مناظره حیدر علی‌بابایی، دبیر جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی همدان منتسب به جریان اصولگرایی، ذیل شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی و میلاد وندایی، دبیر حزب کارگزاران سازندگی همدان و رئیس جبهه اصلاحات استان همدان درباره انتخابات مجلس، فعالیت جناح‌های سیاسی، چگونگی ترغیب و تشویق مردم به حضور حداکثری در رویداد سیاسی انتخابات سال ۱۴۰۲ برگزار شد.
در ابتدای این مناظره انتخاباتی حیدر علی‌بابایی در تحلیل خود پیرامون موضوع مشارکت سیاسی و جایگاه انتخابات در مشارکت سیاسی اظهار کرد: مشارکت به معنای یک شرکت و فعالیت دوسویه بوده که به طور قطع با تکلیف و حق همراه است و این مشارکت مردم در هر موضوعی به طور متقابل برای آنها حق و تکالیفی ایجاد می‌کند. مردم قرار است در شرایط کنونی در بحث تشکیل پارلمان و مجلسی که متولی تقنین برای ریل‌گذاری جامعه و نظارت در چگونگی کارکرد مجریان است، دخالت کنند. شاکله نظام سیاسی ما مردم‌سالاری دینی بوده و بستر آن انتخابات است، بنابراین مردم با انتخابات می‌توانند در دستاوردها، سرنوشت، حفظ تاریخ، رقم زدن آینده، حفظ پیشینه، تحقق مطالبات، آرزو و آرمان‌های خود دخیل باشند و اثرگذاری کنند. مشارکت در انتخابات به معنای رأی دادن، چانه زدن، انتخاب شدن، دخالت کردن، رقابت و تلاش کردن است و این موارد علاوه بر اینکه جامعه را به یک کارگاه واقعی رو به رشد و ارتقاء سوق می‌دهد، فرهنگ و شناخت جامعه را نهادینه و خواست مردم را محقق می‌کند و قرار است در قانون، تقنین و ریل‌گذاری با انتخاب نماینده و در نظارت و دخالت بر چگونگی رفتار مجریان با اعمال نظارت نماینده این امر محقق و عملی شود. مشارکت و جایگاه و اثر و تأثیر مردم در انتخابات بر کسی پوشیده نیست. برای اعمال، استیفا و بهره‌مندی از این حق و تکلیف و ایفای تعهد و تکلیف شرایطی لازم است که باید از نظر اجرایی، محتوایی، تدارکاتی و تبلیغاتی فراهم شود تا مردم بتوانند حق خود را اعمال و تکلیف خود را ادا کنند.
میلاد وندائی هم در تحلیل این موضوع اظهار کرد: مشارکت سیاسی برگرفته از یک نظام سیاسی است و یک نظام سیاسی تعریف می‌کند که آیا مردم در اتفاقات و انتخابات کشور خود شرکت داشته باشند یا نداشته باشند؟ در جوامع مدرن، مشارکت سیاسی ذیل واژه دموکراسی تعریف می‌شود و واژه دموکراسی در هر کشوری تعاریف خاص خود را دارد به طوری‌که امروزه دموکراسی مطلق تا مشروط را در کشورهای مختلف شاهد هستیم. در رابطه با دموکراسی در جمهوری اسلامی این واژه ذیل قانون اساسی آمده که «مملکتی است که کاملاً قانونمند با مشارکت کامل مردم از تمامی اقشار، ادیان و تفکرها بوده و قرار است براساس آن قانون اساسی اجرا شود».
