غلامرضا مرشد؛ بازرگانی ادب‌دوست و از بنیانگذاران نخستین انجمن ادبی یزد

محقق و نویسنده کتاب «یزد، یادگار تاریخ» از «غلامرضا مرشد» بازرگان ادب‌دوست یزدی به عنوان یکی از بنیانگذاران اولین انجمن رسمی ادبی یزد یاد کرد و گفت: مرشد نمونه‌ای والا از یک بازرگان درستکار و مسلمانی معتقد بود که همواره چه از لحاظ مادّی و چه معنوی در یاری مستمندان نیز کوشش داشت.

«حسین مسرّت» در گفت‌وگو با ایسنا در رابطه با «غلامرضا مرشد» اظهار کرد: «غلامرضا» فرزند حاج محمّدحسین مرشد از تجار و عرفای مشهور یزد، در سال ۱۲۷۶ در خانواده‌ای اصیل، پرهیزکار و شریف و ادب پرور به دنیا آمد به طوری که «آقا علی مرشد» دایی وی از خیرمندان معروف یزد، برادرش «شیخ عباس» دادستان کرمان و دکتر «محمّدحسن مرشد» یکی دیگر از برادرانش وزیر بهداری بودند.

وی با بیان این که «غلامرضا» تحصیلات مقدّماتی، صرف و نحو عربی، ادبیّات عرب، فقه و اصول را در حوزه‌های علمیه‌ یزد زیر نظر استادان نامی گذراند، افزود: او ثلث آیات قرآن مجید و بیشتر اشعار مثنوی مولوی را حفظ و به خوشنویس نیز مسلّط بود.

مسرت به فراگیری زبان‌های فرانسه و ترکی و نیز علم هیپنوتیزم به طور کامل توسط او در عزیمتش به خراسان اشاره و خاطرنشان کرد: او در بازگشت به یزد مشغول به کار تجارت و کشاورزی شد و به دلیل ذکاوت و هوش ویژه و نیز درست کاری در حرفه‌ی بازرگانی مورد توجه قرار گرفت به طوری که در سال ۱۳۱۱ به عنوان یکی از ۱۲ نفر منتخب دور دوم فعالیت اتاق تجارت یزد انتخاب شد و چندی نیز ریاست اتاق بازرگانی یزد و شورای مشورتی آموزش و پرورش یزد را بر عهده داشت.

وی «غلامرضا مرشد» را یکی از بنیانگذاران اولین انجمن رسمی ادبی یزد خواند و تصریح کرد: مرشد در کنار تجارت به ادبیّات فارسی نیز علاقه‌مند بود و خود بر اثر مطالعه و  کتاب‌دوستی در ردیف  فضلا و دانشمندان قرار داشت به نحوی که در خانه‌اش همیشه به روی ادبا گشوده بود و در زمان حکومت رضا شاه پهلوی و چندی پس از آغاز به کار شعبه‌ انجمن پرورش افکار در یزد که مجالس سخنرانی و تبلیغات آن در مسجد امیرچقماق برگزار می‌شد و عمدتاً سخنرانان آن مدیران و افراد سازمان های دولتی بودند، به همّت آیت الله «محمود فرساد» و با همراهی «غلامرضا مرشد» و «عبدالحسین آیتی»، نخستین انجمن رسمی ادبی یزد در سال ۱۳۱۵ تشکیل شد و جلسات آن هر دوشنبه شب در منزل آیت الله فرساد تشکیل می‌شد.

این محقق و پژوهشگر فرهنگ یزد با بیان این که از آثار نیک این انجمن ادبی، به غیر از رشد و تعالی فرهنگ و ادب یزد و پرورش شعرا، چاپ کتاب ارزنده و به یادماندنی «تاریخ یزد» اثر «عبدالحسین آیتی» بود، گفت: مرشد پس از درگذشت «حاج سیدعلی محمّد وزیر» بنیانگذار انجمن ادبی کتابخانه‌ی وزیری به ریاست انجمن برگزیده شد و سال ها ریاست انجمن ادبی کتابخانه وزیری را برعهده داشت.

وی از مرشد به عنوان فردی که همواره به نیک نامی، درستکاری و حسن خلق زیسته و همواره چه از لحاظ مادّی و چه معنوی در یاری مستمندان کوشش داشت، یاد کرد و گفت: این بازرگان فرهیخته‌ی یزدی که سرانجام در ۲۳ دیماه سال ۱۳۶۷ درگذشت، نزدیک به یک قرن در شهر یزد با آزادگی و عزّت نفس زندگی کرد و نمونه‌ای والا از یک بازرگان درستکار، مسلمانی معتقد، رفیقی شفیق و انسانی شایسته بود.

مسرت در پایان به قرائت اشعاری از برخی شعرای یزد در وصف «غلامرضا مرشد» پس از مرگش اشاره و چنین نقل کرد؛

افسوس که پیر خرد و مرشد ما رفت             آن برگ خزان دیده به همراه صبا رفت

یک  قرن به آزادگی و عزّ شرف زیست           از دار فنا رست و به اقلیم بقا رفت

(باقر زاده)

مرشد که درد اهل وطن بود، درد او                       نزد طبیب عشق، به بوی دوا برفت

در روز بیست و سوم دی ماه شصت و هفت         شد مرغ روحش از قفس تن رها، برفت

(کاظم کشمیرشکن)

انتهای پیام

  • یکشنبه/ ۱۷ دی ۱۴۰۲ / ۱۱:۲۲
  • دسته‌بندی: یزد
  • کد خبر: 1402101711957
  • خبرنگار : 50214