خبرگزاری ایسنا چند هفته قبل متن نهایی آیین‌نامه اکران سینماها در سال ۱۴۰۳ را منتشر کرد؛ آیین‌نامه‌ای که خالی از نکته‌های بحث‌برانگیز نبود و واکنش چند صنف سینمایی را نیز به همراه داشت.
در این زمینه همایون اسعدیان - دبیر شورای صنفی نمایش - با تاکید براینکه آیین‌نامه به تایید نمایندگان صنوف رسیده بود، به تشریح برخی مفاد این آیین‌نامه پرداخت و پیش‌بینی‌هایی را نیز برای اکران سینماها در سال ۱۴۰۳ مطرح کرد.
در دو سال گذشته آیین‌نامه اکران پاسخگوی شرایط نبود و باید از آن عبور می‌شد
او در گفت‌وگو با ایسنا درباره کلیت آیین‌نامه اکران ۱۴۰۳ اظهار کرد: شرایط سینما در دو سال گذشته به گونه‌ای بود که فکر می‌کردیم آیین‌نامه‌ای که پیش‌تر تنظیم شده بود، اصلا پاسخگو نیست و باید از آیین‌نامه عبور کنیم؛ در واقع اکران این دو سال را به نوعی مصلحت اندیشانه پیش بردیم چرا که بسیاری از سالن‌های سینمایی بخصوص در پردیس‌ها به دلیل راکد بودن اوضاع با تعطیلی مواجه شده بودند. در آن مقطع وزارت ارشاد هم به فیلم‌هایی مجوز می‌داد که شاید در شرایط عادی نمی‌داد مثل فیلم «دینامیت» که یک بار در سال ۱۳۹۸ در کمیته انتخاب جشنواره فجر آن را دیدیم و رد شد ولی در دوران کرونا پیشنهاد شد که این فیلم اکران شود تا رونقی در سینماها به وجود آید و به این ترتیب مشوق‌هایی صورت می‌گرفت تا فضای سینما کمی باز شود. بنابراین در آن شرایط ما نمی‌توانستیم چندان به آیین‌نامه اکران پایبند باشیم چون آیین نامه محدودیت‌هایی را ایجاد می‌کرد و اگر به آن پایبند می‌ماندیم میزان فروش و رونقی را که در این یکی دو سال گذشته به وجود آمد نمی‌توانستیم شاهد باشیم.
آیین‌نامه جدید به تایید نمایندگان صنوف رسید و در سمفا بارگذاری شد
وی ادامه داد: با این وجود، در بررسی آمار فروش سال گذشته می‌بینیم که فقط حدود پنج فیلم فروش هزار میلیاردی سینما را رقم زدند و نزدیک به ۴۰ فیلم ضرر کردند. در همین راستا از میانه سال ۱۴۰۲ این بحث در شورای صنفی نمایش مطرح بود که در یک وضعیت نرمال دیگر نمی‌توان به این شکل کار را ادامه داد و باید بر اساس آیین‌نامه پیش برویم؛ یعنی باید آیین‌نامه‌ای داشته باشیم که هم دست ما را برای اکران فیلم‌های کمدی باز بگذارد و هم فضای مناسب برای فیلم‌های غیرکمدی را فراهم کند؛ بنابراین با اتکاء به آخرین آیین‌نامه‌ای که وجود داشت یک آیین‌نامه جدید نوشتیم که با حضور نمایندگان صنف‌های سینماداران، پخش‌کنندگان، تهیه‌کنندگان و کارگردانان اصلاحات را انجام دادیم و پس از اصلاحات سازمان سینمایی و چند بار رفت و برگشت، نسخه نهایی تایید و روی سمفا (سامانه مدیریت و فروش اکران) هم بارگذاری شد.
