دکتر رشید احمدی فر، استاد دانشگاه کردستان، در گفت و گو با ایسنا با اشاره به اینکه یکی از آسیب های جدی مرز، روتین و کلنگی بودن رویکرد دولت با سیاست های مرز است، اظهار کرد: سیاست برخورد با مرز نیازمند یک رویکرد کلان و به روز است؛ فقدان یک چشم انداز کلی برای کارگزاران مرز موجب نابه سامانی هایی در حوزه مدیریت مسایل مرزی شده که هم دولت و هم مرزنشینان را متضرر کرده است.
وی با اشاره به اهمیت مبادلات و تجارت مرزی در مسئله تولید افزود: آسیب های موجود در مرز تابع سیاست های کلان توسعه و نگاه آن به مرز است؛ تا زمانی که دولت حجیمی که در همه عرصه ها ورود کرده و نقش پدر دلسوزی که می خواهد امور را تحت نظر داشته باشد، وجود دارد، نگرش سخت افزاری نسبت به مرز که تابعی از سیاست های کلان توسعه است تغییر نخواهد کرد.
نگاه ایدئولوژیک و امنیتی به مرز، آن را تهدید تلقی می کند
به عقیده این استاد دانشگاه، در سیاست های کلان ما نگرشی که تا به امروز نسبت به مرز و مرز نشینی بوده، ایدئولوژیک، امنیتی و انتظامی بوده و این رویکرد همه ترددهای مرز را تهدید تلقی می کند و آن را فرصت نمی داند.
وی با بیان اینکه، در سیاست های انقباضی نسبت به مرز هم جامعه محلی و هم اقتصاد کلان کشور آسیب می بیند، عنوان کرد: به نظر می رسد متولیان امر باید در رویکردها و سیاست ها تغییر ایجاد کنند و به جای نگاه سخت افزاری به مرز، نگاه نرم تر و انسانی تری داشته باشند، در این صورت مراودات معمول مرز به رسمیت شناخته شده و تحقق این امر، حق طبیعی مرز است.
احمدی فر، با اشاره به اینکه استفاده غیر معقول از مرز و نادیده گرفتن پتانسیل های موجود در مرز، با نگاه سخت افزاری، مناسبات فرهنگی و سوابق تاریخی را نادیده می گیرد، عنوان کرد: دیدگاه نرم افزاری به مرز هم به لحاظ امنیت ملی و اقتصادی کشور و هم تداوم فرهنگی در خارج از جغرافیای مرزی مهم است و طبق سوابق تاریخی با وجود استثناهایی که در پاره ای از مواقع به وجود آمده، هیچ وقت مرز برای امنیت ملی و اقتصادی کشور آسیب جدی ایجاد نکرده است.
به گفته این استاد دانشگاه، کنشگران بومی محلی، شامل حوزه آکادمیک، جامعه مدنی، متولیان امر و هم کنشگران اقتصادی بنابر رسالت اجتماعی خود، می بایست از طریق لابی گری هایی با کارگزاران سیاست های کلان توسعه، بتوانند بازنگری بر سیاست های مرز داشته باشند و تغییراتی ایجاد کنند.
تقویت مطالعات اجتماعی و پژوهشی در مرز ضروری است
وی در ادامه با تاکید بر اهمیت تقویت و توسعه مطالعات اجتماعی و پژوهشی در پروژه های قابل اجرا در مرز گفت: نوعی عدم شناخت و اطلاعات ناقص باعث می شود ما از مرز واهمه داشته باشیم، اما وقتی این رویکرد اصلاح شود، تغییراتی ایجاد خواهد شد که توسعه اقتصادی و اجتماعی به ویژه در روستاهای مرزی را به دنبال دارد. پروژه های اقتصادی، صنعتی و گردشگری تعریف شده در روستاهای مرزی باید از سطح مطالعات پژوهشی و اجتماعی بالاتر رفته وخود را در سطح بودجه های کشوری ببیند، مشروط به اینکه سیاست گذاران توسعه کلان کشور، مرز را یک فرصت و سپر اقتصادی برای کشور بدانند.
توانمندسازی مرزنشینان، پیامدهای اقتصادی زیادی به دنبال دارد
دکتر احمدی فر، در ادامه به پیامدهای اقتصاد مرزی در حوزه های فرهنگ، اقتصاد و اجتماع گریزی زد و عنوان کرد: سامانه های اقتصاد بومی، سامانه های فرهنگی، ایجاد استعمار داخلی شبه بورژوازی از جمله پیامدهای اقتصادی مرزی است.
وی تصریح کرد: به طور مثال، در بحث ایجاد استعمار داخلی شبه بورژوازی به عنوان یک آسیب در اقتصاد مرز، بانک های بانه طی چند سال گذشته بالاترین ترانسفر مالی را داشته اند و هنوز ارتقای شاخص های توسعه بانه و مناطق مرزی اتفاق نیفتاده است؛ به این دلیل که یک اتحاد ناخواسته بین شبه گروهی که از مزایای مرز منتفع می شوند، ایجاد شده و مزایای مرز به کولبران که اصلا قاچاقچی محسوب نمی شوند برنمی گردد و یا سبد مصرف خانوار مرزنشیان نیز تغییری نمی کند.
به گفته این استاد دانشگاه، تحصیل در مناطق مرزی بسیار افت پیدا کرده و ما باید بخشی از سود اقتصادی را که در نتیجه مبادلات کلان مرزی اتفاق می افتد، به جوامع محلی اختصاص داده و به یک حد قابل قبول برسانیم، چرا که در بسیاری از روستاهای مرزی با شاخص فلاکت و فقر مطلق روبه رو هستیم.
وی، با تاکید بر اینکه مطالعات پروژه های توسعه ای در مناطق مرزی و محروم مهم است و قبل از اجرا باید انجام شود، خاطرنشان کرد: اعمال سیاست ایجاد مناطق آزاد تجاری در بانه و مریوان نیز یک امر دو سویه است که هم می تواند فرصت و هم تهدید تلقی شود که در نهایت با سیاست گذاری های موجود، جامعه محلی باز هم ضرر خواهند کرد، لذا آسیب زایی سبک زندگی در مرزها باید با مطالعات کاهش یابد و به حداقل برسد.
به گزارش ایسنا، میزگرد تخصصی ایسنا با عنوان " جایگاه مرز در مهار تورم و رشد تولید در ایسنای کردستان با حضور دکتر جلیل سحابی، استاد جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، دکتر رشید احمدی فر، دانشیار جامعه شناسی و پژوهشگر مسائل توسعه و مرز در دانشگاه کردستان ، دکتر خداویسی، دبیر ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز کردستان و سرهنگ سلیمانی، رئیس پلیس اداره معاونت مبارزه با قاچاق کالا و ارز کردستان و با هدف بررسی چگونگی تحقق شعار سال با عنوان" مهار تورم و رشد تولید" و آسیب شناسی علت بروز قاچاق در مناطق مرزی کردستان برگزار شد.
ایسنای کردستان بنا به رسالت رسانه ای خود مبنی بر توسعه پایدار استان و ارائه راه حل های کارشناسی و حقوقی به کمک مسئولان و اساتید حاضر، این میزگرد تخصصی را با همکاری جهاد دانشگاهی استان برگزار کرده است که در ادامه و به تدریج بر روی خروجی ایسنا قرار می گیرد.
انتهای پیام