احیاء هنرهای دستی در مدارس نوش‌آباد

صنایع دستی از جمله هنرهای به جا مانده از تاریخ کهن ایران زمین است. گوی بافی هنری است که توسط مرحوم استاد علی‌اکبر بنایی در نوش‌آباد جان گرفت و با مرگ او نیز در حال فراموشی بود که با مجوز دستگاه‌های مربوطه و جلب مشارکت خانواده هنرمند بنایی، این هنر در یکی از دبیرستان‌های دخترانه نوش‌آباد احیا شده است.

مدیر دبیرستان دخترانه زینب کبری نوش‌آباد به ایسنا، گفت: دانش‌آموزان امروز، صاحبان فردای کشور هستند بنابراین با فراگیر شدن تکنولوژی و سرعت تغییر علم و فناوری، مهارت‌آموزی در نظام‌های آموزشی دنیا اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است.

زهرا نیک سرشت، اظهار کرد: آموزش نظری منابع درسی نمی‌تواند دانش‌آموزان را برای زندگی آینده آماده کند و یکی از راهکارها برای توانمندسازی دانش‌آموزان و پرورش نسلی کارآمد، آشنایی آنها با مهارت‌افزایی و کارآفرینی است.

وی افزود: آموزش هنر، یک درس اساسی در نظام آموزشی است زیرا دانش‌آموزان را با تفکر خلاق، جستجوگری و نوآفرینی آشنا می‌کند و تحول در روش‌های آموزشی یکی از محورهای توانمندسازی دانش آموزان و افزایش درک آنها نسبت به محتوای درسی است.

مدیر دبیرستان دخترانه زینب کبری نوش آباد، تصریح کرد: مهارت‌آموزی یکی از هدف‌های دوره متوسطه بوده و تنوع نیازهای شغلی و اشتغال‌زایی نیز از ضرورت‌های امروز جامعه است و دانش آموزان می‌توانند به درس هنر به عنوان فرصت شغلی توجه کنند و با تکیه بر تنوع سلیقه‌های عمومی و وجود فضای مجازی از آموزش‌های هنری بهره برده و تولید درآمد کنند.

نیک سرشت گفت: هنر گوی بافی نوش‌آباد به شماره ۲۰۷۱ در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت رسیده است. مُبدع این هنر مرحوم استاد علی‌اکبر بنایی بود که بعد از او توسط پسر هنرمندش استاد احمدبنایی که از نقاشان صاحب سبک است و دخترش زهرا که این هنر را از پدر آموخته‌اند، دنبال می‌شود. 

وی تأکید کرد: آموزش هنر گوی بافی توسط استاد احمد بنایی، در ساعت هنر، فرصتی است که درس هنر برای دانش‌آموزان از حالت یکنواخت خارج شده و تبدیل به ساعتی پویا و کاربردی شود.

مدیر دبیرستان دخترانه زینب کبری نوش‌آباد، تصریح کرد: اگر آشنایی و آموزش صنایع‌دستی به عنوان یک هنر در برنامه مدارس ما قرار بگیرد، فرصتی برای انسجام فرهنگی و هویت فرهنگ ایرانی فراهم شده و پیوند بین نسل‌ها محقق خواهد شد.

صنایع‌دستی نمی‌تواند منبع درآمد باشد

همچنین یک هنرمند گوی بافی نوش‌آباد به ایسنا، گفت: صنایع دستی برای نسل جوان، با وجود تکنولوژی‌های مدرن واژه غریبی است زیرا نمی‌تواند منبع درآمد باشد. دوخت و بافت هر گوی حدود ۳۶ ساعت وقت نیاز دارد، ولی مشتری حاضر نیست ۲۰ هزار تومان برای آن بپردازد با این شرایط، کسی حاضر به آموختن صنایع دستی نیست.

احمد بنایی، افزود: گوی بافی سخت نیست، اما گره انداختن بر روی پارچه‌ها هم کار ساده‌ای نیست. هنرهای دستی که میراث تاریخ و تمدن ما تلقی می‌شود، برای آنکه ماندگار شده و باقی بماند باید مورد حمایت دولت قرار بگیرد تا نسل جواند بتواند به عنوان درآمد آن را دنبال کند.

وی افزود: ایجاد مراکز عرضه صنایع‌دستی، خرید بخشی از تولید هنرمندان و مهیا کردن زمینه‌های صادرات می‌تواند فرصتی برای معرفی و حفظ صنایع‌دستی ایران در دنیا باشد و انتظار است که مسئولان میراث فرهنگی، هنرمندان گمنام مناطق دوردست را شناسایی کرده و هنرشان را معرفی و حفظ کنند.

این هنرمند گوی‌بافی نوش‌آباد، تصریح کرد: مرحوم استاد علی‌اکبر بنایی از خانواده معماران منطقه کاشان بود اما با فوت پدر به شرکت ریسندگی و بافندگی کاشان رفت و بعد از بازنشستگی، هنرصنعتی را پیگیری کرد که امروز به نام گوی بافی نامیده می‌شود.

