به گزارش ایسنا، متن پیش‌رو مروری بر مهم‌ترین تحولات و رویدادهای ۲۰۲۳ در آستانه ورود به سال جدید میلادی است: سال جاری شاهد فوران و ادامه جنگ‌های جدید و افزایش رقابت‌های ژئوپلتیکی در عرصه جهانی بودیم تا جایی که دیدار سران کشورهای رقیب حتی اگر مذاکرات آن‌ها پیشرفت ملموس کمی داشت، به اخبار صفحه اول رسانه‌ها تبدیل و کرامت انسانی توسط مدعیان حقوق بشر با کشته شدن زنان و کودکان و غیرنظامیان در نوار غزه به سخره گرفته می‌شد. در مجموع باید گفت وزن خبرهای ناگوار بر اخبار خوب در سال۲۰۲۳ می‌چربید. روزنامه قدس در این نوشته ۱۸ رویداد برتر جهانی سال جاری را از میان صدها رویداد مهم این سال پرالتهاب انتخاب کرده که در ادامه می‌خوانید و تبعات بسیاری از این رویدادها در سال۲۰۲۴ و شاید پس از آن ادامه خواهند داشت.
تظاهرات علیه قانون بازنشستگی در فرانسه (۱۹ ژانویه ۲۹ دی ۱۴۰۱)
اعتراضات مردمی در فرانسه در مخالفت با لایحه اصلاح مزایای بازنشستگی فرانسه آغاز و در ادامه تبدیل به اعتصابات گسترده شد. لایحه که توسط مکرون ارائه شده بود، قصد داشت سن بازنشستگی را از ۶۲ به ۶۴ سال افزایش دهد؛ اعتصابات منجر به اختلال گسترده در امور شهری ازجمله لغو فعالیت وسایل حمل‌ونقل عمومی شد.
رهگیری بالن‌های چین توسط آمریکا (۳ فوریه ۱۴ بهمن ۱۴۰۱)
ایالات متحده اعلام کرد بالن‌های جاسوسی چینی را بر فراز قاره آمریکا ردیابی کرده است، یکی از آن‌ها که روز بعد سرنگون شد از یوکان به سمت کارولینای جنوبی و دومی بر فراز کلمبیا و برزیل شناور بود. این رویداد با شناسایی و شلیک بعدی بالن‌ها در ارتفاع بالا در جاهای دیگر دنبال شد.
زمین‌لرزه ترکیه و سوریه (۶ فوریه ۱۷ بهمن ۱۴۰۱)
زمین‌لرزه‌ای به قدرت ۷.۸ ریشتر مناطق جنوبی و مرکزی ترکیه و بخش‌های شمالی و غربی سوریه را لرزاند و پس از آن پس‌لرزه‌ای به قدرت ۷.۷ریشتر در همان روز رخ داد که منجر به کشته و زخمی شدن شمار زیادی در دو کشور و بروز خسارات گسترده شد؛ در این زمین‌لرزه بیش از ۵۹هزار نفر کشته و ۱۲۱هزار تن مجروح شدند.
اعتراضات اصلاحات قضایی در سرزمین‌های اشغالی (۲۶ مارس ۶ فروردین ۱۴۰۲)
اعتراضات خودجوش در مقیاس وسیع در سراسر سرزمین‌های اشغالی در پی اخراج یوآو گالانت، وزیر دفاع کابینه از سوی بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر این رژیم، آغاز شد. گالانت از طرح اصلاحات قضایی دولت انتقاد کرده بود. طرح اصلاحات قضایی درحالی مناقشه‌برانگیز شد که مخالفان می‌گویند این طرح برای حمایت از نتانیاهو طراحی شده است.
حکم جنجالی دادگاه لاهه (۱۷ مارس ۲۶ اسفند ۱۴۰۱)
دادگاه کیفری بین‌المللی در لاهه حکم بازداشت ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه را صادر کرد. دادگاه در بیانیه‌ای اعلام کرد این حکم به دلیل مشارکت مشکوک پوتین در «اخراج غیرقانونی و انتقال کودکان» از مناطق اشغالی اوکراین به روسیه صادر شده است. این نخستین حکم بازداشت رهبر یکی از اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد بود.
