/گزارش/

چرا فرهنگ رانندگی در مشهد ضعیف است؟

رانندگی در مشهد سخت است، مردم فرهنگ رانندگی ندارند، از رانندگی در مشهد بدم می‌آید و... . بارها چنین جملاتی را مخصوصا از جانب افرادی که از شهرهای دیگر به مشهد می‌آیند، شنیده‌ایم. اما آیا واقعا مشهدی‌ها فرهنگ رانندگی ندارند؟ چه دلایلی باعث شده چنین تصوری از فرهنگ رانندگی در مشهد شکل بگیرد؟ فرهنگ ترافیکی در مشهد چقدر با سایر شهرها متفاوت است؟

بهمن، شهروند شیرازی  که اواخر تابستان سفری به مشهد داشته، درمورد فرهنگ رانندگی در مشهد به ایسنا می‌گوید: وارد مشهد که شدیم ماشین‌ها چنان با سرعت زیادی از کنارمان رد می‌شدند که واقعا شوکه کننده بود.

او افزود: به نظر من رانندگان مشهدی در رانندگی بسیار عجول بوده و فقط دنبال فرار از صحنه هستند.

شقایق نیز شهروند اصفهانی است که برای ادامه تحصیل به مشهد آمده و در حال حاضر دانشجوی ترم ۳ کارشناسی ارشد است. او در رابطه با نحوه رانندگی در مشهد به ایسنا گفت: در مشهد فرهنگ رانندگی خیلی بد است و در بسیاری از موارد رانندگان عابران پیاده را نادیده گرفته و با سرعت عبور می‌کنند.

او ادامه داد: به نظر من در مشهد چیزی به نام حق تقدم در میدان، اصلا وجود ندارد و هرکس زورش می‌رسد اول عبور می‌کند، همچنین شب‌ها خودروها بدون توجه به ساعت با صداهای بلند عبور می‌کنند که این امر در منطقه سجاد که من ساکن هستم بسیار رایج است. شب‌ها در این خیابان انواع کورس اتومبیل و موتور برقرار است.

صادقی  از رانندگان بازنشسته مشهدی است که به گفته خودش ۴۰ سال سابقه رانندگی در سطح شهر مشهد را دارد و قبلا راننده اتوبوس واحد بوده است.

او که در حال حاضر راننده تاکسی است و به تازگی بازنشسته شده در گفت‌وگو با ایسنا بیان کرد: چون حقوق بازنشستگی برای زندگی کافی نیست مجبورم دوباره کار کنم و اگر مجبور نبودم با این سطح بد رانندگی در مشهد حتی حاضر نبودم یک ثانیه این شغل را ادامه دهم.

صادقی ادامه داد: فرهنگ رانندگی بعضی از افراد کلا صفر است و در حالی که به مسیرت ادامه می‌دهی ناگهان راننده دیگری بدون توجه و بدون زدن راهنما  با سرعت جلو ماشین می‌پیچد.

وی افزود: این وضع نامناسب رانندگی چیزی نیست که فقط مختص مشهد باشد، چراکه من شهرهای دیگری از جمله شیراز، اصفهان و... را هم رفته‌ام اما متاسفانه فرهنگ رانندگی در هیج شهری آنطور که باید باشد نیست.

این راننده مشهدی با بیان اینکه تخلفات رانندگی در پایین شهر به یک شکل است و در بالای شهر نیز به شکل دیگر، گفت: یکی از دلایل افزایش تخلفات در سال‌های اخیر گوشی‌های تلفن همراه است که راننده مشغول کار یا صحبت با گوشی شده و حواسش از اطراف پرت می‌شود  که کاش جلوی این تخلف با جدیت بیشتری گرفته شود.

