به گزارش ایسنا، «پل کاگامه»، رئیس جمهور رواندا برآمده از «جبهه وطنپرستان رواندا» است؛ ارتشی از نیروهای شورشی که به متوقف ساختن کشتارها در ۳۰ سال قبل کمک کردند. او قرار است امروز در محل بنای یادبود نسلکشی در شهر کیگالی سخنرانی و شعله یادبود این واقعه را روشن کند و در این مراسم مقامها و چهرههایی از کشورهای دیگر حضور پیدا خواهند کرد.
به نوشته پایگاه «آر.اف.آی» آنها حلقههای گلی را در محل گورهای دسته جمعی این بنای یادبود که گمان برده میشود بیش از ۲۵۰۰۰۰ نفر قربانی در آنها دفن شدند قرار خواهند داد.
«فیل کلارک»، استاد سیاست بینالمللی در مدرسه مطالعات آفریقایی و شرقی لندن که در زمینه مسائل پس از جنگ تخصص دارد، اظهار کرد: «سالگرد امسال به عنوان یک تاریخ مهم برای رواندا محسوب میشود.»
او به رسانه آر.اف.آی گفت: «این کشور زمان زیادی برای بازیافتن خود از این رخدادها داشته است. اکنون زمان اندیشیدن و همچنین زمان نگه انداختن به مسیری که رواندا تا کنون طی کرده، است. این کشور روند دادگستری را تکمیل کرده و با نابرابری مبارزه میکند. ما اکنون درکی واقعی از اینکه این کشور چه کارهایی را در پاسخ به این رخدادها انجام داد، داریم.»
او اظهار کرد مراسمهای یادبود فرصتی هستند تا از طریق آنها دولت رواندا دستاوردهایش را نشان دهد.
کلارک خاطرنشان کرد: «این مراسم با هدف برجسته ساختن موفقیتهای بزرگ این دولت شامل صلح، ثبات و آشتی برگزار میشود و در آن حتی جمعیت قوم هوتو شامل میشوند.»
با گذشت سه دهه از این نسل کشی، این کشور حوزه شرق آفریقا خودش را در زیر حکومت با مشت آهنین کاگامه بازسازی کرده است اما همچنان میراث وحشتناک این نسل کشی در سراسر منطقه طنینانداز میشود.
این کشتار انبوه توسط افراطگران هوتو علیه اقلیت توتسی سازماندهی شده و یکی از تاریکترین وقایع در دوران بعد از جنگ جهانی دوم را رقم زد.
این رخداد غم انگیز با ترور «جووینال هابیاریمانا»، رئیس جمهور وقت رواندا از قوم هوتو در شب شش آوریل ۱۹۹۴ آغاز شد. در جریان این ترور هواپیمای حامل وی توسط افراطگران هوتو و شبه نظامیان «اینتراهاموی» بر فراز شهر کیگالی هدف قرار گرفته و سرنگون شد.
روز بعد از این ترور کشتارها شروع شده و ۱۰۰ روز طول کشیدند و به مرگ 800 هزار نفر منجر شدند. در این نسلکشی علاوه بر توتسیها، اعضای میانهروی قوم هوتو هم هدف قرار گرفتند.
با اوج گرفتن خشونتها حتی تعدادی از قربانیان به دست همسایگان خودشان کشته شدند و به روشهای مختلف شامل شلیک گلوله، ضرب و شتم یا با چاقو به قتل رسیدند، در حالی که پخش تبلیغات علیه توتسیها از شبکههای رادیو و تلویزیون نقش زیادی در تحریک این کشتارهای وحشیانه داشت.
سازمان ملل اعلام کرد که بین ۱۰۰۰۰۰ تا ۲۵۰۰۰۰ نفر از زنان نیز هدف تجاوز قرار گرفتند.
صدها هزار نفر دیگر عمدتا از اعضای قوم هوتو از ترس آنکه هدف حملات انتقامجویانه قرار بگیرند به کشورهای همسایه از جمله جمهوری دموکراتیک کنگو گریختند و فرار آنها تبعات بلندمدتی را به همراه داشته است.
مقامهای رواندا میگویند همچنان صدها نفر از متهمان این نسلکشی فراری بوده و برخی از آنها در جمهوری دموکراتیک کنگو و اوگاندا به سر میبرند.
دولت کاگامه متهم است که در دهههای بعد از این نسلکشی، شورشیان رهبری شده توسط توتسیها را در شرق جمهوری دموکراتیک کنگو تسلیح کرده است.
کیگالی این اتهامات علیه خود را رد کرده اما میگوید توتسیهای ساکن این کشور همسایه قربانی اذیت و آزار واقع شدهاند.
تا به امروز همچنان روند کشف گورهای دسته جمعی قربانیان نسلکشی در رواندا ادامه پیدا کرده است.
دولت رواندا در سال ۲۰۰۲ دادگاههایی را برگزار کرد که در آنها قربانیان این رخداد میتوانستند «اعترافات» آنهایی که مجری حملات بودند را بشنوند.
این حادثه انتقادهای شدیدی را متوجه جامعه بینالمللی از بابت انفعالش در محافظت از غیرنظامیان در رواندا ساخت. سازمان ملل مدت کمی بعد از شروع این خشونتها تعداد نیروهای صلحبان خود را در رواندا کاهش داد.
«آنتونیو گوترش»، دبیر کل سازمان ملل در پیامی که به مناسبت سیامین سالگرد این نسلکشی منتشر کرد، نوشت: «امسال ما به خودمان ریشه متعفن این نسل کشی یعنی نفرت را یادآوری میکنیم. ما باید به کسانی که به دنبال شکاف ایجاد کردن در میان ما هستند این پیام فوری، صریح و واضح را بدهیم که هرگز بار دیگر تکرار نخواهد شد.»
سازمان ملل در سال ۲۰۰۳ روز هفتم آوریل را به عنوان روز یادبود قربانیان نسلکشی رواندا تعیین کرد.
این سازمان به همراه اتحادیه آفریقا مراسماتی را برای سالگرد امسال برگزار میکنند.
مقامهای رواندا امسال از هفتم آوریل یک دوره ۱۰۰ روزه عزای ملی را تا چهارم ژوئیه که به روز آزادسازی مشهور است برگزار میکنند.
بر آورد میشود که حدود دو سوم جمعیت کنونی رواندا کسانی هستند که بعد از این نسل کشی به دنیا آمده و مشتاق به پشت سر گذاشتن این تاریخ دردناک هستند.
«روکسان مودنگو»، یک رواندایی ۲۷ ساله به خبرگزاری فرانسه گفت:«رواندا از زمان کودکی من مسیر بازسازی را طی کرده است. زخمهای گذشته همچنان در آن وجود دارد اما اکنون یک انرژی متفاوت بر مبنای امکانات و فرصتها وجود دارد.»
انتهای پیام