شهرستان مهریز در ۲۵ کیلومتری جنوب مرکز استان یزد واقع شده و به عنوان باغشهر تاریخی یزد شناخته میشود، همزمان با آغاز ماه محرم حال و هوایی خاص بر مهریز حکمفرما میشود به طوری که نخلها که در ایام مختلف سال در نقاط مختلف و در مقابل حسینیهها، مساجد و تکایای این دیار قرار دارند، سیاه پوش شده و برای برگزاری مراسم روزهای تاسوعا و عاشورا آماده میشوند.
در شهر و مناطق روستایی تابعه این شهرستان بیش از ۴۰ نخل کوچک و بزرگ وجود دارد که در روز عاشورا و بر اساس یک سنت دیرینه به روی دوش سوگواران حمل میشود.
نخل برداری؛ نمادی از تشییع پیکر ابی عبدالله(ع)
مراسم «نخل برداری» یا «نخل گردانی» که با مفهوم تشییع پیکر مقدس سید الشهدا (ع) در روز عاشورا برگزار میشود، در واقع یکی از مراسمهای عزاداری این ایام است که با وسعت زیادی در نقاط مختلف ایران و با تاثیر از شرایط فرهنگی و اقلیمی خاص آن مناطق به اجرا درمیآید.
نخلبرداری در مناطق مختلف شهرستان مهریز به ویژه در در روز عاشورا با حضور خیل عظیمی از جمعیت عزاداران برگزار میشود و مردان سوگوار در میان حسینیهها و تکایا به زیر نخل رفته و آن را به عنوان نمادی از پیکر امام حسین(ع) تشییع میکنند و زنان و کودکان نیز در اطراف این حرکت را به ناله و عزاداری میپردازند.
نخل برداری سه مرتبه با حمل آن به دور فضای حسینیهها و تکایا با فریاد « با حسین(ع)» صورت می گیرد و هر دور که کامل میشود، نخل در سر جای خود قرار داده می شود تا عزاداران نفسی تازه کنند و دوباره نخل را بلند کنند.
از مهمترین حسینیههای شهرستان مهریز که مراسم نخلبرداری در آن به نحو باشکوهی برگزار میشود، میتوان به حسینیههای اعظم، باغ بهار و مهرپادین اشاره کرد.
جوش دوره؛ رسمی پابرجا پس از ۱۵۰ سال
از دیگر آداب ماه حرم حسینی در شهرستان مهریز، برگزاری جوش دوره با حضور اقشار مختلف مردم است در طول دهه اول محرم انجام میشود.
این سبک از عزاداری در واقع جلوهای از اوج ارادت و محبت مردم مهریز به حضرت اباعبدالله الحسین (ع) است و اجرای آن از قدیمیترین و جذابترین انواع عزاداری مردم این منطقه به حساب میآید به نحوی که از قدیمالایام در حسینیهها و تکیههای قدیمی این شهرستان تاکنون، با قدمت بیش از ۱۵۰ سال با شوق خاصی انجام میشود.
آیینهای عزاداری منطقه «مزویر آباد»
در محله مزویرآباد مهریز از روز اول تا نهم محرم، هر روز عصر مراسمی در یکی از حسینیههای محله برگزار میشود که مورد استقبال گسترده عزاداران حسینی قرار میگیرد.
در این مراسم معنوی هیئتهای عزاداری که در پیشاپیش آنها علم، شدّه، گروه شیپورنوازان و غیره حرکت میکنند، به عزاداری و جوش زدن میپردازند.
این مراسم در روز تاسوعای حسینی در حسینیه اعظم محله مزویر آباد شهرستان مهریز خیلی پرشور و با حضور گسترده مردم مناطق استان برگزار می شود .
همچنین هر روز بعد از نماز مغرب و عشاء نیز مراسم عزاداری خاصی در حسینیه «کَلَک» در این شهر برپا میشود که آن هم شور و حال خاص به عزاداران میبخشد.
سپس هیئتهای عزاداری با نظم و ترتیب خاصی در حسینیه اعظم، مراسم خود را برگزار میکنند و در سوگ و ماتم سرور آزادگان بر سر و سینه خویش میزنند.
مراسم بزرگ روز عاشورای حسینی در این منطقه قبل از ظهر آغاز میشود و پس از اقامه نماز جماعت ظهر عاشورا، تا عصر ادامه مییابد.
رسوم مربوط به حسینیه «باغ بهار»
از زمانهای گذشته تا امروز حسینیه «باغ بهار» مهریز یکی از مراکز عمده و فعال مراسم تعزیه و شبیهگردانی در شهرستان مهریز و اطراف آن بوده که با گذشت زمان و افزایش جمعیت، گسترش بیشتری یافته است.
با فرا رسیدن محرم هر سال، مراسمهای تعزیهخوانی نیز در مهریز آغاز میشود؛ البته در شب اول محرم طبق سنتی دیرینه، مراسم روضهخوانی با هزینه بانیان مراسم تعزیه مسجد باغ بهار در محله بغدادآباد سفلی برگزار میشود.
در غروب روز دوم محرم اهالی محله علیا، سنت حسنهای را که از گذشتگان شریف و بزرگوار خود آموختهاند، انجام میدهند و با نوحه و عزاداری در حالی که عَلَمها و بیرقها را پیشاپیش هیات خود حرکت میدهند به محله پایین شهر میروند و از آنان دعوت میشود که در مراسم تعزیه حسینیه باغ بهار شرکت کنند.
اهالی محله پایین نیز با قربانی کردن گاو و گوسفند نذری، جلوی علمها و دسته سینهزنی باغ بهار، به دعوت آنها پاسخ مثبت میدهند و در عصر روز سوم، علمها را با جامه و پارچه و دستمالهای رنگارنگی که مردم نذر کردهاند، میپوشانند و با نوحهخوانی و عزاداری به راه میافتند و مراسم علمبرداری در حسینیه باغ بهار هر روز تا عاشورا، با شکوه و نظم خاص برگزار میشود.
البته لازم به ذکر است که مراسم عزاداری ماه محرم در محلههای مختلف شهرستان مهریز و به خصوص محلات استهریج، مهرپادین، مولودآباد، منگاباد و حسینیه ارشاد با نظم و ترتیب خاصی برگزار میشود به این طریق که در ابتدای شب، هیئتهای زنجیرزنی و سینه زنی به محلات و حسینیههای دیگر میروند و در آنجا از هیئتهایی که جهت عزاداری میآیند، استقبال و پذیرایی میشود.
انتهای پیام