وی عدم کافی بودن آموزش‌های لازم هنگام گرفتن گواهی‌نامه را یکی دیگر از دلایل افزایش تخلفات رانندگی ذکر کرد و گفت: متاسفانه آموزش‌های رانندگی کافی نیستند. همچنین سخت‌گیری برای قبولی در آزمون عملی رانندگی زیاد نیست به همین دلیل افراد بعد از قبول شدن و گواهی‌نامه گرفتن اطلاعات لازم در مورد رانندگی را ندارند و مخصوصا در زمینه پل و پارک دچار مشکل هستند.

این راننده بازنشسته گفت: در زمانی که راننده اتوبوس واحد بودم هر روز شاهد تخلفات زیادی در سطح شهر بودم به طوری که در یکی از روزها یک راکب موتورسیکلت با سرعت زیاد آن هم در لاینی که مخصوص اتوبوس بود جلو من پیچید که مجبور شدم سریع ترمز بگیریم و این امر باعث صدمه به چند مسافر شد اما چاره‌ای جز  این نداشتم.

حاشیه‌نشینی و زائرپذیری، شهر مشهد را مستعد فرهنگ ترافیکی ضعیف کرده است

حامد بخشی، جامعه‌شناس در این رابطه عنوان می‌کند که حاشیه‌نشینی و زائرپذیری، شهر مشهد را مستعد فرهنگ ترافیکی ضعیف کرده است.

او در گفت‌وگو با ایسنا بیان کرد: هر جامعه‌ای برای هماهنگ‌سازی رفتار افراد جامعه خود، مجموعه هنجارها  و ارزش‌هایی  قرار می‌دهد که هنجارهای مرتبط با ترافیک یعنی تردد با وسایل نقلیه یا در حوزه تردد وسایل نقلیه را فرهنگ ترافیک می‌نامیم. منظور ما از فرهنگ ترافیک به طور کلی، مجموعه‌ای از ارزش‌ها و هنجارها به معنی بایدها و نبایدهایی است که ما در استفاده از وسیله نقلیه و تردد با آن بایستی رعایت کنیم.

وی افزود: اینکه بخواهیم فرهنگ رانندگی و ترافیک در مشهد را  با سایر شهرها مقایسه کنیم، نیاز به یک  پژوهش دقیق  دارد حتی اینکه نگرش دیگر شهرها در مورد شهر مشهد چگونه است اطلاعات ما فعلا در حد همین اطلاعات  عمومی است و اینکه آیا دقیقا چنین موردی وجود دارد نیاز به پژوهش دقیق‌تری دارد و من نمی‌توانم این موضوع را تأیید را رد کنم.

این جامعه‌شناس اظهار کرد: اینکه چرا مشهد مستعد تخطی از فرهنگ ترافیک است و چرا شهر مشهد مستعد تضعیف رفتارهای ترافیکی است پاسخ این سوال را در ساختار شهر مشهد باید جستجو کرد.

وی ادامه داد: شهر مشهد دو ویژگی دارد که آن را مستعد می‌سازد که فرهنگ ترافیکی در آن نسبت به سایر شهرهای همرده خود قدری مخدوش باشد. اولین ویژگی  این است که شهر مشهد یک شهر زائرپذیر و گردشگرپذیر بوده و  ممکن است در بعضی مواقع خاص در یک روز  به اندازه  یک سوم جمعیت شهر مشهد زائر و گردشگر داشته باشیم. بخش قابل توجهی از  زائران و گردشگران نیز با وسیله نقلیه خود به مشهد می‌آیند.

وی افزود: زائر و یا گردشگری که با وسیله نقلیه خود به مشهد می‌آید از آنجا که به طور کلی در شهری غیر از  شهر خودش به سر می‌برد مستعد انجام ناهنجاری‌های مختلف از جمله ناهنجاری‌های ترافیکی و رفتارهای خلاف ترافیکی است.

