موفقیت یک بانوی معلول نشان از توانایی، اراده و انگیزه بی‌پایان او است. این افراد با اثبات قدرت و استعداد خود، نشان می‌دهند که معلولیت تنها یک مانع فیزیکی نیست بلکه می‌تواند به عنوان عاملی برای رشد و پیشرفت در زندگی دیده شود. این بانوان با تلاش و تصمیم، نقش‌های مهم و الهام‌بخشی در جامعه و جهان ایفا می‌کنند و به عنوان نمونه‌های الگوبردار برای سایر افراد شناخته می‌شوند؛ از این رو، ایسنا با مریم مجیدی درچه، بانوی معلول، ورزشکار و دانش‌آموخته دکتری جامعه‌شناسی به گفت‌وگو نشسته است که در ادامه می‌خوانید:
ایسنا: کمی از خودتان بگویید.
من متاهل و دارای یک فرزند هستم و در مقطع دکتری جامعه‌شناسی ورزشی تحصیل کرده‌ام. در دوران دبیرستان، تنها کسی که هیچ فعالیت ورزشی در زنگ ورزش انجام نمی‌داد، من بودم. در صورتی که همان زمان هم با کمترین امکانات ممکن فعالیت می‌کردم. این موارد باعث ناراحتی من می‌شد، ولی این ناراحتی باعث گوشه‌گیری من نشد. همیشه به دنبال این بودم که بتوانم ورزش کنم و هیجانات و شیطنت خود را در جایی تخلیه کنم و قبول نمی‌کردم که کنار گذاشته شوم. هدف من، اجتماع‌پذیری معلولین به ویژه معلولین ورزشکار، پذیرش آن‌ها از طرف جامعه است که فکر می‌کنم تاحدودی در این زمینه موفق بوده‌ام. همچنین در فرهنگ ما در قبال پذیرش و تأثیر معلولیت به ویژه بانوان معلول، مشکلاتی وجود دارد، در درچه نیز این فضای فرهنگی بیشتر بسته بود. هنوز هم در قوانین مدعی هستیم که معلولین حق دارند از تمامی امکانات بهره‌مند شوند، ولی همین مسیری که تا اینجا طی کردم، مناسب‌سازی نشده بود.
ایسنا: چه شد که والیبال نشسته را انتخاب کردید؟
والیبال نشسته به دلیل دارا بودن هیجان گروهی و همکاری همه اعضای تیم جذابیت داشت و همچنین باعث جذب سایر معلولین می‌شد و این برای من جذابیت داشت. اولین بار نیز به تیم اصفهان آمدم و در این زمینه فعال بودم. در همان زمان بود که به این فکر افتادم که چرا شهر درچه تیم نداشته باشد؛ به همین دلیل به‌عنوان اولین مربی والیبال نشسته بانوان کسب درجه کردم و تیم خود را در درچه و سپس در فلاورجان تشکیل دادم.
ایسنا: به‌عنوان یک فعال اجتماعی دیدگاه جامعه نسبت به ورزش بانوان چطور است؟
الآن نسبت به گذشته خیلی وضعیت بهتر شده و حداقل پذیرش ورزش بانوان در جامعه شکل گرفته است. قبلا این باور وجود داشت که خانم‌ها باید در خانه بمانند و نقش مادر و همسر را ایفا کنند و ورزش کردن برای بانوان عادی‌سازی نشده بود. اما اکنون در ادارات مختلف این انگیزه‌بخشی توسط برگزاری کلاس‌های مختلف و کارشناسان تامین می‌شود. مادر و زن نقش محوری در خانواده ایفا می‌کند، سلامت جسم و روح او نیز می‌تواند بر سلامت خانواده تاثیرگذار باشد که این سلامت می‌تواند از طریق ورزش ایجاد شود.
