با توجه به اینکه به ایام انتخابات دورهٔ چهاردهم ریاست جمهوری نزدیک می‌شویم و از آنجایی که اصفهان شهر جهانی صنایع‌دستی و نیز شهر خلاق در حوزۀ صنایع‌دستی است، بر آن شدیم که مطالبات هنرمندان این عرصه را به گوش مسئولان دولت آینده برسانیم. در همین راستا با تعدادی از این هنرمندان به گفت‌وگو پرداختیم.
ضرورت انجام تبلیغات فرهنگی در حوزۀ صنایع دستی
مرتضی جعفری، پیشکسوت هنر قلمکارسازی، به ایسنا گفت: مردم ایران و حتی مردم اصفهان اطلاعات زیادی از صنایع‌دستی ندارند. یک اصفهانی سفرۀ قلمکار را از مشهد خریداری می‌کند و این فاجعه است. مطالبۀ ما این است که استفاده از صنایع‌دستی توسط دستگاه‌های دولتی تبلیغ شده و راه برای ورود توریست‌های خارجی هموار شود. رونق صنایع دستی منجر به اشتغال‌زایی خواهد شد که یکی از دغدغه‌های دولت‌هاست. لازم است در مورد اینکه صنایع‌دستی چگونه و با چه ترفندهایی تولید می‌شوند، تبلیغات فرهنگی بیشتری انجام شود. متأسفانه به علت تحریم‌ها، تبلیغات خارجی با محدودیت مواجه است، اما از تبلیغات داخلی نباید غافل شد.
او ادامه داد: ما با هنر قلمکاری می‌توانیم روی هر پارچه‌ای مهر بزنیم و پرده یا پارچه برای لباس تولید کنیم. اگر صنایع دیگر به ما بپیوندند صنایع جدید و خلاقانه‌ای متولد می‌شود.
این تولید کنندهٔ پارچه‌های قلمکار، با بیان اینکه پیشنهاد و مطالبۀ دیگرش این است که شهرداری‌ها و سفارت‌خانه‌های ایران در شهرها و سایر کشورها حداقل یک ویترین صنایع‌دستی برای معرفی این رشته‌ها داشته باشند، اضافه کرد: ما در جهان در حوزهٔ صنایع‌دستی حرف برای گفتن داریم و حتی می‌توانیم شبکهٔ تلویزیونی برای ارائهٔ محتوا در زمینهٔ صنایع‌دستی داشته باشیم. حدود ۶۰۰ رشتهٔ صنایع‌دستی در سطح جهانی در یونسکو ثبت شده است که ۳۰۰ رشتهٔ آن در ایران وجود دارد و حدود ۲۰۰ مورد آن در اصفهان تولید می‌شود. این‌ها ظرفیت‌های صنایع‌دستی ما هستند که لازم است تبلیغ شوند.
جعفری با بیان اینکه رئیس جمهور بعدی باید بداند که اصفهان یک شهر توریستی است به طوری که در سفرهای توریستی که من به سراسر جهان داشتم هیچ‌یک شهری مثل اصفهان در حوزهٔ صنایع‌دستی ندارند، افزود: ما به پشتیبانی و حمایت دولت نیاز داریم تا اشتغال‌زایی کنیم. من حدود ۵۰ سال سابقهٔ کار دارم و حدود ۴۰ سال پیش تنها کسی بودم که در محلهٔ خودم پارچه‌های قلمکار تولید می‌کردم، اما امروز محلهٔ دلیگان خورزوق حدود ۹۰ کارگاه قلمکار دارد و این رشته در این محله رونق گرفته است.
این هنرمند تأکید کرد: اگر اصفهان به معنای واقعی کلمه به یک شهر توریستی تبدیل و منطقهٔ برخوار به یک بازارچۀ صنایع دستی مجهز شود، من از همین تریبون به شما قول می‌دهم که تعداد این ۹۰ کارگاه به ۳۰۰ کارگاه افزایش پیدا کند.
او که مطالبۀ دیگرش، تأسیس یک موزهٔ صنایع‌دستی در اصفهان است، بیان کرد: توجه داشته باشید که اصفهان با حدود ۲۰۰ رشتهٔ صنایع‌دستی فعال از یک موزهٔ صنایع‌دستی بی‌بهره است. من خودم تعدادی قالب‌های قلمکاری مربوط به ۳۰۰ سال پیش را با قیمت بالا خریداری کردم که از کشور خارج نشود و امیدوارم موزه‌ای تأسیس شود که این اشیاء را در آن مکان در معرض دید مردم قرار دهیم.
