به گزارش ایسنا، حسین شریعتمداری و محمد هاشمی با حضور در برنامه گفتو گوی ویژه خبری صدا و سیما که با موضوع الزامات رقابت واقعی در انتخابات برگزار شد، به مناظره پرداختند که مشروح آن را در ادامه میخوانید.
سوال: آقای هاشمی ، نظرتان را در مورد موضوع رقابت بفرمایید.
هاشمی : به نظر میآید که همگان برایشان روشن شده است که کشور احتیاج به یک انتخابات رقابتی با مشارکت بالا دارد و مطمئناً یک مجلس متکثر، ملی و فراگیر و کارآمد میتواند خیلی از مشکلات را حل کند. من خوب است برگردم و یک یادآوری کنم نسبت به گذشته، اگر یادتان باشد در سال ۹۲ رهبر انقلاب سال ۹۲ را با شعار حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی نامگذاری کردند. خب در آن سال، سال ۹۱ آخرین سال دولت آقای احمدی نژاد بود، قیمت ارز هم رو به افزایش بود، تورم هم مشکلات زیادی را برای مردم ایجاد کرده بود، فکر میکنم تورم از ۴۰ درصد هم گذشته بود، در نتیجه آن حماسه اقتصادی نتوانست شکل بگیرد، ولی حماسه سیاسی که مدنظر رهبر انقلاب بود، توسط آیت الله هاشمی رفسنجانی به خوبی شکل داده شد، یعنی با گذشتی که ایشان کردند و حضور پیدا کردند در انتخابات، این حماسه سیاسی مدنظر ایشان پدیدار شد و ما شاهد بودیم که بعد از انتخابات رهبر انقلاب فرمودند که این انتخابات پرشور بود، به صورتی که حتی مخالفین انقلاب هم در این انتخابات شرکت کردند.
شریعتمداری: جمله این بود که خیلی واضح فرمودند و جالب است که بعد از این حرکت آیت الله رفسنجانی ما شاهد هستیم که در انتخابات بعدی مثل انتخابات مجلس که سال ۹۴ اتفاق افتاد و بعد هم انتخابات خبرگان و بعد از آن انتخابات شوراهای شهر و ریاست جمهوری که دیگر البته ایشان سال ۹۵ رحلت کرده بودند، ولی اثر این حرکتی که ایشان شروع کرده بودند کاملاً پدیدار بود و ما انتخابات پرشوری را شاهد بودیم و متأسفانه این روند بعد از سال ۱۳۹۸ در انتخابات مجلس و بعد در انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۴۰۰ ادامه پیدا نکرد و به نظر میآید مثلاً اگر به آمار آن موقع توجه کنید میبینید که در تهران درصد مشارکت آمد حدود ۲۴ و نزدیک به ۲۵ درصد و در شهرهای مهمی مثل رشت، این عدد فکر کنم ۳۳ درصد بود و مجموع شرکت کنندگان عدد ۴۸ درصد را داشت در کل کشور، ولی در کلان شهرها این عدد خیلی پایین بود و به نظر من میآید که بعداً هم در انتخابات ریاست جمهوری در آن تأکیدی که مقام معظم رهبری داشتند بعد از رسیدگی شورای نگهبان که حتی خواستار جبران نحوه عمل شدند، ولی اتفاق نیفتاد، باعث شد که ایشان انشاالله در این انتخابات به این فکر بیفتند که مجدداً ما یک حماسه سیاسی به سبک آن موقع را داشته باشیم، ولی متأسفانه الان ما فاقد حضور آیت الله هاشمی رفسنجانی هستیم، ولی باید یک حرکت جدی صورت بگیرد که مجدداً انتخابات پرشوری را با رقابت و مشارکت بالا داشته باشیم.
سوال: آقای شریعتمداری، یکی از مؤلفهها رقابت عنوان شده است و رهبری در سخنرانی اخیرشان اشاره کردند بر رقابت واقعی، اصلاً رقابت واقعی چه است؟
شریعتمداری: رقابت که مشخص است، مفهوم آن این است که جریانهای سیاسی، گروههای مختلف و جناحهای متفاوت آنهایی که به قول حضرت آقا، نظام را قبول دارند و ولایت فقیه را قبول دارند، این کلیت نظام را قبول دارند بیایند در عرصه از سلیقههای خودشان از سلیقههای سیاسی خودشان دفاع کنند. خب لازمه آن این است که حضور پرشور داشته باشند و افرادی را که فکر میکنند نماینده دیدگاههای آنها هستند و میتوانند خواستههای آنها را در مجلس دنبال کنند انتخاب کنند و رأی بدهند.
