حسین رنجبر پنج شنبه ششم مهرماه در دومین جشنواره ملی پسته شهرستان مه‌ولات با اشاره به اینکه باقی مانده آفت‌کش‌های شیمیایی و مقدار باقی مانده افلاتوکسین در محصول پسته ایران مشکل‌ساز شده بود، اظهار کرد: پسته، زعفران و خاویار مهمترین محصولات و تولیداتی هستند که دنیا ایران را به این نام‌ها می‌شناسد.
وی تولید پسته را برای کشور ایران بسیار ارزشمند دانست و افزود: اگر می‌خواهیم در بازارهای جهانی سهم و جایگاه خودمان را در خصوص تولید محصول ویژه و ارزشمند پسته حفظ کنیم باید محصول شایسته این کشور را تولید کرد.
رئیس سازمان حفظ نباتات کشور با تأکید بر اینکه نباید اجازه داد کشورهایی مانند افغانستان و دیگر کشورها به راحتی بازار پسته را در سطح بین‌الملل از دست ما بگیرند، عنوان کرد: برای حفظ محصول پسته در بازارهای بین‌المللی به عنوان میراث فاخری که از گذشتگان به ارث رسیده باید بیش از گذشته تلاش کرد.
وی حفظ کیفیت و سلامت این محصول را بسیار ضروری دانست و تصریح کرد: محصول پسته به نسبت همان قدمتی که در کشور دارد، آفات و بیماری‌ها و علف‌های هرز متعددی هم بر روی این محصول ایجاد خسارت می‌کنند.
رنجبر با بیان اینکه برای مقابله با این بیماری‌ها راهکارهای مختلفی را می‌توان به کار گرفت که راحت‌ترین آنها آفت‌کش‌های شیمیایی هستند، بیان کرد: برای اینکه به هدف مدنظر و حفظ بازار دست پیدا کنیم، در سطح جهانی صادرات محصولات کشاورزی دارای استانداردهایی هستند که باید در فرایند تولید محصولات توسط باغداران و تولیدکنندگان و به خصوص برای محصول پسته در انبارها، سورتینگ‌ها و بسته‌بندی و فراوری‌ها رعایت شوند.
وی یکی از مهمترین مشکلات در باغات پسته را پسیل پسته دانست و گفت: ارزش اقتصادی محصول پسته موجب رغبت بیشتر حفظ آن توسط باغداران شده و به همین دلیل برای کنترل این آفت اغلب از آفت‌کش‌های شیمیایی استفاده می‌کنند. از سویی ارزش اقتصادی بالایی که محصول پسته دارد موجب شده بخش سودجو و فرصت‌طلب در این عرصه عرض‌اندام کنند.
تولید پسته ارگانیک در مه‌ولات
رئیس سازمان حفظ نباتات کشور با بیان اینکه بین تمام محصولات کشاورزی بیشترین آفت‌کش ثبت شده در ایران بر روی پسته بوده است، بیان کرد: هر کشوری که برای اولین بار وارد بازار می‌شود، برای اینکه سهمی از این بازار بزرگ تجاری را به خود اختصاص دهد ابتدا برای ثبت یک آفت‌کش جدید اقدام می‌کند.
وی اذعان کرد: در مه‌ولات باغدارانی داریم که بدون استفاده از افت کش و کود شیمیایی در قلب تولید پسته خراسان رضوی به تولید محصول پسته می‌پردازند.
رنجبر تولید پسته بدون استفاده از آفت‌کش و کود شیمیایی را امکان‌پذیر دانست و گفت: در حوزه‌هایی باید به سراغ آفت‌کش‌های شیمیایی برویم که نیاز به آنها داریم.
وی اظهار کرد: بخش عمده‌ای از آفت‌کش‌های شیمیایی که در کشور برای مدیریت آفات، بیماری‌ها و علف‌های هرز استفاده می‌شود ناشی از تبلیغات سوء شرکت‌های وارد کننده و تولیدکننده آفت‌کش‌ها است.
رئیس سازمان حفظ نباتات کشور با اعلام اینکه در سازمان حفظ نباتات به شدت پیگیر ساماندهی این شرکت‌ها هستیم، اذعان کرد: علیرغم اینکه استفاده از آفت‌کش‌ها تبعات بسیاری برای باغداران دارد اما تا وقتی این مطالبه از سوی باغداران وجود داشته باشد، هر روز آفت‌کش جدیدی وارد بازار خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: اگر برای استفاده از دستورالعمل‌هایی که سازمان حفظ نباتات، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی و معاونت باغبانی در قالب کشاورزی خوب ارائه شده توجه شود، بخش عمده‌ای از مشکلات بدون استفاده از آفت‌کش‌ها در زمان‌های غیر ضرور قابل رفع است و این نگرانی از سطح جامعه به طور عمده‌ای کاهش خواهد یافت.
رنجبر گفت: اگرچه در گذشته این امکان وجود داشت که کشاورزان محصولات خود را بدون ارزیابی به کشورهای مختلف دنیا صادر کنند اما الان کشورهای متقاضی محصولات کشاورزی یکسری معیارها و استانداردها برای خرید محصولات کشاورزی تعریف و تدوین کرده‌اند و این موارد همه ساله در اجلاس سراسری که توسط سازمان فائو در رم برگزار می‌شود به کشورها اعلام می‌شود.
مشکل رفع نشود جلوی صادرات را خواهند گرفت
وی با بیان اینکه سازمان حفظ نباتات به عنوان سازمان تخصصی مرتبط در این موضوع این ویژگی‌ها و شرایط را بر اساس کشورهای مقصد در وبگاه خودش درج می‌کند، گفت: باغداران قبل از اقدام به صادرات باید این فرایند را مورد توجه قرار دهند.
