حجت‌الاسلام‌والمسلمین حسین ابراهیمی در گفت‌وگو با ایسنا به مناسبت روز عرفه در خصوص محتوا و آموزه‌هایی که در دعای عرفه وجود دارد، اظهار کرد: یکی از محورهای مهم این دعا از آغاز تا پایان بخش بینش توحیدی، عرفان الهی و خداشناسی است که امام حسین(ع) می‌فرماید «پروردگارا آن که تو را نیافت، چه یافت و آن که تو را یافت، چه از دست داد».
وی با اشاره به اینکه امام حسین(ع) در دعای عرفه خداشناسی، بینش بسیار عمیق عرفانی را یادآوری و آموزش می‌دهد، بیان کرد: توجه به نعمت‌های مادی و معنوی الهی که یکی از آن‌ها حضور در جامعه اسلامی و نظام اسلامی است؛ اینکه انسان توفیق دارد در این حاکمیت اسلامی تنفس کند، یکی از نعمت‌های بزرگ الهی است که امام حسین(ع) در دعای عرفه آن را یادآوری می‌کند. یادآوری و تذکر نعمت‌های مادی و معنوی انسان یکی از آموزه‌های این دعاست.
این کارشناس مذهبی افزود: محور سوم دعای عرفه، انسان‌شناسی و توجه به انسان است که چه جایگاه و مقامی دارد. همچنین اشاره به فقر و وابستگی انسان به خدا دارد که وجود آن لحظه به لحظه وامدار و محتاج به عنایت الهی است. همچنین در محور دیگر دعای سیدالشهدا(ع)، طلب آمرزش و مغفرت است که افراد به خدا از عذاب دوزخ پناه ببرند و طلب عاقبت‌بخیری برای خود و جامعه کنند.
وی عنوان کرد: روز عرفه، عرفات، عید قربان و کل مناسک حج، روز توجه به امام زمان(عج) است که اگر این روح و حقیقت در دعا و مناجات و مناسک حج وجود نداشته باشد، مانند عمل و کالبد بدون روح و جان است. بنابراین توجه به ولی خدا و بهره‌مندی از نعمت‌های الهی از آموزه‌های مهم عرفات و دعای عرفه است که در این روز بسیار توصیه شده که به یاد امام زمان(عج) باشیم. همچنین امام حسین(ع) تاکید می‌کند که در این روز نیایش با یاد حجت الهی و امام زمان(عج) دارای اهمیت بسیار زیادی است که مردم جامعه باید به آن توجه کنند.
ابراهیمی تصریح کرد: امام حسین(ع) در سفر حج به یاران خود فرمود «لازمه فلسفه آفرینش و خلقت معرفت الله، عبودیت و بندگی خداست و لازمه عبودیت و بندگی خدا این است که انسان از غیر خدا جدا شود»؛ بنابراین راه رسیدن به معرفت الهی این است که جایگاه بندگی خود را از مسیر تربیتی امام زمان(عج) طی کنیم.
وی اضافه کرد: در این روز شهادت حضرت مسلم، سفیر و نماینده ویژه امام حسین(ع) اتفاق افتاد. اگر جامعه از امام زمان(عج) غفلت، پیمان‌شکنی و عهدشکنی کند، میهمان‌کش می‌شوند. دشمنانی که معرفت لازم را به امام و امامت نداشتند، عهد پیمان خود را شکستند و حضرت مسلم را به شهادت رساندند. بنابراین لازم است در این روز به این واقعه اشاره و آن را یادآوری کنیم.
این کارشناس مذهبی خاطرنشان کرد: روز عرفه از روزهای بسیار با فضیلت و بزرگ ایام سال است که به قول بزرگان از اعیاد اسلامی نیز محسوب می‌شود. همچنین روزی است که حجاج در صحرای عرفات به دعا و مناجات می‌پردازند که یکی از مناسک حج تمتع به‌شمار می‌رود. گفته می‌شود روزه گرفتن در این روز ارزش بسیار بالایی دارد اما اگر کسی تصور می‌کند که با دعا و مناجات دچار ضعف می‌شود، می‌تواند روزه نگیرد.
وی اضافه کرد: خواندن دعای عرفه یکی از فعالیت‌هایی است که در این روز انجام می‌شود، زیرا امام حسین(ع) این دعا را در صحرای عرفات خواندند و مستحب است که توسط مسلمانان در هر جایی که مستقر هستند، این دعای بافضیلت خوانده شود. در دعای عرفه عرفان، معرفت، خداشناسی، اخلاق و تربیت نهفته است و این امر باعث شده تا این دعا از اهمیت و فضیلت ویژه‌ای برخوردار باشد.
این کارشناس مذهبی ادامه داد: امام سجاد(ع) فرمود «در روز عرفه همه افراد احتیاجات و نیازهای خود را از خداوند طلب می‌کنند و امید دارند که رحمت الهی در این روز شامل حال همه افراد شود، اما اگر کسی خصوصا در این روز از مردم تقاضای کمک کند، در واقع این روز با ارزش را درک نکرده و از غیر خدا حاجت خود را طلب می‌کند». بنابراین عرفه روز بزرگی است که هنگامه دعا و مناجات، معرفت، شناخت نسبت به خدا و شناخت نسبت به انسان را در بر می‌گیرد.
ابراهیمی با بیان اینکه مشهورترین دعای عرفه، دعای امام حسین(ع) است که عصر روز عرفه خوانده می‌شود، اظهار کرد: امام حسین(ع) در صحرای عرفات فرازهایی از این دعا را آنچنان اشک می‌ریخت که نشان‌دهنده حال معنوی و عرفانی ایشان نسبت به دعای عرفه است.
انتهای پیام