لازمه آن این است که همانطور که آقای هاشمی هم اشاره کردند، فضا برای این انتخابات، برای این رقابت آماده باشد، این فضا را هم بخشی از آن به نظام برمی گردد که باید فراهم کند و بخشی از آن هم به گروهها و جریانهای سیاسی برمی گردد که در این میان حضور داشته باشند و دیگران را تشویق و ترغیب کنند. ببینید اشاره کردند به کمبود و پایین آمدن آراء در یک مقطعی، میخواهم عرض کنم که باید ببینیم که چه اتفاقاتی افتاده است، همانطور که گفتند انتخابات ۹۲ انتخابات پرشوری بود، آقای روحانی به ریاست جمهوری انتخاب شدند و بعد هم انتخابات شورا. واقعیت این است که هم اخیراً جناب آقای روحانی یک اشارهای داشتند و برای همین دو سه روز پیش است، شما باید بهتر در جریان باشید، ایشان اشاره داشتند به اینکه در ترکیه انتخابات با ۸۸ درصد آراء انجام شده است و این خوب نیست که ما اینجا انتخابات مان ۳۶ یا ۳۷ درصد باشد که ۳۶ یا ۳۷ درصد را من نمیدانم از کجا آوردند، چون انتخابات قبلی در کل کشور ۴۸ درصد یا ۴۸ درصد و نیم بود. عذرخواهی میکنم، چون فرمودند من میخواهم اشاره کنم، در ترکیه در انتخابات اخیر آنجا که آقای اردوغان رأی آورد، تفاوت آرای ایشان با نامزد دیگر ۲ و نیم میلیون رأی بود، یعنی آقای اردوغان حدود ۴۷ و نیم درصد رأی آورد و رقیب او ۴۵ و خوردهای درصد، ولی همه راحت پذیرفتند و به قانون تن دادند. ولی اینجا ما در انتخابات سال ۸۸ که فتنه ۸۸ ما میگوییم و اسم میگذاریم، تفاوت آراء ۱۱ میلیون رأی بود. آقایان به هیچ رأی تن ندادند؟ و بعد آن آشوبها و آن مسائل بعدی پدید آمد. اینها در نگاه مردم مؤثر است.
اخیراً حضرت آقا فرمودند یکی از اشکالات این است که آدمها قولهایی بدهند و به آن عمل نکنند، حالا من نمیدانم اجازه بدهید اشارهای کنم به ماجرا، وقتی که مثلاً فرض کنید که وزیر مسکن، آقای آخوندی، نمیدانم، چون تشریف ندارند، ولی چون مطرح کرده است عمومی است، وزیر مسکن ۶ سال وزیر مسکن بوده است، اولاً که میگفتند مسکن مهر مزخرف است، این عین عبارت ایشان است، و بعد از اینکه برکنار شدند، گفتند که من افتخارم این است که حتی یک مسکن مهر هم افتتاح نکردم، پس شما برای چه شش سال وزیر مسکن بودید، اینها در ذهن مردم مؤثر است، در آراء آنها قطعاً تأثیر میگذارد. یا مثلاً فرض کنید که وزیر نیرو، میفرمایند که نیروگاه سازی، ساخت نیروگاه، ورود به مافیا است و من افتخار میکنم که نیروگاهی نساختم و شما شاهد بودید که آن قطعیهای پی در پی برق که در آن موقع مردم حتی گله نمیکردند از قطعی برق، بلکه حرف شان این بود که میگفتند حداقل شما جدول خاموشیها را بدید.
آقای نعمت زاده، وزیر صمت، میفرمودند که مدیر باید از خارج وارد کنیم، اینها عین مطالب است، میخواهم اثر آن را در مردم ببینید، رسانهها هستند و مطرح میکنند. آقای کلانتری میگویند که خودکفایی در کشاورزی حرف مزخرفی است، آقای زنگنه وزیر نفت، میفرمایند که نیروگاه سازی کثافت کاری است ما وارد این کثافت کاری نمیشویم، نتیجه آن چه میشود، نتیجه این میشود که وقتی بنزین ما را میخواهند وقتی بنزین کم می شود و ما دچار یک نوع استیصال میشویم و به مشکل برخورد میکنیم، پالایشگاهی نداریم، باز خدا را شکر که ستاره خلیج فارس آمد به میدان، عرض کنم که اینها در نگاه مردم مؤثر است یعنی مثلاً مشارکت در برخی از مواقع کمتر میشود، برای همینها است خب چرا بایستی اینها باشد.
من معتقد هستم فرمایشات اخیر آقا یک مرام نامه است و مثل همیشه کوتاه و گویا، مرام نامه انتخابات در جمهوری اسلامی مطرح کردند. در مورد رقابتها و تبلیغات هم میگفتند تبلیغات باید صحیح باشد. عرض کنم که اینها در اذهان آدمها تأثیر میگذارد.