برقراری روابط دیپلماتیک میان ایران و عربستان (۱۰ مارس ۱۹ اسفند ۱۴۰۱)
بعد از چند سال تنش در سال دوم دولت سیزدهم، علی شمخانی، دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی، مذاکرات فشرده‌ای را به‌منظور حل و فصل نهایی موضوعات دوجانبه با مساعد بن‌محمد العیبان، همتای سعودی در چین انجام داد که درنهایت منجر به از سرگیری روابط دیپلماتیک ایران و عربستان سعودی پس از وقفه هفت ساله شد.
فنلاند سی‌ویکمین عضو ناتو شد (۴ آوریل ۱۵ فروردین ۱۴۰۲)
فنلاند سی و یکمین عضو ناتو شد و مرزهای ناتو با روسیه را دو برابر کرد. فنلاند با تحویل اسناد عضویت در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی به بلینکن، وزیر خارجه آمریکا رسماً عضو ناتو شد. بلینکن در سخنانی با اشاره به روند تسریع شده پیوستن فنلاند به پیمان آتلانتیک شمالی به دلیل جنگ اوکراین، عضویت این کشور را روزی تاریخی برای ناتو دانست.
آغاز جنگ داخلی در سودان (۱۵ آوریل ۲۶ فروردین ۱۴۰۲)
درگیری در سراسر سودان میان نیروهای مسلح سودان به رهبری ژنرال عبدالفتاح البرهان و نیروهای شبه‌نظامی موسوم به پشتیبانی سریع به رهبری ژنرال محمد حمدان دقلو، معروف به حمیدتی درگرفت. گفته می‌شود درگیری میان این دو گروه نظامی به دلیل رقابت بر سر منابع و نیروها رخ داده و هر کدام از این دو گروه، حامیان خارجی بانفوذی دارند.
بازگشت سوریه به اتحادیه عرب (۱۷ می ۷ اردیبهشت ۱۴۰۲)
وزیران خارجه کشورهای عربی پس از ۱۲سال تعلیق عضویت، تصمیم به بازگشت سوریه به این اتحادیه گرفتند. اتحادیه عرب در سال۲۰۱۱ و همزمان با آغاز مبارزه دمشق با تروریست‌های چندملیتی مورد حمایت محور غربی‌عبری، عضویت این کشور را به حال تعلیق درآورد و تحریم‌های سیاسی و اقتصادی علیه آن وضع کرد.
کودتا علیه دولت غرب‌گرا در نیجر (۲۶ جولای ۴ مرداد ۱۴۰۲)
فرماندهان نظامی نیجر، محمد بازوم رئیس‌جمهور وقت این کشور را بازداشت کردند و با اعلام سرنگونی دولت وی، حکومت نظامی تشکیل دادند. پس از سرنگونی دولت غرب‌گرا، بیشتر متحدان خارجی اقتصادی و امنیتی نیجر ازجمله فرانسه، این کشور را تحریم کردند؛ شورای نظامی از همه نیروهای خارجی خواسته این کشور را ترک کنند.
عضویت ایران در پیمان شانگهای(۴ جولای ۱۳ تیر ۱۴۰۲)
در بیست و سومین نشست سران سازمان همکاری شانگهای که به ریاست هند برگزار شد، عضویت ایران در این سازمان به صورت رسمی اعلام و ایران نهمین عضو سازمان همکاری شانگهای شد. قطعاً عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای به دلیل شاخصه‌ها و ظرفیت‌های قابل توجه این سازمان، مزایای بسیاری برای کشورمان در پی خواهد داشت.