رئیس سازمان حفظ نباتات کشور با اشاره به اینکه یکی از مشکلاتی که چند ماه گذشته به شدت با آن دست به گریبان بودیم اخطارهای اتحادیه اروپا برای صادرات پسته ایران بود، گفت: باقی مانده آفت‌کش‌های شیمیایی و مقدار باقی مانده افلاتوکسین وضعیت خوبی نداشت.
وی افزود: افلاتوکسین سمی است که توسط یک قارچ تولید می‌شود و کاملاً با سایر قارچ‌ها متفاوت و به راحتی قابل مشاهده نیست، همچنین بسیار خطرناک و سرطان‌زا است و بر روی محصولات انباری معمولاً تولید می‌شود.
رنجبر تصریح کرد: بیش از ۹۰ درصد مشکلاتی که افلاتوکسین ایجاد می‌کند در مرحله انبار است، انبارهایی که دارای استانداردهای لازم برای نگهداری محصول نیستند و دما و رطوبت لازم و نور کافی را ندارند.
وی با بیان اینکه انبارهایی که می‌خواهد محصول پسته در آنها نگهداری شود باید استاندارد باشد، گفت: پس از گذشت ۷ ماه پیگیری مستمر در جلسه‌ای که با کمیسیون اتحادیه اروپا به صورت برخط داشتیم به نوعی توانستیم برای اینکه مشکل افلاتوکسین را رفع کنیم فرصتی ۶ ماهه بگیریم.
رئیس سازمان حفظ نباتات کشور افزود: سرمازدگی که دو سال قبل اتفاق افتاد، کاهش محصول و نگهداری طولانی مدت محصول سال قبل در انبار، بسته‌بندی و یا سورتینگ مخلوط محصولات از انبارها و مبادی مختلف از جمله مشکلاتی بود که موجب شد محصولاتی که از ایران به اتحادیه اروپا صادر می‌شد واجد استانداردهای لازم باشد.
وی خاطرنشان کرد:چون وضعیت موجود موجب نگرانی برای انها شد به همین دلیل مکاتباتی انجام دادند که اگر قرار باشد پسته ایران با این وضعیت و کیفیت صادر شود صادرات آن را متوقف خواهند کرد.
رنجبر در همین خصوص اظهار کرد: اگرچه صادرات پسته ایران به اروپا حجم بالایی از صادرات ما را شامل نمی‌شود ولی به دنبال این بودیم که در پی تحریم صادرات ایران از سوی اتحادیه اروپا از سوی کشورهای دیگر هم دچار این تحریم نشویم که در نهایت تصمیمات خوبی گرفته شد.
وی بیان کرد: طی جلساتی که برگزار شد توانستیم اتحادیه اروپا را قانع کنیم قسمت‌ها و بخش‌های حساسی که موجب افزایش افلاتوکسین در بار صادراتی ایران به اروپا می‌شود را تشخیص و آن مبادی را متوقف کنیم.
اجازه سم‌پاشی‌های بی‌رویه را در سطح باغات نخواهیم داد
رئیس سازمان حفظ نباتات کشور در ادامه گفت: تمامی مشکلاتی که می‌تواند محدود کننده صادرات محصول پسته ایران به کشورهای مختلف باشد قابل مدیریت است و در این رابطه زیرساخت‌های لازم از جمله دانش، توانمندی و متخصصین را داریم، فقط کافی است باغداران به برنامه‌های و دستورالعمل‌های سازمان جهاد کشاورزی اعتماد کنند.
وی با اعلام اینکه دیگر اجازه سم پاشی‌های بی‌رویه را در سطح باغات نخواهیم داد، افزود: باغداران بر اساس دستورالعمل سازمان حرکت کنند و از توصیه‌های افراد غیرمتخصص و به خصوص شرکت‌های تولید کننده و وارد کننده سم در خصوص محصول پسته اجتناب کنند.
رنجبر بیان کرد: امسال سال بسیار استثنایی برای وقوع آفات و بیماری‌ها را داشتیم، شرایط اقلیمی، خشک‌سالی کاهش نزولات جوی همه دست به دست هم داده بودند که کشور را در خصوص آفات و بیماری‌ها با یک اپیدمی و شروع بسیار وسیع مواجه کنند ولی حضور و پایش و ردیابی کارشناسان و کلینیک‌های گیاه پزشکی موجب شد امسال شاهد مشکل خاصی در این حوزه نباشیم.
وی همچنین گفت: در مزارع خراسان رضوی بیش از ۳۰۳ هزار هکتار مبارزه با آفات، بیش از ۳۷ هزار هکتار مبارزه با بیماری‌ها و بالغ‌بر ۱۷۵ هزار هکتار مبارزه با علف‌های هرز داشتیم که این عددها در باغات بسیار بیشتر است به طوری که ۲۴۱ هزار هکتار مبارزه با آفات، ۸۰ هزار هکتار مبارزه با بیماری‌ها و ۵۲ هزار هکتار مبارزه با علف‌های هرز داشتیم.
رنجبر خاطرنشان کرد: سال بعد با همکاری استان‌های کرمان و خراسان رضوی برنامه کنترل بیولوژیک آفات پسته را به عنوان استان‌هایی که بیشترین تولید پسته را دارند پیگیری می‌کنیم تا کشاورزان بتوانند از جایگزین‌های دیگری برای این عوامل استفاده کنند.
انتهای پیام