بهار در شهرستان رضوانشهر؛

گذری در تونل جنگلی گیسوم تا زیارت مزار پدرشعر گیلکی

شهرستان رضوانشهر، از یک سو به دریای کاسپین و از سویی به رشته کوه‌های تالش محدود می شود. جاده رضوانشهر به خلخال، یکی از رویایی ترین جاده های ایران است. تونل سبز گیسوم، اسپی مزگت، پل آجری پونل، گردنه الماس، آبشار ویسادار و روستای ملی شال بافی، از جاذبه های این شهرستان است.

شهرستان «رضوانشهر» در گیلان، تداعی کننده نام «چوکا»ست. شرکت صنایع چوب و کاغذ ایران و یا مخفف آن «چوکا»، یکی از کارخانه های فعال در تولید صنایع سلولزی است که در شهرستان رضوانشهر و نزدیک به جنگل های شفارود در سال ۱۳۵۲ تاسیس شد. زمانی این کارخانه،۷۰درصد کارتن کشور را تولید می کرد.

شهرستان رضوانشهر، از یک سو به دریای کاسپین محدود می شود و از سویی به رشته کوه‌های تالش؛ کوه هایی که جنگل های هیرکانی را دربرگرفته و جنگل پیچ در پیچ آن تا شهرستان خلخال، یکی از رویایی ترین جاده های ایران است.

روستاهای ییلاقی این شهرستان، سرزمین تالش زبانان گله داری است که زبان و فرهنگ متفاوتی نسبت به جلگه نشینان دارند. با این حال، مزار قدیمی ترین شاعر گیلک زبان یعنی «پیر شرفشاه» در شهرستان رضوانشهر قرار دارد.

پل آجری پونل، نماد روزگاری است که راه معروف به شاه عباسی از این شهرستان عبور می کرد و تا دوره قاجار، کاروانیانی که از رضوانشهر به سمت تالش می رفتند، «اسپی مزگت»یکی از عجایب هفتگانه گیلان را در مسیر خود مشاهده می کردند.

 روستای ساحلی خلیف آباد، یادآور قرارهای عاشقانه بانوی قصه های ایران، سیمین دانشور با جلال آل احمد است. که در این روستا، ویلای ساحلی داشتند. روستاهای کوهستانی و ییلاقی نیز شاهد تلاش زنان عشایری است که «شال» قدیمی ترین پارچه پشمی گیلان را تولید می کردند.

روستای دارسرا و آرامگاه پدرشعر گیلکی

مزار پیرشرفشاه، در روستای دارسرا، تنها یک مزار ساده از یک شخصیت فرهنگی نیست. آرامگاه او، یکی از مهمترین مراکز مذهبی مهم این شهرستان است و در ایام دهه محرم، بسیاری از دسته های عزاداری به این آرامگاه می آیند. و علت این است که شرفشاه، عارف نامداری بود که در بین مردم، کراماتی هم به او نسبت داده می شود و بعدها وی را هم منسوب به خانواده سادات دانسته اند.

به گفته محققین، «شرفشاه» شاعر و عارف درویش مسلکی بود که در بیشه‌ای تنها زندگی می‌کرد. تاریخ ردپای او را تا قرن هشتم گواهی می‌دهد. اشعار وی سینه به سینه تا امروز نقل شده و برخی از اشعار او در مجله فروغ چاپ شده است. یک نسخه خطی از اشعار شرفشاه در کتابخانه آکادمی بخارست پیدا شد و در سال ۱۳۸۵ منتشر گردید.

دیوان بازیافته شرفشاه مقدمه مبسوطی دارد که داستان عشق شرفشاه و خوری سو در آن نقل شده است. «خوری سو»، دختر امیرساسان گسگری از حاکمان محلی و همسر شرفشاه است. مزار وی نیز در جنگل های هفت دغنان همچون پیرشرفشاه، محل زیارت مردم است.از شرفشاه با عنوان «حضرت شاه شرفشاه» نام می‌برند و دیوان او را «دیوان زین العابدین و المحققان» یاد می‌کند که این دو عنوان نشان‌دهنده مقام عرفانی و مسلک صوفیانه شرفشاه است.

پل آجری پونل

پل آجری روستای پونل، درست در میانه جاده ترانزیت رشت به سمت آستارا قرار دارد. درواقع آزادراه فعلی در بخش هایی از جمله پونل، در مسیر همان جاده معروف به راه شاه عباسی ساخته شده است. قدمت پل آجری پونل به دوره صفویه می رسد و بر روی رودخانه شفارود ساخته شده است. بالاتر از این پل، سد شفارود درحال ساخت است.پل آجری پونل تنها پلی بود که مردم رضوانشهر و اهالی اطراف برای رسیدن به آن سوی رودخانه از آن استفاده می کردند و این پل در مسیر راه کاروانیان در دوره صفوی و قاجار بوده است. این پل یک دهانه گنبدی شکل با قوس بلند دارد و تاکنون چندین بار مرمت شده است.

