چند نکته درباره حضور کودکان در هیأت‌های عزاداری

یک کارشناس روان‌شناسی اسلامی درخصوص کیفیت حضور کودکان در هیأت‌های عزاداری، گفت: نگارش نسخه یکسان برای همه کودکان و همه هیأت‌ها صحیح نیست زیرا شخصیت کودک در پاسخ به این مسئله بسیار مؤثر است؛ فضای هیأت، سخنرانی و مداحی، کیفیت مهد کودک هیأت، از مربیان و فضاسازی تا برنامه و محتوای مهد شاخصه‌های مهمی هستند که باید در نظر گرفت.

فاطمه حاجی‌طاهری‌ها در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به لزوم حضور کودکان در هیأت‌های مذهبی در جهت انتقال معارف اهل‌بیت (ع)، اظهار کرد: حضور کودکان در هیأت‌های مذهبی، اگرچه لازم و ضروری است؛ اما آدابی دارد؛ ذاتِ کودک، حرکت و تلاش است بنابراین باید تمهیداتی بیندیشیم تا کودک در هیأت ماندگار شود.

وی ادامه داد: وقتی کودکمان را با خود به هیأت می‌بریم باید بیندیشیم «بهترین هیأت برای حضور کودک کدام است؟» و «در کجای هیأت بنشینیم تا کودکمان همراهیِ بیشتری داشته باشد؟» در پاسخ به این سؤالات چند شاخصه و نکته مهم است.

این طلبه تعلیم و تربیت اسلامی بیان کرد: الگوی «هیأت کودک» و «حسینیه کودک» الگوی بسیار مناسبی است که در شهرهای مختلفی تجربه شده و به‌خوبی جواب داده است بنابراین باید هیأتی را انتخاب کنیم که پذیرای کودکان باشند و بچه‌ها و والدین کمترین تذکر دریافت کنند. متأسفانه گاهی افراد سالخورده به‌واسطه آستانه پایین تحمل، به مادران جوان تندی می‌کنند که موجب می‌شود کل خانواده از حضور در چنین مکان‌هایی امتناع کنند.

وی تصریح کرد: هیأتی را انتخاب کنیم که از نظر زمانبندی با حوصله کودک سازگاری داشته باشد. خیلی طولانی نباشد و نظم خواب کودک را برهم نزند. هیأتی را برای حضور انتخاب کنیم که مقتل‌خوانی یا روضه‌های باز نداشته باشد. در مکانی از هیأت بنشینیم که شلوغ و پررفت و آمد نباشد و چه بهتر که کودکان امکان بازی و تحرّک داشته باشند. در هیأت نزدیک بلندگو ننشینیم زیرا آستانه تحمل کودکان زود تمام می‌شود. هیأتی را انتخاب کنیم که سرویس بهداشتی داشته باشد و سرویس از محل مراسم و نشستن، فاصله زیاد نداشته باشد.

حاجی‌طاهری‌ها ادامه داد: این روزها پیرامون «مهد هیأت» محل نگهداری کودکان در حاشیه هیأت بزرگسالان و کیفیتش بحث‌های فراوانی صورت گرفته اما وقتی کودکان را با خود به هیأت می‌بریم باید سعی کنیم کودکان درون محیط، جو و فضای هیأت باشند تا «هیأتی» شوند؛ این‌گونه نباشد که با سپردن کودکان به مهد هیأت، فقط فضا را برای حضور خودمان راحت‌تر کنیم و هیچ کاری در جهت هیأتی‌شدن فرزندمان نکرده باشیم.

وی گفت: نگارش نسخه یکسان برای همه کودکان و همه هیأت‌ها صحیح نیست زیرا شخصیت کودک در پاسخ به این مسئله بسیار مؤثر است؛ فضای هیأت، کیفیت سخنرانی و مداحی، کیفیت صحن اصلی هیأت، کیفیت مهد کودک هیأت، از مربیان و فضاسازی تا برنامه و محتوای مهد شاخصه‌های مهمی هستند که باید در نظر گرفت.