او در پاسخ به اینکه در آیین‌نامه جدید چقدر موجودی تولیدات سینما در ۱۴۰۳، با توجه به انتقادها نسبت به ساخت انبوه فیلم‌های کمدی لحاظ شده است گفت: در این زمینه یکی از مشکلات به بحث کلی تولید برمی‌گردد و اینکه الان ساخت یک فیلم نرمال بین ۲۵ تا ۳۰ میلیارد بودجه می‌خواهد و اگر هم قرار باشد با یکی دو سوپراستار فیلمی ساخته شود به حدود ۴۰ میلیارد تومان می‌رسد. وقتی ما از ۳۰ میلیارد تومان پول صحبت می‌کنیم یعنی باید آن فیلم ۹۰ میلیارد تومان بلیت بفروشد که رقم بسیار هنگفتی است و به سادگی به دست نمی‌آید در نتیجه بجز فیلم‌های دولتی که بودجه هنگفتی برای آن‌ها داده می‌شود و کاری هم به برگشت سرمایه ندارند، عمده سرمایه‌گذاری در بخش خصوصی به سمت فیلم‌های کمدی می‌رود. در سال گذشته هم فیلم‌های کمدی خیلی خوب فروش داشتند ولی اگر سال گذشته چهار فیلم کمدی داشتیم، امسال ۱۰ فیلم کمدی داریم چون سرمایه‌گذاری روی فیلم‌های جدی کم شده و شورای پروانه ساخت باید در این زمینه مشوق‌هایی را ایجاد کند.
تا یک سال قبل فروش ۳۰ میلیاردی عالی بود، الان شکست است
اسعدیان بیان کرد: تا یک سال پیش فروش ۳۰ یا ۴۰ میلیارد تومانی برای یک فیلم عالی بود اما امروز شکست محسوب می‌شود، به همین دلیل این شرایط نیاز به یک حمایت جمعی دارد. شورای صنفی در سال ۱۴۰۳ با ۱۰ - ۱۲ فیلم کمدی روبروست که در آیین‌نامه پیش‌بینی شده با هم اکران نشوند.
تاثیر تبلیغات شبکه‌های ماهواره‌ای بر سینما چقدر است؟
وضعیت تبلیغات فیلم‌های سینمایی یکی دیگر از مسائلی بود که دبیر شورای صنفی نمایش به آن اشاره کرد و گفت: در حال حاضر آنچه در بخش معرفی فیلم‌ها به سینما کمک کرده، تبلیغات وسیع شبکه‌های ماهواره‌ای است که در طول یک روز بین ۵۰ تا ۱۰۰ بار فیلم‌ها را تبلیغ می‌کنند. البته ما یک دوره دیگر هم این اتفاق را شاهد بودیم که شبکه‌های ماهواره‌ای فیلم‌های سینمایی را تبلیغ می‌کردند و فروش سینما بسیار زیاد شد. در آن مقطع برخی نهادهای خارج از حوزه سینما جلوی این کار را گرفتند. با آن‌ها جلسه گذاشتیم و گفت‌وگو کردیم ولی نه ما توانستیم آن‌ها را قانع کنیم و نه آن‌ها ما را قانع کردند، فقط گفتند شما یک چیزهایی را نمی‌دانید و باید این روند تبلیغات در شبکه‌های خارجی متوقف شود. به محض اینکه تبلیغ در آن شبکه‌ها قطع شد فروش سینمای ایران به یک سوم رسید. برهمین اساس مطمئن باشید اگر سال گذشته این همیاری برای تبلیغات شبکه‌های ماهواره‌ای نبود ما به این فروش نمی‌رسیدیم و الان هم هر لحظه که تبلیغات فیلم‌ها قطع شود فروش سینما پایین می‌آید. در مجموع باید گفت که تمام این‌ها دست به دست هم داد تا اصطلاحا رونق گیشه به وجود آید هر چند از این رونق گیشه سوء‌تعبیر می‌شود.
او در این مورد افزود: وقتی می‌گوییم رونق سینما، درواقع از کلیت سینما حرف می‌زنیم درحالی که ما الان فقط با رونق سالن‌های سینما مواجهیم که با اکران همین چند فیلم کمدی می‌توانند اوضاع خود را بگذرانند، سود داشته باشند و هزینه‌های خود را پرداخت کنند و سرپا بمانند. رونق سالن‌های سینما به معنای رونق سینما نیست. سینما آن ۵۰ - ۶۰ فیلمی است که در طول سال ساخته می‌شوند. امروز منِ همایون اسعدیان جرأت ندارم سراغ ساخت فیلم بروم چون یا باید من هم کمدی بسازم که سرمایه‌گذارم حاضر باشد پای آن بایستد یا اینکه باید با یک نهاد دولتی فیلم بسازم بنابراین رونق ۱۵۰۰ میلیارد تومانی سینما در گیشه سال گذشته خیلی خوب بوده ولی به معنی رونق سینما نیست، رونق باید در مجموعه سینما اتفاق بیفتد.
