در گفت‌وگو با ایسنا مطرح شد

مساله‌محور نبودن، بی‌خاصیت دانستن «علوم انسانی» را درپی دارد/ضرورت ایجاد عدالت در توزیع بودجه‌

رئیس پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی وزارت علوم با تاکید بر اینکه ما بابت پژوهش‌ها و فعالیت‌های علمی در حوزه علوم انسانی در کشور هزینه نمی‌کنیم و با این میزان سرمایه‌گذاری نمی‌توان توقع انجام تحقیقات عمقی در این حوزه را داشت، گفت: این امر در جشنواره فارابی نیز خود را نشان می‌دهد و ماحصل برگزاری جشنواره زیاد رضایت‌بخش نیست و کیفیت مورد انتظار را ندارد.

دکتر رضا غلامی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به بی‌مهری‌های صورت گرفته به حوزه علوم انسانی، گفت: برای رفع این چالش نیاز است تا نوع نگاه به این حوزه تغییر یابد. در حال حاضر علوم انسانی در کشور با رویکرد امری حاشیه‌ای و درجه دوم و حتی برخی اوقات بی‌خاصیت دیده می‌شود که این نگاه باید در میان مسؤولان تغییر یابد؛ چرا که شاهد هستیم که برخی از مسؤولانی که فارغ التحصیلان مقاطع تحصیلات تکمیلی علوم انسانی هستند، زمانی که در محافل علمی سخنرانی می‌کنند، فعالان حوزه علوم انسانی را تحقیر می‌کنند.

وی اضافه کرد: تا زمانی که این رفتار تحقیرآمیز پایان نیابد، نمی‌توان انتظار داشت که بودجه و حمایت لازم برای حوزه علوم انسانی محقق شود.

غلامی خاطر نشان کرد: از سوی دیگر از آنجایی که نظام حکمرانی ما کاملا علمی نیست، طبیعتا محتاج علوم انسانی نیز نیست. این گفته برای سایر علوم صدق نمی‌کند. وجود علوم پایه، فنی و مهندسی در پیشرفت کشور انکارناپذیر است، ولی در مورد علوم انسانی متاسفانه چون حکمرانی، علمی نیست و یک روند سنتی را به پیش می‌برد، یک مدیر می‌تواند بدون مراجعه به دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های علوم انسانی، کار خود را به پیش ببرد و مورد انتقاد قرار نگیرد.

وی تاکید کرد: از این رو بخشی از رویکرد «بی‌خاصیت دانستن علوم انسانی» به نظام حکمرانی باز می‌گردد که مساله محور نیست و حاضر نیست مسائل خود را به دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها ارجاع دهد و این امر موجب شده است که قدری توان دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های مرتبط با علوم انسانی تحلیل برود؛ چرا که تعامل این مراکز کاهش یافته است.

غلامی با تاکید بر اینکه نظام حکمرانی باید به سمت علمی و محاسبه پذیر شدن حرکت کند تا نگاه تحقیرآمیز به علوم انسانی به پایان برسد، گفت: همچنین نیاز است عدالتی در توزیع بودجه و امکانات در کشور حاکم شود. یکی از کارکردهای نقشه جامع علمی کشور نیز در این زمینه است و باید در این نقشه، سهم‌بندی در قالب سیاست‌هایی مشخص می‌شد.

رئیس پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی وزارت علوم، با بیان اینکه کلیتی در این زمینه در نقشه جامع عنوان شده است، یادآور شد: بندهای نقشه جامع برای ایجاد این عدالت بسیار کلی است، ضمن آنکه به آن عمل نمی‌شود.

وی اظهار کرد: اعتقاد داریم یک دهم بودجه کل پژوهشی کشور به حوزه علوم انسانی اختصاص داده شود، ولی در حال حاضر یک پنجاهم این اعتبارات به علوم انسانی اختصاص داده نمی‌شود و من به عنوان رئیس یکی از پژوهشگاه‌های حوزه علوم انسانی، در طول یک سال باید از بودجه‌ای که به ما اختصاص داده می‌شود، حقوق اعضای هیات علمی و کارمندان را تامین کنم و چیزی برای انجام فعالیت‌های مؤثر باقی نمی‌ماند.

غلامی تاکید کرد: بر این اساس ما بابت پژوهش‌ها و فعالیت‌های علمی در حوزه علوم انسانی در کشور هزینه نمی‌کنیم و یا بسیار ناچیز است و با این میزان سرمایه‌گذاری نمی‌توان توقع انجام تحقیقات عمقی را در این حوزه داشته باشیم.

وی اضافه کرد: این امر در جشنواره فارابی نیز خود را نشان می‌دهد و ماحصل برگزاری جشنواره زیاد رضایت‌بخش نیست و کیفیت مورد انتظار را ندارد.

رئیس پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی وزارت علوم، وضعیت جشنواره فارابی را تابلوی واقع‌بینانه از شرایط کشور در حوزه علوم انسانی دانست و گفت: این وضعیت را وضعیت مطلوبی نمی‌بینم. ما بیشترین عضو هیات علمی و دانشجو را در حوزه علوم انسانی داریم و مسؤولان رده بالای کشور در حوزه علوم انسانی صحبت می‌کنند، ولی آنچه که در عمل اجرا می‌شود، تا آن چیزی که گفته می‌شود، بسیار متفاوت است.

انتهای پیام

  • سه‌شنبه/ ۲۵ مهر ۱۴۰۲ / ۰۲:۱۹
  • دسته‌بندی: علم
  • کد خبر: 1402072417060
  • خبرنگار : 30057