به گزارش ایسنا، یک روز پیش از انقضای محدودیت‌های سازمان ملل بر واردات و صادرات موشک‌های بالستیک و پهپادهای ایران در ۱۸ اکتبر (۲۶ مهرماه)، روسیه اعلام کرد که دیگر از نظر قانونی موظف به رعایت چنین محدودیت‌هایی نیست.
این موضع‌گیری نشان می‌دهد که مسکو ممکن است به دنبال خرید موشک‌های بالستیک ساخت ایران باشد. این می‌تواند پیامدهایی برای اوکراین داشته باشد، زیرا در حال آماده‌شدن برای زمستان دیگری از حملات موشکی و پهپادی روسیه به زیرساخت‌های خود است.
قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل در ژوئیه ۲۰۱۵ چند روز پس از توافق آمریکا و ایران بر سر توافق هسته‌ای، موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به تصویب رسید که اتحادیه اروپا، بریتانیا، فرانسه، آلمان، روسیه و چین نیز این قرارداد را امضا کردند. این قطعنامه تهران را از صادرات و واردات موشک و هواپیماهای بدون سرنشین با برد بیش از ۱۸۶ مایل و محموله بیش از ۱۱۰۰ پوند تا اکتبر ۲۰۲۳ منع می‌کرد، محدودیت‌هایی که توسط رژیم کنترل فناوری موشکی پیشنهاد شده بود.
اما آمریکا و کشورهای اروپایی امضاکننده توافق هسته‌ای تصمیم گرفته‌اند که تحریم‌ها علیه برنامه موشکی ایران را حفظ کنند، عمدتاً به این بهانه که تهران برخی از مفاد توافق را پس از خروج واشنگتن از برجام در سال ۲۰۱۸ نقض کرده است و به‌علاوه آنها ادعا می‌کنند که ایران پهپادهای خود را در اختیار روسیه قرار داده است.
در این میان، گمانه‌زنی‌هایی مستمر در خصوص تامین موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد توسط ایران وجود دارد اما تقریباً به طور قطع تحریم‌های فوری تحت این قطعنامه را به دنبال خواهد داشت و تهران تاکنون دست به این کار نزده است. اگرچه ممنوعیت موشک‌های بالستیک منقضی شده است، تحریم‌های چندجانبه قبلی می‌توانند تحت گزینه بند غروب که در قطعنامه ۲۲۳۱ مشخص شده و تا سال ۲۰۲۵ قابل اجرا است، دوباره اعمال شوند.
با این وجود، بیانیه وزارت امورخارجه روسیه در ۱۷ اکتبر نشان می‌دهد که مسکو ممکن است به دنبال موشک‌های بالستیک کوتاه برد ایران برای تقویت زرادخانه خود باشد.
در این بیانیه آمده بود: تهیه محصولاتی که تحت رژیم کنترل فناوری موشکی قرار داشتند، به و از ایران دیگر نیازی به تأیید قبلی شورای امنیت سازمان ملل ندارد.
بنا بر گزارش نشریه بیزینس اینسایدر، روسیه همچنان به تولید موشک‌ها و پهپادهای خود ادامه می‌دهد، اما حملات مداوم این کشور به اوکراین، منابع این مسکو را تحت فشار قرار داده است. روسیه در زمستان سال گذشته ۱۰۰۰ فروند از پهپادهای خود را طی شش ماه به هوا پرتاب کرد و نیروهای روسی تنها در ماه سپتامبر حدود ۵۰۰ پهپاد را علیه اهداف اوکراینی پرتاب کردند که یک رکورد جدید به شمار می‌آید.
اگر مسکو اکنون موشک‌های کوتاه‌برد ایران را دریافت کند، اوکراین ممکن است با فشار بی‌سابقه‌ای مواجه شود اما هنوز تردید وجود دارد که این موشک‌ها به دست روسیه برسد.
«آنتون مرداسوف» کارشناس غیر مقیم در «موسسه خاورمیانه» به بیزینس اینسایدر گفت: صراحتاً، من فکر نمی‌کنم که لغو تحریم‌های نهایی تحت قطعنامه سازمان ملل تأثیر زیادی بر امکان ارسال موشک‌های بالستیک ایران به روسیه داشته باشد.
مرداسوف ادامه داد: در حالی که مسکو به «سلاح‌های با شدت با دقت بالا» نیاز دارد اما نمی‌خواهد کاملاً به تهران وابسته شود. روس‌ها همچنین در دشمنی با اسرائیل یا کشورهای عربی خلیج فارس از طریق ایجاد یک اتحاد نظامی استراتژیک با رقیب اصلی منطقه‌ای خود مردد هستند.
قطعنامه ۲۲۳۱ در رابطه با ممنوعیت واردات یا صادرات تسلیحات ایران در اکتبر ۲۰۲۰ منقضی شد. از آن زمان، به ویژه پس از آغاز جنگ اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، نشانه‌هایی وجود داشت که انتظار می‌رفت ایران ۲۲ فروند جنگنده سوخو-۳۵ از روسیه دریافت کند. ایران همچنین ممکن است امیدوار باشد که مسکو مجوز تولید سایر تجهیزات نظامی روسیه در ایران را صادر کند.
روسیه در ماه اکتبر اذعان کرد که جنگ صنعت تسلیحات این کشور را تحت فشار گذاشته و مسکو نیازهای ارتش خود را در اولویت قرار داده است. بر این اساس، مسکو قالب جدیدی را برای صادرات تسلیحات، از جمله انتقال فناوری اساسی‌تر پیشنهاد کرده است.
رئیس «روس‌وبرون اکسپورت» شرکت تسلیحاتی دولتی روسیه در ۱۹ اکتبر گفت که قراردادهای مشارکت فناوری با کشورهای خارجی «فرصت‌هایی را برای راه‌اندازی تولید در مقیاس کامل در قلمرو خود و توسعه پایگاه صنعتی خود فراهم می‌کند».
روس‌وبرون اکسپورت مدت‌هاست که مجوز تولید هندی نسخه سفارشی جنگنده سوخو-۳۰ را صادر کرده است. گزارش‌هایی نیز مبنی بر علاقه ایران به ساخت سوخو-۳۰ تحت لیسانس وجود دارد. تهران همچنین ممکن است بخواهد تانک‌های تی-۷۲ و تی-۹۰ مدل های بعدی را تحت مجوز روسیه بسازد.
انتهای پیام