۱۰۰ میلیارد تومان تبلیغ رایگان در تلویزیون، می‌شود فقط ۶ زیرنویس
اسعدیان در بخشی دیگر از این مصاحبه درباره اینکه اگر شبکه‌های ماهواره‌ای برای تبلیغ فیلم‌ها نباشند هیچ جایگزینی برای آن‌ها نداریم، گفت: در این زمینه گزارشی به دوستان ارشاد دادیم که وقتی می‌خواستند با تلویزیون برای تبلیغات گفت‌وگو کنند آن را ارائه دهند. این گزارش و نمونه‌هایی از چند فیلم که برای پخش تیزر، پیگیری‌هایی را از سازمان صدا و سیما انجام داده بودند نشان می‌دهد که تلویزیون اصلاً دوست ندارد در این زمینه همکاری کند. ما موردی داشتیم که فیلم برای تبلیغ در تلویزیون تایید شده بود و آن‌ها هم گفته بودند ۱۰۰ میلیارد تومان تبلیغ رایگان می‌دهند. وقتی صاحبان این فیلم برای چگونگی پخش تبلیغات به بخش بازرگانی تلویزیون مراجعه کرده و پرسیده بودند که چند تیزر می‌توانند پخش کنند، مشخص شده بود که این ۱۰۰ میلیار تومان فقط ۶ زیرنویس می‌شود! یعنی فیلمی که تلویزیون آن را قبول داشته و قصد حمایت داشته و ۱۰۰ میلیارد تومان هم تبلیغ برای آن در نظر گرفته بود، نتیجه‌اش فقط ۶ زیرنویس بوده است.
او تاکید کرد: به نظر می‌رسد تلویزیون اساساً هیچ علاقه‌ای به فیلم‌های ما و رونق سینما ندارد و به موضوع تبلیغ فیلم‌ها کاسب‌کارانه نگاه می‌کند آن هم بدون اینکه در نظر بگیرد این فیلم‌ها برای سینمای ملی و درواقع یک کالای فرهنگی هستند. این تعاریف برای صدا و سیمای فعلی کاملاً بی‌معناست. از سوی دیگر دوران تاثیرگذاری بیلبورد و پوستر هم گذشته و در حال حاضر تنها راه اطلاع رسانی ما شبکه‌های ماهواره‌ای هستند. البته در این شبکه‌های ماهواره‌ای فقط فیلم‌های سینمایی نیستند که تبلیغ می‌شوند و دیگر کالاهای مصرفی تولید داخل هم در آن شبکه‌ها تبلیغ می‌شوند.
دو سوم بلیت فیلم‌های ارگانی را خود صاحبان فیلم می‌خرند!
وی ادامه داد: در چنین شرایطی وزارت ارشاد مدام می‌گوید چرا فیلمسازان صاحب نام فیلم نمی‌سازند!؟ واقعاً جای سوال است که آن‌ها با چه امیدی باید کار کنند؟ الان بجز فیلم‌های ارگانی که ۱۰۰ میلیارد برایشان سرمایه‌گذاری می‌شود و ۱۰ میلیارد هم در فروش برنمی‌گردانند، بقیه به چه امیدی باید فیلم بسازند؟ متاسفانه باید بگوییم که انچه از آمار بیشتر فیلم‌های ارگانی در اختیار داریم نشان می‌دهد که دو سوم فروش آن‌ها حاصل خرید بلیت توسط خود صاحبان فیلم است، این یعنی همین آمار فروش اندک آن‌ها هم واقعی نیست. البته این موضوع برای سینمادار مهم نیست ولی شما فقط ببینید که در طول سال چند فیلم به این شکل ساخته می‌شود!
