به گزارش ایسنا، سیاست‌گذاری در حوزه آموزش عالی از جمله موضوعات بسیار مهم در مدیریت عمومی است که تأثیر مستقیمی بر توسعه فرهنگی، علمی و اقتصادی هر کشور دارد. آموزش عالی نقشی حیاتی در تربیت نیروی انسانی متخصص، توسعه علوم و فرهنگ، و ارتقای سطح کلی جامعه ایفا می‌کند. با این حال، طی سال‌های اخیر، آموزش عالی در ایران با چالش‌های متعددی از جمله کیفیت آموزشی، استقلال دانشگاه‌ها و مشکلات اقتصادی روبرو شده است. این مسائل نه‌تنها بر عملکرد دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی تأثیر منفی گذاشته، بلکه توانسته است بر توسعه کلی جامعه نیز تأثیر بگذارد.
در ایران، مسائل متعددی همچون گسترش کمی دانشگاه‌ها، بیکاری فارغ‌التحصیلان، و ضعف در جذب منابع مالی به‌وضوح نشان‌دهنده نقص‌هایی در سیاست‌گذاری‌های موجود است. عدم وجود سیاست‌های مؤثر برای مواجهه با این چالش‌ها، می‌تواند منجر به تضعیف بیشتر سیستم آموزش عالی و کاهش کارایی آن شود. بنابراین، شناسایی و رفع آسیب‌های موجود در سیاست‌گذاری آموزش عالی اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا می‌تواند به بهبود کیفیت آموزشی، افزایش اشتغال‌زایی و تقویت استقلال دانشگاه‌ها منجر شود.
در همین راستا، امیر رجائی یکی از محققان پژوهشکده سیاست‌پژوهی و مطالعات راهبردی حکمت در تهران، به بررسی دقیق این مشکلات و چالش‌ها پرداخته است. این پژوهشگر در قالب یک مطالعه به دنبال شناسایی آسیب‌های موجود در سیاست‌گذاری آموزش عالی کشور بوده و سعی کرده است تا راهکارهایی را در این خصوص ارائه نماید.
برای انجام این تحقیق، پژوهشگر از روش‌های کیفی بهره برده است. در مرحله اول، مطالعه اسنادی صورت گرفت که شامل بررسی متون و مقالات علمی مرتبط با موضوع بود. سپس، برای جمع‌آوری اطلاعات دقیق‌تر، مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با خبرگان و متخصصان حوزه آموزش عالی انجام شد. داده‌های جمع‌آوری‌شده در نهایت با استفاده از روش تحلیل محتوا، تجزیه و تحلیل شده و آسیب‌های موجود در سه دسته کلی ساختاری، فرایندی و زمینه‌ای طبقه‌بندی شدند.
یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهند که در بخش فرایندی، دو مشکل اساسی وجود دارد: عدم وجود الزامات علمی و عملی کافی برای سیاست‌گذاری و ضعف در اجرای مؤثر سیاست‌های موجود. در بخش ساختاری نیز مشکلاتی مانند عدم توانایی در اجرای سیستم تمرکزگرای اداره امور و کم‌کارآمدی شورای عالی انقلاب فرهنگی به‌عنوان نهاد اصلی سیاست‌گذاری آموزش عالی مشخص شده است.
علاوه بر این، پژوهشگر نشان داده است که مسائل زمینه‌ای نیز نقش مهمی در عدم موفقیت سیاست‌گذاری‌ها دارد. از جمله این مسائل می‌توان به فقدان زمینه‌های مناسب فرهنگی و اجتماعی برای اجرای سیاست‌ها، عدم کارآمدی دانشگاه‌ها در تولید علم و ایجاد نظام هنجاری، و ناهماهنگی در فهم پدیده‌های مرتبط با علم و آموزش عالی اشاره کرد.
در پایان نیز، مجری این تحقیق، توصیه‌هایی برای رفع یا کاهش این آسیب‌ها ارائه کرده که می‌توانند به بهبود شرایط آموزش عالی کمک کنند.
این پژوهش تأکید دارد که برای بهبود سیاست‌گذاری در حوزه آموزش عالی، ضروری است که زمینه‌های قانونی، سیاسی، اقتصادی، فناورانه و فرهنگی مرتبط با آن فراهم شود. اجرای دقیق توصیه‌های سیاستی ارائه‌شده در این تحقیق می‌تواند به رفع مشکلات کمک کند و آموزش عالی را به سمت پیشرفت و توسعه بیشتر سوق دهد.
گفتنی است، این پژوهش ارزشمند در فصل‌نامه «آموزش عالی ایران» که وابسته به انجمن آموزش عالی ایران است، به چاپ رسیده است. این نشریه یکی از مهم‌ترین منابع علمی در حوزه آموزش عالی در ایران محسوب می‌شود و به بررسی و تحلیل موضوعات کلیدی در این حوزه می‌پردازد.
انتهای پیام