جای خالی نوشت‌افزار ایرانی اسلامی در پیچ‌وخم پرورش هویت دانش‌آموزان

نوشت‌افزار ایرانی اسلامی می‌تواند کمک شایانی در ترویج این فرهنگ در میان کودکان و نوجوانان و هویت‌سازی برای آن‌ها داشته باشد، اما به‌نظر می‌رسد این ظرفیت در میان تولیدکنندگان داخلی مغفول مانده و جای خالی حمایت دولت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان این نوع نوشت‌افزارها نیز به‌شدت محسوس است.

به گزارش ایسنا، تابستان با همه کش‌وقوس‌هایی که داشت رو به اتمام است و ماه مهر از راه می‌رسد تا دانش‌آموزان را با درس و مدرسه همراه کند. می‌خواهم برای دخترانم لوازم‌التحریر تهیه کنم. ترجیح می‌دهم لوازم‌التحریری با طرح‌های ایرانی اسلامی بخرم که گامی در راستای تقویت فرهنگ این مرز و بوم برداشته باشم.

دست دخترکانم را در دست می‌گیرم و به چند مغازه نوشت‌افزار در خیابان‌های مختلف شهر می‌رویم اما دریغ از یک مغازه که نوشت‌افزاری با نقوش ایرانی اسلامی داشته باشد. تعجب می‌کنم چطور ظرفیتی که می‌تواند در راستای ترویج فرهنگ ایرانی اسلامی استفاده شود، تا این اندازه مغفول است!

راهم را به‌سوی نمایشگاه پاییزه واقع در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی استان قزوین کج می‌کنم، شاید در آنجا بتوانم نوشت‌افزارهایی با طرح‌های مورد نظرم بیابم. در غرفه‌های این نمایشگاه هم مانند مغازه‌های سطح شهر صرفاً طرح و نقش‌های انیمیشن‌های خارجی نظیر باربی، بتمن، مرد عنکبوتی، بن‌تن، باب اسفنجی و دختر کفشدوزکی را می‌بینم که حتی یکی دو طرح آن نیز بدآموزی دارند و شخصیت‌های کارتونی نیمه‌عریان هستند.

لزوم حمایت از تولیدکنندگان نوشت‌افزار ایرانی اسلامی

از نمایشگاه پاییزه هم ناامید می‌شوم، ترجیح می‌دهم به بازار سنتی قزوین بروم تا ببینم در بساط دست‌فروشانی که در شهریور ماه در حوالی بازار قزوین بساط نوشت‌افزار پهن می‌کنند، چه چیزی یافت می‌شود؟

از بساط چند دست‌فروش و چند مغازه که در کنار کالاهای دیگر، لوازم‌التحریر می‌فروشند، می‌گذرم و اثری از طرح‌های موردنظرم نمی‌بینم. وارد یک مغازه بزرگ پر از انواع نوشت‌افزار می‌شوم. انواع و اقسام لوازم‌التحریر در این مغازه پیدا می‌شود. ناگهان دخترم با شوق و هیجان می‌گوید مامان، عکس «فیل‌شاه» روی این دفتره! چشمانم برق می‌زند. جلوتر می‌روم و می‌بینم که در میان تنوع رنگ و جنس دفاتری با جلد شخصیت‌های انیمیشن‌های فرنگی، تعداد اندکی دفتر با طرح‌های ایرانی به چشم می‌خورد. خودم را معرفی می‌کنم و با فروشنده که مرد جوانی است، هم‌صحبت می‌شوم و می‌پرسم: استقبال از این طرح‌ها چطور است؟ جواب می‌دهد: حقیقتش را بخواهید استقبالی از این طرح‌ها نمی‌شود، هر دانش‌آموزی می‌آید سراغ دفاتر دیگر می‌رود، این چند طرح را هم برای نمونه آورده بودم که ببینم اگر مشتری دارد باز هم از این طرح‌ها بیاورم، اما از آوردن همین ۲۰۰ دفتر هم پشیمان شدم، چون طرفدار ندارند و روی دستم مانده‌اند، اگر دقت کرده باشید هیچ مغازه‌ای هم از این طرح‌ها را ندارد، چون این‌ها مشتری‌پسند نیستند.