امسال ۱۰ فیلم کمدی داریم که بر سر اکران آن‌ها دعواست
در حال حاضر بسیاری از فیلمسازان ما به سمت ساخت فیلم‌های کمدی رفته‌اند و تا جایی که می‌دانم شورای پروانه ساخت هم از این موضوع استقبال می‌کند. امسال ۱۰ فیلم کمدی داریم که الان بر سر اکران آن‌ها دعواست چون همه می‌خواهند زودتر اکران کنند و به پول خود برسند. دلیل آن هم روشن است؛ ما هیچ نگرشی نسبت به فردا نداریم. ماجرا این است که من کالایی دارم و اگر امروز آن را بفروشم ممکن است ۲۰ میلیارد تومان دستم را بگیرد، آن هم با دلار ۵۰ هزار تومان اما به من می‌گویند فیلمت را مهرماه اکران کن و من نمی‌دانم مهرماه دلار چند است. پس تضمین مالی برایم وجود ندارد به همین دلیل الان همه می‌خواهند زودتر کالای خود را به پول تبدیل کنند و هیچکس حاضر نیست برای اکران صبر کند. ما در شورای صنفی نمایش مرتب با دوستان بحث‌های این چنینی داریم و می‌گوییم صبر کنید. فیلم‌های کمدی باید دوتا دوتا اکران شوند. من آن‌ها را درک می‌کنم ولی واقعیت این است که هیچ امنیتی برای سرمایه آن‌ها وجود ندارد.
اکران در سال ۱۴۰۳ با آیین‌نامه جدید عادلانه‌تر می‌شود؟
اسعدیان در پاسخ به اینکه آیین‌نامه اکران سال ۱۴۰۳ نسبت به آیین‌نامه‌های قبلی چه مزیت‌هایی دارد تا بتوان امیدوار بود که شرایط اکران امسال عادلانه‌تر باشد، گفت: ما تلاش خود را انجام داده‌ایم ولی قطعا باز هم گله خواهد بود چون هر کاری کنیم به دلیل فضای عرضه و تقاضایی که وجود دارد و کنترل آن هم سخت است، انتقادهایی مطرح می‌شود. با این حال یکی از مورادی که می‌توان به آن اشاره کرد، این است که در پردیس‌های سینمایی وقتی فیلمی فروش خوبی داشت، سه یا چهار سالن آن مجموعه در اختیار همان یک فیلم قرار می‌گرفت و تعداد سالن یا سئانس‌های فیلمی که فروش خوبی ندارد، کمتر می‌شود. ما در این آیین‌نامه مبنا را بر این گذاشتیم که سینماداران در پردیس‌های سینمایی با بیش از هفت سالن، موظف هستند به تمام فیلم‌های در حال اکران حداقل در دو هفته اول اکران یک سالن با سئانس‌های کامل بدهند. سعی کردیم این نکات را در آیین‌نامه قید کنیم، محدودیت اکران هم گذاشته‌ایم و تلاش می‌کنیم اکران را در عرض پیش ببریم نه اینکه یک فیلم در تمام روزهای یک سال روی پرده باشد. اگر تعداد سالن‌های بیشتری داشتیم، هر فیلم حتی اگر فقط یک ماه اکران می‌شد برایش کافی بود ولی ما به دلیل آنکه چنین شرایطی نداریم دعواهای بیشتری را در اکران شاهد هستیم.
به گفته دبیر شورای صنفی نمایش محدودیت اکران در آیین‌نامه جدید برمبنای ۱۴ هفته است و با راه‌اندازی گروه سینمایی فرهنگ دیگر هیچ فیلمی نمی‌تواند به مدت یک سال روی پرده باشد.
از خوب بودن «گروه سینمایی فرهنگ» تا تغییر دو سرگروه برای تخلف و الزام به اکران فیلم کودک
او طرح سازمان سینمایی با نام «گروه سینمایی فرهنگ» را خوب ارزیابی کرد و افزود: در این طرح فیلم‌هایی که بعد از ۱۴ هفته همچنان مخاطب دارند، به شرط اکران فیلم‌های فرهنگی می‌توانند در مدت زمان بیشتری روی پرده سینماها باشند که در مجموع تا پنج ماه می‌رسد.
وی در پاسخ به اینکه آیا سرگروه دیگری به سینماها اضافه می‌شود؟ گفت: خیر اما احتمالا یکی - دو سینما سرگروهی خود را از دست می‌دهند چرا که در بررسی‌ها متوجه نقض یکسری موارد در واگذاری سئانس به فیلم‌ها شدیم، به همین دلیل در سرگروه‌ها تغییراتی خواهیم داشت.
