فرش دستبافت کردستان؛ تبلور فرهنگ جامعە کُردی در سطح جهانی

هرخط و هررنگ آن، تک بە تک رج‌های آن و هر پیچش و طرحی در آن حکایتی است از یک واقعە، داستان، رویداد، سنت و فرهنگ!

فرش دستبافت را می‌توان آینە تمام نمای فرهنگ هر قوم، کشور و یا ملتی دانست، آینەای کە در آن ذوق، هنر، سلیقە و زیبایی‌های یک جامعە بە خوبی تبلور پیدا کردە است.

نام کردستان هموارە مترادف با فرش دستبافت بودە و در واقع می‌توان گفت کە روح فرش کردستان با روح مردمان این دیار پیوندی ناگسستنی دارد، فرش‌هایی کە از ذوق و سلیقە طراحان و بافندگان آن حکایت دارد.

از دیرباز فرش دستبافت کردستان زبانزد خاص و عام و مورد توجە جهانیان بودە است، فرش دستبافتی کە بافتە دست زنان و مردان هنرمند این خطە است و امروزە در سطح جهانی حرفی برای گفتن دارد.

فرش کردستان از طرح‌ها و ترکیب رنگ‌های متنوعی برخوردار است و می‌توان قالی کردستان را یکی از اصیل‌ترین و خوش نقش و نگارترین قالی‌های ایرانی دانست کە هنرمندان این دیار با تبحر و ظرافت خاصی آن را بە عنوان میراثی از خود بە یادگار گذاشتەاند.

نرمی و لطافت، استحکام، ثبات در رنگ و عدم تغییر و دگرگونی آن در رنگ و طرح، نقش‌ و نگارهای مختص بە فرش دستبافت کردستان، سبب شد تا این هنر در سطح جهانی مطرح شود.

همین منحصر به فرد بودن فرش دستبافت کردستان است کە مسئولان متولی را بر آن واداشت کە فرش دستبافت کردستان را بە ثبت ملی و جهانی برسانند و سرانجام در سال ۱۳۹٦ این صنعت موفق بە کسب عنوان ملی و در سال ۱٤۰۲ نیز بە ثبت جهانی رسید.

تیرماە سال جاری بود کە استاندار کردستان سرانجام خبر مسرت بخش ثبت جهانی دو برند فرش دستبافت بیجار و سنندج را اعلام کرد، عنوانی کە بار دیگر نام کردستان را در سطح جهانی معرفی کرد.

ثبت جهانی دو برند فرش بیجار و سنندج اگرچە حائز اهمیت است، اما این عنوان بە تنهایی کافی نیست و لازمە آن انجام اقداماتی ویژە در این حوزە است کە برای همیشە نام فرش دستبافت در سطح جهانی بدرخشد.

باید توجە داشت کە در شرایط اقتصادی کنونی ثبت جهانی فرش دستبافت، توجە بیش از پیش بە این حوزە و افزایش تولید و گسترش فرش، یکی از راەهای برون رفت از مشکلات و چالش‌های حوزە اقتصادی است.

فرش دستبافت کردستان تبلور رویدادهای اجتماعی و فرهنگی 
معاون امور و بازرگانی و توسعە تجارت سازمان صمت استان کردستان گفت: رویدادهای فرهنگی، هنری، اجتماعی و همچنین طبیعت زیبای کردستان در فرش دستبافت انعکاس یافتە و در واقع می‌توان گفت کە فرش دستبافت کردستان بازگو کنندە رویدادها و اتفاقات فرهنگی و اجتماعی است.

طە سیعی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: یکی از شاخص‌ها و شناسەهای حوزە اقتصادی کە می‌توان براساس آن کردستان را معرفی کرد، فرش دستبافت آن است.

وی فرش دستبافت را شناسنامه کردستان عنوان کرد و افزود: فرش دستبافت هموارە یکی از کالاهای اقتصادی مهم در جهت تامین معیشت خانوار بودە کە براساس ذوق و سلیقە بافندگان تولید و در سال‌های اخیر بە عنوان کالایی اقتصادی و اجتماعی معرفی شدە است.

سمیعی فرش دستبافت کردستان را بازگوکنندە رویدادهای فرهنگی و اجتماعی دانست و گفت: طرح‌ها و نقوش فرش دستبافت کردستان راوی رویدادهای فرهنگی این دیار است و یا بافندە در ذهن خود طرح و چگونگی تولید فرش را بە یک رویداد اجتماعی گرە زدە است.

فعالیت ۵۰ هزار بافنده فرش دستباف در استان کردستان

معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صمت استان کردستان فرش دستبافت را از سە جنبە اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی حائز اهمیت خواند و افزود: در حال حاضر در کردستان ۹۰ هزار بافنده فرش به‌صورت غیررسمی و ۵۰ هزار بافندە به‌صورت رسمی فعالیت دارند و سالانه هم ۱۸۰هزار مترمربع فرش دستباف در این استان تولید می‌شود کە سنندج و بیجار بالاترین میزان تولید را در استان دارند.

طە سمیعی تصریح کرد: علاوە بر بافندگانی کە در منازل خود مشغول فعالیت هستند، افرادی هم هستند کە با ایجاد کارگاەهای متمرکز و غیرمتمرکز، جنبە تولیدی فرش را بە سوی صنعتی شدن سوق دادەاند.

وی ادامە داد: در حال حاضر بالغ بر ۱٨٥ واحد تولیدی کە جنبە صنعتی دارند در استان مشغول فعالیت هستند کە افزایش این واحدها نیازمند حمایت ویژە دولت است.

