حسن شرفی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: روز ۲۳ مهر مصادف با ۱۵ اکتبر روزجهانی عصای سفید است؛ روزی که برای پاسداشت احترام به نابینایان در سراسر جهان به نام آنان نامگذاری شده است.
وی با بیان اینکه نابینایی یا کوری به معنی خشک شدن در چشم و وضعیتی است که بیمار در آن ادراک بینایی ندارد و علت آن عوامل فیزیولوژیکی یا عوامل عصبی است، افزود: سازمان بهداشت جهانی حدس می‌زند در حال حاضر ۳۵ میلیون نابینا در جهان زندگی می‌کند که ۹۰ درصد از آنها در کشورهای در حال توسعه و بیشتر در آسیا و آفریقا بوده که بیشتر در مناطق محروم و روستایی زندگی می‌کنند.
مدیرکل بهزیستی خراسان جنوبی بیان کرد: نابینایی مادرزادی بخشی از نابینایی‌هاست که این نوع کم بینایی از بدو تولد با کودک همراه است. ضربه به جنین، ضربه به کودک در حین تولد، موارد ژنتیک یا موارد غیرطبیعی در حین رشد جنین در این دسته قرار می‌گیرند.
شرفی با اشاره به تاثیر ژنتیک، تصریح کرد: بیماری‌های چشمی همچون رتینیت پیگمنتوزا و اشتارگات در این دسته قرار می‌گیرند. در این بیماران معمولاً کم بینایی در سنین بالاتر خود را نشان می‌دهد و شاید در بدو تولد کودک مشکلی نداشته باشد نظیر گلوکوم جوانان.
وی افزود: بیماری‌ها و عفونت‌های چشمی، صدمات عصبی و یا بیماری‌هایی که به سیستم عصبی صدمه می‌زنند مانند تومور هیپوفیز، ضربه به چشم، تغییرات وابسته به سن و یا بعضی از بیمارهای عمومی مثل دیابت که به چشم آسیب وارد می‌کنند، جزئی از موارد اکتسابی هستند.
مدیرکل بهزیستی خراسان جنوبی در خصوص دلایل نابینایی، ادامه داد: نابینایی علاوه بر این که می‌تواند ارِثی باشد می‌تواند به دلایل مختلف بروز کند. دلایل مختلف بروز نابینایی بستگی به شرایط اجتماعی و جغرافیا دارد. در کشورهای در حال توسعه، آب مروارید شایع‌ترین دلیل بوده و هم چنین تراخم، جذام، انکوسرکیازیس و گزروفتالمی نیز از دلایل مهم هستند.
شرفی با بیان اینکه در کشورهای توسعه یافته، نابینایی بیشتر به میزان پیری فرد بستگی دارد، تصریح کرد: سایر دلایل نابینایی عبارتند از رتینوپاتی دیابتی، جداشدگی شبکیه و بیماری‌های دژنراتیو ارثی شبکیه.
عواملی که خطر نابینایی را افزایش می‌دهد
وی با اشاره به عواملی که خطر نابینایی را افزایش می‌دهد، افزود: سن بالای ۵۰ سال، دیابت شیرین، ضربه به چشم، افراد سیگاری، مصرف الکل، تماس طولانی با پرتو فرابنفش، رادیوتراپی و درمان با کورتون و مواجهه با سموم دی نیتروفنول یا نفتالین از جمله این عوامل است.
مدیرکل بهزیستی خراسان جنوبی در پاسخ به این سوال که کدام بیماری‌ها سبب نابینایی شده یا احتمال نابینایی را افزایش می‌دهند، اظهار کرد: آب مروارید، آب سیاه، رتینیت پیگمنتوزا و رتینوپاتی دیابتی در زمره این بیماری‌ها هستند.
شرفی ادامه داد: این اختلال به‌وسیله آزمایش حدت بینایی، معاینه ته چشم به‌وسیله افتالموسکوپ، تونومتری تشخیص داده می‌شود. در صورت نیاز به درمان ادم لکه زرد از جراحی با لیزر استفاده می‌شود. در نوع درمان دید بیمار تثبیت می‌شود و خطر نابینایی تا ۵۰ درصد کاهش می‌یابد.
وی در پاسخ به این سوال که به منظور پیشگیری از نابینایی چه باید کرد، اظهار کرد: خوب بخورید تا خوب ببینید، ورزش کنید، اما با دقت، از چشمان خود در برابر آسیب محافظت کنید، در وضعیت مناسب بخوابید، باید برای معاینات چشم به طور مرتب چشم پزشک خود را ببینید.