اسعدیان درباره اینکه آیا در ملزم بودن سرگروه‌ها به اکران فیلم‌های کودک در آیین‌نامه جدید، به وضعیت تولید این فیلم‌ها توجهی شده است؟ اظهار کرد: فیلم‌های کودک معمولا صبح‌ها و در زمان فعالیت مدارس اکران می‌شوند ولی در مجموع از آنجا که تقریباً فیلم کودک در سال جاری تولید نشده، می‌توان این بند آیین‌نامه را منتفی دانست.
حاشیه‌های تهیه‌کننده‌ها در شورای صنفی نمایش تکرار می‌شود؟
دبیر شورای صنفی نمایش درباره مشروط شدن عضویت تهیه‌کننده‌ها به اجماع چهار تشکل تهیه‌کننده‌ها در آیین‌نامه اکران ۱۴۰۳ و اینکه آیا با این شرط‌گذاری قرار است برخی حاشیه‌های چند سال قبل در شورای صنفی نمایش باز هم تکرار شود؟ گفت: متاسفانه سال‌هاست که ما این درگیری را در بخش تهیه‌کنندگی داریم؛ چهار تشکل، شورای عالی تهیه‌کنندگان را ایجاد کردند، بعد میان آن‌ها اختلاف به وجود آمد و یکی از آن تشکل‌ها مدت‌هاست که از شورای عالی بیرون آمده. سه تشکل دیگر همچنان باقی مانده‌اند اما آن یکی مدعی است که نماینده آن سه تشکل، نماینده او نیست و سه تشکل دیگر هم می‌گویند که اکثریت با آن‌هاست. در این خصوص وزارت ارشاد هم در موقعیتی قرار دارد که موضع‌گیری نمی‌کند یا اصلا نمی‌خواهد دخالت کند. البته روشن کردن تکلیف این جریان به این سادگی‌ها هم نخواهد بود چون برای برخی از این تهیه‌کننده‌ها اتفاقاً منفعت در وجود همین آشفته بازار است؛ بنابراین وزارت ارشاد نمی‌توانست در آیین‌نامه بنویسد که نماینده شورای عالی تهیه‌کنندگان عضو شورای صنفی نمایش باشد چون یکی از آن چهار تشکل از شورای عالی خارج شده؛ برهمین اساس تغییری که در عضویت نماینده تهیه‌کننده‌ها ایجاد کرد همین چیزی است که الان در آیین‌نامه نوشته شده، یعنی یک نفر از تهیه‌کنندگان می‌تواند در شورای صنفی نمایش باشد مشروط به نظر اجماعی چهار تشکل.
او در این زمینه اضافه کرد: قرار نیست دعوایی که در زمان آقای انتظامی شکل گرفت باز هم تکرار شود. اگر این اتفاق بیفتد به نتیجه بدی منجر خواهد شد و کار می‌رسد به جایی که اگر صنوف، نماینده خود را معرفی نکنند، وزارت ارشاد می‌تواند یک کارگردان، یک تهیه‌کننده و یک پخش‌کننده را خودش به شورا معرفی کند.
بیشتر بخوانید:
عدم مشروعیت انتخابات شورای صنفی نمایش
شورا به اجبار به حق وتو سازمان سینمایی در آیین‌نامه تن داد
اسعدیان در پاسخ به اینکه چرا اِعمال نظر سازمان سینمایی و شخص رئیس سازمان در این آیین‌نامه زیاد است تا جایی که در مواردی به طور کامل حق وتو به او داده شده و می‌تواند تصمیم‌های شورا را زیر سوال ببرد؟ بیان کرد: یک حق وتو در این آیین‌نامه برای سازمان سینمایی وجود دارد که هرچه تلاش کردیم آن را حذف کنیم به نتیجه نرسیدیم. من به صراحت به آن‌ها (سازمان سینمایی) گفتم که این برای خود شما اتفاق خوبی نیست و یاداوری کردم که شخصا به طور متناوب از ۲۰ سال گذشته در شورای اکران حضور داشته‌ام و همواره تصمیم‌گیری‌ها به نوعی با نماینده ارشاد هماهنگ می‌شد بدون آنکه حق وتو برای آن‌ها وجود داشته باشد. به مسئولان سازمان سینمایی گفتم جالب است که می‌گویید نماینده ارشاد حق رأی ندارد اما باید در پایان کار، تمام تصمیم‌های شورا را او تأیید کند، پس یعنی حق وتو دارد و این بسیار بدتر از حق رای داشتن است چون اگر می‌توانست رأی دهد یک حق رأی داشت که ممکن بود در مقابل رأی بقیه اعضا کمتر باشد اما متاسفانه دوستان این را نپذیرفتند و شورا به اجبار به این قضیه تن داد تا آیین‌نامه عملیاتی شود.