ایسنا: در بحث جامعه‌شناسی معلولین، دیدگاهی است که بیان می‌کند «معلولیت محدودیت است و محرومیت نیست»؛ ورزش به چه میزان در اغنای روحی و ایجاد انگیزه موثر است؟
از اتفاق، موضوع تز من «بررسی عوامل تحلیلی موثر بر اجتماعی شدن معلولین ورزشکار از طریق ورزش» بود که با رویکرد کیفی بود و دلیل انتخاب این رویکرد این بود که افراد بتوانند در جامعه به‌صورت آزادانه نظرات خود را بیان کنند و راحت و منطقی باشند. متاسفانه این عبارت بسیار دیده می‌شود و فکر می‌کنند انگیزه‌بخش است در صورتی که به یاد دارم یکی از اساتید دانشگاه تهران بر این باور بود که «معلولیت محدودیت است؛ محرومیت نیست». یعنی ما می‌توانیم مانند سایر انسان‌ها از امکانات استفاده کنیم، ولی شرایط خاصی لازم است. اعتقاد دارم که این جمله باید اصلاح شود چراکه اگر قرار بر این است که من محدودیتی نداشته باشم، پس باید از یک پله راحت بالا روم و مناسب‌سازی لازم نباشد. با توجه به معنای اجتماع‌پذیری، شرکت در انتخابات نیز می‌تواند عاملی انگیزه‌بخش باشد، زیرا مانند افراد عادی این حق را داریم که انتخاب کنیم.
ایسنا: میزان فعالیت همکاریتان در والیبال نشسته چطور است؟
برای والیبال نشسته تیم فلاورجان قصد داشتیم باشگاه خصوصی بگیریم که خیلی سخت همکاری کردند. معلولین علاوه بر هزینه باشگاه باید هزینه ایاب و ذهاب را نیز بپردازند. سرویس حمل و نقل عمومی ما در حد صفر است و به تازگی در اصفهان چندین وَن وارد شده است.
ایسنا: عملکرد باشگاه‌های مطرح در زمینه استعدادیابی را چطور ارزیابی می‌کنید؟
خوب کار می‌کنند، ولی سوال من این است که چرا فقط باشگاه‌های مطرح!؟ چرا بقیه باشگاه‌ها چنین عملکردی ندارند؟ همه که قرار نیست ملی و جهانی کار کنند. دراین زمینه نیاز به حمایت است. برای مثال دلیل غیرفعال بودن تیم من این است که یک اسپانسر برای تقبل هزینه‌ها نداریم. درست است که هیئت داریم، ولی فقط دکور است.
ایسنا: دیدگاهتان درباره ورود بانوان به ورزشگاه چیست؟
نظر من مثبت است، ولی با شرایط و چارچوب خاص؛ یعنی پوشش مناسب و جایگاه ویژه، ولی این محدودیت‌ها جامعه را حریص‌تر کرده است. با حضور بانوان در ورزشگاه حمایت می‌کنم و باید چارچوب خاص و رعایت حجاب اسلامی نیز در میان باشد.
ایسنا: تا چه میزان با کنشگری جامعه ورزش در تصمیمات ملی و سیاسی موافقید؟
من کاندیدای دوره دهم مجلس شورای اسلامی درشهرستان خمینی شهر بودم. در دوره‌ای از انتخابات تنها نماینده از معلولین بودم که هدف و انگیزه‌ام بالا بردن ارزش و پذیرش بانوان در جامعه بود که توانایی و نیازهای بانوان معلول در اولویت قرار بگیرد. برگزاری چند دوره اخیر انتخابات، رای معلولین بسیار خوب بوده و به خاطر جذب این رای‌ها قول‌هایی دادند، اما متاسفانه در حوزه عمل هیچکدام نماینده‌ها وعده‌ها را عملی نکردند/ صورت نگرفت. ما در تصویب قوانین بسیار قانون های زیبایی روی کاغذ مشاهده می‌کنیم، اما ضمانت اجرایی آن‌ها قاطعانه نیست. تاکنون هیچ نماینده‌ای به نیاز معلولین آن‌طور که شایسته و بایسته است نپرداخته، به خصوص مقوله مناسب‌سازی کاملا دست دوم تلقی شده و در زمان انتخابات باید مکان رای‌گیری مناسب سازی باشد. از همین جاست که احترام به حقوق معلولین نمایان می‌شود.