سؤال: آقای هاشمی، آقای شریعتمداری موضوع مسکن را مثال زدند در حوزه رقابتی کردن انتخابات، مسکن میتواند موضوع رقابت انتخاباتی باشد؟
هاشمی: ایشان کاملاً از موضوع عبور کردند و مسائل حاشیهای را مطرح کردند، بگذارید من بحث را یک طور دیگری پیش ببرم، بالاخره هر نظامی برای اینکه بتواند کار کند برای مردم خودش احتیاج به مشروعیت و کارآمدی دارد، خب این بخشی که ایشان فرمودند نقش کارآمدی در حضور مردم، در انتخابات است، یعنی ایشان میخواهند بگویند که اگر نظام کارآمد نباشد، میتواند تأثیر بگذارد در سرنوشت انتخابات و عدم شرکت در آن که یک مثالهایی زدند که من بخش عمده آنها را قبول ندارم، ولی چون فرصت کم است به آنها ورود نمیکنم. آن چیزی که الان مدنظر رهبر انقلاب است، مقام معظم رهبری منظورشان این است که مشروعیت نظام را میخواهند بالا ببرند، حالا در مورد کارآمدی فعلاً صحبتی ندارند و فکر میکنند که با مشروعیت نظام میشود تصمیمات خیلی جدی گرفت و مشکلات را حل کرد. در وضعیت فعلی جمهوری اسلامی سه نگاه به مشروعیت نظام از طریق انتخابات وجود دارد که البته من این را در آن صحبتی که در حضور شما داشتیم در برنامه صف اول هم یک مقدار باز کردم، یک نگاه، نگاهی است که نگاه مشروعیت یعنی واقعاً فرض بر این است که ما احتیاج به رأی مردم داریم برای مشروعیت. ولی یک عدهای هستند که این صحبتهای رهبر را گوش میدهند و میبینند، ولی در ذهن خودشان احساس نمیکنند که رأی مردم مشروعیت میآورد فکر میکنند یک مقبولیتی برای نظام میآورد.
ذهن چه کسانی را میگویید؟
مثال آن مثلاً افرادی هستند در خود شورای نگهبان یا جامعه مدرسین در قم، افراد زیادی هستند. من اسم افراد را نمیآورم، ولی فرض بر این است که خود نظام مشروع است با نظام ولایت فقیه مشروع است.
ذهن شان است یا تصریح است؟
تصریح است، میگویند نظام ولایت فقیه خودش یک نظام مشروعی است، ولی حالا اینکه مردم هم قبول کنند یک انتخاباتی برگزار کنیم مقبولیت آن بالا برود و آن چیزی که خیلی خطرناک است آن عدهای هستند که انتخابات را زینت میدادند.اینجا است که رهبر میآیند وسط میگویند که نه این انتخابات درست، راه حلها و مشکلات را میتواند حل کند. در هر صورت به نظر من ایشان دارند با آنگونه افراد صحبت میکنند نه با آنهایی که به فکر مشروعیت نظام هستند با افرادی صحبت میکنند که نگاه شان به انتخابات مقبولیت یا زینت است در نتیجه میخواهند به اینها بگویند که نه، اهمیت انتخابات آن برای کشور اینقدر زیاد است که باید همه ما تلاش کنیم یک مشارکت و یک رقابت بالا را در کشور ایجاد کنیم.
چه کسی دقیقاً این تفکر و نگاه را دارد آقای هاشمی که انتخابات زینت است؟
اسم نبرم، مثلاً تفکرات یا مثلاً شبیه تفکرات آقای مصباح است یا مثلاً کسانی که طرفدار آنها هستند مثل پایداری ها.
الان اگر دوستداران آقای مصباح بگویند که ما همچنین عقیدهای نداریم قبول میکنید؟
اگر خواستند بعداً بیایند و بگویند، ولی رفتارشان اینطوری است. عدهای هستند که به مقبولیت و زینت فکر میکنند و تعداد رأی را یا حضور مشارکت بالا. رفتارشان از پیش ثبت نام تا الان همین را نشان میدهد، دست اندرکارانی که الان دارند انتخابات را مدیریت میکنند نحوهای که شما میبینید که در هیئتهای اجرایی عمل شده است و این همه آدم را ردصلاحیت کرده اند، این همه آدم را عدم احراز زده اند، در صورتی که عدم احراز، ردصلاحیت نیست، وقتی کسی عدم احراز و رد صلاحیت شده است باید به مردم واگذار کنند، مردم بیایند ببینند اینها آدمهای خوبی هستند که رأی بدهند یا ندهند. روشی که الان عمل شده است در دولت و در هیئتهای اجرایی که دولت چیدمان کرده است که بحثهای بعدی من است مشخص است که نمیروند به سمت یک مشروعیت هنوز نتوانسته اند برای مردم یک فضایی درست کنند که نشان بدهد که نظام دارد میرود به سمت یک قابلیت یک مشروعیت از طریق انتخابات.