چگونگی حضور مؤثر کودک در هیأت

این دانش‌آموخته کارشناسی ارشد روان‌شناسی اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود بیان کرد: همراه داشتن اسباب‌بازی‌های ساده می‌تواند مدتی توجه کودک را جلب کند اما اسباب‌بازی‌هایی که موجب حسرت بقیه کودکان می‌شود؛ یا اگر کودک دیگری آن را از دست فرزند ما بگیرد، موجب خدشه به حس مالکیت کودکمان می‌شود؛ را به هیچ‌وجه به هیأت نبریم.

وی خاطرنشان کرد: در انتخاب اسباب‌بازی به ملاک‌های مهم دیگر هم دقت کنیم؛ اسباب‌بازی‌هایی که موجب ایجاد صدا و مزاحمت برای سایر عزاداران می‌شود را همراه نبریم در مقابل آن دسته از اسباب‌بازی‌ها که حمل و نقلشان راحت است و امکان مشارکت سایر کودکان و یافتن رفیق هیأتی را فراهم کند مناسب‌تر هستند.

حاجی‌طاهری‌ها تصریح کرد: خوابیدن کودک در ساعاتِ پیش از مراسم، موجب همراهی بیشتر و بهانه‌گیری کمتر او خواهد شد و نکته مهم اینکه پدران نباید از بار نگهداری کودکان در هیأت شانه خالی کنند. پدران هم باید با افزایش توانمندی‌ها و صبر، در این امر مشارکت کنند تا مادران هم از معارف اهل‌بیت (ع) بهره ببرند.

وی گفت: برای حضور مؤثر کودک در هیأت، باید تمهیداتی اندیشید و مقدماتی را فراهم کرد؛ به عنوان مثال قبل از خروج از منزل، کودکان در آرامش به سرویس بهداشتی بروند، همراه داشتن شلوار و لباس اضافه امری مهم است، یک بطری آب و مقداری خوراکی برای هر کودک به همراه داشته باشیم، پتو یا ملحفه نازک هم برای روانداز کودکان به‌خواب رفته و هم برای زیرانداز هنگام خوردن و آشامیدن کودک کاربرد دارد.

این کارشناس  ادامه داد: درباره خوراکی باید دقت کنیم اولاً خوراکی بودار نباشد، ثانیاً خاص نباشد که تهیه‌اش برای همگان ممکن نباشد. ثالثاً موجب کثیفی حسینیه و مسجد نشود. اگر در توانمان است، کمی بیش از نیاز فرزندانمان خوراکی ببریم؛ تا امکانِ هدیه و تعارف به سایر عزاداران فراهم باشد. اگر دوست داریم فرزندمان سخاوتمند شود، مقداری خوراکی به او بدهیم تا بین کودکان حاضر در هیأت پخش کند.

این کارشناس درخصوص لزوم پاسخ به سؤالات کودکان درباره دلایل سوگواری، اظهار کرد: لازم است گاهی از زاویه نگاه کودک به رفتار خود و سایر عزاداران در هیأت بنگریم و سعی کنیم به شبهات و سؤالات احتمالی او پاسخ دهیم. فکر نکنیم که «حالا بچه است و نمی‌فهمد.» مثلاً نیاز است علت گریه را سربسته و اجمالی، توضیح دهیم. هم‌چنین سعی کنیم در جلوی کودکان از گریه‌های خیلی شدید و ناراحت‌کننده بپرهیزیم.

حاجی‌طاهری‌ها در پایان گفت: گاهی سکوت در برابر سؤالات ذهنی کودک، موجب شکل‌گرفتن این تلقی در کودک می‌شود که «هیأت جای خوبی نیست! چون اشکِ پدر و مادر من رو درمیارن!» کودک منطقی ندارد که به کمک آن بتواند، پاسخگوی این سؤالات باشد، در نهایت ممکن از هیأت فراری شود برای جلوگیری از این نگاه حضور در هیأت در اعیاد و جشن‌های اهل‌بیت (ع) می‌تواند موجب شود تا کودکان همان افراد و همان فضا را غرق در نشاط و شادی هم مشاهده کنند و خودشان هم به شادی برای اهل‌بیت (ع) بپردازند.

انتهای پیام

  • سه‌شنبه/ ۱۹ تیر ۱۴۰۳ / ۰۹:۵۷
  • دسته‌بندی: قزوین
  • کد خبر: 1403041912997
  • خبرنگار : 50060