/گزارش/

کسی به این پیر پابرجا سری می‌زند؟

سیلوی اهواز از بناهای صنعتی اهواز به حساب می‌آید که به عنوان اثر شاخص این شهر در تاریخ معاصر و شکل‌گیری اهواز مدرن از آن یاد می‌شود. این بنا با تایید کارشناسان سازمان میراث فرهنگی با شماره ۳۲۱۶۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

سیلوی اهواز در سال ۱۳۱۵ طراحی و احداث ساختمان آن در سال ۱۳۱۷ شمسی آغاز شد و عملیات اجرایی آن در سال ۱۳۱۹ با هزینه ۱۵ میلیون ریال به پایان رسید.

به گزارش ایسنا، ساختمان اصلی بنا شامل استوانه‌های ذخیره غلات است که در سه ردیف ۲۰تایی احداث شده است و این مخازن ذخیره را یک ساختمان مستطیل شکل با بازشوهای متعدد احاطه کرده‎اند و در بالای استوانه ها ساختمان مستطیل دیگری با سقف شیروانی دیده می شود.

ارتفاع مجموعه اصلی سیلو ۵۱ متر است و یک برج چهار طبقه که در زیر آن  زیرزمینی احداث شده در سمت شمال سیلو و با ارتفاعی بیش از ساختمان اصلی به آن متصل است و یک تونل به طول ۱۴۵ متر و به عرض ۸۲/۲متر به آن متصل می شود که گندم‌ها را به وسیله نوار نقاله از سیلو به برجی که در ساحل رودخانه قرار دارد و سپس به کشتی منتقل می کرده است.

مصالح این سازه از دیوارهای پیش ساخته بتنی مسلح ساخته شده و جنس درها و پنجره نیز چوبی است. ضمن این‎که چندین ساختمان مستطیل شکل اداری و صنعتی به صورت متصل و یا جدا از بنا در محوطه سیلو قرار دارد و جزو مجموعه سیلوی بزرگ اهواز محسوب می شوند.

این سیلو به سه راه آبی (رود کارون)، شوسه و راه‌آهن دسترسی دارد و به عنوان محل صادرات گندم در منطقه جنوب کشور به کشورهای همسایه حایز اهمیت فراوان بوده است.

فرم بنا و شیوه قرارگیری آن در ساحل و چشم‎ انداز زیبای کارون به خصوص اتصال آن به برجی که در آب رودخانه احداث شده موجب شده است که به عنوان یک نماد شهری یکی از جاذبه های تاریخی این شهر به حساب آید.

جای خالی صدای گردشگران در سیلوی اهواز؟

سیلوی اهواز که زمانی گردن‌افراشته‌ترین ساختمان اهواز و به قول جوان‌های این دوره و زمانه پرچمش همیشه بالا بود امروزه در انبوه اندوه‌های مرتفع که نام آنها را برج و مجتمع‌های مسکونی گذاشته‌اند گم شده است و با اینکه هنوز و همچنان استوار است؛ کسی سراغی از این پیر پابرجا نمی‌گیرد.

این پیر دیدنی دیده‌ها و شنیده‌های بسیاری برای گفتن دارد. چه خوب می‌شد طبق سنت اکرام پیران و سالمندان که معتقدیم مایه برکت خانواده‌ها هستند نمادهای کهن شهر و دیارمان را نیز تکریم می‌کردیم تا از این رهگذر نسل شتابان امروزی از سر تفنن و کنجکاوی هم که شده درنگی بر این عزت و احترام می‌کردند و پای صحبت تاریخ می‌نشستند.

سیلوی اهواز، با توجه نوع ساخت و موقعیت مکانی، از جمله بناهای تاریخی دیدنی و به جرات می‌توان گفت از نمادهای کلانشهر اهواز است که می‌تواند جاذبه‌های گردشگری فراوانی داشته باشد.

متاسفانه هم‌اکنون ظرفیت گردشگری این بنای قدیمی مکتوم مانده و گردشگران فقط می‌توانند شاهد نمای خاک گرفته بیرون آن باشند.

تنها توجهی که سیلوی اهواز تاکنون به خود دیده نورپردازی گاه‌به‌گاهی بود که در مناسبت‌هایی صورت می‌گرفت و همین نیز چندی است به بوته فراموشی سپرده شده است.

دست به دست شدن این پیر تنها

یکی از مسایل میراث فرهنگی خوزستان این است که اداره کل میراث فرهنگی مالکیت تمامی بناها و آثار تاریخی را در اختیار ندارد. این امر درمورد سیلوی اهواز مصداق پیدا می کند تا جایی که در سال ۱۳۹۷ طبق اعلام خدارحم امیری‌زاده، مدیرعامل وقت شرکت غله و خدمات بازرگانی منطقه چهار اهواز، سیلوی اهواز با حضور نمایندگان شرگت بازرگانی دولتی ایران و خریداران فروش و واگذاری این سیلو انجام شد.

از طرفی نیز علت این واگذاری چنین اعلام شد که سیلوهای اهواز در تملک استان خوزستان قرار ندارند و در شمار املاک ملی هستند و شرکت بازرگانی دولتی ایران درمورد سرنوشت آنها تصمیم‌گیری می‌کند.

هرچند نمایندگان اهواز در نامه‌ای به رییس سازمان بازرسی کل کشور خواستار توقف واگذاری سیلوی تاریخی شهر اهواز شدند، اما سیلوی اهواز به هر حال واگذار شد.

همچنین در آن سال همایون یوسفی، نماینده پیشین مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی، عنوان کرد که بحث فروش و مزایده سیلوی اهواز که یکی از بناهای ملی و تاریخی شهر اهواز به شمار می‌رود مبهم است.

پیرو این نامه مدیر ‌کل غله خوزستان در خصوص فروش سیلوی اهواز توضیحاتی ارایه داد و در گفت‌وگویی با ایسنا گفت: فروش سیلوی اهواز در راستای چابک‌سازی دولت و توسط سازمان خصوصی‌سازی در راستای مفاد قانون و اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی و طبق دستورالعمل‌های مربوطه صورت گرفت.

خدارحم امیری‌زاده تصریح کرد که این اداره کل طبق قانون هیچ گونه دخل و تصرف، نقش و یا دخالتی در فروش این سیلو و محوطه آن نداشته است.

در این وگذاری اداره کل میراث فرهنگی خوزستان فقط به یک تذکر آیین‌نامه‌ای بسنده کرد و سید حکمت‌الله موسوی، مدیر کل وقت میراث فرهنگی خوزستان، اعلام کرد: «حوزه اختیارات میراث فرهنگی با مالکیت یک ملک و بنا تغییری نمی‌کند.» و دیگر اینکه: «هیچ مالک خصوصی و دولتی اجازه تغییر کاربری و یا تغییر در ملکی که ثبت ملی شده باشد را ندارد.»

به هر تقدیر، این دست‌به‌دست شدن جدای از مصلحت‌های قانونی بایستی جایی نمود بیابد و تغییری در روال گذشته ایجاد کند ولی به نظر نمی‌آید که این واگذاری تاثیری در حال و روز سیلوی اهواز گذاشته باشد، چون این سیلو همچنان در همان وضعیتی است که بود و کماکان تنهاست و در گوشه‌ای از سرای سالمندان تاریخ خاک می‌خورد و چشم‌به‌راه دیداری تازه است.

انتهای پیام

  • سه‌شنبه/ ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۳ / ۱۲:۵۶
  • دسته‌بندی: خوزستان
  • کد خبر: 1403021812839
  • خبرنگار : 50231