در قرآن کریم مسجد به معنای نیایشگاه خداوند به کار رفته است. قرآن کریم در داستان اصحاب کهف می‌گوید بر مزار آنان مسجدی بنا کردند. علاوه بر «مسجدالحرام» یا «بیت العتیق» و «مسجدالاقصی» در قرآن به مساجد دیگری نیز اشاره شده است.
واژه مسجد در لغت به معنای سجده‌گاه و پیشانی است و در واقع یک ساختمان مذهبی برای نیایش و محل گردهمایی مسلمانان است. «مسجدالحرام» طبق آیات قرآن نخستین مسجد روی زمین است و «مسجدالنبی» با ورود پیامبر اسلام(ص) به مدینه در عربستان سعودی پایه‌گذاری شد.
مساجد تنها به فضاهای فیزیکی و هنری ختم نمی‌شود بلکه از گذشته تاکنون کارکردهای گوناگونی داشته و اکنون هم این نقش‌ها را تا حدودی حفظ کرده‌است. مسجد در درجه اول به عنوان نهاد دینی جامعه اسلامی محسوب می‌شود، تبلیغ دین، ایراد خطبه‌های تبلیغی و نیز ابلاغ احکام مهم دین از دیگر کارکردهای مساجد است.
اگرچه اعتقاد به عبادت نمازگزاران و نیایش خدا از عوامل و انگیزه‌های ایجاد مساجد است اما مسجد می‌تواند مرکز ارشاد و تبلیغ اسلامی، جمع‌آوری نذورات و کمک‌های خیرین و پخش آن بین نیازمندان باشد.
مساجد می‌توانند جایگاه جلسات علمی و آموزشی، فرهنگی هم داشته باشند. همان‌گونه که پیامبر اسلام(ص) محیط مسجد را محیطی کاملاً فرهنگی می‌دانستند، تا جایی که با اجازه ایشان برخی از مسابقات در مسجد برگزار می‌شد و حضرت از چنین مسائلی استقبال می‌کردند. اگرچه امروزه مراکز آموزشی و فرهنگی گسترش پیدا کرده است اما نباید از این کارکرد مهم مسجد غافل شد و البته تردیدی نیست که کار تبلیغی در مسجد سرشار از مایه‌های معنوی و روحانی است.
در دوران انقلاب اسلامی ایران پس از محور اعتقادی و عبادی، پررنگ‌ترین، فعال‌ترین و بارزترین بخش کار مساجد در محور سیاست بود چرا که مساجد در آگاهی و بیداری توده‌ها در دوران قبل و بعد از انقلاب نقش مؤثری داشتند.
اگر چه نقش و نگارها، گچبری و آینه‌کاری زینت مساجد است و هنر و ذوق معماری ایرانی را نشان می‌دهد اما تجمل لازمه بهره‌گیری از برکات مسجد نیست، چه بسا مساجد بزرگ با امکانات فراوان فقط زمان اذان و نماز جماعت خدمت‌رسانی می‌کند و در مقابل مسجد نیمه ساخته‌ای که درب آن به روی بندگان خدا بسته نمی‌شود و در و دیوار خشتی آن با مومنین ارتباط می‌گیرد.
مسجد نیمه ساخته امام حسن مجتبی(ع) در شهرک سعدی شیراز یکی از اندک مساجدی است که درب آن همانند درب خانه کریم اهل بیت(ع) هرگز به روی بندگان خدا بسته نمی‌شود. این مسجد نیمه ساخته که در محله امام حسن(ع) واقع در شهرک کم برخوردار سعدیه قرار دارد، بسیار فعال و پویا است. به مناسبت روز جهانی مسجد به سراغ فعالین این مسجد رفتیم تا گفت‌وگویی در این باب داشته باشیم.
امام جماعت مسجد و محله امام حسن مجتبی(ع) در شهرک سعدیه در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا در خصوص سابقه این مسجد، بیان کرد: مسجد نیمه ساخته امام حسن مجتبی(ع) واقع در محله سعدیه شیراز، از سال ۱۳۹۷ با احداث نمازخانه موقت، فعالیت‌های فرهنگی_اجتماعی و محرومیت‌زدایی را در بلوار شهید وفایی و شهرک امام حسن مجتبی(ع) آغاز کرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمد محمودی بیان کرد: این مسجد در حوزه پایگاه مقاومت، کانون فرهنگی، هیئت مذهبی و گروه جهادی فعالیت می‌کند. رونق و پویایی این مسجد از وجود جوانان و نوجوانانی است که عشق خدمت به اهل بیت(ع) را دارند.
