد از احیا مبحث ۲۲ مقررات ملی نظام مهندسی بازار به صورت دوره‌ای توسط یک تیم کارشناسی و مهندسی بازدید و بررسی می‌شود، خاطرنشان کرد: مدیریت کلان استان در زمینه افزایش ایمنی در بازار می‌تواند اقدامات مهمی انجام دهد که باید به شهرداری‌ها الزام شود تا هرچه سریعتر امور مربوط به ایمنی را پیگیری کنند همچنین اجرایی شدن مبحث ۲۲ در روند ارتقا کیفیت ایمنی و نگهداری از ساختمان‌های سطح شهر با انجام بازدیدهای مستمر بسیار موثر خواهد بود.
آقامحمدی با بیان اینکه یکی از موانع افزایش ایمنی در بازار بحث تاریخی بودن این راسته‌ها و کاروانسراهاست که به راحتی و بدون حضور میراث فرهنگی نمی‌توان تغییرات یا تعمیراتی در آنها ایجاد کرد، اظهارکرد: مقاوم‌سازی بافت‌های تاریخی به مطالعات و تحلیل‌های کارشناسان فعال در این حوزه نیاز دارد و باید مدیریت کلان استان به صورت جدی در این زمینه ورود کند و با اجرایی شدن مبحث ۲۲ ساختمانها به‌طور سالیانه پایش و ارزیابی می‌شوند و این یک کار شفاف‌سازی است و بازدید برای ایمنی در زندگی روزمره مردم به یک موضوع روزمره تبدیل و اهمیت آن برای مردم تداعی می‌شود که متاسفانه نگهداری از ساختمانها تبدیل به یک موضوع فرهنگی در زندگی مردم نشده است.
وی با بیان اینکه انجام تعمیرات جزئی ساختمان ها به صورت یک عامل تشویقی توسط شهرداری رایگان شده است، گفت: طبق قانون اصلاح و ترمیم پروژه‌های خطرساز برعهده شهرداری است اما قوانین دست و پا گیری تدوین شده که مانع از افزایش ایمنی در بازار است و پاساژهایی که در چندسال اخیر ساخته شدند به دلیل رعایت ضوابط و آیین‌نامه‌های روز مشکلی از لحاظ ایمنی ندارند.
انتهای پیام