حیدر علی‌بابایی در پاسخ به این سوال که آیا مشارکت در انتخابات تنها امر رأی دادن و کنشی به نام رأی دادن است یا اینکه شامل فرآیندی فراتر از آن می‌شود؟ مطرح کرد: بحث نوشتن رأی و در صندوق انداختن آن یکی از گام‌ها و بخشی از فرآیند انتخابات است، انتخابات تنها رأی دادن نیست. مشارکت حداکثری هم یک‌شبه اتفاق نمی‌افتد بلکه مشارکت دارای مقدمات و شرایط و پیشینه و آثاری بوده و معجونی از این شرایط مشارکت را محقق می‌کند. مشارکت در انتخابات و انتخاب شدن بدون تشکیلات و احزاب محقق نمی‌شود و باید مردم بتوانند بلافاصله بعد از اینکه کاندیداها شعار، نماد و لگوی کاندیداتوری خود را مطرح می‌کنند، در مدت کوتاهی به بهترین شناخت از توانایی، دستاوردها، خدمات، برنامه و چشم‌اندازهای هر یک از کاندیداها دست پیدا کنند که این امر با استفاده از رسانه، فضای مجازی، عکس، نشست و جریان‌سازی نیروها و تبلیغات در جامعه امکان‌پذیر نیست و جامعه، مخاطب و مردم که سرمایه کشور هستند نمی‌توانند شناخت لازم را پیدا کنند و لاجرم راه آنها به هیجان می‌افتد. در این رابطه افراطی‌ها در هیجانات بُرد بیشتری دارند. در جایی که تحزب و تشکیلات ضعیف باشد هیجان و شعار به میدان می‌آید و به گونه‌ای می‌شود که مردم چون شناخت ندارند، گرفتار و دچار سطحی‌نگری و سطحی‌اندیشی شده و به آن بسنده می‌کنند و یک حرکت پینگ‌پنگی متقابل بین آنها و رقیب ایجاد می‌شود. هیچ‌وقت توفیقات جریانات، ناشی از کارآمدی خودشان نبوده بلکه ناشی از ناکارآمدی رقیبانشان بوده است بنابراین برای این موضوع در رأی دادن باید این تحزب به معنای واقعی به شکل بومی، منطقی، علمی و درست گسترش یابد و این امر تنها با فرهنگ‌سازی و بالا بردن شناخت و آگاهی مردم و راه افتادن تشکیلات و فراهم شدن ابزار و لوازم مردم‌سالاری قابل تحقق خواهد بود، آن‌وقت می‌توان گفت که فرآیند مشارکت روز به روز پایدارتر، دقیق‌تر و قابل دفاع‌تر خواهد بود.
حیدر علی‌بابایی در پاسخ به کاهش مشارکت نسبت به روند ۴۵ ساله گذشته مطرح کرد: هر کس که در ایران اسلامی به هر چیزی در این آب و خاک اعتقاد دارد، از اعتقادات گرفته تا تاریخ و تمدن کشور، ارزش‌ها و آرمان‌ها و امام و رهبری و ولایت فقیه و شهدا باید تلاش کند تا مشارکت جدی‌تر و گرم‌تر شود چراکه نجات ما در گرو مشارکت در انتخابات است و بس.
میلاد وندائی خطاب به علی‌بابایی گفت: مردم باید برای انتخابشان آزاد باشند و حق انتخاب داشته باشند. در دسته‌بندی فلسفی کشور ما رأی دادن از نظر شریعت یک تکلیف اسلامی و دینی است و باید رأی داد پس از منظر دینی همه باید رأی بدهیم اما از منظر دیدگاه جوامع مدرن و پساپست مدرن اگر بخواهیم رأی بدهیم دموکراسی حق رأی را کاملاً آزاد می‌گذارد و مردم در انتخاب آزاد هستند و می‌توانند رأی بدهند یا ندهند.
میلاد وندائی نیز در پاسخ به این سوال گفت: مقدمات داغ شدن تنور انتخابات بر عهده دولت و در استان‌ها نیز بر عهده استانداری است اما در این رابطه متأسفانه عملاً استانداری اقدام مؤثری انجام نداده است.
حیدر علی‌بابایی در ادامه گفت: معتقدم فرآیند نظارت در انتخابات باید سیستماتیک باشد، در واقع سیستماتیک نبودن فرآیند تأیید صلاحیت‌ها موجب شده برخی سوءاستفاده کرده و تبلیغات راه انداخته و عده‌ای با موج‌سواری اعمال نفوذ کنند. در صورت سیستماتیک شدن اگر کسی ردصلاحیت شود و اگر این امر به حق نباشد به طور قطع از آن دفاع می‌کنیم و اگر به حق باشد و فرد موردنظر در این رابطه قصد فرافکنی و جوسازی جامعه را داشته باشد، مقابل وی می‌ایستیم. در رابطه با مسائل سیاسی نمی‌توان مسائل اجرایی را دخالت داد، ممکن است یک فرد در مسائل اجرایی دارای شاخصه‌های بسیار بوده و معیارهای بسیاری داشته باشد اما در بحث تأیید صلاحیت برای حضور در رقابت انتخابات معیارهای موردنظر را نداشته باشد و نباید ردصلاحیت برخی از کاندیداها را به عنوان یک مسأله سیاسی به مسائل اجرایی فرد در منصبی که هست، ارتباط داد. در بحث انتخابات به احتمال زیاد تنها ۲۰ درصد جامعه به لیست و جریان و تفکر اصلاح‌طلبان و ۲۰ درصد به اصولگرایان نگاه می‌کنند، حدود ۶۰ درصد جامعه در تصمیم‌گیری برای رأی دادن به دنبال مسائل دیگری چون معیشت، کارآمدی و سلامت اداری بوده و به تبعیض‌های موجود اعتراض دارند.
