به گزارش ایسنا به نقل از تدارک صنعت کاغذ کرمان، پلی الکترولیت‌ها ممکن است، از نوع کاتیونی، آنیونی یا خنثی باشند. در این مقاله قصد داریم به تفاوت پلی الکترولیت کاتیونی و آنیونی بپردازیم که مهم‌ترین ارقام پلی الکترولیت به شمار می‌روند.
پلی الکترولیت چیست؟
پلی الکترولیت یا الکترولیت پلیمری، پلیمری است که هر واحد تکرار شونده آن، شامل یک گروه الکترولیت است. این گروه‌ها در آب حل شده و به یون‌های کاتیونی و آنیونی تجزیه می‌شوند. پلی الکترولیت‌های محلول، حالت چسبنده دارند و رسانای الکتریکی هستند.
پلی الکترولیت ممکن است از نوع طبیعی (مثلاً کربوهیدرات‌ها) یا مصنوعی (مانند اسید اکریلیک) باشد. گاهی اوقات از این مواد تحت عنوان پلی نمک یاد می‌شود؛ زیرا برخی خواص نمک‌ها را دارند، به صورت یکنواخت در آب حل می‌شوند و به یون‌های مثبت و منفی تجزیه می‌گردند.
انواع پلی الکترولیت
انواع پلی الکترولیت را بر حسب بار الکتریکی آنها در هنگام تفکیک شدن در آب به سه دسته کاتیونی، آنیونی و خنثی تقسیم می‌کنند. در ادامه هر کدام از اینها را معرفی می‌کنیم.
پلی الکترولیت کاتیونی
پلی الکترولیت کاتیونی را می‌توان به طور ساده، پلیمری با بار مثبت معرفی نمود. در واقع بخش‌هایی از آن در هر واحد تکرار شونده خود بار مثبت دارند. از رایج‌ترین گروه‌های عاملی بار مثبت موجود در این پلیمرها می‌توان به آمونیوم و فسفونیوم اشاره کرد.
داشتن بار الکتریکی مثبت به اضافه چگالی و وزن مولکولی بالا باعث می‌شود که پلی الکترولیت‌های کاتیونی را جهت مصارفی مانند تصفیه آب، برخی مراحل ساخت کاغذ و تولید مواد ضد میکروب به کار ببرند.
پلی الکترولیت آنیونی
واضح است که پلی الکترولیت‌های آنیونی در نقطه مقابل پلی الکترولیت‌های کاتیونی قرار داشته و پلیمرهایی با بار منفی هستند. از جمله مهم‌ترین پلی الکترولیت‌های آنیونی می‌توان به پلیمرهای آکریل آمید اشاره کرد.
پلی الکترولیت‌های آنیونی، بسیار پرکاربرد بوده و مواد مهمی در کاغذسازی به شمار می‌روند؛ علاوه بر این در صنایع مختلف به عنوان لخته ساز، عامل کنترل کننده شیمیایی یا رنگ بر استفاده می‌شوند. از دیگر مصارف این پلیمرها می‌توان به چسب سازی، تصفیه فاضلاب و تولید مواد معدنی اشاره کرد.
پلی الکترولیت خنثی
پلی الکترولیت‌های غیر یونی یا خنثی، وزن مولکولی بالایی دارند. این پلیمرها نیز در آب حل می‌شوند و از نظر کاربرد مشابه سایر پلی الکترولیت‌ها هستند. به طور کلی از آنجا که برای خنثی شدن بار الکتریکی، پلی الکترولیت باید به سطح ذرات جذب شود؛ این گروه از پلیمرها چندان مد نظر نیستند و در بسیاری از موارد در یکی از دسته‌های آنیونی یا کاتیونی قرار می‌گیرند.
تفاوت پلی الکترولیت کاتیونی و آنیونی
تفاوت بارز پلی الکترولیت کاتیونی و آنیونی، این است که پلی کاتیون‌ها با حل شدن در آب، به پلیمرهایی با بار مثبت تبدیل می‌شوند؛ در حالی که پلی آنیون‌ها به پلیمرهای با بار منفی تجزیه می‌گردند. این تفاوت به ظاهر ساده و بدیهی، باعث می‌شود که دو ماده نام برده از نظر خواص و کاربرد تفاوت‌هایی با یکدیگر داشته باشند.
تفاوت پلی الکترولیت کاتیونی و آنیونی از نظر کاربرد
علاوه بر تصفیه آب و فاضلاب، پلی الکترولیت کاتیونی، به علت داشتن ترکیبات خاص، به عنوان پخش کننده در تولید سرامیک، همچنین ساخت مواد بتنی کاربرد دارد؛ همچنین برای تولید محصولاتی مثل شامپو، صابون، مواد شوینده و لوازم بهداشتی نیز از پلی الکترولیت کاتیونی استفاده می‌شود.
پلی الکترولیت آنیونی در مقایسه با پلی الکترولیت کاتیونی، انحلال پذیری سریع‌تر و بهتری در آب دارد؛ همچنین لخته سازی، پراکنده کردن و قابلیت برش مواد از جمله ویژگی‌های مهم آن به شمار می‌روند. این ماده نیز در تصفیه آب کاربرد دارد؛ اما بیشتر به منظور بهبود ته نشینی مواد زائد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
با وجود پلی الکترولیت آنیونی، نیاز به ماده منعقدکننده، کمتر احساس می‌شود؛ یکی دیگر از ویژگی‌های ماده مذکور آن است که در ترکیب با برخی مواد، ضخیم می‌شود.
برخلاف پلی الکترولیت کاتیونی که صرفاً به عنوان تمیزکننده آب در برخی مراحل تولید کاغذ به کار گرفته می‌شود، پلی الکترولیت آنیونی از جمله مواد اصلی کاغذسازی محسوب می‌گردد.
از دیگر تفاوت‌های کاربردی پلی الکترولیت آنیونی با کاتیونی، می‌توان به مصارف آن در کشاورزی، تولید مصالح ساختمانی، مواد شیمیایی، داروسازی و صنعت نساجی اشاره کرد.
سخن آخر
پلی الکترولیت‌های کاتیونی و آنیونی از مهم‌ترین پلیمرهای محلول در آب هستند. تفاوت عمده این دو در آن است که هنگام حل شدن در آب، به ترتیب یون‌های مثبت و منفی آزاد می‌کنند؛ اما علاوه بر این ویژگی بارز پلی الکترولیت کاتیونی، وزن مولکولی و چگالی بالاتر است؛ در عوض الکترولیت آنیونی، آسان‌تر در آب حل می‌شود و لخته ساز بسیار خوبی به شمار می‌رود.
به عنوان نکته آخر این موضوع را هم مدنظر داشته باشید که اگر قصد خرید پلی الکترولیت آنیونی یا کاتیونی دارید، حتما خرید خود را از مجموعه‌های معتبر و باسابقه مانند شرکت تدارک صنعت کاغذ کرمان انجام دهید تا به محصولی با بالاترین کیفیت دسترسی داشته باشید.
انتهای رپرتاژ آگهی