سمیعی یکی از مشکلات بافندگان حوزە فرش دستبافت استان کردستان را در بحث بیمە عنوان کرد و گفت: از ٥۰ هزار بافندە رسمی فرش دستبافت در استان تنها ۱۲ هزار بافندە از مزایای بیمە تامین اجتماعی بهرەمندند کە جا دارد این مهم افزایش پیدا کند.


اصالت و کیفیت فرش دستبافت کردستان زبانزد خاص و عام است

معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صمت استان کردستان فرش سنندج با اشارە بە نرمی و لطافت فرش سنندج گفت: فرش سنندج یا سنەدژ تک پود با گرەهای متقارن بودە و نقش گل‌وبلبل، گل و گیاە وکیلی، گل محمدی و میرزاعلی از طرح‌های زیبای آن است.

طە سمیعی با اشاره به اینکه فرش بیجار به شیوه ۲ پود بافته شده و به آن فرش آهنین گفته می‌شود، اظهار کرد: دار گل، شاه عباسی، ماهی درهم، سمندر خانم و نقش‌های هراتی جزو مهمترین طرح‌های فرش بیجار است.

وی با اشارە بە اینکە فرش دستبافت کردستان بە اصالت و زیبایی معروف است، بیان کرد: مجموع شاخص‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی فرش سنندج و بیجار سبب شناختەشدن این هنر در سطح ملی و بین‌المللی شد و همین امر سبب ترغیب ادارە کل صمت کردستان برای دریافت گواهینامە اصالت فرش سنندج و بیجار شد، بە همین منظور ابتدا در سال ۱۳۹٦ فرش بیجار و سنندج ثبت ملی شد.

سمیعی افزود: از آنجایی کە صادرات فرش نیازمند شناسەای است کە در دنیا شناختە شدە باشد، با همت وزارت امور خارجە و ادارە کل صمت و مرکز ملی فرش ایران، در سال گذشتە فرش سنندج و بیجار موفق بە کسب عنوان مالکیت فکری وایپو شد.

فرش دستبافت کردستان، فرشی اصیل و باکیفیت

وی در ادامە یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد فرش را در طرح و نقش آن دانست و گفت: طرح و نقش فرش دستبافت کردستان از فرهنگ و آداب و رسوم و از وقایع تلخ زندگی بافندە و طبیعت بکر کردستان سرچشمە گرفتە است.

سمیعی افزود: علاوە بر طرح و نقوش فرش، اصالت و مالکیت فرش بە نحوە تولید و کیفیت آن بازمی‌گردد، می‌توان گفت کە فرش‌های سنندج و بیجار بە دلیل استحکام و ضخامت، نرمی و لطافت و عدم تغییر در رنگ آن و استفادە از مواد اولیە طبیعی کە از شاخصەهای اصلی فرش است، زمینە صادرات فرش دستبافت کردستان را فراهم کردە است.

صدور گواهی اصالت و نشان جغرافیایی برای فرش کردستان

معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صمت استان کردستان با اشارە بە اینکە صادرات فرش نیازمند شناسە معتبر است، گفت: بە همین منظور برای اینکە فرش بیجار و سنندج در حد جهانی شناختە و صادر شود، شناسنامەای توسط سازمان جهانی مالکیت فکری وایپو برای آن تعریف شدە است.

سمیعی ادامە داد: خوشبختانە زمینە برای صادرات فرش کردستان فراهم شدە و شناسنامەای کە برای آن تعریف شدە مورد قبول دنیا واقع شدە است.

وی ادامە داد: برای تداوم صادرات در حال برنامەریزی هستیم کە برای هر فرش گواهی اصالت، نشان جغرافیایی و سند مالکیت تعریف شود.

سمیعی بر حفظ عنوان ثبت جهانی فرش بیجار و سنندج تاکید کرد و گفت: در راستای حفظ عنوان ثبت جهانی فرش بیجار و سنندج، کمیتەهای نظارتی در استان تشکیل و بە صورت مستمر از واحدهای تولید فرش بازدید بە عمل می‌آید.

وی ادامە داد: همچنین در طول سال گذشتە ۶ دورە کلاس آموزشی در زمینە بافت، استفادە از مواد اولیە طبیعی و استفادە از تجارب اساتید بزرگ حوزە فرش برگزار شدە کە در سال جاری نیز این کلاس‌ها برگزار خواهد شد. 

طە سمیعی تصریح کرد: از واحدهای تولیدی متمرکز و غیرمتمرکز بە منظور استفادە از مواد اولیە باکیفیت و طبیعی، بازدیدهای مستمر صورت می‌گیرد تا دلالان نتوانند با تغییر در کیفیت و استفادە از مواد اولیە نامرغوب و بی‌کیفیت ارزش فرش دستبافت کردستان را دستخوش تغییر کنند.

پرداخت ٥ میلیارد تومان تسهیلات بە بافندگان سنندجی

سمیعی بە بحث ارائە تسهیلات بە واحدهای تولیدی فرش دستبافت کردستان اشارە و افزود: در شش ماهە نخست سال جاری ٥ میلیارد تومان بە بافندگان سنندجی تسهیلات پرداخت شدە و برای شش ماهە دوم سال نیز حدود ۲۷ میلیارد تومان اعتبار برای همە شهرستان‌های استان در نظر گرفتە شدە است.

وی در خصوص جایگاە فرش دستبافت کردستان در کشور خاطرنشان کرد: استان کردستان در حوزە فرش دستبافت در جایگاە اول و دوم کشوری قرار دارد.

انتهای پیام

  • سه‌شنبه/ ۹ آبان ۱۴۰۲ / ۱۱:۲۴
  • دسته‌بندی: کردستان
  • کد خبر: 1402080906360
  • خبرنگار : 50294