بررسی حقوقی ترور «حاج قاسم» در ادبیات حقوق بین‌الملل

در طول تاریخ جنایت‌های بسیاری توسط دولت آمریکا در اقصی نقاط جهان رخ داده که ماحصل آن کشتار انسان‌های بی‌گناه و حتی ترور شخصیت‌های برجسته علمی، سیاسی، اجتماعی و هنری بوده است.

استفاده از بمب‌های اتمی در هیروشیما و ناکازاکی، حمایت مستقیم از رژیم غاصب صهیونیستی و قتل عام فلسطینیان و دیگر جنایت‌ها گوشه‌ای کوچک از رفتارهای ددمنشأنه آمریکایی‌ها بوده که در برگه‌های تاریخ ثبت شده است.

دشمنی آشکار با انقلاب شکوهمند اسلامی و طراحی فتنه‌های مختلف بر علیه ملت ایران نیز از دیگر رفتارهای مستکبرانه دولت‌های آمریکا بوده که همچنان ادامه دارد.

اقدام آمریکا در ترور «شهید سردار قاسم سلیمانی» اوج جنایت بر علیه مردم ایران بود که به تأیید حقوقدانان برجسته دنیا و شخصیت‌های بین‌المللی به هیچ وجه مشروعیت نداشته و نقض معاهدات بین‌المللی محسوب می‌شود.

در همین راستا خبرگزاری ایسنا با «مهدی یادگاری» کارشناس حقوق و روابط بین‌الملل گفت وگو کرده تا این اقدام تروریستی را از منظر قانون بررسی کند.

ایسنا: نگاه دیوان بین‌المللی به ترور «سردار سلیمانی» چیست؟

اقدام صورت گرفته را می‌توان مشمول عناصر جرم تجاوز مندرج در اساسنامه دیوان بین‌المللی کیفری و همچنین طبق بند یک ماده ۷ اساسنامه رُم، از مصادیق «جنایت علیه بشریت» به دلیل «اقدام مسلحانه علیه جمعیتی در حال انجام ماموریت غیر نظامی» دانست.

کشتن اتباع دولت‌های دیگر بدون انجام دادرسی عادلانه، نقض حق بنیادین آن‌ها به حیات است.

«حق حیات» طبق ماده سه اعلامیه جهانی حقوق بشر، یک حق بنیادین حقوق بشری بوده و نقض این حق، نقض یک «قاعده آمره» است و در حقوق بین‌الملل، ما اصل و قاعده‌ای بالاتر از قوانین آمره نداریم.

ایسنا: این رفتار آمریکا در سازمان ملل چه تعریفی دارد؟

طبق بند هفت ماده ۲ منشور سازمان ملل متحد و قطعنامه ۲۱۳۱ مجمع عمومی سازمان ملل، «اصل عدم مداخله در امور داخلی کشورها» یکی از اصول بنیادین حقوق بین‌الملل است که به موجب این اصل، کشورها از دخالت در امور یکدیگر منع شده‌اند.

رعایت اصل مذکور، موجب حفظ حاکمیت و استقلال کشورها و نتیجتاً «صلح و امنیت بین‌الملل» را دربرخواهد داشت.

طبق مواد ۲۹ تا ۳۷ کنوانسیون دیپلماتیک ۱۹۶۱ وین، مأموران سیاسی، دولتی در کشور میزبان دارای مصونیت دیپلماتیک بوده و باید از هرگونه بی‌احترامی و رفتارهای خلاف عرف دیپلماتیک توسط کشور میزبان یا کشورهای ثالث پرهیز شود.

طبق بند چهار ماده ۲ منشور سازمان ملل متحد و پیمان بریان کلوگ ۱۹۲۸ و قطعنامه ۲۶۲۵ مجمع عمومی، «توسل بزور» در روابط بین‌الملل منع شده است.

در واقع قاعده «منع توسل بزور» یکی از اصول بنیادین حقوق بین‌الملل و از قواعد آمره حقوق بین‌الملل معاصر است.

ایسنا: «آمریکا» کدام قوانین سازمان ملل را در ترور «سردار سلیمانی» نقض کرد؟

طبق اسناد بین‌المللی موجود درباره تروریسم و کنوانسیون‌های ۱۲‌گانه ضدتروریسم و طبق بند ۲ ماده ۵۱ پروتکل نخست کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو و قطعنامه‌های ۱۲۶۵ و ۱۹۹۸ مصوب ۱۹۹۹ و ۲۰۱۱ مجمع عمومی سازمان ملل، با صراحت اعمال خشونت‌آمیزی که هدف ایجاد رعب و وحشت غیرنظامیان بوده را ممنوع کرده است.

همچنین این اقدام تروریستی دولت آمریکا، نقض آشکار بند یک قطعنانه ضدتروریستی ۱۲۶۹ مصوب ۱۹۹۹ شورای امنیت است که مقرر داشته؛ همه اقدامات، روش‌ها و رویه‌ها تروریسم بدون توجه به انگیزه آن‌ها، در کلیه مظاهر و اشکال، هر کجا و توسط هر فردی انجام شده باشد، خصوصاً آن‌هایی که ناقض صلح و امنیت بین‌المللی باشد، قاطعانه محکوم می‌کند.

همچنین این اقدام تروریستی ناقض بند یک قطعنانه ۱۳۶۸ مصوب ۲۰۰۱ و قطعنامه ۱۳۷۳ مصوب ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد است.

ایسنا: نگاه کنوانسیون نیویورک به ترور «سردار سلیمانی» چیست؟

به دلیل اینکه سردار شهید قاسم سلیمانی یک مقام ارشد و رسمی دولتی محسوب می‌شده که در جریان یک مأموریت رسمی دولتی توسط نیروی ثالث مورد هدف قرار می‌گیرد، این اقدام نقض «مفاد کنوانسیون ۱۹۷۳ جلوگیری و مجازات جرائم علیه اشخاص دارای حفاظت بین‌المللی» است.

بنابراین، این اقدام به‌عنوان مصداق از تروریسم دولتی علیه کشور و مقام رسمی کشوری است که بنابر تجویز قطعنامه‌های عام «سرکوب تروریسم» و خاص «سرکوب و ریشه کنی تروریسم» در حال مبارزه با تروریسم بوده است.

به گزارش ایسنا، منطق و زبان آمریکا در عرصه بین‌الملل، فقط و فقط زور و قدرت و عدم تعهد و پایبندی به قانون است.

«قانون» در عرصه بین‌الملل ابزاری به دست قدرتمندان برای رسیدن به اهداف و منافع خود و برای ضعیفان اهرم فشار برای سکوت در برابر اعمال متخلفانه بین‌المللی بوده و می‌طلبد دولت‌های حامی آزادی خواهان و مظلومان و کشورهای در حال ترقی و پیشرفت با اتحاد و تدبیر در مقابل این رفتارها ایستاده و اینگونه کشورها را در برابر قانون تسلیم کنند.

انتهای پیام

  • جمعه/ ۱۵ دی ۱۴۰۲ / ۰۷:۴۲
  • دسته‌بندی: گلستان
  • کد خبر: 1402101510279
  • خبرنگار :