حمیدرضا شریفی در گفت‌وگو با ایسنا در حاشیه نمایشگاه هفته پژوهش و فناوری خراسان رضوی در خصوص ارزآوری زعفران اظهار کرد: ۹۳ درصد تولید جهانی زعفران در اختیار ایران است. سطح زیر کشت کل کشور ۱۲۱ هزار هکتار بوده که بیشترین سطح زیرکشت یعنی ۷۸ درصد معادل ۹۲ هزار هکتار در استان انجام می‌شود.
وی با بیان اینکه زعفران جزو محصولات با سطح زیر کشت بالا در کشور است، عنوان کرد: تا چند سال گذشته زعفران یک محصول کاملا منطقه‌ای و محلی محسوب میشد و سه استان خراسان رضوی، جنوبی و تاحدودی خراسان شمالی بازیگران اصلی زعفران بودند، اما چند سالی است که سطح زیر کشت زعفران در سایر استان‌ها اضافه شده و در ۲۲ استان کشت می‌شود، بنابراین زعفران دیگر محصول منطقه‌ای و محلی نیست، بلکه محصولی ملی محسوب می‌شود.
معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی خراسان رضوی بیان کرد: زعفران ارزش افزوده بالایی دارد. ۶۵ درصد از ارزش صادرات گیاهان دارویی و ۱۰ درصد از ارزش محصولات کشاورزی متعلق به زعفران است. ۱۰ درصد از صادرات غیر نفتی کشاورزی ما نیز به زعفران تعلق دارد.
شریفی افزود: ویژگی دیگر زعفران در زمینه اشتغالزایی است که هر هکتار زعفران به طور میانگین یک شغل پایدار بالاتر از ۲۰۰ روز کاری ایجاد می‌کند. در حال حاضر یک میلیون نفر در استان خراسان رضوی و جنوبی از محل زعفران ارتزاق می‌کنند. زعفران به خاطر ارزش افزوده بالایی که دارد، می‌تواند باعث تداوم سکونت افراد در مناطق کویری و حاشیه مرزها شود و هیچ محصول دیگری چنین قابلیتی ندارد.
مجری طرح کلان زعفران ادامه داد: زعفران از نظر مسائل امنیتی و اجتماعی نقش پررنگی دارد، به همین دلیل برای استان محصولی راهبردی محسوب می‌شود و باید تلاش کنیم حضور زعفران در استان خراسان تداوم داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: زعفران در سالیان اخیر به دلیل اقبال جهانی مورد علاقه کشورهای دیگر قرار گرفته است. افغانستان، هند، یونان و اسپانیا از قبل در این بازار بودند و اکنون کشورهای جدیدی مانند چین وارد بازار بینالملل زعفران شدند که این خطری برای زعفران ایران محسوب می‌شود.
معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی خراسان رضوی با اشاره به اینکه زعفران ایران از مشکلات زیادی رنج می‌برد، تصریح کرد: یکی از مهمترین مشکلات این است که هنوز به سبک سنتی زعفران را کشت و مدیریت می‌کنیم. میانگین عملکرد زعفران ما در دو دهه اخیر در حدود ۳.۶ کیلوگرم در هکتار ثابت بوده و در بلندمدت یعنی ۵۰ سال اخیر، علمکرد زعفران کاهش داشته است.
شریفی اضافه کرد: این موضوع برخلاف تمام محصولات زراعی و باغی دیگر است که در این ۵۰ سال افزایش عملکرد داشته‌اند. این موضوع یک تهدید محسوب می‌شود. صرف نظر از کاهش عملکرد، افزایش هزینه تولید را نیز داریم، ۶۵ درصد هزینه تولید زعفران مربوط به هزینه‌های کارگری بوده که چالش دیگری است.
مجری طرح کلان زعفران گفت: در حوزه فرآوری نیز با چالش مواجه هستیم. اقدامات با خام‌فروشی زعفران حل می‌شود. مجموعه این مشکلات باعث شد تا سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی با توجه به جایگاه مهم زعفران برای کشور در رویکرد جدیدی طرحی را تحت عنوان طرح کلان زعفران انجام دهد که هدف از آن حل مشکلات این عرصه است. بعد از تمرکز فعالیت‌های تحقیقاتی به دستورالعمل‌هایی رسیدیم که به راحتی عملکرد تا سه یا چهار برابر معمول قابلیت افزایش دارد.
وی بیان کرد: از طرف دیگر برای ورود ماشین و افزایش ضریب مکانیزاسیون با هدف کاهش هزینه تولید در مزارع زعفران تلاش کردیم. کار دیگری که انجام شد این بود که زعفران جزو هویت ملی ما محسوب می‌شود، اما به نام ایران شناخته نمی‌شد، بنابراین کاری برای ثبت جهانی زعفران انجام و در فهرست ملی ارقام گیاهی ثبت شد. این موضوع موجب می‌شود تا وارد تولید بذر زعفران شویم.
معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات خراسان رضوی افزود: زعفران برخلاف تمام محصولات دیگر بذر گواهی شده استاندارد ندارد که این موضوع موجب شده بود این محصول به شیوه کاملا سنتی منتقل شود. سال آینده اولین بذر گواهی شده استاندارد زعفران وارد عرصه تجاری کشور خواهد شد که با کمک بخش خصوصی اتفاق افتاده است. در تلاش هستیم سالمسازی هستههای بذری زعفران را انجام دهیم.
انتهای پیام