این جامعه‌شناس تصریح کرد: کسانی که با وسیله نقلیه خودشان  وارد مشهد می‌شوند، در بسیاری از موارد آدرس‌ها را به خوبی بلد نیستند و به عنوان مثال،  وقتی از  یک دوراهی عبور می‌کنند، تازه متوجه می‌شوند که باید از مسیر مثلا چپ بپیچند و یا چون به آدرس مسلط نیستند ممکن است از یک مسیر عبور ممنوع رد شوند و یا  چون به خیابان‌ها مسلط نیستند در بسیاری از موارد جایی که باید تغییر لاین دهند تا برای پیچیدن آماده باشند، این کار را انجام نمی‌دهند و وقتی به چهاراره می‌رسند تازه متوجه می‌شوند که باید از منتهی الیه سمت چپ به منتهی الیه سمت راست بپیچند و... .اینها همه همان ناهنجاری‌های ترافیکی است که ما خیلی مواقع در شهر مشهد شاهد آن هستیم و این رفتارها چنانچه از طرف زائران انجام شود، با توجه به اینکه به مسیرها وارد نیستند، چیز دور از انتظاری نیست.

زمانی  که  علاوه بر آگاه نبودن به آدرس‌ها، شهر نیز خوانایی کامل و لازم  برای  گردشگران و زائران ندارد، وقوع ناهنجاری‌های ترافیکی بیشتر شده و مردم  شهر نیز که این ناهنجاری‌ها را می‌بینند ناخودآگاه قبح این رفتارها ریخته و  تبدیل به هنجار می‌شود و نتیجه‌اش این می‌شود که به وضوح فرهنگ ترافیکی ضعیف در شهر مشهد را شاهد هستیم.

وی ادامه داد: ویژگی دومی که شهر مشهد دارد و این ویژگی شهر مشهد را خاص و متفاوت از دیگر شهرها کرده،  این است که  حدود یک سوم جمعیت شهر مشهد جمعیت حاشیه‌نشین هستند و بخش  قابل توجهی از این جمعیت نیز دارای وسیله نقلیه‌اند.

 این جامعه‌شناس بیان کرد: جمعیت حاشیه‌نشینی که عمدتا از  شهرستان‌ها یا روستاهای اطراف به مشهد آمده‌اند، ممکن است همه، جامعه‌پذیری یا هنجارپذیری کافی برای فرهنگ ترافیکی نداشته باشند و این خود، مخل فرهنگ ترافیکی و رواج دهنده  ناهنجاری‌های ترافیکی در این شهر است؛ لذا شهر مشهد به واسطه این دو ویژگی مستعد این است که رفتارهای خلاف فرهنگ ترافیکی در آن زیاد مشاهده شود.

وی با بیان اینکه برای کاهش تخلفات رانندگی و بالا بردن فرهنگ عمومی ترافیکی باید علت دقیق  آن‌را پیدا کنیم، گفت: تبیینی که ما از رفتارهای خلاف ترافیکی داریم،  در نسخه‌ای که برای کاهش آن باید انجام شود، بسیار تاثیرگذار است.

 این جامعه‌شناس تأکید کرد: اگر علت از مواردی باشد که من تبیین کردم، مطمئنا یکی از گام‌های جدی  کاهش تخلفات ترافیکی، افزایش خوانایی شهر است و در گام اول باید رفتارهای خلاف ترافیکی را که شهروندان یا گردشگران به دلیل عدم خوانایی یا ضعف در خوانایی شهر انجام می‌دهند، کاهش دهیم؛ بنابراین بر همین اساس تابلوهای راهنمایی و رانندگی باید خوانایی لازم را داشته باشند تا زمینه بروز ناهنجاری ترافیکی به واسطه ندانستن آدرس‌ها را کاهش دهند.

وی یادآور شد: یکی از ویژگی‌های گردشگر با توجه به اینکه در شهر خودش نیست این است که  بسیار مستعد کج‌روی و ناهنجاری  است، تا زمانی که احساس کند  خطری متوجهش نباشد، لذا شهر مشهد نیازمند نظارت ترافیکی بیشتری نسبت به سایر شهرهاست و این هزینه‌هایی است که یک شهر گردشگرپذیر می‌پردازد به همان نسبت که از منافع حضور گردشگر نیز  بهره برده و منتفع می‌شود.

