عبدالحمید نقرهکار از پیشکسوتان و پژوهشگران معماری اسلامی و استاد دانشگاه علم و صنعت ایران در برنامه سالروز بزرگداشت فارابی و روز حکمت و فلسفه که امروز ۳۰ آبانماه در دانشگاه قم برگزار شد، با اشاره به اینکه ابونصر فارابی یکی از بنیانگذاران بزرگ فلسفه اسلامی است، اظهار کرد: طبق فرهنگ اسلامی، مکاتب بشری نمیتوانند انسان جامعه و استعدادهای بالقوه و غایت خلقت انسان را تعریف کنند و خداوند پیامبران را ارسال میکند تا این عقل جزئی بشر را با عقل کلی جبران کند.
وی ادامه داد: مباحث نظری را باید از عالم بالا الهام گرفت و فرمایشات رهبر معظم انقلاب که تحقق تمدن نوین اسلامی را با هویت اسلامی ایرانی مطرح کردند، را باید مورد توجه داشته باشیم.
استاد دانشگاه علم و صنعت ایران افزود: معماری و شهرسازی ما در تراز اسلام و تمدن عظیم فرهنگ ما نیست و نباید ادامه پیدا کند و معماری امروزی کشور ما علمی، اسلامی و انسانی نیست و از منظر اقتصادی نیز با برنامه کلان ملی توجیه ندارد.
نقرهکار بیان کرد: تمدن اسلامی وابسته به شرایط زمانی و مکانی باید روز به روز تحول رو به جلو داشته باشد، مانند سایر تمدنها نباشد و ترجمه و تقلید نداشته باشیم و تمدن نوین جدید باید خلاقانه و به روز باشد.
وی بیان کرد: مبانی نظری بازوی محکم تمدن نوین هستند و این مبانی نظری اصول زمانی و مکانی دارد و ذات انسان از خدا و به سوی خداست و مبانی نظری ثابت است که باید از اسلام فرا بگیریم، چون مکاتب بشری و سایر ادیان الهی نیز ناقص و تحریف شدند.
استاد معماری و شهرسازی اضافه کرد: واقعیت موجود را باید قدم به قدم بهتر کرد و این وابسته به مجموع شرایط محیطی و مؤلفههای روزآمد است؛ تحقیقات حوزه معماری موضوع محور و مسئله محور و وابسته به شرایط محیطی باشد.
نقرهکار گفت: با تشکیل ستاد و قرارگاه جهاد تبیین و اقدام همگانی، باید همه نیروها و امکانات در یک جهت متمرکز شود؛ در هر کدام از وزارتخانهها و دستگاهها همافزایی کمرنگ است و همه باید متحد در جهت اهداف انقلاب قدم بردارند.
وی تصریح کرد: امروز با قوت و قدرت نیاز به تلاش جمعی برای تمدنسازی داریم، جوان مسلمان با قدرت و اراده به برکت، حمایت و نصرت الهی با نیت خالص رو به جلو میرود؛ معماری اسلامی تبیین شده، اما هنوز فهمیده نشده و شبیخون فرهنگی سبب شده که افرادی دچار جهل مرکب هستند.
نقرهکار با اشاره به اینکه معمار باید انواع و اقسام مهندسیها را به طور کلی بداند، ابراز کرد: هنر تجلی زیباییهاست و آنچه که انسان به آن علاقهمند است و به آن نیاز دارد؛ معماری یک رشته میاندانشی است و معماری در حوزه شناخت علاقهمندی و نیاز انسان وارد حوزه علوم انسانی و مباحث نظری میشود.
وی ادامه داد: رویکرد مدرنیستی، پست مدرنیستی، ساختارشکنی و اسلامی رویکردهای معاصر به علوم تجربی است؛ علوم بشری تا زمانی که نقض نشده باید اصول آن را رعایت کنیم، اما این کافی نیست و باید بدانیم اسلام در حوزه زیباییشناسی فلسفه هنر و اصول سبک هنری عالیترین منابع را دارد.
نقرهکار با اشاره به فرایندهای انسانی از جمله آثار هنری و معماری شهرسازی ۵ مرحله دارد، گفت: ایده معمار، ایده آل معمار، سبک معمار، پدیده معمار و تاثیرات معماری این مراحل پنجگانه هستند.
وی با اشاره به وجحود نفسهای مختلف در انسان، بیان کرد: نفس ناطقه قدسی برای انسان حکمت ایجاد میکند و تشخیص حق و باطل و حلال و حرام را برای انسان محقق میکند و نفس کلی الهی از خداوند است و به او برمی گردد و این نفس رضایت و تسلیم را برای انسان رقم میزند.
استاد دانشگاه علم و صنعت ایران گفت: در حوزه فلسفه هنر و فرایند هنر، خلاقیت بسیار ساده است؛ فرایند خلق آثار مطلوب و غیر مطلوب در انسان مبتنی بر چهار نفس گیاهی، حیوانی، عقلانی و روحانی و در واقع قوای ظاهری و باطنی است؛ از دیدگاه اسلامی اثر هنری تجلی ایدههای هنرمند است و تعاملات فرهنگی و هنری عالیترین تعاملات انسانی است.
انتهای پیام