مسئول پایگاه مقاومت امام حسن مجتبی(ع) و مدیر گروه جهادی کریم اهل بیت(ع) نیز به خبرنگار ایسنا گفت: گروه جهادی مسجد، فعالیت جدی خود را با نام کریم اهل بیت(ع) از حادثه تلخ سیل فروردین سال ۹۸ آغاز کرد و در کنار سایر گروه‌های جهادی با محوریت مسجد امام حسن مجتبی(ع) اقدام به خدمت‌رسانی به سیل زدگان بلوار شهید وفایی شهرک سعدیه کرد و در خصوص پاکسازی و مرمت منازل سیل زده، توزیع بسته‌های معیشتی، درمانی و رفاهی تلاش فراوانی کردند.
جواد بانشی با اشاره به اینکه احداث ساختمان اصلی مسجد توسط گروه جهادی در حال پیگیری و ساخت است، افزود: ساخت اسکلت مسجد به دلیل نبود بودجه، متوقف شده است و تا زمان تکمیل ساختمان مسجد، مراسم در حیاط و نمازخانه موقت برگزار می‌شود.
وی تصریح کرد: احداث ۱۰ منزل مددجو تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) در روستاهای اطراف شیراز، مرمت ۴۵ منزل مددجو در شهرک سعدیه، کمک‌های بلاعوض و اهدا لوازم خانگی به نیازمندان از دیگر کارهای این گروه جهادی است.
مسئول امور فرهنگی و هیأت مذهبی مسجد امام حسن مجتبی(ع) نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا بیان کرد: ۳۰ مرداد یادآور به آتش کشیده شدن مسجد الاقصی در سال ۱۳۴۸ به دست رژیم صهیونیستی است. بی‌تردید مسجد مهم‌ترین سرمایه ملی مذهبی و اصلی‌ترین پایگاه دین، اخلاق، معنویت و برترین جایگاه پرورش انسان‌های وارسته است.
مهرزاد حسینی با تأکید بر اینکه روز جهانی مسجد فرصتی برای یادآوری جنایات صهیونیست‌ها است، گفت: امروز دشمنان اسلام با توجه به جایگاه و نقش محوری مساجد، تمام تلاش خود را به کار می‌گیرند تا مسجد را به انزوا بکشانند.
وی با بیان اینکه رشد، جایگاه و کارکرد مساجد باید در راستای خط فکری رهبری باشد، اظهار کرد: مسجد امام حسن مجتبی(ع) علاوه بر برگزاری مراسم مذهبی در ماه‌های مختلف سال و مناسبات مختلف نقش بی‌بدیلی در تربیت قشر نوجوان و جوان دارد.
حسینی تصریح کرد: این مسجد در برگزاری کلاس‌های تربیتی، آموزشی، قرآنی و فرهنگی همت دارد و با اینکه یک مسجد نیمه ساخته است اما در جهت رفع محرومیت‌زدایی در محله کم برخوردار سعدیه نهایت تلاش خود را به کار می‌گیرد.
فرمانده پایگاه امام حسن مجتبی(ع) در بخش بانوان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با بیان اینکه بیشتر فعالیت‌هایی که در گروه‌های سنی ۱۴ تا ۱۸ سال داریم را به مسائلی مانند حجاب، عفاف و رفع برخی از شبهات نوجوانان اختصاص می‌دهیم، گفت: کلاس‌های مشاوره خانواده را در راستای فرهنگ‌سازی و رفع مشکلات زناشویی برای بانوان به صورت جدی برگزار می‌کنیم، در خصوص بحث اعتیاد و طلاق سعی داریم با ارتباط گرفتن با خانواده‌ها مشکلات را رفع کنیم.
تلاش برای جذب نوجوانان در منطقه کم برخوردار سعدی
اعظم عسکری با تصریح اینکه مردم شهرک سعدیه از قشر ضعیف جامعه هستند، گفت: با توجه به اینکه مردم این منطقه شرایط مالی چندان مناسبی ندارند بنابراین در خصوص تفریحات نوجوانان با چالش‌های زیادی رو به رو هستیم و سعی می‌کنیم با جذب نوجوانان به مسجد و برگزاری اردوهای تفریحی و فراهم کردن جو شاد و روحیه بخش، کمی از این کمبودها را جبران کنیم.
وی تصریح کرد: با تعاملاتی که با مدارس برخی از نوجوانان برقرار کرده‌ایم، سعی داریم آسیب‌های اجتماعی را شناسایی کرده و راهکارهای مناسب ارائه دهیم.
فرمانده پایگاه امام حسن مجتبی(ع) در مورد دیگر فعالیت‌های مسجد، اظهار کرد: با برگزاری کلاس‌های مهدویت در روزهای سه‌شنبه برای آشنایی بانوان با امام زمان(عج) و همچنین برگزاری کلاس‌های مشاوره خانواده و زوجین، مشاوره طب سنتی و طب اسلامی سعی در جذب خانواده‌ها و بانوان به کانون مسجد داریم.
وی تصریح کرد: با وجود کمبود فضا و کمبود امکانات با حداقل هزینه و شهریه مهدکودک ایرانی_اسلامی را در این مسجد راه‌اندازی کرده‌ایم تا علاوه بر برداشتن باری از دوش خانواده‌ها بتوانیم کودکانی مقید و قرآنی_انقلابی تربیت کنیم.