سؤال: آقای شریعتمداری، شما را بفرمایید.
شریعتمداری: اول بگویم که من معتقد هستم که باید برای عرایض خودم و ایشان برای فرمایشات خودشان سند بیاورند و همینطوری نمیشود گفت. مثلاً این چیزی که در مورد آقای مصباح میگویند، ما همچنین چیزی از ایشان خبر نداریم با توجه به اینکه ذهن خوانی که نمیشود کرد، ما درمیان خبرها هستیم و همه اینها خوشبختانه حالا خداوند لطف کرده است و حافظهای است. در مورد مقبولیت، تا آنجایی که من خاطرم است تنها کسی که چنین نظری داشت، آقای هاشمی رفسنجانی بود خدا رحمت شان کند، تنها کسی که رسماً این نظر را داشتند که ما انتخاباتی ولو با یک حداقلی انجام بدهیم تا اینکه کارمان پیش برود یعنی همین چیزی که آقای هاشمی میفرمایند.
سند دارید؟
شریعتمداری: بله سند است، تنها کسی که در ذهن من است که چنین نظری داشتند آقای هاشمی رفسنجانی بودند. اما دیگران را من ندیده ام، حالا، چون ایشان گفتند سعی میکنیم دنبال کنیم و پیگیری شود، ولی من ندیده ام. اینکه من ندیده ام الان کسی دارد میگوید که من ندیده ام که علی الدعوا این خبرها را رصد میکند، ما ندیده ایم، اگر جناب آقای هاشمی دیده باشند و به ما بگویند که حتماً عرض کنم مرحوم آقای هاشمی را آقای حسین آقا هم میدانند، به ایشان ارادت داشتیم، در زندان مدتها ایشان را زیارت میکردیم، شاهد آن حضور پرشور و قاطع ایشان در زندان بودیم و بعد هم همینطور، ولی اینکه فرمودند من فقط یک اشاره میکنم. اما در مورد اصلاحات گفتند من فقط عرض میکنم، آقای هاشمی شما خاطرتان است که با روزنامه بهار مصاحبه کردید و گفتید اصلاح طلبها در انتخابات تقلب کرده اند، عین تعبیر شما، تقلب کرده اند در انتخابات مجلس ششم، اجازه ندادند که آقای هاشمی وارد مجلس شود، بعد گفتید که اصلاح طلبها ظاهراً میگویند که دنبال چند صدایی هستند، ولی در واقع هم خودشان در مجلس و هم هیئتهای اجرایی دولت اصلاحات دنبال تک صدایی هستند.
بنابراین آن کسی که شما آدرس میدهید اینجا است، آن طرف نیست، خواهش من این است که اگر اشتباه میکنم شما اشتباه بنده را تصحیح کنید چه بهتر که ما امشب یکی از فوایدی که میبریم این است که اشکالات ما برطرف شود. عرض کنم اسم بردن بخاطر اینکه اینها مطرح است یعنی خود آقایان صریحاً این مطالبی را که از آنها نقل کردم را مطرح کرده اند و بارها مطرح شده است، بنابراین چیز پنهانی نبود. یک زمانی است که کسی در خفا یا در خلوت یا در یک جلسه مثلاً خصوصی چیزی میگوید، خب طبعاً خوب نیست که از آن اسم برده شود، چون ممکن است موافق نباشد، وقتی که خیلی علنی است دیگر گفتن آن بلامانع خواهد بود. در مورد شورای نگهبان و اینها گفتند، گفتند این را باید واگذار کنیم به مردم، کجا این کار را میکنند، ظاهر این کار هم مردم سالارانه است، ولی واقعیت آن مردم دوستی نیست.
