یوسف گازران در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: در گذشته در ترویج کشت گیاهان دارویی تأکید روی گیاهانی بود که در تابستان نیز سبز هستند؛ اما در حال حاضر با توجه به کمبود منابع آبی، روی ۴ گیاه خاص از جمله آنغوزه، باریجه، زیره سبز و زیره سیاه که فصل رشد آن‌ها سه ماه است، تأکید بیشتری داریم.
وی افزود: این گیاهان که دوره رشد آن‌ها از اواخر اسفند تا پایان خرداد ماه است، گیاهانی هستند که همزمان با فصل بارندگی‌ها رشد کرده و اگر در این مدت بارندگی نیز نداشته باشیم، با یک یا دو آبیاری تکمیلی نیاز آبی گیاه برطرف می‌شود.
مسئول گیاهان دارویی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی، نیاز آبی کم، طول دوره رشد کوتاه، درآمدزایی، اشتغالزایی و ارزآور بودن را از مشخصه‌های بارز گیاهان دارویی برشمرد و تصریح کرد: در شرایط خشکسالی چاره‌ای جز کشت گیاهان دارویی نداریم و بر همین اساس طوری برنامه‌ریزی کرده‌ایم که با همین میزان بارندگی، گیاهانی کشت شود که با توجه به اقلیم هر منطقه، عملکرد بالایی داشته و درآمدزایی خوبی برای کشاورز به همراه داشته باشد.
گازران خاطرنشان کرد: در پایان سال گذشته، سطح زیر کشت گیاهان دارویی در خراسان رضوی، ۲۳ هزار و ۳۷۴ هکتار بود که رتبه اول کشور را داشتیم.
وی یادآور شد: در خراسان به این دلیل که سطح زیرکشت زعفران بیش از ۹۰ هزار هکتار است، این آمار در آمار گیاهان دارویی قید نشده و آمار زعفران به طور جداگانه محاسبه می‌شود، میزان تولید ما در بحث گیاهان دارویی با در نظر گرفتن زعفران حدود ۷۰ درصد تولید کشور و بدون درنظر گرفتن زعفران حدود ۳۳ درصد تولید کل کشور است.
مسئول گیاهان دارویی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی با بیان اینکه آمارهای مربوط به گیاهان دارویی در پایان هر سال گزارش می‌شود، گفت: در زمینه میزان تولید، سطح زیر کشت و غیره در سال جاری تاکنون آماری گزارش نشده و میزان تولید در سال ۱۴۰۱، ۴۶ هزار و ۶۱۹ تن بوده که نسبت به سال ۱۴۰۰، ۴درصد کاهش یافته است.
گازران عنوان کرد: آمار سطح زیر کشت گیاهان دارویی در سال زراعی ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰، ۱۱ درصد کاهش داشته که به دلیل کاهش سطح زیر کشت زیره سبز است، زیرا زیره سبز اکثرا به صورت دیم و یا نیمه‌آبی کاشت می‌شود و خشکسالی‌های اخیر باعث کاهش سطح زیرکشت این گیاه شده است.
وی در خصوص زمینه سطح زیر کشت گیاهان دارویی عمده در استان اضافه کرد: از ۲۳ هزار هکتار سطح زیر کشت گیاهان دارویی در استان، حدود ۱۷ هزار هکتار مربوط به زیره سبز است و سایر گیاهان دارویی عمده از جمله بالنگو ۱۰۰۰ هکتار، سماق ۱۲۰۰ هکتار، فلفل قرمز ۶۴۰ هکتار، مرزه ۲۷۰ هکتار، نعناع ۶۰ هکتار، پنیرک ۳۱ هکتار، آنیسون ۱۱۵ هکتار، آنغوزه ۲۴۳ هکتار و زیره سیاه ۱۳۰ هکتار را به خود اختصاص داده‌اند.
مسئول گیاهان دارویی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی در رابطه با فرآوری گیاهان دارویی تأکید کرد: فرآوری یکی از موضوعات مهم در رابطه با تولید گیاهان دارویی است، به طوری که فرآوری گیاه و عرضه آن در فصلی خارج از فصل کاشت، بر قیمت گیاه تأثیر چشمگیری داشته و قیمت محصول فرآوری شده به مراتب بیشتر از محصول خام است.
گازران ادامه داد: در تولید گیاهان دارویی به فرآوری گیاه توجه ویژه‌ای شده و در ترویج کشت گیاهان دارویی، به دنبال این هستیم که زنجیره تولید را کامل کنیم و کشت گیاه بر اساس اینکه جایگاه فروش داشته باشد، انجام شود.
وی تصریح کرد: چند سال گذشته برای فرآوری گل محمدی تنها دو الی سه کارخانه داشتیم اما در حال حاضر فرآوری اولیه شامل شستشو، خشک کردن، گلاب‌گیری و عرق‌گیری در مناطق زیادی انجام می‌شود. همچنین کارخانه‌های فرآوری گیاهان دارویی در استان در حال افزایش است.
در زمینه تولید بذر گیاهان دارویی در استان مکان مشخصی نداریم
مسئول گیاهان دارویی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی درباره مهمترین مشکلات و معضلات حوزه تولید گیاهان دارویی استان بیان کرد: نبود منبع مشخصی برای تولید بذر گیاهان دارویی در استان، همچنین نوسانات قیمت گیاهان دارویی به دلیل اینکه هنوز باراندازهای گیاهان دارویی راه‌اندازی نشده است، از جمله مهمترین مشکلات و معضلات در حوزه تولید گیاهان دارویی است.
وی افزود: در زمینه تولید بذر گیاهان دارویی در استان مکان مشخصی نداریم و ممکن است کشاورزان بذری را بکارند که عملکرد لازم را نداشته باشد؛ به عنوان مثال برای کشت آنغوزه ۱۷ نوع مختلف آنغوزه در کشور داریم و اینکه کشاورز از چه منبعی بذر مناسب تهیه کند، یکی از معضلات این حوزه است.
گازران تصریح کرد: بازار فروش گیاهان دارویی نامشخص بوده و ممکن است کشاورز نتواند محصولش را به قیمت واقعی بفروشد و واسطه‌ها روی قیمت تأثیر گذاشته و محصولی که با قیمت کم از کشاورز خریداری شده است به واسطه دلال‌ها با قیمت بالایی به دست مصرف‌کننده برسد. در زمینه فروش گیاهان دارویی، یک مکان و محل مشخص که تحت نظارت دولت باشد نداریم.
مسئول گیاهان دارویی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نبود مکانیزاسیون را از مشکلات دیگر در حوزه کشت گیاهان دارویی ذکر کرد و گفت: کشت گیاهان دارویی بیشتر به صورت سنتی انجام می‌شود و سطح زیر کشت گیاهان دارویی آنقدر زیاد نیست که صنعت‌گران در این زمینه هزینه کرده و دستگاه‌هایی برای کاشت، داشت و برداشت گیاهان دارویی بسازند.
وی اظهار کرد: در زمینه گیاهان دارویی فرهنگ‌سازی شده اما در زمینه کاشت، داشت و برداشت، آموزش‌های تخصصی کافی انجام نشده است و کشاورزان هنوز آشنایی کامل با گیاهان دارویی نداشته و لازمه آن این است که در این زمینه کارشناسان آموزشی زیادی داشته باشیم که نداریم و کارشناسان باغبانی معمولا به بحث گیاهان دارویی مسلط نیستند.
انتهای پیام