روستای زیبای گلابر، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان ایجرود در استان زنجان است. روستای پلکانی و سرسبز گلابر علاوه بر طبیعت دلنشین آثار قدیمی متعددی دارد که مربوط به دورههای تاریخی مختلفاند. این روستا در محدوده شهرستان ایجرود و در فاصله ۴۸ کیلومتری زنجان و ۱۲ کیلومتری زرینآباد مرکز شهرستان واقع شده است.
معماری روستا بهصورت پلکانی و بر دامنه کوه ایجادشده است که شکوه خاصی به آن بخشیده است. قرارگیری آن در دامنه کوه باعث شده که دارای آب و هوایی سرد باشد به همین خاطر است که سفر به این روستا در فصول گرم سال میتواند بسیار لذتبخش و مفرح باشد.
این روستا علاوه بر جاذبههای طبیعی موجود در آن، آثار تاریخی متعددی را در آنجا میتوانید مشاهده کنید. شغل مردان روستا اکثراً نانوایی است و زنان روستا نیز به ساخت ظروف سفالی میپردازند بهویژه بانوان روستای گلابر که با تکیه بر هنر خود نانآور خانه و روستا شدهاند. تنورهای سفالینه و ظروف سفالی تولید شده در این روستا برای آنان که شناختی از آن دارند، یادآور نان تنوری و لبنیات محلی است که در دل خاک منطقه جا خوش میکنند.
تنورهای قد و نیم قد برای طبخ نان حاصل دستزنانی است که این روزها در دوره میانسالی سیر میکنند. تنورها سفالی را این روزها راهی خانه باغها یا نانواییهای سنتی گاه تا میانه و تهران میکنند. غالب این شهرت به سبب استفاده از خاک مرغوب و موی بز در ساخت این تنور است. نانوایی سنتی، باغها و حیاطها مقصد این تنورهای کوچک و بزرگ است.
با کاوشهای صورت گرفته در این محل، قدیمیترین آثار بهدستآمده از آن مربوط به دوره اشکانی است، ولی عمده آثار آن مربوط به دوره میانه اسلام بهویژه عهد سلجوقی است. وجود آثار تاریخی گوناگون در کنار طبیعت بکر و زیبای این منطقه، باعث شده است این روستا به روستای هدف گردشگری تبدیل شود.
گلابر روستایی زیبا و تاریخی با طبیعتی چشمنواز در ایجرود زنجان است که سد زیبای آن تفرجگاه مردم شهرستان است. این روستای پلکانی با چهلپله ساسانیان، مسجد تاریخی، سد گلابر، باغها و کوچهباغها مقصد مناسبی برای گردشگری است. صخره معروف به قیرخ ایاق (هزارپا) نیز در جنوب روستای گلابر قرار گرفته است.
جاذبههای طبیعی و تاریخی روستای گلابر سفلی
سد گلابر در منطقه جاذبه بینظیری است که وجود صخرهها و دیوارهای بلند در اطراف چشمانداز منحصر به فردی به آن بخشیده است، این سد وسیع در ۳ کیلومتری روستا در مسیر ترانزیتی و پرتردد قرار گرفته و جهت تأمین آب مصرفی در حوزه کشاورزی و صنایع احداث شده، و شرایط برای ورزشهای آبی، صخرهنوردی و ماهیگیری فراهم می باشد. همچنین در این روستا، یک باب مسجد و یک قلعه تاریخی که مربوط به دوره اشکانی است، وجود دارد و علاوه بر این دو، اثر باستانی قرارگیری روستا در کنار دو رودخانه مهم از شعبات قزلاوزن و در کوهپایه یک دیواره کوهستانی که به طرف یک دشت کوچک ولی زیبا قرار دارد، میتواند جاذبههای توریستی روستا را بخصوص برای گردشگری دو چندان کند.
روستای گلابر سفلی از موقعیت بینظیری برای سرمایهگذاری برخوردار است و وجود صنایعی همچون سیمان خمسه، فولاد سهند، روی و پتروشمی که هزاران کارمند و کارگر را مقیم شهرستان ایجرود کرده، نیاز به مناطق تفریحی گردشگری را دوچندان کرده است. از قدیم روستای گلابر سفلی به خاطر خاک مخصوص قرمز رنگی که داشته معروف بوده واز روستاهای اطراف نیز این خاک را برای تنورسازی و غیره استخراج میکردهاند، در طول سالیان و به سبب پیشرفت جوامع تنورهای گلی سنتی جای خود را به بخاریها و اجاق گازها دادند و به تبع آن صنعت تنورسازی در اغلب شهرها و روستاهای شمالغرب ایران به فراموشی سپرده شد و اندک شمار افرادی هستند که به این هنر مشغول هستند.
حفظ ساختار سنتی روستای گلابر سفلی در اجرای طرح هادی
بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان زنجان، سال ۸۹ اقدام به بازنگری طرح هادی با هدف گردشگری در این روستا کرده و در سال ۱۴۰۱ نیز بازنگری مجدد صورت گرفته است، به طوری که مجموع اعتبارات هزینه شده در اجرای این طرح با مشارکت دهیاری به میزان ۵۰ میلیارد ریال بوده است که باید گفت، در اجرای این طرح به حفظ ساختار سنتی روستا در ابعاد گوناکون فرهنگی، اجتماعی و استفاده از منابع و مصالح بومی، توجه ویژهای شده است.
اجرای طرح روستای هدف گردشگری در روستاها زمینهساز ایجاد اشتغال، رضایت گردشگر و حفظ محیط زیست است. اگر گردشگری روستایی به نحوی مناسب برنامهریزی و مدیریت شود، میتواند محرک یک فرآیند توسعه در نواحی روستایی، پایداری جوامع محلی، درآمدزایی، سرمایهگذاری و توسعه گردشگری باشد که میتوان گفت، روستاهای هدف گردشگری استان زنجان در این زمینه از ظرفیتهای زیادی برخوردارند و با داشتن جاذبههای تاریخی، طبیعی و مذهبی میتوانند در توسعه اقتصادی منطقه نقش مهمی ایفا کنند.
انتهای پیام