در همه جای دنیا، کاندیدها حتماً یک کانونی دارند، مثلاً در اروپا بعضی از کشورها مثل انگلیس مثل فرانسه و مثل آلمان، دادگاه قانون اساسی دارند، یا مثلاً مثل امریکا سوپریم کورت دارد. من این را مقایسه کنم، چون بحث شورای نگهبان است، در امریکا سوپریم کورت همین کار شورای نگهبان را میکند با این تفاوت که آنجا اعضای سوپریم کورت را رؤسای جمهور انتخاب میکنند به همین دلیل است که وقتی بوش رئیس جمهور میشود آرزو میکند که بعضی از آنها بمیرند این نماینده خودش را بگذارد، هیچکس تا آخر عمرشان نمیتواند عزل شان کند، کارشان چه است، کارشان این است که هیچکس حق ندارد به نظرشان اعتراض کند، اعتراض به نظر سوپریم کورت غیرقانونی است، برخلاف اینجا شورای نگهبان بایستی برای نظرات خودش قانون بیاورد، یعنی باید نظرات اش مستند باشد و اگر احیاناً دلایل رد صلاحیتها را اعلام نمیکند برای اینکه حیثیت و آبروی طرف مطرح است، ولی اگر خودش بخواهد به او میدهد، بارها هم شده است بعضیها اعتراض کرده اند، شورای نگهبان گفته است این دلایل شما است اگر خودتان میخواهید منتشر کنید کنید، ولی ما نمیکنیم، ولی در سوپریم کورت اینطوری نیست، هرچه آنها بگویند است.
در انتخابات اول بوش پسر، یک طرف قضیه بود، رقیب آن الگور بود، هنوز آرای کالیفرنیا را که ایالت خیلی عظیمی است را نشمرده بودند، آرای نواردا را نشمرده بودند در همان حال یکدفعه سوپریم کورت اعلام کرد که آقای بوش رئیس جمهور است، بعضیها آمدند گفتند ظاهراً آراء آقای الگور بیشتر است، ولی دیگر هیچکس حرفی نزد، کار تمام شد. یک همچنین چیزی همه جا باید باشد درحقیقت کار شورای نگهبان، کمک به مردم است، مردمی که بدانند به چه کسی و یکدفعه مثلاً فرض کنید من، چون اسم نمیبرم، آقای کاندیدا بود، تأیید هم شد، بعد ایشان بعد از یک مدتی با نظر قانونی تأیید شد، ولی رأی نیاورد در یکی از شهرهای شمال، در یکی از شهرهای شمال رأی آورد، بعد از یک مدتی دستگیر شد، چرا، به جرم قتل، چرا، برای اینکه رفته بود و از یک آقایی پول زیادی قرض کرده بود برای تبلیغات انتخاباتی خودش و، چون رأی نیاورده بود آن پولها مانده بود، بعد رفته بود خانه طرف و طرف را تهدید کرده بود و طرف حاضر نشده بود که به تهدیدات او رأی بدهد طرف را کشته بود، حالا ببینید یک چنین آدمی اگر وارد مجلس میشد میخواست چه کار بکند، مردم عادی چه جوری میشناسند، شورای نگهبان را انتخاب کردند که کاندیدها را برای مردم بشناسانند.
سؤال: آقای هاشمی، آن چیزی که هم شما صحبت کردید و هم آقای شریعتمداری صحبت کردید تا الان برنامه، میتواند مصداق مثال موضوعی باشد که ما امشب انتخاب کردیم یعنی رقابت واقعی، میخواهیم بپردازیم به سرفصل رقابت واقعی در انتخابات در حوزه اقتصاد
هاشمی: ابتدا در مورد آن موضوعی که ایشان نسبت به آیت الله هاشمی رفسنجانی گفتند در مورد زینت و مقبولیت و اینها را پاسخ بدهم، ...
شریعتمداری: نگفتم زینت، عین فرمایش ایشان این بود که با انتخابات.
هاشمی: همان چیزی که شما فرمودید، اگر برای این موضوع باید نگاه کنیم به حدود ۳۹ انتخاباتی که ما در جمهوری اسلامی داشته ایم در ۴۵ سال که خیلی مهم است یعنی واقعاً برای کشوری مثل ایران یک افتخار است که در ۴۵ سال ۳۹ انتخابات برگزار کرده است و این چهلمین انتخابات است. یک افتخار دیگری است که آیت الله هاشمی رفسنجانی ۱۵ بار خودشان یا اعضای خانواده شان در انتخابات شرکت کرده اند، شاید در اکثرشان پیروز بوده اند، تعدادی هم شکست داشته اند و اگر نگاه کنید به انتخابات میبینید که در دهه نخست یعنی دوران امام و تا سال ۹۶، مخصوصاً در انتخابات ریاست جمهوری ما همواره یک وضعیت پرشور و رقابتی را داشته ایم حتی بالای ۷۰ درصد یعنی اکثراً بالای ۶۰ درصد ۶۸ درصد، ۷۰ درصد و تنها انتخابات ریاست جمهوری که داشتیم زیر ۵۰ درصد بود، همین انتخابات اخیر ۱۴۰۰ بود و اگر بعد از مجلس ششم، حتی مجلس ششم هم انتخابات پرشور داشتیم در مجلس همیشه، بعد از مجلس ششم در انتخابات مجلس هفتم به بعد این نگاه دوم یک مقداری همان نگاه مقبولیت به جای مشروعیت جا باز کرد و باعث کاهش مشارکت مردم شد و اگر شما نگاه کنید میبینید که دلیل اصلی آن هم همان نظارت استصوابی شورای نگهبان بود که باید به آن بپردازیم.