روستای ملی شال بافی

روستای «ارده»، یکی از روستاهای ییلاقی رضوانشهر است که از سال ۱۳۹۹، به عنوان «روستای ملی شال بافی» ثبت شده است.«شال»، یکی از پارچه های پشمی سنتی گیلان است که در گذشته توسط زنان عشایر تالش تولید می شد و با این پارچه، لباس های پشمی همچون؛ کت، کلاه و شلوار تالشی می دوختند. به دلیل سرمای شدید در روستاهای ییلاقی، استفاده از لباس های پشمی بویژه برای گله داران بسیار رایج بود. پارچه شال در گذشته به صورت تک رنگ از پشم تابیده شده گوسفندان در دستگاه شال بافته می‌شد. این دستگاه چوبی، شامل دو ردیف نورد و دو پدال می باشد که در داخل گودال قرار می گیرد و تارها، با دوکی که نخ پشمی از آن عبور می کند، رج به رج بافته می شود و با ضربات دف یا شانه، تار و پود محکم می شود.

اسپی مزگت، قدیمی ترین مسجد گیلان

مسجد سفید یا به زبان تالشی «اسپی مزگت»،  قدیمی ترین مسجد گیلان است. بقایای این مسجد تاریخی در جنگل های دیناچال قرار دارد. این مسجد که قدمت آن را به دوره سلجوقی تخمین زده اند، یکی از عجایب هفتگانه گیلان لقب گرفته است. اسپی مزگت، مهرماه سال ۱۳۷۹ و به شماره ۲۷۹۶ در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

آنچه از این مسجد باقی مانده، دو شبستان است. نقوش دیوارها و سر ستونها و تزیینات گیاهی دیوارها بخش های سالم مانده این مسجد است.بر دیواره شمالی، کتیبه ای به خط کوفی مشتمل بر آیات قرآن دیده می شود و  بخش هایی از سوره توبه«لم یخش الا الله فعسی اولئک ان یکونوا من المهتدین» قابل خواندن است.

عمارت ییلاقی خان تالشدولاب

«تالشدولاب» نام منطقه ای از تالش بزرگ است که امروزه به شهرستان «رضوانشهر» معروف شده است. در روستای ییلاقی «رینه» رضوانشهر و در مسیر جاده پونل- خلخال، عمارتی به سبک خانه های کوهستانی اروپایی وجود دارد که متعلق به عزیزاله خان امیری بوده است. این عمارت در میان اهالی به «چرخی عمارت» معروف است و در دوره قاجار توسط خان تالشدولاب در ییلاق ساخته شد و عزیزاله خان برای فرار از  گرمای تابستان به این عمارت می رفت. فرم دژگونه عمارت در نمای اصلی آن –جبهه شمالی- با دو نیم دایره طرفین ساخته شده است. ساختمان بر روی یک کرسی سنگچین استوار شده و ساختار سنگی و مستحکم بنا یادآور معماری بناهای قرن ۱۵ تا ۱۷ میلادی روستاهای اروپایی است.

جنگل های گیسوم و آبشار  ویسادار

جاده رویایی گیسوم درست از وسط جنگل می گذرد و یک تونل سبز پیچ در پیچ به ساحل دریا می رسد. پارک جنگلی گیسوم در ۱۰ کیلومتری جاده رضوانشهر به تالش به قرار دارد. جنگل های گیسوم، درختان دست کاشت ۵۰سال پیش است و در این جنگل با وسعت حدود ۸۰ هکتار،۷۰ گونه گیاهی کاشته شده است. انتهای این جاده به ساحل دریا می رسد و آلاچیق های جنگلی و کلبه های چوبی، از مسافران پذیرایی می کنند.

بالاتر از گیسوم و در  بخش پره سر و در روستای «اوویار» یکی از متفاوت ترین آبشارهای گیلان یعنی«آبشار ویسادار» قرار دارد. آبشار ویسادار برخلاف دیگر آبشارهای ایران بجای اینکه از یک ارتفاع بلند فروبریزد، از یک سطح صاف داخل گودال عمیق فرومی ریزد و از این منظر، بسیار جالب توجه است. برای دیدن آبشار می باید روی پل آهنی رفت و به جای مشاهده آبشار از یک ارتفاع، به ریزش آب به حوضچه عمیق زیر پل می باید نگریست.

انتهای پیام

  • چهارشنبه/ ۱۵ فروردین ۱۴۰۳ / ۱۲:۴۴
  • دسته‌بندی: گیلان
  • کد خبر: 1403011506827
  • خبرنگار :