رکود مدتی است که در بازار لوازم خانگی جا خوش کرده و قصد جدایی از آن را ندارد؛ تهدیدی که رهایی از آن نیازمند اتخاذ تمهیدات جدی از سوی دولت است؛ چراکه در غیر این صورت سه ضلع تولید کننده، فروشنده و خریدار را دچار آسیب‌های جدی می‌کند.
تردیدی نیست که عواملی از جمله افزایش نرخ دلار، کمبود نقدینگی تولیدکنندگان و از همه مهمتر کاهش قدرت خرید مردم باعث شده تا قیمت انواع لوازم خانگی از جیب مردم پیشی بگیرد. نباید فراموش کرد با گذشت ۵ سال از ممنوعیت واردات رسمی لوازم خانگی جولان لوازم خانگی قاچاق و فاقد گارانتی در بازار افزایش پیدا کرده و حضور کالای قاچاق در بازار قدرت مانور را از شرکت‌های ایرانی گرفته است.
در این خصوص مادری که برای خرید جهیزیه دخترش به بازار لوازم خانگی آمده بود، به خبرنگار ایسنا گفت: من یک کارگرم، ۳ سال پیش با پس‌اندازی که داشتم برای دخترم برخی وسایل برقی را خریدم اما الان که به بازار آمدم شوکه شده‌ام؛ مثلا جاروبرقی که ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان خریدم الان ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان شده است.
وی ادامه داد: نمی‌دانم چطور می‌گویند با ۱۸۰ میلیون وام ازدواج می‌توان یک جهیزیه کامل را تهیه کرد؛ من وسایل را با کیفیت و قیمت متوسط انتخاب کردم، چند قلم وسایل برقی که هنوز کامل هم نشده حدود ۶۰ میلیون تومان هزینه داشته و در حال حاضر نگران خرید سایر وسایل هستم.
خانم دیگری که در بازار محو تماشای اجناس مختلف بود و تنها قیمت کالاهای ایرانی و خارجی را با هم مقایسه می‌کرد، در پاسخ به ایسنا در خصوص میزان رضایتش از کیفیت کالاهای ایرانی گفت: برای خرید به دلیل ارزان‌تر بودن، کالای ایرانی را انتخاب می‌کنم، اما در برخی کالاها، تفاوت کیفیت لوازم خانگی ایرانی با کالاهای خارجی مشابه آن زیاد است.
در ادامه دختر جوان دیگری که متوجه صحبت ما شد و در حال خرید برای جهیزیه‌اش بود، در مورد کیفیت و قیمت لوازم خانگی ایرانی گفت: به نظر من حتی برخی از کالاهای ایرانی مثل لباسشویی به خوبی همان کالاهای خارجی است اما به دلیل وجود کالای قاچاق در بازار برخی از مشتریان همچنان حاضرند برای لوازم خانگی خارجی پول بیشتری پرداخت کنند، در حالی که این اجناس ضمانت‌نامه پس از فروش هم ندارد. به نظرم باید برای استفاده از کالاهای ایرانی و اعتماد به آن فرهنگ‌سازی بیشتری صورت بگیرد.
طی گزارش میدانی خبرنگار ایسنا از بازار لوازم خانگی، برخی از مشتریان از تفاوت قیمت یک کالا با ویژگی‌های یکسان در فروشگاه‌های مختلف گلایه‌هایی مطرح می‌کردند؛ به عنوان مثال یک مرد میانسال و همسرش که برای خرید جاروبرقی به پاساژ اطلس مراجعه کرده بودند، می‌گفتند قیمت یک جاروبرقی در فروشگاهی در طبقه همکف با فروشگاهی در طبقه منفی یک حدود ۵۰۰ هزار تومان اختلاف دارد که نشان دهنده سلیقه‌ای عمل کردن برخی از فروشندگان و جدی نبودن نظارت بر عملکرد آن‌ها است.
در ادامه این گزارش به تشریح مشکلات موجود در بازار لوازم خانگی با رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی مشهد پرداختیم.
سیدرسول ابن‌الرضا در گفت‌وگو با ایسنا درخصوص وضعیت بازار لوازم خانگی اظهارکرد: طی یک ماه گذشته رکود بازار لوازم خانگی بیشتر شده و فروشندگان تحت فشار شدیدی قرار گرفته‌اند.