ایسنا: دغدغه و خواسته‌های اصلی جامعه معلولان فعال از نمایندگانی که به میدان می‌آیند، چیست؟
امیدوارم فردی که پا به عرصه مجلس می‌گذارد، فراموش نکند چه قول‌هایی در هر زمینه‌ای به معلولین و مردم عادی داده است. امکان انتخاب و رای دادن یک فرصت بسیار مهم به شمار می‌رود که می‌تواند در نتیجه کار تاثیرگذار باشد. اگر کسی رای ندهد، این حق را از خود گرفته و به دیگری داده است. جامعه ورزش می‌تواند با شرکت در این دوره از انتخابات و با ترغیب ورزشکاران جهت پیشنهادات، نیازها و تقاضاهای خودشان موثر باشند که بتوانند به نیازها نزدیک‌تر شوند. اجتماع‌پذیری یعنی هرفرد از طریق تعاملات مناسب با دیگران خود را به جامعه اثبات کرده تا ارتباطات اجتماعی جذب کند که از طریق سازگاری با جامعه بتواند در زندگی حرفه‌ای و حوزه‌ها موفق باشد نه اینکه با ناتوانی جسمی از جامعه کنار زده شود و شرکت در انتخابات به نظرم عامل انگیزه‌ای برای معلولین باشد که همانند افراد دیگر حق رای دارند.
ایسنا: از چالش‌های معلولین در حوزه اشتغال بگویید.
بسیاری از معلولین نیازمند اشتغال مناسب هستند، اما باید محیط کار هم در نظر گرفته شود. فردی که بخواهد مسئولیت و کارفرمای معلولین را اجرا کند باید به مسائل ونیازهای مشکلات معلولین آگاه باشد. فرمانداران از آنجا که ریاست ستاد اجرایی مناسب‌سازی را برعهده دارند باید در جلسات و با توجه به اهمیت و ضرورت موضوع، خودشان نیز حضور داشته باشند و برای این جلسات ارزش قائل شوند. نباید رابطه‌های کاری مانع از انجام و اجرایی شدن اقدامات مناسب‌سازی شود. ضمانت اجرایی واقعا مهم است. ارتقاء شغلی برای همه افراد باید درشرایط مساوی درنظر گرفته شود و تنها بخاطر شایستگی‌ها، قابلیت های علمی، فرهنگی، هنری و.. فردی یک نفر، این امتیاز درنظر گرفته شود، نه بخاطر ارتباط کاری افراد با مسئولین وصاحب منصبان. نباید به علت معلولیت فرد زیرسوال برود!
ایسنا: در پایان پیام شما به عنوان بانوی فعال در زمینه ورزش به سایر بانوان چیست؟
باتوجه به محدودیت‌ها و مشکلاتی که جامعه با آن‌ها درگیر است، باید توجه داشت که این فشار و محدودیت برای معلولین ۱۰ برابر بیشتر است، چراکه علاوه بر نیازهای معیشتی، برای مثال یک معلول برای خرید یک ویلچر تخصصی از ۴۰-۸۰ میلیون تومان باید هزینه کند که جزو حداقل نیازهای ما است.ویلچری مناسب برای حال خود نیاز داریم، زیرا اگر مناسب نباشد، از میزان توانایی فرد معلول کاسته می‌شود که این موارد در کشور ما دیده نمی‌شود. بهزیستی اقدامات خوبی در این زمینه انجام داده است و تشکر می‌کنم، اما این معضلات وجود دارند و هنوز نیازسنجی به خوبی انجام نمی‌شود و امکانات متناسب در اختیار معلولین قرار نمی‌گیرد. فشار اقتصادی باعث فشار چند برابری بر معلولین شده است. معلولین حق رفتن به سینما را دارند، ولی من همیشه این نگرانی را دارم که سینما پله دارد یا نه. نظر من این است که هر مسئولی باید حواسش به قول و قرارهایش باشد و وظایف خود را به درستی انجام دهد.