وی ادامه داد: در این دوره از انتخابات فراوانی در کاندیداها بسیار بوده و با چنین فراوانی در کاندیداها هیچ جایی برای مشارکت پایین نباید وجود داشته باشد اما مردم در بحث کارآمدی، معیشت و مسائل دیوانی و نظام اداری و تبعیض‌ها اعتراض و حرف دارند و برای آنها چندان نوع جریان و تفکر جریانات و لیست مهم نیست. درخواست و تأکید دارم مبادا با بحث جریان اصلاحات و اصولگرا برای افرادی سپر بسازیم و با سیاسی کردن موضوع بگوییم چون فلان جریان در این دوره از انتخابات کاندیدای موردنظر خود را ندارد، میزان مشارکت پایین خواهد بود، این امر موجب سوءاستفاده جریانات خواهد شد که با خود بگویند با کارآمدی ما کار ندارند بلکه با این کار دارند که از چه جریانی هستیم و این امر برای این افراد حیات‌خلوتی خواهد شد که ناکارآمدیشان پوشیده بماند.
میلاد وندائی در پاسخ به اینکه احزاب چه میزان در مشارکت انتخابات نقش دارند؟ و آیا نظام انتخاباتی ما حزب‌محور است یا خیر؟ اظهار کرد: در زمان انتخابات به احزاب گفته می‌شود برای ارتقاء مشارکت حداکثری و ترغیب مردم به انتخابات کمک کنند اما در دوران بعد از آن استفاده‌ای از احزاب نمی‌شود. در مجموع امروز مردم به دنبال احزاب نیستند و به آنها گوش نمی‌دهند، احزاب در این برهه تاریخی زیاد تأثیرگذار نیستند اما تلاش می‌کنند موج مشارکت انتخاباتی ایجاد کنند و مشارکت را افزایش دهند. در این بین حزب کارگزاران هم برای مشارکت مردم تلاش می‌کند اما بخشی از جریان به این بازمی‌گردد که ما نیز از بین حزب خود یک کاندیدا داشته باشیم.
وی بیان کرد: در حاکمیت جمهوری اسلامی از دهه ۶۰ و شکل‌گیری احزاب جدید که فرم متفاوتی نسبت به احزاب دهه ۵۰ داشت، کم‌کم احزاب رشد کردند و در این بین برخی سقوط کردند و برخی نابود شدند. در دهه ۷۰ به ویژه بعد از انتخابات دوم خرداد احزاب بیشتر شکل گرفت و بزرگترین شعار جبهه اصلاحات «مشارکت، گشایش و افزایش جریان‌های سیاسی و جریانات اجتماعی» بود و با این شعار روی کار آمدند و رأی دادند. در این رابطه دولت سازندگی تکلیف آن مشخص بود و بیشتر برنامه‌ها و کارهای اقتصادی و توسعه را در دستور کار داشت و دولت خاتمی گسترش اجتماعی و سیاسی را در دستور کار قرار داد و به احزاب مجوزهای بیشتری داده شد. در دهه ۸۰ به حزب‌ها مجوزهای بیشتری نسبت به قبل داده شد و این امر موجب شد احزاب از چهارچوب اصلی خود خارج شوند. در سال ۸۸ با اتفاقاتی که افتاد، احزاب چپ عملاً از میدان خارج شدند اما در نحوه اجرا، احزاب اصولگرا بیشتر سیستم هیأتی دارند و احزاب اصلاح‌طلب مدرن‌تر و پیشرفته‌تر به پیروی از احزاب حرفه‌ایی کار می‌کنند و دارای انتخابات و کنگره هستند.
حیدری علی‌بابایی هم در پاسخ به این سوالات گفت: حزب و تحزب در جامعه ما گم و مظلوم است و افکارعمومی به علت سنتی و مذهبی بودن جامعه به سادگی به حزب اعتماد نمی‌کنند بنابراین باید موانع تحزب و عوامل رونق آن را شناسایی کنیم. نیاز است در برخی از موارد حاکمیت به احزاب از جمله در بحث اعمال نظارت امتیازاتی بدهد. احزاب حلقه واسط حاکمیت و مردم بوده و آنچه که مطالبه و ضرورت و نیاز مردم و مصلحت حاکمیت است را می‌توانند تسهیل کنند، احزاب زبان مشترک حاکمیت و مردم بوده و دادن امتیار به احزاب توسط حاکمیت ضروری است. در انتخابات و ارتقاء مشارکت حداکثری نقش احزاب در حال حاضر حداکثری نیست اما جامعه هم به آنها بی‌اعتنا نیست و احزاب نقش دارند و بسته به برنامه، شعار و پیشینه شخصیت‌های آن مردم به آنها اعتماد نسبی دارند اما با این اعتماد نسبی مردم‌سالاری دینی محقق نمی‌شود.
