مهدیه یاوری در گفتوگو با ایسنا با تاکید بر اهمیت ایجاد فضای باز برای افزایش حضور زنان در عرصههای سیاسی، اظهار کرد: علیرغم اینکه بارها تاکید شده زنان نیمی از جمعیت جهان را تشکیل میدهند و باید در تمام عرصهها حضور فعال داشته باشند، اما اکنون تنها در مجالس قانونگذاری چند کشور دنیا نسبت زنان به جمعیت کل رعایت میشود. بر اساس آمار منتشرشده از سمت اتحادیه بینالمجالس در سال ۲۰۱۷، به طور متوسط حدود ۲۳ درصد اعضای پارلمان در کشورهای مختلقف جهان را زنان تشکیل میدهند. این نشان میدهد کمرنگ بودن حضور زنان در مجالس قانونگذاری یک موضوع جهانی است و به کشور خاصی محدود نمیشود.
رئیس دفتر سیاسی حزب کارگزاران سازندگی در خراسان رضوی گفت: حضور نامزدهای خانم از طیفهای فکری مختلف در انتخابات بسیار اهمیت دارد؛ اگر تنها یک نوع تفکر خاص موفق به حضور در مجلس شود، تصویب قوانینی در دستور کار قرار میگیرد که بر خلاف خواست بخش زیادی از زنان جامعه است.
وی افزود: بسیاری از نخبگان بر این باورند عدم حضور زنان در عرصههای سیاسی، یکی از شاخصهای عدم وجود دموکراسی پایدار است. عدم حضور زنان در مجالس قانونگذاری و قرارگیری اکثریت مطلق کرسیهای پارلمان در اختیار مردان، باعث میشود حتی در حوزههای مرتبط با زنان نیز کسانی قانونگذاری کنند که هیچ درکی از دغدغههای زنان و مشکلات زیست زنانه ندارند.
رئیس دفتر سیاسی حزب کارگزاران سازندگی در خراسان رضوی بیان کرد: در ۱۱ دوره مجلس شورای اسلامی و حتی با احتساب زنانی که دو یا چند دوره سابقه نمایندگی دارند، کلا ۱۱۲ نماینده زن داشتیم. این در حالی است که تعداد نمایندگان مرد در این ۱۱ دوره ۳۰۶۰ نفر است. یعنی به طور میانگین در هر مجلس سهم حضور زنان کمتر از ۴ درصد بوده است.
یاوری در تشریح دلایل حضور بسیار کمرنگ زنان در عرصههای سیاسی، گفت: در کشور ما هیچ منع قانونی برای نامزدی زنان در انتخابات وجود ندارد، اما نهایتا در قیاس با مردان، تنها درصد بسیار اندکی از زنان میتوانند در انتخابات پیروز شوند. بسیاری در پاسخ به چرایی این موضوع، بسیار ساده پاسخ میدهند که چون زنان به سیاست علاقهای ندارند، حضورشان در این عرصه کمرنگ است. اما باید توجه داشت این جمله خودش معلول است، نه علت.
وی با بیان اینکه یکی از عوامل دوری زنان از سیاست، تاکیدهای مداوم بر هویت جنسی و نقشهای مبتنی بر جنسیت است، عنوان کرد: وقتی مدام در جامعه اعلام میشود برقراری تعادل بین مسئولیتهای زنانه با نقشهای سیاسی و حتی کسب برخی از مشاغل مشکل است، وضعیت حضور زنان در عرصههای سیاسی همینی میشود که امروز میبینیم. این نگاه جنسیتی حتی در سیستم آموزشی و رسانههای رسمی تبلیغ و عادیسازی میشود. در بسیاری از برنامههای صداوسیما، بر نقش جنسیتی زنان به طور افراطی تاکید و فعالیت صرف در منزل ارزشانگاری میشود. این باعث میشود اعتماد به نفس کافی برای حضور در عرصههای سیاسی و اجتماعی از زنان سلب شود. حتی در عرصههای اقتصادی نیز عمدتا زنان به پستهای عالی نزدیک میشوند، اما به ندرت میتوانند آن را کسب کنند.
