«کمال کریمی» عصر امروز یکشنبه سیزدهم اسفندماه در نشست با خبرنگاران ضمن اشاره به اجرای طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در کشور، تصریح کرد: سهم استان یزد از این نهضت مردمی، تولید و کشت ۱۵ میلیون درخت است که در سال گذشته به دلایل مختلف مانند عدم آمادگی نهالستانهای استان، تولید نهال مناسبی در استان اتفاق نیفتاد به طوری که پارسال دو میلیون و ۲۰۰ هزار نهال تولید شد.
وی با اشاره به راه اندازی سه نهالستان جدید در استان طی سال جاری، گفت: امسال با همکاری بخش خصوصی تولید سه میلیون و ۷۵۰ هزار اصله نهال در استان تکلیف شده ولی با توجه به کسب مجوز و برنامه‌ریزی برای انتقال پساب شهر به نهالستان بزرگ یزد و نیز کسری تولید نهال سال گذشته، تولید ۵ میلیون اصله نهال در سالجاری مورد اهتمام است.
کریمی به آغاز کشت نهال‌های تولیدی سال گذشته از ۱۱ آذرماه امسال در استان، گفت: پس از شناسایی اراضی مناسب در شهرستانهای مختلف، یک‌هزار هکتار مابین شهرک صنعتی و جاده فولاد یزد و همچنین ۱۵۰۰ هکتار در بالادست نیروگاه خورشیدی در مرکز استان برای این منظور تعیین شد که هم اکنون کاشت نهال در اراضی هزار هکتاری با همکاری بخش‌های مختلف آغاز شده است.
وی همچنین از تعیین و آماده سازی ۳۵۰۰ هکتار در شهرستان ابرکوه برای این منظور خبر داد و گفت: این طرح در برخی شهرستانهای دیگر از جمله اردکان، میبد، اشکذر و بهاباد در قالب طرح کمربند سبز آغاز شده است.
به گفته این مسئول، تاکنون ۱۰۰ هزار نهال توسط اداره کل منابع طبیعی استان کاشته شده ولی دهیاریها و شهرداری‌ها نیز طبق شرح وظایف در این باره فعالیت دارند.
کریمی در پاسخ به سئوال خبرنگاران با بیان این که هم اکنون ۲.۷ میلیون هکتار از مجموع ۷.۳ میلیون هکتار اراضی منابع طبیعی استان جزو محدوده‌های استان محسوب می‌شود، اظهار کرد: تنها در سال جاری ۲۷۳ مورد استعلام معادن به مساحت ۵۱۳ هکتار به منابع طبیعی استان ارجاع شده که ۴۹۴ هکتار آن مورد موافقت قرار گرفته است.
وی اضافه کرد: البته معادنی در استان از گذشته داریم که بدون مجوز و استعلام از منابع طبیعی، فعالیت خود را آغاز کرده و همچنان در حال فعالیت هستند.
مراتع استان یزد ضعیف اما متنوع
«محمدرضا احمدی» کارشناس بهره برداری گیاهان دارویی اداره کل منابع طبیعی استان نیز با بیان این که ۶۰ درصد مساحت استان را مراتع تشکیل می‌دهد، گفت: مراتع یزد جزو مراتع ضعیف کشور به دلیل شرایط اقلیمی هستند.
وی با اشاره به بهره‌برداری پنج هزار نفر و وجود ۷۰۰ واحد دامی در مراتع استان، گفت: مراتع استان هرچند ضعیف است ولی با وجود ۹۳۷ گونه گیاهی از مراتع متنوع کشور است و بعضاً گونه ها منحصر به استان یزد هستند و ۲۰۰ گونه جزو گونه های گیاهی دارویی محسوب میشوند.
احمدی مهمترین گونه گیاهی که ارزش صادراتی دارند را آنغوزه تلخ و شیرین خواند و افزود: استفاده از مراتع برای چرای دام یا گیاهان دارویی تنها ۲۰ درصد ارزش مراتع استان است و ۸۰ درصد از مراتع استان به حفاظت آب و خاک برمی‌گردد.
وی ادامه داد: بهره برداران مراتع استان از دانش بومی بالایی برخوردار هستند و از تجربیات خوبی جهت استفاده از گونه های گیاهی در درمان برخی بیماریها در انسان و دام بهره میگیرند.
احمدی گفت: برخی گونه‌های گیاهی مراتع استان سمی هستند و همین دانش مرتعداران از بروز بیماری دامهایشان جلوگیری میکند و بعضاً از این گونه‌ها در داروسازی بهره گرفته می‌شود.
بازگشت یزد به ۲۰۰ روز گرد و غباری در سال
«علی زارع» رئیس اداره بیابان و مدیر طرح ترسیب کربن اداره کل منابع طبیعی استان نیز وسعت کل بیابان‌های استان را ۲.۶ میلیون هکتار ذکر کرد و گفت: ۹۷۰ هزار هکتار از بیابان‌های استان در حوالی و اطراف سکونتگاه‌های استان در قالب ۲۴ کانون فرسایش بادی واقع شدهاند.
وی یکی از مهمترین دشت‌های بحرانی استان را دشت یزد – اردکان خواند و گفت: متاسفانه این دشت که ۴۰ درصد آن فاقد پوشش گیاهی است، هفت شهرستان و ۸۰ درصد جمعیت استان را تحت تاثیر قرار می‌دهد و سالانه نیم متر افت سفره‌های آب زیرزمینی در آن اتفاق میافتد.