 وضعیت فرهنگ ترافیک در حال حاضر  شایسته فرهنگ عمومی ما نیست 

سرهنگ علیرضا رحیمی، رئیس اداره آموزش و فرهنگ ترافیک پلیس راهور خراسان رضوی نیز در زمینه فرهنگ رانندگی در مشهد در گفت‌وگو با ایسنا عنوان کرد: در بحث رانندگی و مسائل مربوط به رانندگی در معابر شهری، یک موضوع فرهنگی و یک موضوع هم عدم آموزش کافی کاربران ترافیک است.

وی افزود: کاربران ترافیک راننده، راکب موتورسیکلت یا عابر پیاده هستند که اینها هر کدام باید آموزش‌های مخصوص خود را فراگیرند، اما چون آموزش‌ها پایه‌ای و از دوران دبستان نبوده، وقتی این افراد  به مرحله‌ای می‌رسند که راننده می‌شوند یا به عنوان عابر پیاده در معابر سطح شهر تردد می‌کنند ممکن است رفتارهایی از آنها سر بزند که این رفتارها با معیارهای فرهنگی و استانداردهایی که در کشورهای دیگر است فاصله زیادی دارد.

رئیس اداره آموزش و فرهنگ ترافیک پلیس راهور خراسان رضوی تصریح کرد: به جز در جزیره کیش که شرایط ویژه‌ای داشته، محیط محدود بوده و آموزش‌ها بهترند و در زمینه فرهنگ‌سازی اقدامات خوبی انجام شده، طبیعتا در آنجا وضعیت نسبت به مشهد بهتر است اما در سایر کلانشهرها وضعیت کم و بیش مانند مشهد است و تفاوت چندانی ندارد.

رحیمی اظهار کرد: ما کاری که توانستیم انجام دهیم این است که در حوزه پلیس راهور اقدامات فرهنگی ترافیکی خوبی با ادارات، سازمان‌ها، نهادها و... در حال انجام است از جمله در کلان پروژه ترویج حق تقدم عبور عابر پیاده  که در شهر مشهد اتفاق افتاد که تاثیر بسیار مثبتی در ایمنی عابران پیاده داشت و رعایت حق تقدم عابر از سوی سایر کاربران ترافیک و  ایست پشت خط ایست  که در اغلب تقاطع‌های سطح شهر در حال انجام است از جمله اقدامات خوبی است که در حال انجام است.

رئیس اداره آموزش و فرهنگ ترافیک پلیس راهور خراسان رضوی خاطرنشان کرد: کارهای خوبی انجام شده اما نیاز به همبستگی، همگرایی و همپوشانی سایر ادارات و سازمان‌ها از جمله صدا و سیما، آموزش و پرورش، شهرداری، پلیس راهور، دانشگاه علوم پزشکی،  معاونت تبلیغات اسلامی، اداره ارشاد اسلامی، بهزیستی، اداره راه  و بسیاری از سازمان‌ها و ارگانهای دیگر که تاکنون نیز اقدامات خوبی انجام داده‌اند اما کافی نیست، دارد.

وی تأکید کرد: با توجه به وضعیتی که به لحاظ فرهنگی و آموزشی ترافیک در معابر می‌بینیم نیاز به تلاش و پشتکار بیشتری داریم تا اوضاع مناسب و بهتر شود، چراکه در حال حاضر وضعیت  فرهنگ ترافیک و رعایت قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی آنطور که شایسته و بایسته فرهنگ عمومی ماست و توقع یک توریست خارجی است، نیست.

رحیمی افزود: ما در بسیاری از پروژه‌ها از جمله پروژه رعایت حق تقدم عبور عابر پیاده و کلان پروژه  عابر پیاده که  در بسیاری از کلانشهرها هنوز انجام نشده، پیشقدم هستیم.

