روز مازندران؛ از هیرکانی تا دماوند

برگزاری آیین سنتی تیرماه سیزده شو و روز مازندران در آمل/ میهمانان با "خاچی" بدرقه شدند

جشن سنتی و بومی مازندران موسوم به جشن "تیر ماه سیزده شو" همزمان با گرامیداشت روز ملی مازندران با حضور گروه‌های هنری و قشرهای مختلف مردمی در آمل برگزار و از میهمانان این برنامه فرهنگی با " خاچی " مازندرانی" پذیرایی شد.

به گزارش خبرنگار ایسنا،  دراین مراسم که شنبه شب با استقبال پرشور خانواده‌های آملی درمجتمع فرهنگی وهنری ولی عصر (عج) آمل برگزارشد، برنامه‌های متنوع و شاد فرهنگی وهنری شامل ' شعرخوانی شاعران بومی، " لارو لارو ما" و "نوروزخوانی"، موسیقی اصیل مازندرانی، نقالی خوانی توسط نوجوانان آملی، شاهنامه خوانی، اجرا شد.

رییس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان آمل در این مراسم گفت: گرامیداشت آیین‌های سنتی و بومی از جمله تیرماه سیزده شو در اشاعه فرهنگ بومی و محلی و توجه ویژه به آئین‌های مازندران و انتقال فرهنگ اصیل این استان به نسل جوان و همچنین گسترش نشاط و همبستگی اجتماعی نقش بسزایی دارد.

رضا کسب ور افزود: اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی آمل در پیروی از سیاست کلان فرهنگی، پاسداشت و ترویج آداب و رسوم اسلامی ایرانی را سرلوحه برنامه‌های اجرایش قرار داده است.

وی با تاکید براینکه داشتن نگاه ارزشی به آیین‌های سنتی و محلی باعث ماندگاری فرهنگ بومی در مازندران می‌شود، تصریح کرد: سنت‌های محلی و ملی در راستای تقویت فرهنگ بومی ارزشمند است و باید همه مسئولان با نیت دلسوزانه در کنار دستگاه‌های متولی فرهنگی برای احیای سنت‌ها و آیین‌های فراموش شده مازندران تلاش کنند.

رییس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی آمل همچنین با بیان اینکه ایجاد هماهنگی با تعامل و انسجام در عملی کردن برنامه و به دور از شعارزدگی می‌تواند به تحقق این اهداف کمک کند، اضافه کرد: در همین راستا این اداره در تداوم و احیای برنامه‌های شاخص آیینی و سنتی فراموش شده مازندرانی، برنامه" کنس دشو" را نیز در ماه جاری برگزار خواهد کرد.

 تاریخ ایران و مازندران و گسترده آن زیاد است

یکی از تاریخ نگاران و پژوهشگر و منجم آملی و پدیدآور گاه‌شمار البرز در این آیین با بیان اینکه قدمت ایران و گستره آن بسیار وسیع و آیین‌های بومی و سنتی بسیار در سده‌های مختلف و به مناسبت‌های مختلف برگزار می‌شد، گفت: برخی از مورخان فلسفه برگزاری جشن تیر ماه سیزده شو که در سیزدهمین شب از آبان ماه در مازندران برگزار می‌شود، به روایتی به تعیین مرز ایران و '"توران" به وسیله کمان توسط "آرش کمانگیر" نسبت می‌دهند، که در تایید و یا رد آن بحث‌های زیادی وجود دارد.

"نصرالله هومند" با بیان اینکه در بیان جایگاه و تاریخ ایران و مازندران و آیین و آداب و رسوم آن در حد یک همایش و جلسه قابل بیان نیست، افزود: شهرستان آمل به عنوان پیشگام در برگزاری برنامه‌ها و جشن‌های آیینی و مناسبتی در راستای احیای خرده فرهنگ‌های محلی از آن یاد می‌شود و وجود برخی از خرده فرهنگ‌ها و آیین‌هایی که از گذشته‌ها وجود داشته است، باید از سوی علاقه مندان به فرهنگ‌های بومی و محلی و اداره‌های مرتبط شهرستان‌ها احیا شود.

 وی، احیای آیین‌های سنتی و محلی با درون مایه‌های هویت ملی و ایرانی که خاص مردم این استان است را در راستای تقویت باورهای محلی به نسل جوان جامعه ضروری و پیگری از سوی متولیان این امر را یک تکلیف و رسالت مهم دانست.

این پژوهشگر باتجربه آملی، احترام به سنت‌ها و آیین‌های گذشتگان را احترام به فرهنگ و هویت غنی استان دانست و تصریح کرد: قدیمی فکر نکنیم، اما به قدیمی‌ها و گذشتگان و تجربه‌های گرانقدر آنان احترام بگذاریم.

"خاچی"، هدیه ویژه جشن تیرماه سیزده شو در آمل

مهم‌ترین بخش جشن تیرماه سیزده شو در مازندران آماده کردن ۱۳ نوع خوراکی و خوردن آن در طول شب به همراه جشن و پایکوبی است که در گذشته بسیار مرسوم بوده است.

امسال اما این هدیه ویژه که به زبان مازندرانی به آن "خاچی" گفته می‌شود، توسط اداره فرهنگ وارشاد اسلامی که شامل انواع میوه‌های فصل پاییز و نان و شیرینی‌های محلی بوده، تهیه و از میهمان‌ها و شرکت کننده‌های این مراسم پذیرایی شد.

تیرماه در تقویم مازندرانی (مانند تقویم فرس قدیم) مصادف با آبان ماه در تقویم جلالی (تقویم امروز ایران) است.

محاسبه فصل‌ها، فعالیت‌های کشاورزی و جشن‌های کهن بر پایه تقویم محلی مازندرانی تا یک نسل پیش رایج بود و هنوز هم در بعضی از روستاهای مازندران بر مبنای تقویم مازندرانی محاسبات انجام می‌شود.

انتهای پیام

  • یکشنبه/ ۱۴ آبان ۱۴۰۲ / ۱۴:۴۱
  • دسته‌بندی: مازندران
  • کد خبر: 1402081410167
  • خبرنگار : 50616