کودتای واگنر علیه پوتین (۲۳ ژوئن ۲ تیر ۱۴۰۲)
گروه واگنر به رهبری یوگنی پریگوژین درگیری مسلحانه را با ارتش روسیه آغاز و چند شهر روسیه را تصرف کرد. رهبر گروه واگنر مدعی بود سربازان وزارت دفاع روسیه مواضع این گروه را گلوله‌باران می‌کنند بنابراین تلاش کرد از این طریق از وزیر دفاع روسیه انتقام بگیرد. پریگوژین چند ماه بعد در یک سانحه هوایی جان باخت.
حضور پر سر و صدای ترامپ در دادگاه(۲۵ آگوست ۳ شهریور ۱۴۰۲)
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا در این روز خود را به مقامات قضایی ایالت جورجیا به اتهام برنامه ریزی غیرقانونی برای تغییر نتایج انتخابات ۲۰۲۰ در آن ایالت تسلیم کرد. در بازداشت ترامپ، از وی انگشت‌نگاری و عکس برداری شد. ژست او در عکس بازداشتی که اخم کرده و با ابرهای در هم کشیده به دوربین زل زده بسیار مشهور شد.
آغاز عملیات طوفان الاقصی (۷ اکتبر ۱۵ مهر ۱۴۰۲)
مقاومت فلسطین عملیات طوفان‌الاقصی را در واکنش به جنایات رژیم صهیونیستی و هتک حرمت مسجدالاقصی آغاز کرد. در این عملیات، بیش از هزارو۴۰۰ اسرائیلی کشته و ۳هزار نفر از آنان زخمی و چندین نفر به اسارت نیروهای مقاومت درآمدند؛ این عملیات که شکستی بی‌سابقه برای رژیم صهیونیستی ارزیابی شد با اعلان جنگ اسرائیل با غزه همراه شد.
انتخابات ریاست جمهوری در آرژانتین (۱۹ نوامبر۲۸ آبان ۱۴۰۲)
دور دوم انتخابات ریاست جمهوری در آرژانتین در حالی با مشارکت ۷۶درصدی مردم این کشور پایان یافت که بر اساس نتایج رسمی «خاویر میلی» با کسب ۵۶درصد آرا در مقابل «سرخیو ماسا» وزیر اقتصاد سابق این کشور که فقط موفق به کسب ۴۴درصد آرای شرکت‌کنندگان در این انتخابات شد، به پیروزی رسید.
درگذشت امیر کویت (۱۶ دسامبر ۲۵ آذر ۱۴۰۲)
«نواف الاحمد الجابر الصباح» امیر کویت در سن ۸۶سالگی درگذشت و برادر ناتنی‌اش «مشعل الاحمد الجابر الصباح» جانشین وی شد. دیوان امیری کویت نیز در بیانیه‌ای دلیل فوت او را بیماری عنوان کرد. نواف احمد از ابتدای نوامبر در بیمارستان بستری شده بود. تلاش‌های او منجر به توافق «العلا» و پایان تنش میان قطر و عربستان سعودی و امارات شد.
بحران گویانا اسکیبا (۳ دسامبر۱۲ آذر ۱۴۰۲)
اختلافات سرزمینی و مرزی میان ونزوئلا و گویان بر سر مالکیت بر منطقه نفت‌خیز «اِسِکیبو» با دخالت غرب به نفع گویان در حال جدی‌تر شدن است و این مسئله امکان آغاز یک جنگ دیگر را در این منطقه بیشتر کرده است. مناقشه دو کشور پس از یک همه‌پرسی در سوم دسامبر در ونزوئلا بر سر این منطقه مرزی موسوم به منطقه اسکیبو دوباره تشدید شد.
مناقشه قره‌باغ کوهستانی ( ۲۲ نوامبر ۱ آذر ۱۴۰۲)
آذربایجان حمله نظامی را علیه جمهوری آرتساخ، مورد حمایت ارمنستان در قره‌باغ کوهستانی آغاز کرد که با پیروزی سریع آذربایجان به پایان رسید. تظاهرات در ارمنستان آغاز شد، آرتساخ انحلال نهادهای دولتی را اعلام کرد و بیش از ۱۰۰ هزار ارمنی ساکن در قره‌باغ کوهستانی مجبور به ترک این منطقه شدند.
انتهای پیام