می‌پرسم به‌نظرتان علت عدم استقبال از این طرح‌ها چیست؟ تأملی کرده و اظهار می‌کند: متأسفانه هیچ تبلیغی برای استفاده از این طرح‌ها نمی‌شود، هر چیزی برای اینکه در میان مردم طرفدار پیدا کند، نیاز به تبلیغ دارد، وقتی تبلیغی برای استفاده دانش‌آموزان از لوازم‌التحریر ایرانی اسلامی نمی‌شود، طبیعی است دانش‌آموزان هم شناختی از این طرح‌ها پیدا نخواهند کرد و سراغ این ها نمی‌آیند، اما اگر برای استفاده از لوازم‌التحریری که طرح و نقش شخصیت‌های انیمیشن‌های ایرانی روی آن‌هاست تبلیغ و فرهنگ‌سازی شود، دانش‌آموزان بیشتر به سراغ خرید آن‌ها می‌آیند.

وی ادامه می‌دهد: از سوی دیگر لازم است دولت از تولیدکنندگان این‌گونه طرح‌ها حمایت کند تا هم تولیدکننده ترغیب شود نوشت‌افزاری با این طرح‌ها تولید کند، هم مصرف‌کننده به‌دلیل جذابیت طرح‌ها، کیفیت مطلوب و قیمت مناسب مشتاق شود از این قبیل دفاتر با این طرح‌ها استفاده کند.

ایجاد بازار رقابتی بین نوشت‌افزارهای ایرانی اسلامی و دیگر طرح‌ها

به سراغ یکی دیگر از فروشندگان باسابقه نوشت‌افزار می‌روم تا نظرش را در این رابطه جویا شوم که دلیل عدم رغبت مردم به استفاده از نوشت‌افزارهای طرح ایرانی اسلامی چیست؟ سید محمد تقوی در گفت‌وگو با ایسنا می‌گوید: عمده‌ترین موضوع مطرح در حوزه لوازم‌التحریر ایرانی اسلامی این است که قیمت این کالاها بسیار بالاست و استقبال از آن‌ها کم است، عموم تولیدکنندگانی که روی جلد دفاترشان طرح‌های خاص ایرانی- اسلامی چاپ می‌کنند شرکت‌هایی هستند که تخصصی کار می‌کنند، یعنی شرکت‌هایی که دفاتر تخصصی تولید می‌کنند.

وی ادامه می‌دهد: دفاتر شرکتی عموماً گران‌تر هستند، اما برخی دفاتر به‌صورت کارگاهی تولید می‌شوند و برگه‌های آن‌ها از کیفیت پایین‌تری برخوردار است و از قضا مشتری بیشتری هم دارند، به همین خاطر در این دفاتر از طرح‌هایی استفاده می‌شود که بیشتر از آن‌ها استقبال ‌شود و شخصیت‌هایی روی جلد آن‌ها باشد که کودکان امروزی بیشتر با آن‌ها ارتباط برقرار کرده‌اند.

تقوی عنوان می‌کند: قیمت دفاتر کارخانه‌ای بسیار بالاتر از دفاتر کارگاهی است و چون رقابتی در بازار بین طرح‌های ایرانی اسلامی و طرح‌های دیگر وجود ندارد، به همین خاطر ترجیح کارگاه‌ها بر این است طرح‌هایی را تولید کنند که استقبال بیشتری از آن‌ها می‌شود.