این فعال سیاسی اصلاحطلب ادامه داد: تا کنون حتی شاهد بودیم نمایندهای در مجلس ادعا کرده مجلس جای زنان نیست و مرد به مجلس بفرستید. این نشاندهنده وجود نوعی طرز فکر در بخشی از جامعه است که حتی از تریبونهای رسمی نیز اعلام میشود. تا کنون قاطبه زنان راهیافته به مجلس، از حوزه انتخابیه تهران بودهاند و این نشاندهنده تاثیر خردهفرهنگها جامعه بر نقشآفرینی سیاسی زنان است.
یاوری اضافه کرد: در کنار تمام موانع اجتماعی و فرهنگی برای حضور زنان در سیاست، نباید از نقش نظام انتخاباتی و احزاب در کمرنگ شدن حضور سیاسی زنان غافل شد، در حالیکه افزایش تعداد نامزدهای زن در انتخابات، باعث افزایش شور انتخاباتی و بالا رفتن نرخ مشارکت میشود. البته باید توجه داشت بیشتر از تعداد نامزدهای زن، حضور نامزدهای خانم از طیفهای فکری مختلف اهمیت دارد. اگر تنها یک نوع تفکر خاص موفق به حضور در مجلس شود، تصویب قوانینی در دستور کار قرار میگیرد که بر خلاف خواست بخش زیادی از زنان جامعه است.
وی افزود: به عنوان مثال در انتخابات مجلس هفتم، کسانی رای آوردند که در بسیاری از حوزهها عقایدشان مطابق با خواست اکثریت جامعه نبود. در آن مجلس ۱۳ نماینده زن حضور داشتند که عمدتا از یک تفکر خاص بودند. در آن مجلس و به پیشنهاد یکی از نمایندگان، عبارت "عدالت جنسیتی" از برنامه چهارم توسعه حذف شد. همچنین در مجلس هفتم بحث پیوستن ایران به کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان مطرح بود که حتی با مخالفت نمایندگان زن مجلس مواجه شد و نهایتا هم تصویب نشد.
رئیس دفتر سیاسی حزب کارگزاران سازندگی در خراسان رضوی اظهار کرد: در مجلس هشتم نیز، شاهد تصویب قوانین عجیبی در حوزه زنان بودیم. در این مجلس مواردی نظیر ثبت ازدواج موقت و مالیات بر مهریه مطرح شد که حتی برخی از نمایندگان زن نیز مدافع این طرحها و لوایح بودند. یعنی ممکن است حتی زنانی بتوانند به مجلس راه یابند، اما خواستههای اکثریت زنان جامعه را نمایندگی نکنند. بنابراین مهمترین موضوع، حضور تعداد قابل توجهی نماینده زن از تمام طیفهای فکری در مجلس است.
یاوری با بیان اینکه مجلس دهم زنانهترین مجلس پس از انقلاب اسلامی بود، گفت: در این مجلس در راستای احقاق حقوق زنان و حرکت به سمت عدالت جنسیتی طرحهای خوبی تصویب شد که متاسفانه باز هم نتوانست از سد مردانه عبور کند و پشت در شورای نگهبان ماند. همچنین در مجلس دهم طرح "اختصاص حداقل یک ششم فهرست انتخاباتی در حوزههای دارای بیش از ۶ نماینده به زنان" توسط فراکسیون زنان پیشنهاد شد که متاسفانه در صحن رای نیاورد، در حالیکه تصویب این طرح میتوانست افزایش مشارکت سیاسی زنان و حضور پررنگتر آنان در مجلس را تضمین کند.
وی تاکید کرد: در هر کجا که ما فرصت را برای تمامی زنان از هر طیف و سلیقهای فراهم کردیم و آنان توانستند حضور یابند و فعالیت سیاسی و اجتماعی خود را اجرا کنند، نتیجه بسیار قابل قبول بوده است. واضح است که یکی از پیششرطهای تحقق دموکراسی، حضور زنان با سلایق مختلف در مناصب مختلف سیاسی است.
انتهای پیام