یکی از دلایلی که میبینید مردم اتفاقاً در انتخابات دچار مشکل میشوند که ایشان فرمودند شورای نگهبان به جای مردم شناسایی میکند که ببیند چه کسی بد است و چه کسی خوب است، چون مردم نمیشناسند، همین نظارت استصوابی است که به نظر من باید امشب روی آن بحث جدی کنیم و ببینیم که واقعاً آیا شورای نگهبان دارد نقش قانونی خودش را عمل میکند یا فراقانونی دارد این کار را پیش میبرد و همین باعث شد که رقابت در مجلس شورای اسلامی دچار یک مشکل شود، ولی با آن حرکتی که آیت الله هاشمی رفسنجانی در سال ۹۴ در انتخابات مجلس کردند، یعنی میبینید که یکی از قربانیان استصواب خود آیت الله رفسنجانی هستند بعد از چهل سال خدمت به جمهوری اسلامی در منصب رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام شورای نگهبان تشخیص داد که ایشان صلاحیت برای ریاست جمهوری را ندارد، ولی ایشان خوشبختانه قهر نکرد با این موضوع، اعتراض هم نکرد و بعد وارد صحنه انتخابات شد و انتخابات پرشوری که مدنظر رهبر انقلاب بود را برای کشور فراهم کرد.
در مورد انتخابات مجلس هم همین کار را ایشان کردند، دوباره از نظر نظارت استصوابی شورای نگهبان تعدادی زیادی رد صلاحیت شدند، ولی ایشان گفتند که ما از کاندیدهای موجود استفاده میکنیم و میآییم میدان و لیست سی نفرهای دادند که شاید خیلی مردم هم آنها را نمیشناختند، ولی بیشترین آراء را در تهران آوردند یعنی هر سی نفر وارد مجلس شدند، چرا، چون انتخابات یک انتخابات پرشوری شد. اصولاً وقتی در کشور انتخابات پرشور میشود نگاه مقبولیت و نگاه زینتی پیروز نمیشود، نگاه مشروعیت پیروز میشود و برای همین است که تعداد زیادی که طرفدار نگاه مقبولیت و نگاه زینتی هستند سعی شان بر این است که علی رغم نظرات مقام معظم رهبری انتخابات پرشور نشود و همین انتخابات هم میبینید که عمل شان چنین چیزی را ثابت میکند. حالا چرا این است، من این کسانی که در کشور وجود دارند، فعالیت سیاسی میکنند یا وجود ندارند خارج کشور هستند را به سه دسته تقسیم میکنم.
آن انتخاباتی که آقای هاشمی از آقای احمدی نژاد شکست خوردند، پرشور بود یا نبود؟ زینتی بود یا نبود؟
چه ربطی به موضوع دارد، بله فرض کنیم پرشور بوده است، من که گفتم همه این انتخابات ریاست جمهوری پرشور بوده است. چرا همه اش وارد نهم دیماه و ۸۸ و فلان میشوید بگذارید من صحبت ام را تمام کنم، نمیگذارید حرف ام را بزنم. ببینید سه گروه هستند، گروه اول جریان افراطی هستند، این گروه دوست دارند که، چون در زمانی که مشارکت بالا است، طبیعتاً رأی نمیآورند و دوست دارند که انتخابات یک انتخاب خلوت و بی رونق برگزار شود و همه کاری میکنند که این اتفاق بیفتد و برای همین مقام معظم رهبری نگران هستند و میآیند اینجوری حرف میزنند، چرا، چون ایشان اول سال این موضوع را مطرح کردند، ولی دیدند دست اندرکاران انتخابات هیچ فعالیتی برای پرشور کردن انتخابات نداشتند و دوباره این حرف را تکرار کردند.
چه کسی آقای هاشمی این کار را انجام داده است؟
این را من چند بار گفته ام. گروه دوم که من به آنها عمدتاً میگویم گروه معتدل و بخشی از اصلاح طلبان معتدل و میانه روهایی که در جامعه هستند اینها دل شان میخواهد که یک رقابت پرشور شکل بگیرد چراکه میدانند در انتخابات پرشور برنده میشوند، ولی با نظارت استصوابی که الان در کشور حاکم است با حضور یکسری حرکت ها، الان حوصله گدایی صلاحیت را ندارند، اینکه بروند این را ببینند، آن را ببینند و صلاحیت شان را ثابت کنند و بعد بتوانند ثبت نام کنند، همین باعث میشود که، چون اینها دیگر حوصله گدایی صلاحیت شان را ندارند باعث میشود که انتخابات پرشور نشود.