او درباره اینکه آیا شورای صنفی به هیچ طریقی نمی‌توانست زیر بار چنین تصمیمی نرود، گفت: اگر می‌خواستیم در این مسیر پیش برویم به نتیجه نمی‌رسیدیم و وارد جنگی می‌شدیم که پایانی نداشت. به نظر من وزارت ارشاد اشتباه بزرگی را انجام داده چرا که این هماهنگی همیشه وجود داشته بدون آنکه در ظاهر قضیه حق وتو وجود داشته باشد. نمی‌شود که هم نمایش صنفی ارائه دهید و هم از آن طرف تأیید تصمیم‌گیری‌ها را خودتان بر عهده بگیرید. البته این موضوع فقط به شورای صنفی نمایش ارتباطی ندارد و نمایشی است که چند سالی است در کلیه شئونات مملکت اتفاق می‌افتد؛ یعنی ویترین ظاهری حفظ می‌شود، انگار که کار کاملا دموکراتیک است ولی تبصره‌هایی گذاشته می‌شود که همه چیز را تحت کنترل می‌گیرد.
چالش‌های احتمالی شورای صنفی نمایش با سازمان سینمایی
وی در پاسخ به اینکه براساس آیین‌نامه فعلی و حق وتو موجود در آن تصور می‌کند که شورا در چه مواردی بیشتر با سازمان سینمایی دچار چالش شود و آیا اکران نوروزی شامل این موضوع می‌شود؟ اظهار کرد: اکران نوروزی همیشه در اختیار سازمان سینمایی بوده اما نه به شکل اشتباهی که امسال اجرا شد. اکران نوروزی معمولا اینطور بود که به دفاتر پخش اعلام می‌شد فیلم‌هایی که مایل به اکران نوروزی هستند مشخص شوند و از بین حدود ۱۲ تا ۱۳ فیلم هر کدام با سالن سینما قرارداد می‌بست، انتخاب می‌شد. اینطور نبود که هفت فیلم در اشتباه‌ترین مدل انتخاب شوند. ما با تمام تلاشی که در شورای صنفی انجام دادیم نتوانستیم جلوی این شیوه اشتباه را برای نوروز امسال بگیریم. البته یک واقعیت دیگر این است که الان در وضعیت خوبی قرار نداریم چون قبلا وقتی یک فیلم پروانه نمایش می‌گرفت و به شورای صنفی نمایش می‌رسید، کار آن برای اکران تمام بود اما الان بسیاری از فیلم‌ها باید استعلام شوند؛ یعنی فیلم‌هایی داریم که پروانه نمایش دارند، متقاضی اکران هستند ولی باید بپرسیم آیا می‌توان آن‌ها را اکران کرد یا خیر چرا که مثلا ممکن است یک بازیگر آن فیلم از نگاه مسئولان فعلی مسئله‌دار باشد.
