سروش شاکری، عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان و دبیر علمی «دومین جشنواره ملی ترویج نجوم ادیب»، در گفت‌وگو با ایسنا، ضمن اعلام این خبر اظهار کرد: یکی از ارزش‌افزوده‌هایی که ما در کشور و به‌خصوص استان اصفهان داریم، برخورداری ما از «رصدخانه ملی ایران» در کاشان است. این رصدخانه در کاشان یکی از بزرگ‌ترین ابزارهای نجومی است که در حدود ۲۰ سال دانشمندان این مرز و بوم تلاش کردند تا به مراحل بهره‌برداری برسد. این دستاورد مهمی است که از طریق رویدادهایی چون این جشنواره می‌توان جامعه را نسبت به آن آگاه کرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان، ادامه داد: نجوم به آسمان مربوط است، اما همواره ابزارها و تکنولوژی‌های مختلفی را با خود به همراه داشته است. بنابراین، نجوم بر پیشرفت‌های شناختی و تکنولوژیکی بشری نیز اثر دارد. حتی نجوم می‌تواند عرصه‌ای مهم برای همکاری میان ملت‌ها در سطح بین‌الملل باشد. این جشنواره کار خود را با توجه به همین اهمیت نجوم آغاز کرده است.
وی سپس در خصوص محورهای این رویداد تشریح کرد: امسال جشنواره را در دو محور علمی و عکاسی نجومی تعریف کرده‌ایم. محور علمی یا مقاله‌های علمی، حوزه‌های متعددی را در بر می‌گیرد. این حوزه‌ها عبارتند از نجوم رصدی و ابزارهای نجومی، مباحث منظومه شمسی و سیارات فراخورشیدی، علوم و فناوری‌های فضایی، اخترفیزیک و کیهان‌شناسی و در نهایت تاریخ نجوم.
او درباره محور عکاسی نجومی یادآور شد: در این بخش با تأکید بر عکاسی آسمان شب، عمق آسمان و منظومه شمسی، آثار را می‌پذیریم. لزومی ندارد که این عکس‌ها فقط از آسمان شب باشند، بلکه می‌توانند به‌صورت تلفیقی گرفته شوند. به بیان دیگر، تلفیقی از آسمان و مناظر شهری با هم باشند. در اینجا جلوه‌های هنری نیز هم‌پای علم اهمیت می‌یابد.
وی خاطر نشان کرد: «تایم لپس» نیز عنوانی است که در جشنواره بر آن تاکید داریم و مربوط به عکس‌هایی از آسمان است که بین دو نقطه زمانی گرفته می‌شوند. این عکس‌ها حرکت و جنبشی را در آسمان از یک نقطه به نقطۀ دیگر نشان می‌دهند. دبیر عکاسی نجومی نیز مهدی رحیمی، مدرس نجوم و عکاس آسمان، است.
این منجم و اخترفیزیک‌دان در خصوص مخاطبان و شرکت‌کنندگان این رویداد گفت: دانشجویان و به‌خصوص دانش‌آموزان سال‌های پایانی مدرسه یا متوسطه دوم، می‌توانند در این رویداد حضور داشته باشند و آثار خود را ارسال کنند. به‌طورکلی، حضور تمام علاقه‌مندان به نجوم در این رویداد علمی و هنری آزاد است. بنابراین، محدودیتی برای شرکت جامعه آماتور یا حرفه‌ای وجود ندارد و از هر دو گروه در هر دو محور جشنواره استقبال خواهیم کرد.
ترویج علم نجوم؛ هدف بنیادی جشنواره
این استاد فیزیک در ادامه به اهداف رویداد نیز اشاره و خاطرنشان کرد: ترویج نجوم هدفی بنیادی است که این جشنواره دنبال می‌کند. نجوم علمی است که دوستداران بسیاری در سطح جامعه دارد. هر فردی ممکن است در نگاهش به دنیای آسمان کنجکاوی نشان دهد. به عبارت دیگر، مخاطب عام به‌آسانی با این علم رابطه برقرار می‌کند.
