پل‌های تاریخی چهارمحال‌وبختیاری؛ شاهکار معماری خلقت

اگر به شهرهای مختلف این سرزمین سفر کرده باشید قطعا چشمتان به پل‌های تاریخی افتاده است، پل‌هایی که در زمان‌های گذشته تنها راه ارتباطی و نقطه اتصال بودند و امروز به عنوان پل‌های تاریخی به شمار می‌روند.

 به گزارش ایسنا، سازه‌هایی که امروزه به نمادی از عظمت تمدن ایران قدیم تبدیل شده‌اند، نمادی از کمال هنر معماری ایران هستند، پل‌ها در گذشته سازه‌هایی برای اتصال و ارتباط بودند، اما با این حال به فرصتی برای نمود هنر معماران این سرزمین تبدیل شدند.

در گوشه و کنار چهارمحال و بختیاری می‌توان نمونه‌ای از این پل‌های تاریخی را مشاهده کرد، پل‌هایی که ساخت بیشتر آن‌ها به سالیان دور بازمی‌گردد اما معماران و سازندگان هنرمند این پل‌های تاریخی، با مهارت خاصی موفق شده‌اند با در اختیار داشتن ساده‌ترین امکانات، این پل‌های با دوام و مقاوم را بسازند.

پل‌های زمانخان، خراجی، کنرک، بهشت‌آباد، مصلی بروجن، اله‌یار بن، پل سیمی دوپلان، کره‌بس، هوره و خداآفرین از مهم‌ترین پل‌های تاریخی استان است که می‌توان به آن‌ها اشاره کرد.

پل تاریخی زمانخان

پل تاریخی زمانخان از جمله شاهکارهای معماری دوران صفوی است که در پنج کیلومتری شهر سامان و در ۲۶ کیلومتری شمال غربی شهرکرد بر روی رودخانه زاینده‌رود احداث شده است.

پل از دو دهانه نامساوی به طول پنج و ۵.۶ متر تشکیل شده و ستون وسط آن، متکی بر تخته سنگی بریده شده است.

از نظر اهمیت تاریخی، برخی آن را بعد از پل الله‌وردیخان دومین پل مهم احداث شده بر روی زاینده‌رود است.

پل هوره

این پل در روستایی به نام هوره از توابع شهرستان سامان و در کنار رودخانه زاینده‌رود قرار دارد، ساخت پل هوره در خرداد سال ۱۳۳۷ هجری شمسی آغاز و در پاییز سال ۱۳۳۸ به اتمام رسید.

این پل به دلیل از بین رفتن پل قدیمی هوره و صعب‌العبور بودن رودخانه مخصوصا در زمستان و فصل بارندگی ساخته شد، نام پل به روستایی که در آن قرار دارد منسوب شده است.

پل سیمی دوپلان

این پل بر روی رودخانه کارون در نزدیکی روستای دوغان از توابع بخش نوغان در شهرستان کیار احداث شده است، پل سیمی دوپلان به دازای ۲۰ متر و عرض کمتر از یک متر در محلی بسیار مناسب و درست در جایی که صخره‌های ساحل رودخانه به هم بسیار نزدیک شده و عرض آن در کمترین حد ممکن است.

پایه‌های این پل بر بقایای قدیمی‌تر از سنگ قلوه و لاشه که بارها تجدید و احیا شده قرار دارد، این پل به مسیر جاده اینچ در زمان قاجاریه توسط یک شرکت انگلیسی به همین نام در مسیر جاده اصفهان-خوزستان تاسیس شده است.

پل بهشت‌آباد

این پل بر روی رودخانه بهشت‌آباد در شهرستان اردل واقع شده است و به فاصله ۳۰۰ متری شمال شرقی روستای بهشت‌آباد قرار دارد، آب بهشت‌آباد از به هم پیوستن آب کیار و آب‌های شهرستان فارسان در ابتدای تنگ درکش‌درکش جریان می‌یابد.

پل بهشت‌آباد در انتهای صخره‌های درکش‌ورکش در محلی که صخره‌ها پایان می‌یابد و به نزدیک‌ترین حد خود می‌رسد احداث شده است، قدمت اولیه پل به درستی مشخص نیست ولی وضعیت کنونی دارای قدمتی صفوی است که در دوره قاجار مرمت شده است.

پل مصلی بروجن(بازارچه صنایع‌دستی)

این پل، عروس پل‌های بروجن است و بهترین سند بر جای مانده از تاریخ ساخت و متولیان پل، سنگ نوشته‌ای است که بر دیواره پل نصب شده بود و هم‌اکنون از سوی میراث فرهنگی چهارمحال و بختیاری در قلعه چالشتر نگهداری می‌شود.

این پل با قدمت بیش از ۱۰۰ سال تنها پل ماشین‌رو در زمان قدیم بوده که بر روی رودخانه ساخته شده است، در حال حاضر با محوطه‌سازی در اطراف این پل، این مکان تبدیل به بازارچه دائمی صنایع‌دستی شده است.

پل خداآفرین

پل خدا آفرین در سمت جنوب شرقی روستای گزستان قرار گرفته است، روستای گزستان، در ۱۴۰ کیلومتری شهرکرد، در منطقه بازفت واقع شده است.

این پل به دلیل ریزش کوه، در زمان‌های قدیم و محوشدن رودخانه برای مسافتی چند کیلومتری به این نام خوانده می شود، پل خدا آفرین به صورت طبیعی بر روی رودخانه بازفت ایجاد شده که تنها محل عبور عشایر منطقه برای ییلاق و قشلاق بوده و برای عبور از صخره‌های صعب العبور در زمان‌های گذشته بیش از یکصد پله سنگی ساخته یا حجاری شده است که امروزه توجه کوهنوردان و گردشگران فراوانی را به خود جلب کرده است.

پل کره‌بس

نخستین پل استان به سبک معماری جدید است که در دوره پهلوی اول بر روی رودخانه کره بس شهرستان لردگان ساخته شد که محل عبور و مرور در گذشته بوده است، در حال حاضر در کنار این پل یک پل فلزی دوطرفه برای رفت و آمد خودروها در مسیر استان خوزستان در نظر گرفته شده است.

پل خراجی

از پل‌های دوره قاجاریه است، ولی پایه و شالوده آن به قرن‌ها پیش تعلق دارد، پل خراجی دارای ۱۰دهانه طاق است، که طاق‌ها با آجر و موج‌شکن‌ها به دلیل جریان آرام آب رودخانه به صورت گرد ساخته شده‌اند. 

پل روستای خراجی در مسیر عبور کاروان از تنگه خراجی بوده و راه پل ارتباطی روستا از روی رودخانه کیار است، از جمله اقدامات مرمتی که بر روی بنا انجام شده می‌توان به لایروبی، استحکام بخشی، بندکشی و اجرای جداره مسیل در طرفین آن اشاره کرد، این پل توسط اداره‌کل میراث فرهنگی ،‌صنایع دستی و گردشگری استان مرمت شده است.

انتهای پیام

  • دوشنبه/ ۱۳ فروردین ۱۴۰۳ / ۱۰:۵۹
  • دسته‌بندی: چهارمحال و بختیاری
  • کد خبر: 1403011305488
  • خبرنگار : 50123