مدیرکل بهزیستی خراسان جنوبی بیان کرد: وضعیت بینایی هر فرد بسته به میزان اختلالی که در توانایی بینایی وی ایجاد می‌کند، دارای انواع مختلفی است. بر اساس استاندارد سازمان بهداشت جهانی این افراد در گروه‌های مختلفی دسته‌بندی می‌شوند که شامل؛ بینایی تقریباً طبیعی یا کم بینایی خفیف، کم بینایی متوسط، کم بینایی شدید و نابینایی کامل هستند.
مهم‌ترین مشکلات نابینایان
شرفی در خصوص مشکلات نابینایان، تصریح کرد: از عمده‌ترین مسائل نابینایان می‌توان به بحث آموزش، تردد و اشتغال اشاره کرد که این سه مورد شامل بخش‌های مختلفی می‌شود. در بحث آموزش نیاز مطالعاتی روزافزون و محدودیت منابع مطالعاتی نابینایان در زمان مناسب مقدور نیست. بالا بودن هزینه تهیه وسایل کمک آموزشی و عدم به کارگیری نیروی انسانی مجرب جهت همکاری با نابینایان و کم بینایان در جلسات آزمون‌های مختلف دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی و عدم پیش بینی فضای مناسب سازی شده جهت برگزاری آزمون حوزه امتحانی نسبت به اختصاص وقت مناسب به این گروه است.
وی ادامه داد: در بحث تردد نیز باید به عدم مناسب سازی فضاهای عمومی شهر، وسایل نقلیه عمومی و معابر شهری، عدم نصب چراغ راهنمایی ویژه عابران نابینا، کمبود مسیرهای برجسته در پیاده روها، اختلاف سطح چشمگیر بسیاری از پیاده روها و انجام عملیات حفاری در آنها، حذف سرویس ایاب و ذهاب ادارات دولتی و عدم طراحی و ساخت ایستگاه‌های مترو جهت استفاده نابینایان و در بحث اشتغال نیز می‌توان به در نظر نگرفتن سهمیه استخدام ۳ درصدی معلولان در وزارتخانه‌های دولتی، توجیه نبودن کارفرمایان به توانایی‌های نابینایان و کم بینایان و عدم اجرای آیین نامه‌ها و بخش نامه‌های موجود در خصوص به کارگیری ۶۰ درصد اپراتورهای تلفن از میان نابینایان مندرج در قانون جامع حمایت از حقوق معلولان اشاره کرد.
مناسب‌سازی ۶۸ درصدی معابر و ادارات استان
مدیرکل بهزیستی خراسان جنوبی با اشاره به مناسب‌سازی ۶۸ درصدی معابر و ادارات استان برای نابینایان، افزود: اکنون ۳۵۳۸ نفر نابینا در استان زندگی می‌کنند که ۰.۴۶ درصد جمعیت کل استان را شامل می‌شود.
شرفی با اشاره به فعالیت ۲ مدرسه مخصوص نابینایان در استان، ادامه داد: تعیین نوع و شدت معلولیت در کمیسیون پزشکی توانبخشی تعیین نوع و شدت معلولیت، توانبخشی مبتنی بر جامعه روستایی، خدمات مالی خرد افراد دارای معلولیت در برنامه برنامه CBR، ورزش و بازی‌های بومی محلی فراگیر در برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه، مناسب سازی و دسترس پذیری محیط زندگی و خودرو افراد دارای معلولیت، بازنشستگی پیش از موعد افراد دارای معلولیت و کمک هزینه تحصیلی دانش آموزان ودانشجویان دارای معلولیت دانشگاه‌های دولتی از جمله خدمات بهزیستی است.
وی با اشاره به تامین کمک هزینه شهریه دانشگاه دانشجویان دارای معلولیت و کمک هزینه ایاب و ذهاب افراد دارای معلولیت، تصریح کرد: پرداخت کمک هزینه درمان و تغذیه بیماران مبتلا به بیماری فنیل کتونوریPKU، طرح ارتقای توانمندی افراد دارای معلولیت بینایی، شنوایی، آسیب نخاعی و سالمندان، معافیت از خدمت وظیفه عمومی مشمولان دارای فرد دارای معلولیت در خانواده، واگذاری وسایل کمک بینایی از قبیل انواع درشت نما(بهدید)، عدسی، عینک، عصای هوشمند، ساعت گویا، دستگاه ضبط و پخش صدا ، آموزش در مراکز روزانه و حرفه آموزی جهت افراد چند معلولیتی، پرداخت فاکتور های عینک، پذیرش در کارگاه‌های تولیدی حمایتی، خدمات مشاوره شغلی ، تسهیلات اشتغال و پیگیری سهمیه ۳ درصد اشتغال در سازمان‌های دولتی، خدمات توانپزشکی از جمله بینایی سنجی ، برخورداری از کمک هزینه معیشت توانبخشی (مستمری)، پیگیری اعطای تسهیلات اشتغال به توانخواهان دارای مهارت شغلی ، اعطای تسهیلات به کارفرمایانی که معلولین دارای مهارت شغلی را به کارگیری کنند، ساخت مسکن یا اعطای تسهیلات، رایگان شدن هزینه آب، برق و گاز مصرفی توانخواهان (در حد الگوی متعارف)، ارائه خدمات مددکاری، ارائه خدمات پیشگیری و مشاوره ژنتیک، ارائه خدمات روانشناختی و مشاوره‌ای، اعطای رایگان انشعاب رایگان آب، برق و گاز رایگان برای یک بار و غربالگری بینایی کودکان ۳ تا ۶ سال از دیگر موارد و نکات است.