این پژوهشگر اضافه کرد: هر انسانی مشتاق است جایگاه خود را در این عالم کشف کند و بشناسد. برای بسیاری از افراد رابطه انسان و آسمان اهمیت وافری دارد و ممکن است سوالات مختلفی در ذهنشان به وجود بیاید و علم نجوم همان موضوعی است که توان پاسخ دادن به آن‌ها را دارد. برای نمونه، ستارگانی که در آسمان می‌بینیم چقدر با ما فاصله دارند؟ کیهانی که ما می‌شناسیم و شاهدش هستیم، چه سرنوشتی را پشت‌سر گذاشته است؟ پیدایی زمین یا حیات چگونه تحقق یافته؟
وی تاکید کرد: در باب علم نجوم، تأثیرات اجتماعی از اهمیت فراوانی برخوردار است. از دوران باستان، وقتی منجمان پی بردند توان وضع برخی قوانین را در این علم دارند و برای مثال توانستند حرکت سیارات را روشن کنند، به این سو رفتند که شاید بشود برخی قانون‌ها را به جامعه هم تعمیم داد. در کل، شناخت طبیعت و رابطه بشر با آن همواره مهم بوده.
دبیر این جشنواره گفت: ارتباط دوسویه علم نجوم و مخاطبان آن نیز به همین ترتیب درخور اعتناست. نجوم، علمی است که بین حرفه‌ای‌ها یا متخصصان یا افراد آماتور می‌تواند جایگاه خود را بیابد و در زندگی همگان سهمی داشته باشد. دوستداران نجوم در جامعه بسیارند. کم نیستند کسانی که مشتاق‌اند تلسکوپی در اختیار داشته باشند و به مشاهده آسمان بپردازند.
عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان ضمن تشویق دوستداران نجوم به حضور در این رویداد اشاره کرد: ما یک وبگاه برای این برنامه اختصاص داده‌ایم یا در واقع یک کانال اطلاع‌رسانی داریم. نشانی سایت http://nojoum.esfahanfarhang.irاست. برای ارسال آثار و سوالات مختلف، این راه ارتباطی بین مردم و دبیرخانه وجود دارد.
او افزود: ما در بازه برپایی این جشنواره تا روز اختتامیه مجموعه‌ای از رویدادها را خواهیم داشت که برای اطلاع از آن‌ها افراد می‌توانند به همین سایت مراجعه کنند. برنامه‌های متنوع ما با هدف آموزش نجوم به مخاطب عام بسیار است. در خلال همین برنامه‌ها، افراد می‌توانند راه کسب داده‌های نجومی را از کتب و آسمان بیاموزند و نگارش مقاله و چگونگی ارائه آن را هم یاد بگیرند.
شاکری بیان کرد: بنابراین، رویداد به یک فراخوان و اختتامیه محدود نمی‌شود. ما برنامه‌های متنوعی را تدارک دیده‌ایم تا آشنایی عموم با این علم محبوب بیشتر شود و برای همراهی با جشنواره نیز انگیزه بگیرند. ما سعی داریم حتی خروجی‌های این جشنواره را ضمن تشویق و اهدای جوایز به برگزیدگان در ویژه‌نامه‌های مخصوصی هم چاپ کنیم.
این مروج علم نجوم درباره بازه زمانی و تاریخ‌های مهم جشنواره توضیح داد: «دومین جشنواره ملی ترویج نجوم» به‌تازگی فراخوان خود را اعلام کرده است و مهم‌ترین تاریخ آن که علاقه‌مندان باید توجه باشند، ۲۰ فروردین ۱۴۰۳ شمسی است که آخرین مهلت ارسال آثار به شمار می‌آید و اختتامیه این آیین در نهایت، اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳ برپا می‌شود.
انتهای پیام