پس اگر ما بخواهیم انتخابات پرشور شود باید یک کاری کنیم که شورای نگهبان اینگونه عمل نکند، مثال واضحی داریم، ما الان در همین انتخاباتی که در طول همین ده سال اخیر برگزار شده است، آیت الله هاشمی رد صلاحیت شده است، آقای لاریجانی رد صلاحیت شده است، آقای جهانگیری رد صلاحیت شده است، آقای ضرغامی رد صلاحیت شده است، اصلاً شما بروید ببینید چند نفر از آن این طرفیها هم رد صلاحیت شده اند، چرا، چون احساس میشود که شورای نگهبان وظیفه اش براساس استصواب دارد درست عمل نمیکند که حالا من در زمان خودش توضیح میدهم که چرا دارد الان شورای نگهبان فراقانونی عمل میکند و باعث میشود منویات مقام معظم رهبری خدایی ناکرده در همین انتخابات هم عمل نشود. گروه سومی هستند که من اسم اینها را گروه تفریطی میگذارم، این گروه تفریطی همان براندازان هستند، این گروه دوست دارند که انتخابات پرشور نشود، اصلاً اینها رأی هم نمیآیند بدهند، که نظام جمهوری اسلامی ایران از مشروعیت بیفتد، اینها را میگوییم گروه سوم که تفریطی هستند.
در گروه دوم اسم بردید، در گروه اول من گفتم نام ببرید نام نبردید، این گروه اول را در صف اول هم گفتید، بگویید که ما بشناسیم در گروه دوم نام بردید.
بعداً به شما میگویم.
سؤال: آقای شریعتمداری، شورای نگهبان را چند دور آقای هاشمی صحبت آن را کردند مخصوصاً فراقانونی و قانونی بودن آن را، من میخواهم بپردازم به موضوع برنامه، رقابت واقعی در حوزه اقتصاد ، در حوزه سیاسی، در حوزه فرهنگ، رقابت واقعی همان حرفهایی است که شما و آقای هاشمی دارید در برنامه میزنید یا نه چیز دیگری است؟
شریعتمداری: تقریباً بحث از ایستگاه رقابت رد شده است، ولی ایستگاه بعدی هم به این موضوع ارتباط دارد. چند نکته را ایشان مطرح کردند که نکات متفاوتی است، در مورد رد صلاحیت باید عرض کنم که وقتی که صحبت از رد صلاحیت میشود یا عدم احراز میشود، وقتی کسی صلاحیت اش تأیید نمیشود به معنی این نیست که برای هیچ کاری مناسب نیست، این بارها اعلام شده است، بنابراین فرض کنید آقای هاشمی به این معنی نیست که برای هیچ کار دیگری صلاحیت ندارند، کما اینکه ایشان بعدها هم در مراکز اساسی و حساس نظام حضور دارند، اما یک نکتهای هم اینجا است، حضرت امام میفرمایند که میزان حال فعلی افراد است، ممکن است افرادی برای کار خاصی آمادگی یا آن شایستگی لازم را نداشته باشند، یک چنین چیزی. در مورد فراقانونی عمل کردن شورای نگهبان، من خواهش میکنم که ایشان سند بیاورند، همینطوری که نمیشود گفت، این حرفی است که سند میخواهد. شما میخواهید بگویید این آقایان را ملاک اتم صلاحیت بدانید.
هاشمی: نه من در مورد بقیه یعنی در همین هیئتهای اجرایی که بد عمل کردند عرض کردم.
شریعتمداری: هیئتهای اجرایی را که تغییر دادند صد و خوردهای بود شما چرا این را نمیگویید باید اینها را هم اشاره کنید، هیئتهای اجرایی تعداد صد و خوردهای بودند بعد خود آقای وزیر کشور آقای وحیدی اعتراض شدید کردند و بعد آمدند دوباره یک ارزیابی در هئیتهای اجرایی که مربوط به کشور است، البته وزارت کشور یک نماینده دارد بیشتر معتمدین هستند. آمدند کم کردند تعدادشان رسید به ۲۹ نفر که بعد رسید به ۱۹ نفر، تأیید شدند این خیلی طبیعی است، اول میآیند اینجا بعضی از آنها علت اش این بوده است که مدارکی که لازم بوده است را نیاورده بودند، مثلاً باید فلان مدرک تحصیلی را داشته باشد و نیاورده است مدرک اش را، خب رد میشود در آن فاصله، بعد میرود آن مدرک اش را میآورد میگویند بفرمایید و بیایید. خواهش من این است که حتماً سند باشد، وانگهی نکتهای در مورد نظارت استصوابی میگویند من نمیدانم ایشان منظورشان از نظارت استصوابی چه است، در مقابل نظارت استصوابی، نظارت استدلایی است یعنی فقط اطلاع داشته باشند.