یکی از فعالان در مراسم مذهبی مسجد نیز به خبرنگار ایسنا، گفت: یکی از معضلاتی که امروز وجود دارد این است که درب مساجد تنها مواقع نماز باز می‌شود در صورتی که پیامبر(ص) مسجد را بنا کرد تا پایگاهی برای رفع مشکلات فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مسلمانان باشد.
وحید زارع با بیان اینکه در زمان حضرت محمد(ع) مردم مشکلاتشان را در مسجد حل و فصل می‌کردند، بیان کرد: زمانی که مسجد خادم داشته باشد علاوه بر اینکه یک خانواده اسکان پیدا می‌کند و تحت پوشش قرار می‌گیرد، امنیت مسجد نیز حفظ می‌شود.
وی اظهار کرد: اگر به همین منوال پیش برویم زمانی نمی‌گذرد که فقط اجازه ورود به اهالی مسجد داده می‌شود و مردم عادی از ورود به خانه خدا محروم می‌شوند. بهانه‌های اضافی برای بسته شدن درب مسجد، سیاست دشمن است تا مسلمانان از مسجد و مذهب دور نگه داشته شوند.
زارع خطاب به مسئولان مربوطه، گفت: مسئولان باید برای این توطئه‌ها تدبیر کنند و فکری به حال آینده کودکان و نوجوانان که در واقع آینده سازان این مرز و بوم هستند داشته باشند.
مسئول بانوان خادم مسجد امام حسن مجتبی(ع) نیز به خبرنگار ایسنا، گفت: مسجد نیمه ساخته امام حسن(ع) فعالیت‌های فرهنگی، هنری و حمایتی زیادی را انجام می‌دهد یکی از این فعالیت‌ها بحث تهیه و توزیع بسته‌های حمایتی و معیشتی برای افراد نیازمند چه در زمان کرونا و چه بعد از کرونا است.
خدیجه کاظمی بیان کرد: برگزاری مراسم اعیاد، سوگواری اهل بیت(ع)، برگزاری مراسم دهه اول محرم به مدت یازده شب، برگزاری مراسم شب‌های قدر و برگزاری مراسم دعای ندبه در تمام روزهای جمعه برای سلامتی و ظهور آقای امام زمان(عج) از دیگر برنامه‌های پر خیر و برکتی است که در این مسجد پویا و فعال انجام می‌شود.
وی با اشاره به منویات مقام معظم رهبری(مدظله) در خصوص افطاری ساده در ماه مبارک رمضان، بیان کرد: در راستای عمل به سخنان رهبر انقلاب، سه سال پیاپی سفره کریم اهل بیت(ع) در سی شب ماه رمضان با افطاری ساده برای روزه‌داران پهن می‌شود و در شب‌های نوزدهم و بیست و یکم ماه، مراسم نمادین سفره ابوتراب و پذیرایی از مهمانان با خرما، نان جو و شیر برگزار می‌شود.
یکی از اعضای فعال مسجد امام حسن مجتبی(ع) نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا در مورد برگزاری کلاس‌های تابستانه در این مسجد گفت: کلاس‌هایی که در تابستان برگزار می‌شود شامل کلاس‌های فرهنگی، ورزشی، هنری و همچنین برگزاری کلاس‌های تقویتی در مقطع ابتدایی و متوسطه است.
زینب زارع با بیان اینکه مسجد باید جو شاد و روحیه بخشی برای بچه‌ها باشد، اظهار کرد: بحث تربیتی از رده سنی ۹ تا ۱۳ سال حول محورهای قصه‌های قرآنی، آموزش احکام، احترام به والدین و برنامه‌های اردویی، بازی و تفریح انجام می‌شود. کودکان و نوجوانان باید دوستان خود را در مسجد پیدا کنند و مسلما از این طریق آسیب کمتری متوجه آنان خواهد بود، بر همین اساس تلاش داریم تا افراد بیشتری جذب مسجد شوند.
روزگاری مساجد، تنها پایگاه مهم آموزشی در کشورهای اسلامی بود، اما امروزه شاهد کم‌رنگ شدن این وجه از مسجد هستیم و امید می‌رود با برنامه‌ریزی‌های مناسب و استفاده از امکانات و ظرفیت‌های موجود این کمبودها جبران شود.
مسجدی که با کمترین امکانات، بیشترین تلاش را در جهت خدمت‌رسانی دارد، انصافاً شایسته تقدیر است. این مسجد کم‌برخوردار در جهت جذب مؤمنان، مخصوصاً جوانان تلاش بسیاری دارد و اسکلت این مسجد همت و یاری سبز خیران و مسئولان را می‌طلبد تا تکمیل شود و کانونی برای گردهمایی جوانان مومن و انقلابی باشد که آینده‌سازان ایران سرافراز و پر افتخار هستند.
انتهای پیام