وی در خصوص تاثیر وجود کالای قاچاق بر فروش کالاهای ایرانی افزود: زمانی طمع قاچاقچیان لوازم خانگی زیاد بود و حاضر نبودند کالای خود را با ۱۰ درصد سود به فروش برسانند. در بازار نیز به‌دلیل محدود بودن کالاها و تمایل مشتریان اجناس قاچاق خود را با ۲۰ تا ۳۰ درصد به فروش می‌رساندند.
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی مشهد ادامه داد: اما رکود حاکم بر بازار باعث شد تا طمع قاچاقچیان کاهش پیدا کند، به طوری که به جای دریافت ۳۰ درصد سود، حاضر شدند کالای خود را با ۵ درصد سود به فروش برسانند که در چنین شرایطی قیمت کالای قاچاق به زیر قیمت تولید ایرانی رسید و ضربه بدی را به تولید داخلی وارد کرد و فروش کالاهای داخلی با محدودیت مواجه شد.
وجود لوازم خانگی خارجی در بازار باعث افزایش کیفیت کالاهای ایرانی و ایجاد تعادل در قیمت‌ها خواهد شد
ابن‌الرضا با اشاره به اینکه با ممنوعیت واردات لوازم خانگی خارجی مشتری گاهی مجبور است از یک کالای ایرانی که از کیفیت آن نیز رضایت ندارد استفاده کند، عنوان کرد: این در حالی است که وجود لوازم خانگی خارجی باعث افزایش رقابت میان کالاهای داخلی و خارجی، افزایش کیفیت کالاهای ایرانی و ایجاد تعادل در قیمت کالاها خواهد شد.
وی بیان کرد: اگر ممنوعیت واردات لوازم خانگی خارجی برداشته شود، دیگر هیچگونه اجباری برای مصرف‌کننده جهت انتخاب کالای ایرانی نیست و تولیدکننده داخلی مجبور است که کیفیت کالاها را افزایش داده و خدمات مطلوبی را به مصرف‌کننده ارائه کند.
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی مشهد افزود: از زمان ممنوعیت واردات لوازم خانگی خارجی و رقابت بین تولیدکنندگان داخلی تاکنون حداقل ۵۰ تا ۶۰ درصد کیفیت کالای ایرانی افزایش پیدا کرده است.
لوازم خانگی خارجی موجود در بازار فاقد گارانتی و فیک است
ابن‌الرضا با تاکید بر اینکه کالاهای خارجی موجود در بازار داخل فاقد گارانتی است، اظهارکرد: اگر بر روی کالایی کارت ضمانتی گذاشته شده یا تعهد گارانتی یا خدماتی داده شده، مورد قبول نبوده و فیک است. به طور مثال یک کارت گارانتی با یک شماره تلفن روی کالا بود، وقتی پیگیری کردیم متوجه شدیم این فرد فاقد مجوز و فروشگاه ثابت بوده و تنها به صورت موتوری خدمات به مردم می‌دهد.
وی با بیان اینکه قیمت یک برد ماشین لباسشویی و ظرفشویی ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان است، خاطرنشان کرد: اگر این لباسشویی خراب شود، هیچ فردی جوابگو نیست و خریدار باید این برد را از بازار آزاد تهیه کند. براین اساس ضرورت دارد تا مردم در خرید کالا از سایت‌ها یا حتی فروشگاه‌ها دقت کنند. برای کالای خارجی هیچ تعهد خدماتی وجود ندارد، اما برای کالای ایرانی در صورتی که مشکلی ایجاد شود، حتی اگر فروشندگان پاسخگو نبودند، اتحادیه جوابگو است و از کارخانه و تولیدکنندگان پیگیری‌های لازم را انجام خواهد داد.
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی مشهد با اشاره به اینکه در حال حاضر هیچ کمبود کالایی در بازار وجود ندارد، خاطرنشان کرد: اکنون بهترین زمان برای خرید لوازم خانگی است. بازار راکد بوده و فروشندگان گرفتار هستند و احتیاج به برگشت سرمایه اولیه خود دارند، به همین دلیل کالاهای خود را زیر قیمت تولید به فروش می‌رسانند.
انتهای پیام