هاشمی: استرجاعی هم است، استرجاعی مثل نظارت بازیکنان کشور است.
شریعتمداری: حالا روی این نظارت استصوابی که الان مطرح است داریم بحث میکنیم، ببینید در مقابل نظارت استدلایی یعنی چه، یعنی اینکه شورای نگهبان نظارت کند ببیند بعد اختیاری نداشته باشد نتواند کسی را رد کند یا کسی را تأیید کند، فقط همین اطلاع داشته باشد، خب این اطلاع به چه درد میخورد، اینکه دلیل نشد که، بالاخره باید یک جایی باشد، یک ارزیابی باشد، حالا شما به ارزیابی اعتقاد ندارید.
مثلاً فرض کنید شما بعنوان مثال، برای فرض کنید دختر خانم تان، یک خواستگار میآید شما همینطوری قبول میکنید، تحقیق نمیکنید، این عادی است، در همه جای دنیا است، فقط اینجا روی آن تردید میآورند این در همه جای دنیا است، اما در مورد نکته دیگری هم که شما اشاره کردید من نمیخواهم خیلی وارد آن بشوم اینکه فرمودید تا سال ۹۶ پرشور بود خب انتخابات آقای احمدی نژاد هم خیلی پرشور بود، ولی به هم زدند آن را. اصلاً نهم دیماه که شما مخصوصاً از آن اسم نبردید، نهم دیماه ایستگاه پایان فتنه بود، چون شما اشاره کردید من فقط همین را اشاره میکنم، نهم دیماه همانطوری که حضرت آقا هم اشاره کردند، یک مسئله دامنه دار بود از مدتها قبل شکل گرفته بود، بنده عرض کردم تعداد زیادی از مأموران و مسئولان سرویسهای اطلاعاتی ام آی سیکس و سی آیای به ایران آمده بودند با برخی از همین آقایانی که حالا مدعی اصلاحات هستند، برنامه داشتند با خانم دیکشنی، خانم الیزابت شنی دختر دیکشنی، برنامه آموزشی داشتند، اصلاً ماجرا، ماجرایی براساس یک فرمول بود.
ما که غیب گو نیستیم، روزنامه نگار فن اش با خودش است، ما غیب گو نیستیم و دیوار حاشا هم برای ما بلند نیست، ما در این ماجرا، من همین یک تکه را میگویم و رد شوم، ما در ماجرای نهم دیماه در ماجرای انتخابات ۸۸ تمام مراحل را از قبل پیش بینی میکردیم، چرا، حتی من در مسیر سید اصفهان یک سخنرانی داشتم گفتند اینها حتماً یک رنگ انتخاب میکنند، یک آقای محترمی بعداً به من گفت که شما که میگویید که حتماً یک رنگ انتخاب میکنند چرا این کار را میکنید؟، نگفتم چه رنگی، گفتم نمیدانم چه رنگی، ولی حتماً یک رنگی انتخاب میکنند، گفت شاید نکنند، گفتم نمیتوانند نکنند برای اینکه این برنامه است، آقای مایکل دوینچ شب انتخابات میگوید فردا در ایران انتخابات نیست، انقلاب است، انقلاب رنگی است، آن وقت همینها را شما میخواهید مردم به آنها اعتماد کنند، همینها بیایند و تأیید صلاحیت شوند، معلوم است که نباید بشوند، ببینید شما با مردم طرف هستید، عرض کردم مشروعیت و مقبولیتی که شما میگویید.
هاشمی: آقای شریعتمداری نگویید، من که اینجا کنار شما نشسته ام صاحب یک میلیون و ۷۵۰ هزار رأی در تهران هستم بعد از همین حوادثی که شما میگویید.
شریعتمداری: برای اینکه اسم شما در آنها نبود.
هاشمی: نه، چرا، چون شورای نگهبان من را رد صلاحیت نمیتوانست بکند، مجلس یک مجلس اصلاح طلب بود و نظارت بر انتخابات شوراها دست مجلس بود، ما تأیید شدیم علی رغم اینکه هیئت اجرایی ما را رد کرده بود، آمدیم ۲۱ عضو شورای شهر در انتخابات شرکت کردیم، بالاترین رأی ممکن را در انتخابات در کل کشور آوردیم، بعد شما میگویید بعد از ۸۸ مردم بخاطر.
انتخابات بعدی چه شد؟
شرکت نکردیم.
انتهای پیام