وی ادامه داد: از نظر وضعیت ترافیک هوشمند، فرهنگ‌سازی و اقدامات آموزشی که برای ادارات و... انجام می‌دهیم، از خیلی کلانشهرهای دیگر وضعیتمان بهتر است، اما این به معنای آن نیست که ما در وضعیت بسیار خوبی قرار داریم، بلکه نیاز به آموزش بیشتر و فرهنگ‌سازی داریم. این موضوع باید به دغدغه مردم و  مدیران شهری تبدیل شود و در سطح شهر و در تلویزیونهای شهری و... امر آموزش و فرهنگ‌سازی مشهود باشد.

رئیس اداره آموزش و فرهنگ ترافیک پلیس راهور خراسان رضوی در پاسخ به این سوال که بیشترین تخلفات رانندگی مربوط به چه مواردی است، توضیح داد: در حوزه تخلفات دو نوع تخلف داریم یا تخلف وسیله نقلیه  ساکن و یا تخلف وسیله نقلیه متحرک است که تخلفات وسیله نقلیه ساکن در سطح معابر  بسیار زیاد و شایع  است که مواردی از جمله  توقف دوبله، توقفات منجر به سد معبر، توقفات در پیاده‌رو، پارک در جلو منازل مسکونی، توقف در ایستگاه تاکسی و اتوبوس و ...را شامل می‌شود.

وی افزود: در تخلفات مربوط به وسیله در حال  تردد هم، عدم حرکت بین خطوط، سرعت غیرمجاز، حرکات مانوری و مارپیچ، تغییر مسیرهای ناگهانی و ...از تخلفاتی است که در معابر شهری بیشتر شایع است.

 رحیمی با اشاره به افزایش آمار تصادفات درون‌شهری در نیمه نخست سال جاری عنوان کرد: در نیمه نخست سال جاری متاسفانه شاهد افزایش تصادفات و افزایش جانباختگان ناشی از تصادف بودیم که با تمهیدات و تدابیری که در رأس پلیس راهور استان اتفاق افتاده و سیاست‌گذاری‌ای که در حال انجام است، انتظار داریم که بتوانیم در ۶ ماهه دوم آمار را کنترل کرده  و به سمت کاهشی سوق دهیم.

رئیس اداره آموزش و فرهنگ ترافیک پلیس راهور خراسان رضوی  یادآور شد: تعداد زیادی دوربین‌های نظارت تصویری و  ثبت تخلفات در سطح معابر شهری داریم و اینها تخلفات افراد را زیر نظر داشته و ثبت و ضبط می‌کنند و اگر برای افراد پیامکی ارسال نمی‌شود آنرا دال بر این نگیرند که تخلفی ثبت نشده، بلکه حتما برای دریافت خلافی یا عدم خلافی خودرو خود اقدام کنند تا درگیر جرائم راهنمایی و رانندگی نشوند.

وی هشدار داد: هر تصادفی زائده یک تخلف است و هر وقت که آمار تصادفات بالا می‌رود  و تصادفات تکرار می‌شود، قطعا تخلفات  رانندگی زیاد شده و ما باید به سمتی برویم که با تخلفات رانندگی برخورد کرده و آن را کنترل کنیم که برای رسیدن به این مهم علاوه بر تلاش نهادهای ذی‌ربط، لازم است مردم هم پای کاربیایند و قوانین را رعایت کنند.

آمار بالای تصادفات درون شهری گواه افزایش تخلفات رانندگی در معابر سطح شهر مشهد است به طوری که دبیر شورای عالی ترافیک استان خراسان رضوی  پیش از این در نشست خبری که ۱۸ مهرماه سال جاری برگزار شد گفت از ۲۵۱  نفر فوتی استان  در معابر درون شهری، ۱۷۳ نفر مربوط به مشهد است و مشهد در این زمینه وضعیت مناسبی ندارد.

انتهای پیام

  • چهارشنبه/ ۱۷ آبان ۱۴۰۲ / ۱۳:۱۴
  • دسته‌بندی: خراسان رضوی
  • کد خبر: 1402081712614
  • خبرنگار : 50355