به گزارش ایسنا، دکتر حسن فارسی با اشاره به تشکیل شورای راهبری و نظارت برنامه تحول جهاد دانشگاهی، اظهار کرد: جهاد دانشگاهی نهادی انقلابی است که در سال ۱۳۵۹ و با هدف انقلاب فرهنگی تشکیل شد. این نهاد در دهه هفتاد بر اساس نیاز کشور و تغییر شرایط فرهنگی در دانشگاهها، نسبت به بازنگری در اساسنامه خود اقدام کرد و در طول بیش از ۴۰ سال فعالیت با همه فراز و فرودهایی که داشته است، تلاش کرده در مسیر نیازهای کشور گام بردارد و بهنوعی کارهای بر زمین مانده را به انجام برساند.
وی با بیان این که جهاد دانشگاهی ظرفیتهای عظیمی در حوزه علم و فناوری، فرهنگی و آموزشی در اختیار دارد، گفت: با این وجود در سالهای اخیر مجموعههای مشابهی از سوی برخی دولتهای مستقر ایجاد شده است. در این شرایط باید این سؤال مطرح شود که با وجود جهاد دانشگاهی چه نیازی به تشکیل چنین مجموعههایی بود؟ با این وجود اعتقاد و باوری که از زمان شکلگیری جهاد دانشگاهی به این نهاد وجود داشت، همچنان به قوت خود باقی است و از زمان تشکیل تا به امروز این نهاد انقلابی همیشه مورد توجه، عنایت، محبت و حمایت مقام معظم رهبری بوده است.
فارسی تصریح کرد: در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی و سالهای جنگ تحمیلی و پس از آن در ادوار مختلف، جهاد دانشگاهی بهعنوان نهادی که غیردولتی است و مجموعهای بوروکراتیک نیست که در هیات دولت عضو باشد و تنها عضوی از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده است، با حمایتهای مقام معظم رهبری توانسته ظرفیتهای خود در زمینههای مختلف را فعال کند و علاوه بر آنکه فعالیتهای خود را در همه استانهای کشور توسعه داده است، باری بر دوش دولتها نبوده و تلاش کرده باری را نیز از زمین بردارد.
معاون هماهنگی و امور مجلس جهاد دانشگاهی با بیان اینکه مجموع فعالیتهای اثربخش جهاد دانشگاهی منجر به تهیه کتابچهای از فرمایشات مقام معظم رهبری در خصوص این نهاد انقلابی شده است، ادامه داد: همانگونه که مقام معظم رهبری از سپاه پاسداران بهعنوان نهادی انقلابی و از شهید حاج قاسم سلیمانی بهعنوان نماد و شهید شاخص این نهاد یاد میفرمایند، از جهاد دانشگاهی و جهادگر فقید زندهیاد سعید کاظمی آشتیانی نیز در زمانهای مختلف یاد کردهاند و همین موضوع موجب افزایش انگیزه جهادگران برای ادامه راه است.
وی با اشاره به ضرورت تحول در جهاد دانشگاهی، افزود: برای اصلاح، بهسازی و نوآفرینی، نیازمند نقشه راه هستیم و در ترسیم این نقشه راه باید توجه داشته باشیم که جهاد دانشگاهی بر اساس ادبیات متعارف بوروکراتیک شکل نگرفته است و مدل خاص خود را دارد و در نتیجه اگر امروز میخواهیم برنامه تحول برای این نهاد تدوین کنیم، نباید جهاد دانشگاهی را با نگاههای تئوریک علم مدیریت و ادبیات بوروکراتیک، تقلیل دهیم.
معاون هماهنگی و امور مجلس جهاد دانشگاهی خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم تنها با روش بوروکراتیک یک برنامه تحول برای این نهاد تدوین کنیم، برنامهای که تدوین میشود، تنها به درد کتابخانه میخورد و جهاد دانشگاهی نیز به مجموعهای شبیه به ادارات دولتی بدل خواهد شد. در نتیجه باید به مدلی از تحول برسیم که در آن مدل، ارزشهای جهاد دانشگاهی نیز به بهترین شکل ممکن نمود داشته باشد و مأموریتهای این نهاد در عرصههای مختلف آموزش، پژوهش و فناوری، فرهنگی و اشتغال و کارآفرینی با نگاه به این ارزشها تعریف شوند.
فارسی با بیان این که جهاد دانشگاهی در زمان تشکیل نیز با سیستمهای متعارف اداری و دولتی تفاوت داشت، گفت: در تدوین برنامه تحول جهاد دانشگاهی به اسناد بالادستی نیز باید توجه ویژهای شود و در رأس آنها نیز، بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی قرار دارد. بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی نقشه راه چله دوم انقلاب را با رویکرد تمدنسازی ترسیم کرده است. در جهاد دانشگاهی نیز باید با مشخص کردن نسبت این نهاد با بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، در مسیر تدوین برنامه تحول، وظایف جهاد دانشگاهی بهعنوان یک نهاد با واکنش سریع در عرصه علم و فناوری و نهادی از نهادهای تمدنساز، بازآفرینی کنیم.