مطالبۀ اجرای قوانین مصوب
اما عباس شیردلی، پیشکسوت هنرمند قلم‌زنی و رئیس سابق اتحادیه صنایع دستی شهرستان اصفهان نیز گفت: مطالبۀ ما این است که قوانینی که مجلس در سال ۱۳۹۶ یعنی دو دورهٔ قبل در حمایت از هنرمندان تصویب کرده است، اجرایی شود. هیچ کدام از وزرای میراث فرهنگی ادوار گذشته این قوانین را اجرا نکردند، در حالی که مجلس قانون گذاری کرده و گفته بود که آیین‌نامۀ اجرایی آن بر اساس قوانین نظام صنفی نوشته شود. این قانون با عنوان «قانون حمایت از هنرمندان»، مشتمل بر ۱۵ ماده است که اگر اجرایی می‌شد، حداقل ۹۰ درصد مشکلات هنرمندان حل شده بود. این قانون پس از تصویب در سال ۱۳۹۶ به دولت ابلاغ شد و سه ماه برای نوشتن آیین‌نامۀ اجرایی به دولت فرصت داده شد.
او با تأکید بر اینکه نگاهی که ادارهٔ دارایی به صنایع مختلف دارند، در حوزهٔ صنایع‌دستی اجرایی نیست، خاطرنشان کرد: ثبت در سامانه و سایر سیاست‌گذاری‌ها باعث نابودی کارگاه‌های کوچک می‌شود. ما از رئیس جمهور آینده مطالبه می‌کنیم که هر قانونی در مجلس تصویب شده را اجرا کند. برخی از موازین اجرایی در حوزهٔ صنایع‌دستی قانونی نیستند.
این هنرمند قلم‌زن در پایان افزود: مطالبۀ دیگر من این است که رئیس جمهور آینده در حوزهٔ میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی مسئولینی را انتخاب کند که در این حوزه تخصص داشته باشند. متأسفانه در ادوار گذشته وزرا تخصصی در حوزهٔ میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع‌دستی نداشتند.
صنایع‌دستی را از حصر آزاد کنید
مجید عزیزاللهی، هنرمند گره چینی نیز چنین بیان کرد: باز کردن و زدودن حصرها و دیوارهایی که دورتادور صنایع‌دستی را فراگرفتند، مطالبۀ ما از رئیس‌جمهور آیندهٔ ایران است. عدم ورود توریست‌ها منجر به از رونق افتادن بازار صنایع‌دستی در کشور شده است. ما مستقیم با توریست‌ها ارتباط داریم و به صورت عملی شاهد هستیم که ورود توریست در وهلۀ اول به منزلۀ وجود امنیت در کشور تلقی می‌شود. در مرحلهٔ دوم، برای کشور در برابر تبلیغات منفی رسانه‌ها، تبلیغات مثبت ایجاد می‌کند و در مرحلهٔ آخر برای کشور دلار و ارز می‌آورد.
او ادامه داد: متأسفانه شرکت در نمایشگاه‌های خارجی به علت افزایش قیمت دلار برای ما امکان‌پذیر نیست و کشورهای دیگر از عدم حضور ما استفاده کرده و جای هنرمندان ما را پر می‌کنند.
این هنرمند گره‌چینی، با بیان اینکه مدیران ارشد صنایع‌دستی اگر با صنایع‌دستی آشنا نباشد، به رونق آن نمی‌توانند کمکی کنند، اظهار کرد: در یکی از نمایشگاه‌های داخلی، یکی از مسئولان در غرفۀ ما حاضر شدند و از من اسم هنری که کار می‌کنم را پرسیدند. من جواب دادم که این کار، گره‌چینی نام دارد و ایشان پاسخ دادند که می‌توانید به جای گره چینی، گره ایرانی کار کنید. این مسئله طنز تلخی است زیرا به من ثابت کرد که کسی که متولی صنایع‌دستی است و در مقام بالاتر از من قرار دارد، حتی با عناوین رشته‌های صنایع‌دستی آشنا نیست و نمی‌تواند مشکلات ما را درک کند. بنابراین مسئولان صنایع‌دستی باید از بدنۀ فعالان صنایع‌دستی باشند.
او در پایان خاطرنشان کرد: در این سال‌های اخیر حدود ۲۰۰۰ کارگاه صنایع‌دستی اعلام ورشکستگی کردند و تعطیل شدند. ما هم به واسطهٔ سابقه‌ای که داریم سرپا مانده‌ایم زیرا مشکلات ما زیاد است.
انتهای پیام