میلاد وندائی در رابطه با فعالیت فصلی احزاب، عدم تربیت نیروهای متخصص و معرفی آنها در زمان انتخابات و اقداماتشان در فاصله انتخابات‌ها گفت: در رابطه با حزب کارگزاران که تکلیف مشخص است؛ کارگزاران یک حزب قدیمی اصلاح‌طلب محسوب می‌شود و دارای یک روزنامه رسمی به نام «سازندگی» است که تمام اتفاقاتی را که در حزب رخ می‌دهد، روزانه گزارش داده و در سطح کشور طرح و برنامه ارائه می‌دهد ضمن اینکه این حزب سه تا چهار جلد کتاب تألیف کرده و برای امور اجرائیات کشور برنامه ارائه داده و برای تمام مسائل پیرامونی برنامه دارد. در استان همدان هم ما به وسیله روزنامه سازندگی نظریات دوستان شورای مرکزی در مورد مدیریت استان همدان را بیان می‌کنیم که چه شود بهتر است و چه نشود بهتر است و نقد و صحبت می‌کنیم. در کل حزب کارگزاران سازندگی برنامه‌های خود را دارد و می‌توانم بگویم تنها حزبی در استان هستیم که اینگونه عمل می‌کنیم. برای این انتخابات هم برنامه داشتیم و برای دو سال آینده هم برنامه داریم و اصلاً می‌خواستیم تعدادی از افراد حزب را قانونمند و در چهارچوب حزب هم در کشور و هم در استان کاندیدا کنیم که در انتخابات مشارکت داشته باشیم، حتی چارت ستادی آماده هم داشتیم و کارهای ما با چهارچوب و قانونمند است ضمن اینکه از شش ماه پیش درگیر انتخابات هستیم و آمده بودیم که در انتخابات به صورت گسترده فعالیت کنیم و پای کار باشیم و برنامه و طرح دهیم و هزینه کنیم اما متأسفانه نشد.
وی ادامه داد: ما به عنوان حزب سازندگی دارای برنامه هستیم. هشت یا ۹ حزب در سطح استان برای انتخابات برنامه داشتند و اعضایشان ثبت‌نام کردند که در کل استان ما تنها یک تأییدصلاحیت حزبی داریم که پشت او خواهیم ایستاد و در این رابطه ما به اصول و چهارچوب خود پایبند هستیم و ما تعدادی از احزاب اصلاح‌طلب به کاندیدای همسو با گرایش خودمان کمک خواهیم کرد و حتی به اسدآباد می‌رویم و به او رأی می‌دهیم. در مجموع جلسات جبهه اصلاحات هر دو هفته یک‌بار برگزار می‌شود و احزاب از مردادماه جلسه می‌گذاشتند و افراد عضو حزب خود را تشویق کردند که در انتخابات ثبت‌نام کنند. ما مردم را دعوت به شرکت در انتخابات می‌کنیم و صددرصد در دعوت مردم به مشارکت این کار را انجام می‌دهیم در صورتی‌که در شهر و یا شهرستانی کاندیدایی را داشته باشیم و بگوییم این گزینه ما در انتخابات است. در حال حاضر از طرف حزب کارگزارات سازندگی مردم اسدآباد را برای مشارکت حداکثری در پای صندوق‌های رأی دعوت می‌کنیم چراکه در این شهرستان دارای گزینه هستیم ضمن اینکه در همدان و شهرستان‌های دیگر که دارای گزینه نیستیم نیز مردم حق رأی دارند و می‌توانند شرکت کنند و این حق آنهاست. در مجموع باید گفت همه مردم دنبال حزب نیستند اما باید گزینه‌ای هم برای آنها برای انتخاب باشد.
حیدر علی‌بابایی در پاسخ وندائی گفت: ما از شما بازتر، توسعه‌یافته‌تر و دموکراتیک‌تر فکر می‌کنیم و می‌گوییم هر کس که شاخص دارد چه از اصولگرایان و غیرسیاسی‌ها می‌تواند کاندیدا شود. بسیاری از مردم امروز به حزب نگاه نمی‌کنند بلکه به مشکلات معیشتی، اقتصادی و ... نگاه دارند که باید اشتراک و خواست مردم را دید و برای آن کار کرد و در این روزهای باقیمانده کار سلبی نکنیم، چنان‌که حزب کارگزاران سازندگی که روزی علمدار و صف اول راستی‌ها بود، با عده‌ای اشتراک در مخالفت یک گفتمان دارند و این امر موجب کار سلبی کردن آنها شده است. همین که جبهه و حزب اصلاح‌طلب استان یک گزینه هم داشته باشد و برای آن تلاش کند، بسیار خوب است و بهتر از آن است که بنشیند و تنها بگوید کسی از اعضای حزب ما کاندیدا نیست، این حق هر تفکر و جریان است که برای گزینه خود تلاش کند. دوستان در هر حوزه که لازم است می‌توانند در انتخابات شرکت کنند و منع قانونی ندارد و اصلاح‌طلبان می‌توانند از گزینه خود حمایت خوبی داشته باشند.
انتهای پیام