وی افزود: جهاد دانشگاهی در موارد متعدد تحرک را به مجموعههای دولتی تزریق کرده است. بهعنوان مثال زمانی که مرحوم کاظمی آشتیانی و دیگر همراهان ایشان در عرصه سلولهای بنیادی خوش درخشیدند و گزارش فعالیتها را به مقام معظم رهبری ارائه دادند، برخی اصحاب علوم پزشکی عنوان میکردند که انجام چنین کاری غیرممکن است، ولی با حمایت مقام معظم رهبری موفقیت در این عرصه حاصل شد و پس از آنکه جهاد دانشگاهی گامهای اولیه را در این زمینه برداشت و کار به شبیهسازی رسید، دانشگاههای علوم پزشکی نیز همراه شدند و کار تکثیر شد.
معاون هماهنگی و امور مجلس جهاد دانشگاهی با اشاره به پیشرو بودن این نهاد در عرصههای فرهنگی، اظهار کرد: حدود ۲۰ سال پیش مقام معظم رهبری درباره کرسیهای نظریهپردازی و نقد و مناظره صحبت فرمودند و پس از آن انتظار میرفت دانشگاهها در این زمینه نقشآفرینی کنند، این در حالی است که کار مؤثری در دانشگاهها انجام نشد و این جهاد دانشگاهی بود که با برگزاری مسابقات ملی مناظره دانشجویان، در این زمینه پیشرو بود. امروز نیز که برخی دانشگاههای ذیل وزارتین به دنبال گرفتن کار از این نهاد هستند، از یک سو خوشحالیم که جهاد دانشگاهی در این زمینه موفق عمل کرده است و دیگران از آن الگوبرداری میکنند و از سویی دیگر ناراحتیم که سیستم بوروکراتیک کشور بهجای حمایت از این نهاد انقلابی و تقویت کار، به دنبال گرفتن آن از جهاد دانشگاهی است. چنین مواردی را بارها تجربه کردهایم و هر زمان کار از جهاد دانشگاهی گرفته و به مجموعههای دولتی واگذار شده، تجربه موفقی حاصل نشده است.
فارسی بیان کرد: نوآفرینی و باز کردن مسیر در عرصههای جدید و در یک کلام پیشرو بودن، عامل اصلی موفقیت جهاد دانشگاهی است و این ویژگی باید حفظ شود. به این نکته نیز باید توجه داشته باشیم که این نهاد زمانی کارهایی را آغاز کرده است که در مقطع زمانی شروع، آن موضوع نیاز جامعه بوده، ولی امروز نیازهای کشور تغییر کرده است. در این شرایط نیز باید با بررسی دقیق، برخی رویکردها تغییر کند. همچنین در مسیر تدوین برنامه تحول نیازمند نگاه تمدنسازی هستیم و باید فراتر از مرزهای کشور فکر کنیم و جهاد دانشگاهی باید در عرصههای بینالمللی، حداقل در کشورهای اسلامی نقشآفرینی کند.
رئیس شورای راهبری و نظارت برنامه تحول جهاد دانشگاهی با اشاره به این که در مسیر تحول، پذیرفتن آنچه نمیخواهیم، جزئی اساسی از تحول است و به اراده همگانی نیاز دارد، گفت: برای این منظور لازم است تحولخواهی در ذهن همه اعضای جهاد دانشگاهی و مدیران تقویت شود و پس از آن در مسیرهایی که منطبق بر ارزشهای این نهاد است، ریلگذاری شود. در این مسیر، فلسفه وجودی و اهداف، محل سؤال نیست، بلکه برخی مأموریتها، ساختارها و راهبردها مورد سؤال است.
به نقل از روابط عمومی جهاد دانشگاهی، وی با تاکید بر این که بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی را ادامه فلسفه وجودی جهاد دانشگاهی میدانیم، افزود: بدنه جهاد دانشگاهی نیز باید تحول را بپذیرد و تحولخواهی در ذهن همه اعضا تقویت شود و به دیگران نیز تسری یابد تا در نهایت اجماع صورت پذیرد. اگر مدیر، تحول و افق ذهنی نداشته باشد، تنها به تأمین مالی و پرداخت حقوق سر ماه میاندیشد و در چنین شرایطی نمیتوان انتظار انجام کارهای راهبردی و رویکرد تمدنسازی داشت.
معاون هماهنگی و امور مجلس جهاد دانشگاهی گفت: با توجه به اهمیت بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، باید ابتدا نسبت جهاد دانشگاهی با این بیانیه، جایگاه آن در بیانیه و همچنین تاثیر بیانیه بر این نهاد مشخص شود و در این زمینه نیازمند کار علمی دقیق و سریع هستیم. ترسیم نسبت جهاددانشگاهی با بیانیه گام دوم انقلاب، مقدمه تحول است. همچنین مجموعه فرمایشات مقام معظم رهبری در خصوص جهاد دانشگاهی نیز مسیر حرکت این نهاد است و لازم است با تحلیل مضمون، محورهای دقیق و علمی از کتابچه فرمایشات مقام معظم رهبری در خصوص جهاد دانشگاهی برداشت شود و در برنامه تحول مورد استفاده قرار گیرد.
انتهای پیام