علیرضا محمدی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: در ایران سگ وحشی به عنوان گونه وحشی نداریم؛ اکثراً سگ‌های ولگرد و بلاصاحب هستند که از سایر کشورها آمده و استفاده شده و به طرق مختلف رها شده‌اند و کم کم به معضل تبدیل شده است.
وی افزود: اگر موضوع سگ‌های ولگرد و بلاصاحب امروز تبدیل به معضل شده و در قدیم کمتر بوده، به خاطر این است که بحث شهرنشینی و در نتیجه تولید پسماند افزایش یافته و غذا به وفور در دسترس و اختیار این گونه‌های بلاصاحب قرار گرفته است.
محمدی، غذا و پناه را عامل شیوع این گونه جانوری دانست و خاطرنشان کرد: مسلماً اگر این دو عامل در اختیار باشد این گونه جانوری تولید مثل کرده و جمعیتش افزایش می‌یابد و به عنوان گونه‌های مهاجم به حساب می‌آیند، گونه‌ای که متعلق به این اکوسیستم نیست و وقتی وارد اکوسیستم ما می‌شود روی همه اجزای اکوسیستم اثر می‌گذارد و چه بسا در رقابت با سایر گونه‌های جانوری موجب حذف گونه‌ای هم شود.
وی تصریح کرد: در سال‌های گذشته یکسری از حیوان‌دوست‌ها به حساب اینکه خدمتی کنند یا از سر دلسوزی و به صورت ناخواسته اقدام به تغذیه سگ‌های ولگرد و بلاصاحب کرده و در طول سال غذا برایشان فراهم کردند و همین امر موجب شد بین دو تا سه مرتبه در سال تولید مثل کنند و افزایش جمعیت داشته باشند، غافل از اینکه عواقب آن به طبیعت و خود ما انسان‌ها برمی‌گردد.
رئیس اداره تنوع‌زیستی و حیات‌وحش اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان همدان یادآور شد: سگ‌های ولگرد و بلاصاحب جزو گونه‌هایی هستند که باعث ایجاد گزش در افراد شده و یا ناقل بیماری همچون هاری بوده‌اند که متأسفانه درمانی ندارد.
وی به ظهور گونه‌های هیبریدی حاصل از آمیزش سگ با شغال (شغال‌توره) یا آمیزش سگ با گرگ(گرگاس) اشاره و مطرح کرد: نسل زاده این گونه‌ها که با دخالت انسان و طبیعت به وجود می‌آید، کاملاً سربه هوا است و حتی به عنوان سگ نگهبان ارزش ندارد و بعد از مدتی توسط افراد رها می‌شود و خود گله گرگ‌ها و شغال‌ها هم آنها را قبول نمی‌کنند بنابراین به ناچار برای رفع نیازهایش به جوامع انسانی برمی‌گردند و مشکلاتی برای انسان ایجاد می‌کنند.
محمدی با اشاره به اینکه باید سعی شود کنترل جمعیت این گونه انجام گیرد به طوری که در بسیاری از کشورها تعدیل جمعیت (کشتار) انجام می‌گیرد اما با توجه به اینکه ما از نظر اخلاقی این موضوع را قبول نداریم، به سمت عقیم‌سازی می‌رویم، به سمن‌های فعال در این حوزه توصیه کرد: به صورت مدیریت شده سعی شود هزینه‌ای که برای خرید مواد غذایی انجام می‌گیرد را به سمت و سوی عقیم‌سازی سوق دهند و شرایط، نیروی متخصص، دامپزشک و هزینه‌های مورد نیاز را تأمین کنند تا جمعیت این گونه به تعادل برسد.
غذارسانی به سگ‌ها جرم‌انگاری نشده
وی با تأکید بر اینکه متأسفانه با غذارسانی به این حیوانات به صورت غیرمستقیم در حق این گونه جانوری خیانت می‌کنیم، اظهار کرد: تاکنون موضوع غذارسانی توسط افراد جرم‌انگاری نشده و این خلأ قانونی وجود دارد به طوری که علاوه بر فرهنگ‌سازی، می‌توان به صورت تکمیلی قوانینی تصویب کرد تا کار نتیجه دهد چرا که صرفاً فرهنگ‌سازی زمانی که درگیر با موضوعی هستیم که به جامعه فشار می‌آورد، مؤثر نخواهد بود.