زارع یکی از بزرگترین مشکلات این قبیل دشتها را حرکت شن‌های روان به سمت شهرها و سکونتگاه‌های مردم بیان کرد و افزود: در همین راستا از ابتدای دهه ۵۰ و با سرعت بیشتر در دهه ۶۰، مساحت ۴۲ هزار عرصه‌های مستعد استان تحت جنگل کاری و تاغ کاری قرار گرفتند که ۱۴ هزار هکتار از این عرصه‌ها از طریق مالچ پاشی در وهله اول تثبیت و سپس تاغ‌کاری شدهاند.
وی در مورد تاثیر اقدامات بیابان زدایی این اداره کل براساس نتایج مطالعات دانشگاهی، عنوان کرد: تا سال ۱۳۷۰، سالانه ۲۰۰ روز استان دارای گرد و غبار بود که این روند با کاهش تدریجی تا سال ۸۵ به ۱۰۰ روز نزول یافته است. البته مجدداً پس از سال ۸۵ تعداد این روزهای آلوده به دلیل خشکسالی‌ها، فعالیت صنایع، معادن شن و ماسه و اراضی رها شده کشاورزی و غیره روند صعودی یافته و اکنون نیز حدود ۲۰۰ روز است.
انسان عامل ۶۰ درصد پدیده بیابانزایی امروز استان
این مسئول در ادامه با اشاره به راه اندازی اولین ایستگاه سنجش فرسایش بادی کشور در استان یزد، گفت: برطبق ارزیابی‌های صورت گرفته در دو منطقه داخل و خارج از مناطق جنگل‌کاری شده، در بیرون از این مناطق سالانه ۳۵۰۰ کیلوگرم یا به عبارتی ۳.۵ تن خاک در مترمربع به سمت شهرها حرکت میکند ولی این میزان در داخل جنگل‌های دست کاشت استان ۱۰۰ برابر کمتر یعنی ۳۵ کیلوگرم در مترمربع است که حاصل اقدامات بیابان زدایی بوده است.
وی یزد را از استانهای پیشتاز در حوزه بیابان زدایی خواند و خاطرنشان کرد: زمانی بیابان زایی مربوط به دشتها، بیابانها و تپه ماهورهای اطراف شهرهای استان بود ولی اکنون عمده بیابانزایی در استان مرتبط با سطوح باز شدن معادن، ۲۶ کیلومتر جادههای خاکی و محل تجمع زباله‌ها و اراضی کشاورزی رها شده و اراضی تخریب شده و به عبارتی ۶۰ درصد آنها انسانی و به دست خودمان شکل می‌گیرد.
بیابان زایی یک پدیده صرفا فنی نیست
مدیر طرح ترسیب کربن استان یکی از طرحهای در دست اجرای استان براساس برنامه‌های کنوانسیون مقابله با بیابانزدایی کشور را اجرای طرح ترسیب خواند و گفت: براساس این طرح از آنجایی که پدیده بیابان زایی صرفا یک پدیده فنی نیست و ناشی از شرایط مختلف و مباحث مربوط به منابع طبیعی است لذا مقابله با آن نیز باید ترکیبی از این عوامل باشد.
وی افزود: این طرح برای اولین بار در استان از سال ۱۳۹۳ در ۱۱ روستای بخش بهمن ابرکوه اجرایی شد و از سال ۱۳۹۶ در مروست و خاتم نیز شروع شده که همچنان در درست اقدام است.
زارع گفت: در ترسیب کرین ابتدا جامعه و عوامل موثر در ایجاد بیابان شناسایی و مشکلاتی از مردم که منجر به بیابانزایی می‌شود در قالب تدوین سند بهبود معیشت مردم برای هر روستا رفع می شود.
وی ضمن تشریح مراحل اجرای این طرح در مناطق مختلف استان، گفت: یکی از مشکلات در این رابطه چندین هزار هکتار اراضی رها شده کشاورزی در شهرستانهایی مانند مروست و خاتم بود که در همین رابطه استفاده از گیاهان کم آبخواه در این اراضی مورد اهتمام قرار گرفت و در این راستا تاکنون ۳۵ هکتار کشت گل محمدی، ۵۰۰ هکتار کشت آنغوزه تلخ و ۵۰ هکتار کشت انجیر استهبان در این مناطق انجام شده است.
رفع تصرف قریب به ۲۰۰ هکتار از اراضی ملی در استان
سرهنگ «سعید زارع» فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی استان نیز در این نشست عنوان کرد: در یازده ماهه امسال ۲۵۰ مورد تشکیل پرونده قضایی تخریب و تجاوز به عرصه‌های منابع طبیعی استان به وسعت ۸۱۸ هکتار تشکیل شده است.
وی افزود: طی این مدت در مورد جلوگیری از تخریب و تجاوز نیز ۵۴ مورد رفع تصرف به مساحت ۵۲ هکتار و در قالب اجرای احکام قضایی نیز ۱۰۳ مورد به مساحت ۱۴۰ هکتار انجام شده است.
زارع عنوان کرد: در این مدت راجع به ۱۱ فقره چرای غیرمجاز به تعداد۲۷۵۰ راس واحد دامی برخورد و سه فقره حریق در مراتع استان به مساحت سه هکتار اطفا شده است.
این مسئول همچنین از برخورد با ۲۰۰ مورد بوته کنی خبر داد و گفت: طی این مدت ۷۰۴۵ کیلوگرم فراوردههای فرعی اعم از بنه، پسته کوهی، آویشن و آنغوزه نیز کشف گردید و با متخلفان برخورد شد.
زارع در پایان از مردم خواست از طریق شماره تلفن های ۱۵۰۴ یا ۱۳۹ یگان حفاظت مواردی از جمله تخریب و تصرف اراضی ملی یا حریق در عرصه های منابع طبیعی را گزارش کنند.
گفتنی است؛ در حاشیه این نشست خبرنگاران چند نهال در اداره منابع طبیعی شهرستان یزد غرس کردند.
انتهای پیام