تعویق اکران «روزی روزگاری آبادان» بخاطر معتمدآریا بود؟
او در پاسخ به اینکه آیا فیلم «روزی روزگاری آبادان» به کارگردانی حمیدرضا آذرنگ با بازی فاطمه معتمدآریا دچار همین مسئله شده است که اکرانش به تعویق افتاد، توضیح داد: فیلم‌های زیادی درگیر این ماجرا هستند. البته از طرف مدیر کل دفتر نمایش وزارت ارشاد (روح‌الله سهرابی) تلاش زیادی صورت گرفت تا این مسئله برطرف شود. نماینده ارشاد این جایگاه را هم دارد که برای فیلم‌های دارای قرارداد و پروانه نمایش درخواست تعویق در اکران می‌کند تا رایزنی کند و برای بعضی فیلم‌ها چانه‌زنی شود. این پروسه برای برخی فیلم‌ها گاهی تا دو یا سه ماه طول کشیده است. مواردی هم بوده که اکران دو فیلم مسئله‌دار همزمان بوده و درخواست شده که با فاصله اکران شوند. شاید بخشی از حق وتو که مسئولان سازمان سینمایی روی آن اصرار دارند بابت همین مسائل باشد ولی باز هم چنین مواردی در گذشته با هماهنگی شورای صنفی نمایش و صاحبان فیلم‌ها حل می‌شد و نیازی به حق وتو نبود. با این حال باید بگویم بعد از اتفاق‌های سال ۱۴۰۱ فضایی به وجود آمده که ناگهان یک فیلم که خودش به تنهایی هیچ مشکلی ندارد با وضعیتی مواجه می‌شود که بخاطر یک حرف یا کنش بازیگرش دچار مشکل شده است. البته به تعویق افتادن فیلم «روزی روزگاری آبادان» فقط به دلیل این مسئله نبود چون این مشکل قبلا وجود داشت و آن را حل کرده بودند و الان بیشتر بخاطر شرایط اکران و مناسبت‌های مذهبی تصمیم گرفتند که فیلم را با تاخیر اکران کنند. در نهایت بجز اکران نوروزی که همیشه در اختیار سازمان سینمایی بوده، بیشترین مواردی که ممکن است با حق وتو نماینده ارشاد مواجه شود در موضوع اکران همین نوع فیلم‌هاست که با وجود پروانه نمایش احتمال جلوگیری از اکران آن‌ها وجود دارد.
بخش پایانی این مصاحبه به بحث تعیین نرخ بلیت سینماها و ارزیابی دبیر شورای صنفی نمایش از اکران رسید و اسعدیان در پاسخ به اینکه آیا قرار است قیمت بلیت سینما امسال افزایش پیدا کند، ابراز امیدواری کرد که حتما این اتفاق بیفتد.
امیدواری برای افزایش قیمت بلیت سینما در نیمه دوم سال
او در این زمینه توضیح داد: امروز قیمت بلیت سینما در برابر اقلام دیگر کاملاً شوخی است، آن هم وقتی که یک فیلم کم‌هزینه ( low budget) ۲۵ تا ۳۰ میلیارد تومان هزینه ساخت دارد. بلیت سینما الان حدود ۷۰ هزار تومان است که با ارزش افزوده ۹ درصدی به ۸۰ هزار تومان می‌رسد ولی در حد همان ۷۲ هزار تومان به سینمادار می‌رسد و این رقم پاسخگوی هزینه‌های تولید نیست. ما خواهش کرده‌ایم دست‌کم رسماً اعلام شود که بلیت سینما ۸۰ هزار تومان نیست چون اگر ۸۰ هزار تومان بود با ۱۰ درصد ارزش افزوده باید ۸۸ هزار تومان به فروش می‌رسید.
وی ادامه داد: سینمای ما مثل سینمای آمریکا نیست که تمام نگاه و امیدشان برای فروش به گیشه باشد. بخش عظیمی از هزینه‌ها را از کالاهای تبلیغاتی همراه با اکران فیلم به دست می‌آورند مثل کلاه و پیراهن و اقلام دیگر ولی نگاه ما فقط به گیشه است و بعد هم اکران آنلاین و تمام! فروش گیشه پاسخگوی هزینه‌های ۳۰ میلیاردی تولید نیست. من قصد مقایسه قیمت بلیت سینماهای ایران را با آمریکا ندارم ولی واقعیت این است که قیمت بلیت سینما در ایران بسیار خنده‌دار است. می‌گویند یک خانواده پنج نفره برای رفتن به سینما ۴۰۰ هزار تومان باید خرج کند در حالی که همین خانواده برای یک شب شام بیش از ۶۰۰ هزار تومان خرج می‌کند و متاسفانه حساسیت فقط روی کالای فرهنگی وجود دارد. ظاهراً دوستان در وزارت ارشاد هم نگران این قضیه هستند که مبادا گفته شود بلیت سینما را گران کرده‌اند.