محمدی با اعلام اینکه آماری از جمعیت این گونه جانوری در سطح استان در دست محیط زیست نیست، یادآور شد: کارگروهی متشکل از دستگاه‌های مختلف نظیر دامپزشکی، بهداشت، شهرداری و محیط زیست وجود دارد که شهرداری دبیر آن است و در جلسات مختلف مباحث مربوط به این موضوع مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.
وی تأکید کرد: در بحث کنترل جمعیت این گونه جانوری، بیشترین دقت ما در مناطق تحت مدیریت محیط زیست است به طوری‌که وقتی این گونه وارد مناطق حفاظت شده می‌شود با تعقیب نوزادان حیات‌وحش بر گونه‌ها و حتی حیات‌وحش تأثیر می‌گذارد و حتی ممکن است حمله کنند و علفخواران را از پای دربیاورند. در ضمن بیماری مشترک هاری را ممکن است به سایر گوشتخواران تحت مدیریتی که هیچ گونه واکسیناسیونی انجام نمی‌شود، انتقال دهند و موجب آسیب یا از بین رفتن و انقراض گونه‌های محلی جانوری شوند.
انقراض آهو در منطقه قهاوند و میش‌مرغ در دشت اسدآباد
وی به انقراض و از دست رفتن آهو(گواتردار) در منطقه قهاوند و میش‌مرغ در دشت اسدآباد اشاره کرد و گفت: جمعیت گونه آهو در زنجان به عنوان نزدیک‌ترین همسایه وجود دارد اما در همدان از بین رفته و این به دخالت‌های انسانی در زیستگاه‌ها، دست‌اندازی به اراضی و شکار غیرمجاز و همچنین تغییر اقلیم برمی‌گردد.
رئیس اداره تنوع‌زیستی و حیات‌وحش اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان همدان به انتقال سال گذشته بیماری هاری از طریق سگ به شغال حیات‌وحش اشاره کرد که حیوان بیمار به همراه دام محیط زیست پیش از انتقال به سایر گونه‌ها اتلاف شد و گفت: عامل اصلی وقوع این موضوع را سگ‌های بلاصاحب می‌دانیم.
وی با اشاره به اینکه در تمام دنیا سگی که صاحب و مالکی نداشته باشد حتی اگر نژاددار باشد، به عنوان سگ بلاصاحب تلقی می‌شود، مطرح کرد: این سگ‌ها یا به دست افراد رها شده یا فرار کرده و در طول زمان با توجه به آمیزش و جفت‌گیری سایر نژادها تولید شده و اینک در سطح شهر قابل رؤیت هستند البته در بین آنها یکسری سگ‌ها ارزش استفاده به عنوان سگ‌های نگهبان یا زینتی را دارند که این امر نیازمند مدیریت است.
وی افزود: در بسیاری از شهرها مدیریت این سگ‌ها اتفاق می‌افتد؛ به عنوان مثال در خراسان‌رضوی یا مرکزی طی بازدیدهایی که داشتیم، مشاهده کردیم شهرداری مکان‌هایی در نظر می‌گیرد تا بعد از جمع‌آوری سگ‌ها، مرحله تفکیک را انجام دهد و مواردی وجود دارد که قابل واگذاری بوده و بعضاً متقاضی دارند که بیش از دو، سه درصد نیست و بالای ۹۵ درصد خواهان ندارند.
سگ‌های ولگرد و بلاصاحب را نمی‌شود تربیت کرد
محمدی با بیان اینکه سگ‌های ولگرد و بلاصاحب موجود در سطح شهر نژادشان آنقدر قوی نیست که بشود بعد از تربیت از آنها استفاده کرد، گفت: در حال حاضر انجمن‌های فعال در حوزه حیوانات بی‌سرپرست در استان به صورت مستقل بحث درمان و انتقال این سگ‌ها را انجام می‌دهند و به علت سوءمدیریت این اقدامشان حتی اثر منفی داشته چرا که بحث غذارسانی را در اولویت کاری خود دارند و همین باعث افزایش جمعیت هم شده است.
وی با بیان اینکه هزینه‌های عقیم‌سازی سگ‌ها بیشتر از غذارسانی است به طوری که غذارسانی را می‌توان با استفاده از پسماند مرغداری‌ها یا کشتارگاه‌ها هم انجام داد، مطرح کرد: کار خوبی توسط این سمن‌ها انجام شده و به صورت موقت جایی را تأمین کرده و اقدام به نگهداری حیوانات در مرکز کردند اما به علت عدم رعایت ضوابط مورد نیاز، در آینده موجب ایجاد مشکلات بزرگتری خواهند شد.
انتهای پیام