حمیدرضا شریفی در گفت‌وگو با ایسنا ضمن اشاره به وجود ۱۰ بخش تحقیقاتی در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی اظهار کرد: ارتقای بهره‌وری آب در نظام کشاورزی کم نهاده با تکیه بر استفاده از آب سبز و کاربرد بسته‌های دانش فنی به‌زراعی مستخرج از پروژه‌های بخش‌های مختلف تحقیقاتی حاصل می شود.
وی بیان کرد: با توجه به تداوم خشکسالی و حاکمیت خشکی در فلات مرکزی ایران، مسئله آب و افزایش بهره‌وری در مصرف آن از جمله مهم‌ترین وظایف این مرکز است که این مهم، از طریق فعالیت‌های به‌نژادی و به‌زراعی محقق می‌شود. در بحث به‌نژادی (اصلاح نژاد) از طریق روش‌های به‌نژادیِ کلاسیک، بیوتکنولوژی و ... به تولید نژادهای اصلاح شده با پتانسیل عملکرد بالا می‌پردازیم که در نتیجه همین فعالیت‌ها با محوریت موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در بعد ملی و مرکز تحقیقات خراسان رضوی در بعد استانی، پتانسیل عملکرد ارقام گندم از حدود ۳ تا ۴ تن در هکتار در اوایل دهه ۶۰ به بیش از ۱۴ تن در حال حاضر رسیده و در مزرعه کشاورزان نمونه محقق گشته است.
معاون پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی افزود: این میزان ظرفیت عملکرد بالقوه رقم اصلاح شده بوده و تحقق آن در مزرعه کشاورز تابع سطح مدیریت زراعی و فراهمی محیط رشد گیاه بوده و بر همین اساس دانش به‌زراعی به مجموعه فعالیت‌ها و اقداماتی گفته می‌شود که زمینه را برای فعلیت بخشیدن به این پتانسیل ژنتیکی عملکرد رقم فراهم می‌سازد. اقداماتی مانند میزان و نحوه مصرف نهاده‌ها (کود، سم، آب..) در این حوزه جای می‌گیرند. به عبارت دیگر به‌زراعی به ما می‌گوید که چکار کنیم که حداکثر توان نهفته رقم به فعلیت برسد.
ارقام گندم ما در رده برترین‌های جهان است
وی گفت: در حال حاضر مشکل اصلی کشور در بحث به‌زراعی است و در صورت رفع آن می‌توانیم پایه‌های پایداری امنیت غذایی را مستحکم‌تر کنیم. خوشبختانه در حال حاضر با تلاش‌های فراوان انجام شده در موسسه‌های تابع سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر و موسسه تحقیقات دیم کشور) ارقام ما در زمره برترین‌های جهان است و از همین طریق ما توانسته‌ایم به امنیت غذایی کشور پایداری ببخشیم. به همین دلیل در بحث امنیت غذایی کشور ما هیچ وقت بحثی از تحریم نشنیده‌ایم هر چند که موسسات و مراکز تحقیقاتی تحریم شده و اجازه مبادلات خارجی به آن داده نشده است، اما نگذاشته‌ایم امنیت غذایی کشور به خطر بیفتد.
کمبود سرمایه خرده‌مالکان مانع اجرای اهداف به‌زراعی است
شریفی با اشاره به اینکه مهم‌ترین هدف در به‌زراعی تلفیق دانش فنی تخصص‌های مختلف و ارائه آن به بهره‌بردار به صورت یک بسته دانشی منسجم و کاربردی و در عین حال ساده است، تصریح کرد: اجرای این مهم نیازمند کار تیمی است. متاسفانه در حال حاضر فاصله زیادی بین میانگین عملکرد با پتانسیل تولید ارقام در مزارع کشاورزان نمونه وجود دارد که یکی از مهم‌ترین علل آن، نظام بهره‌برداری و خرده مالکی است. در نظام خرده مالکی به دلیل کمبود سرمایه، اجرای بسته‌های دانشی انجام نمی‌شود، لذا بهره‌وری کاهش می‌یابد. کشاورزی کم نهاده، نظامی است که بر مبنای استفاده از انرژی‌های درونی سیستم طراحی و قرابت بیشتری با نظام خرده مالکی دارد و اساسا برای اراضی که بهره‌وری آب پایینی دارند، توصیه می شود.
وی با اثربخش توصیه کردن مجموعه فعالیت‌های انجام شده برای ارتقای بهره‌وری آب اظهار کرد: میزان آب کشاورزی استان خراسان رضوی در چند دهه اخیر از حدود ۸ میلیارد متر مکعب به کمی بیش از ۴ میلیارد متر مکعب کاهش یافته و حال آنکه میزان تولید ثابت و در برخی موارد افزایش داشته است و این اتفاق نتیجه افزایش بهره وری است.
شریفی تأکید کرد: کشاورزی کم‌نهاده چهار شرط دارد که مهم ترین آن‌ها بهره‌وری آب پایین، وجود بارندگی نسبتا کافی و وجود زمین مازاد است. خوشبختانه به دلیل نتایج موفقیت آمیز اجرای آزمایشی کشاورزی کم‌نهاده در سرتاسر کشور و با همکاری خوب معاونت زراعت وزارت متبوع، مجری طرح گندم و سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی، این شیوه از سال گذشته مورد پذیرش طرح ملی محوری گندم قرار گرفته و قرار است امسال به صورت توسعه‌ای و در سطح بیشتری در کل کشور اجرا شود.
انتهای پیام