نرخ بالای شیوع معلولیت بینایی
شرفی با بیان اینکه براساس آمارهای موجود، استان خراسان جنوبی نرخ بالایی در شیوع معلولیت بینایی دارد، تصریح کرد: این استان هشتمین استان کشور در زمینه نابینایی بوده و آمار نابینایان تقریبا ۲ برابر متوسط کشوری است.
وی افزود: شهرستان نهبندان بالاترین نرخ معلولیت بینایی را دارد به طوری که بیشتر از ۲ برابر متوسط استان دارای معلولیت بینایی شدید و بسیار شدید بوده و در هر ۱۰ هزار نفر ۴۱.۲ نفر به این اختلال دچار هستند.
مدیرکل بهزیستی خراسان جنوبی با اشاره به اجرای طرح پژوهشی اداره کل بهزیستی خراسان جنوبی در شهرستان نهبندان، بیان کرد: با همکاری دانشگاه علوم پزشکی کار را در روستاهای هدف شروع کرده و در این پژوهش روستاهای شاهکوه، آتشکده علیا و کلاته سید علی چاهداشتی و خوانشرف با توجه به بالا بودن نرخ معلولیت بینایی انتخاب شدند.
شرفی ادامه داد: سال گذشته اعتباری از سطح کلان کشور برای انجام طرح پژوهشی در حوزه معلولیت‌ها داشتیم که به علت شرایطشهرستان نهبندان در شیوع معلولیت بینایی طرح پژوهشی "علت نابینایی در نهبندان" را پیشنهاد شد.
وی افزود: از آنجایی که شرایط ارجاع خانواده‌ها به مرکز استان امکان‌پذیر نبود، تیم پژوهشی در منطقه حضور یافت و با همکاری مرکز بهداشت شهرستان نهبندان وارد روستاها شدیم، لذا در چند نوبت توانستیم افراد دارای مشکل بینایی را شناسایی کنیم.
شرفی با بیان اینکه براساس شجره‌نامه رسم شده، نمونه‌ها به آزمایشگاه‌ها ارسال و سپس یک جهش برای فرد معلول شناسایی شد، بیان کرد: طرح پژوهشی از اواخر سال ۱۴۰۰ در منطقه شروع شد و سال ۱۴۰۱ با صرف ۴۹۰ میلیون ریال اعتبار به نتیجه قطعی رسیدیم که شب کوری ژن انتقال یافته در ازدواج فامیلی عامل معلولیت بینایی در افراد مورد مطالعه بوده است.
وی ادامه داد: تشخیص پژوهش، شب کوری یا آرپی بود که علت اصلی آن ازدواج فامیلی است؛ بنابراین لازم است همه افرادی که قصد ازدواج دارند برای مشاوره پیش از ازدواج مراجعه کنند تا از بروز معلولیت در فرزندان جلوگیری شود.
مدیرکل بهزیستی خراسان جنوبی با بیان اینکه وقتی ژن در والدین وجود داشته باشد در هر بارداری ۲۵ درصد احتمال انتقال بیماری به فرزند وجود دارد، بیان کرد: این امر مشاوره قبل از ازدواج را ضروری می‌سازد.
شرفی با بیان اینکه اگر دو نفر ناقل ژن معیوب باشند و ازدواج کنند، توصیه می‌شود تشخیص قبل تولد در بارداری انجام شود، تصریح کرد: این امر در هفته پانزدهم بارداری با نمونه‌گیری از جنین انجام می‌شود تا اگر جنین دارای ژن معیوب باشد دستور ختم بارداری و سقط صادر شود.
وی با بیان اینکه پدر و مادر می‌توانند این بیماری را به فرزند خود منتقل کنند، بیان کرد: بیماری شب کوری قابل پیشگیری است، اما باید این فرهنگ‌سازی در خانواده‌ها رخ دهد.
شرفی با تاکید بر مشاوره‌های پیش از ازدواج و غربالگری، بیان کرد: سال گذشته هزار و ۷۹۳ نفر برای غربالگری معلولیت به بهزیستی مراجعه کردند که ۳۶۰ آزمایش تخصصی تشخیصی رایگان برای این دسته انجام شد.
انتهای پیام