«گرگ و میش» را الان با ۱۵۰ میلیارد تومان می‌توان ساخت، نه با ۱۱ میلیارد سال ۱۳۹۷
اسعدیان که مدتی قبل سریال «گرک و میش» او از تلویزیون بازپخش شد، با اشاره به این سریال گفت: من چند سال است که فیلمی نساخته‌ام اما در این مدت، هم کارگردانی سریال انجام داده‌ام و هم تهیه‌کنندگی. سال ۱۳۹۷، ۵۰ قسمت سریال «گرگ و میش» را با ۱۱ میلیارد تومان ساختم. دو، سه سال بعد سریال «خسوف» را در ۳۰ قسمت با ۳۵ میلیارد تومان ساختم. امسال سریال «شریک جرم» را در هشت قسمت با ۲۵ میلیارد تومان ساختم و اگر همین امروز بخواهم «گرگ و میش» را بسازم ۱۵۰ میلیارد تومان هزینه دارد؛ یعنی هزینه تولید آن ۱۵ برابر شده است. این افزایش قیمت‌ها در تلویزیون و شبکه نمایش خانگی رخ داده ولی آیا در سینما هم برای قیمت بلیت چنین افزایشی رخ داده است؟ در سینما افزایش هزینه‌ها از ۲ تا ۳ میلیارد تومان به ۳۰ میلیارد تومان رسیده، آیا قیمت بلیت هم ۱۰ یا ۲۰ برابر شده است؟
وی افزود: الان در بسیاری از پردیس‌های سینمایی اگر بلیت ۱۵۰ هزار تومانی بفروشید کسی اعتراض نمی‌کند و حتی براساس آمار فروش مشخص است که مخاطب بعضی سینماهای شمال شهر تهران در روزهای نیم‌بها کاهش هم پیدا می‌کند چون مخاطب آن منطقه نمی‌پسندد که با بلیت نیم‌بها به سینما برود بنابراین باید مناطق را بسنجیم و قیمت بلیت را بر اساس مناطق مختلف، پلکانی آزاد کنیم. باید تعیین کنیم که در ساعت پیک، بلیت پردیس‌هایی همچون کوروش یا گالریا در زعفرانیه می‌توانند تا یک سقف مشخص افزایش داشته باشند. ما دو سال قبل هم این طرح را شروع کردیم که در دو سانس ابتدایی روز، یک قیمت مشخص وجود داشته باشد و سانس‌های پیک آزاد باشند.
وی با اشاره به اینکه برای بلیت سالن‌های VIP براساس خدماتی که ارائه می‌کنند سقف قیمت تعیین می‌شود، بیان کرد: شورای صنفی نمایش نتیجه مثبتی از نیم‌بها بودن بلیت سینما در روزهای دوشنبه نگرفته چرا که حتی به کاهش فروش در روزهای یکشنبه و سه‌شنبه هم منجر شده است. پیشنهاد ما این است که این روز به عنوان روز فروش بلیت نیم‌بها حذف شود اما نظر وزارت ارشاد بر این است که فعلاً تا سه ماه آینده ادامه داشته باشد. درباره قیمت بلیت هم شورای صنفی نمایش صرفاً پیشنهاددهنده است و با وجود آنکه نماینده سینماداران، پخش‌کنندگان و تهیه‌کنندگان بر افزایش قیمت اصرار دارند، سازمان سینمایی نگران است و فکر می‌کند نباید قیمت را تغییر دهد. با این حال امیدوار هستیم که برای شش ماه دوم سال بتوانیم تصمیم دیگری بگیریم.
پیش‌بینی برای گیشه ۱۴۰۳ سینماها
اسعدیان در پایان اظهار کرد: سینمای ایران در سه ماه ابتدایی سال ۱۴۰۳ فروش خیلی خوبی داشت که البته این فروش خوب برای همه فیلم‌ها نبود و فقط دو - سه فیلم وضع بهتری داشتند. در ماه‌های آینده هم چند کمدی اصطلاحا بِفروش در راه اکران است و پیش‌بینی می‌کنیم سه نوبت فروش ۵۰۰ میلیاردی دیگر تا پایان سال داشته باشیم و اگر اتفاقی نیفتد گیشه سینما در سال ۱۴۰۳ می‌تواند ۱۵۰۰ میلیارد تومان را رد کند که این رقم صرفا بدون افزایش قیمت بلیت خواهد بود.
انتهای پیام