بنایی گفت: گوی از پیچیده شدن پارچه‌های ضایعاتی ساخته می‌شود که به وسیله نخ و چله به هشت یا ۱۶ قاچ تقسیم می‌شود سپس با کاموا یا رنگ قالی، فاصله بین قاچ‌ها را با سوزن لحاف‌دوز به هم ‌دوخته می‌شود و در نتیجه توپ‌های رنگی با پرتاب، خراب نمی‌شود.

وی افزود: مهارت‌آموزی به دانش آموزان در نظام‌های آموزشی نوین بیش از نمره و معدل اهمیت دارد زیرا دانش‌آموزان با مهارت‌یابی می‌توانند به درک عمیق‌تری از آموخته‌های خود دست یابند و برای ساختن آینده‌ای بهتر آماده شوند.

این هنرمند گوی‌بافی نوش‌آباد، تصریح کرد: آموزش صنایع‌دستی، فرصت اشتغال با سرمایه‌گذاری و اعتبار کم را به وجود می‌آورد و چنانچه این صنایع، روزآمد شود و به بازارهای خارجی راه پیدا کند، آینده روشنی برای صاحبان صنایع‌دستی ایجاد می‌شود.

تفاهم‌نامه سه‌جانبه برای احیای صنایع‌دستی نوش‌آباد

مدیر فرهنگی و گردشگری شهرداری نوش‌آباد نیز در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: صنایع‌دستی اگر توسط کودکان و نوجوانان تولید شده و به مصرف‌ آنها برسد، وارد زندگی شهروندان می‌شود و از فراموشی نجات پیدا می‌کند و بر این اساس تصمیم گرفتیم که هنرهای دستی نوش‌آباد در مدارس شهر تدریس شود.

روح‌الله سالکیان، افزود: احیای صنایع‌دستی نوش‌آباد در رشته‌های گوی بافی، سفال و زیلوبافی با استفاده از ظرفیت کلاس هنر مدارس نوش‌آباد به موافقت اداره‌های آموزش و پرورش و میراث آران و بیدگل رسید.

وی اظهار کرد: آموزش سفال در دبیرستان پسرانه و آموزش گوی بافی در دبیرستان دخترانه برای امسال برنامه‌ریزی شده است که اگر از مجموع ۲۰۰ هنرجو حتی یک نفر هم در حوزه صنایع‌دستی به عنوان یک حرفه‌ و صنعت فعالیت کند، صنایع‌دستی به سرمایه‌ تبدیل شده و پایدار می‌ماند.

مدیر فرهنگی و گردشگری شهرداری نوش‌آباد، تصریح کرد: بنابر پژوهش‌ها، زیلوی نوش‌آباد تنها زیلوی شناخته شده قبل از دوره صفویه است که در موزه آرمیتاژ شهر سن‌پترزبورگ روسیه نگهداری می‌شود و مورخان هنر اسلامی آن را شاهکاری از هنر ایلخانی معرفی کرده‌اند، اما این هنر در نوش‌آباد فراموش شده است.

سالکیان اظهار کرد: آموزش زیلوبافی برنامه سوم ما بود که نیازمند شرایط و دستگاه‌های خاص خود است که بعد از فراهم شدن زیرساخت‌های لازم، در سال آینده اجرایی خواهد شد تا بتوانیم این بخش از تاریخ و تمدن نوش‌آباد را به جهان عرضه کنیم.

وی تأکید کرد: خرده فروشی صنایع‌دستی در قالب بازارچه و نمایشگاه‌های مناسبتی می‌تواند موجب معرفی و احیاء صنایع‌دستی شود و با کاربردی کردن آنها، از وضعیت رکود و فراموشی نیز نجات پیدا کند.

مدیر فرهنگی و گردشگری شهرداری نوش‌آباد، گفت: قرار است برای تشویق دانش آموزان به کارآفرینی و کسب درآمد از این هنرصنعت، در تعطیلات عید نوروز، غرفه‌ای در بازارچه میدان شهر زیرزمینی نوش‌آباد به فروش آثار دانش آموزان اختصاص داده شود.

سالکیان گفت: شناسایی صنایع‌ دستی و احیاء آن یکی از ضرورت‌های حفظ تاریخ و تمدن نقاط مختلف کشور است بنابراین تلاش می‌کنیم با راه‌اندازی خانه‌ صنایع‌دستی، ضمن معرفی و آموزش هنرهای دستی نوش‌آباد از فراموشی آنها پیشگیری کنیم.

انتهای پیام

  • سه‌شنبه/ ۱۷ بهمن ۱۴۰۲ / ۱۰:۵۹
  • دسته‌بندی: اصفهان
  • کد خبر: 1402111712665
  • خبرنگار :