وی بیان می‌کند: آنچه امسال در حوزه نوشت‌افزار در بازار دیده می‌شد این بود که افزایش قیمت کالاهای داخلی نسبت به کالاهای خارجی بسیار بیشتر بود، در حالی که کیفیت‌ها بعضاً مشابه بودند و حتی کالاهای خارجی کیفیت بالاتری هم داشتند. شرکت‌های خارجی روی شکل ظاهری کالاها خیلی کار می‌کنند و مخاطب‌شناسی دقیقی دارند، در حالی که شرکت‌های ایرانی این‌گونه نیستند و یک شرکت سال‌ها همان طرح‌های قدیمی را کار می‌کند و تنوع کاری و کیفیت محصول خود را ارتقاء نمی‌دهد، اما دائم قیمت کالایش را به بهانه بالا رفتن دلار افزایش می‌دهد.

دانش‌آموزان به‌دنبال داستان شخصیت‌های روی جلد دفتر می‌روند

در ادامه با یکی از دوستانم تماس می‌گیرم که می‌دانم هر سال برای فرزندانش به‌دنبال خرید نوشت‌افزاری با طرح‌های ایرانی اسلامی است، از او سؤال می‌کنم آیا توانسته طرح‌های موردنظرش را در بازار قزوین پیدا کند یا خیر؟ می‌گوید: سال‌های گذشته طرح‌هایی مانند دارا و سارا یا برخی شخصیت‌های انیمیشن مهارت‌های زندگی و پهلوانان روی دفاتر بودند که فرزندانم بسیار از این طرح‌ها استقبال می‌کردند اما امسال متأسفانه موفق نشدیم این طرح‌ها را در بازار قزوین بیابیم، البته شنیده‌ام در قم این قبیل نوشت‌افزارها زیاد هستند اما قیمت‌های بالایی دارند که تهیه آن‌ها در وسع همه نیست.

وی عنوان می‌کند: برای مثال چند سال پیش که دفاتری با طرح جلد داستان‌های خارجی چهار هزار تومان بود، دفاتری با طرح‌های ایرانی اسلامی بیشتر از ۱۵ هزار تومان بودند، این حجم از تفاوت قیمت باعث می‌شود بسیاری از خانواده‌ها علی‌رغم میل باطنی به سراغ دفاتر با طرح‌های خارجی بروند، همه ما با تهاجم فرهنگی مخالفیم اما لازم است دولت هم گام‌هایی در این زمینه بردارد و از تولیدکننده و مصرف‌کننده حمایت کند.

از او می‌پرسم به نظرش طرح‌های ایرانی برای دانش‌آموزان جذابیت دارند؟ پاسخ می‌دهد: ما بزرگترها در بسیاری از موارد تصور می‌کنیم بچه‌ها متوجه مسائل نیستند، در حالی که این‌گونه نیست و بچه‌های امروزی بسیار باهوش‌تر از نسل‌ گذشته هستند، کودکان و نوجوانان وقتی عکس روی جلد دفتر را ببینند، مشتاق می‌شوند به‌دنبال داستان زندگی آن شخصیت بروند، سپس از داستان زندگی او به نتیجه‌گیری‌هایی در ذهنشان می‌رسند و این نتایج را با دوستان و همسالان خود در میان می‌گذارند.

قهرمان‌پروری عنصر مغفول در تولیدات داخلی است

در ادامه تصمیم می‌گیرم به سراغ یک روانشناس بروم تا ببینیم چقدر اهمیت دارد جلد روی دفاتر دانش‌آموزان چه باشد و این نوشت‌افزارها تا چه اندازه می‌توانند در الگوسازی برای دانش‌آموزان مؤثر باشند؟ حسن محمدی، کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، در گفت‌وگو با ایسنا اظهار می‌کند: برای تغذیه فکر و اندیشه دانش‌آموزان پسر و دختر راهکارهای مجزایی وجود دارد، پسران علاقه‌مند به همسان‌سازی خود با یک اسطوره یا قهرمان هستند و تمایل دارند خودشان را با یک نماد قدرتمند و جذاب منطبق کنند، دختران به نسبت کمتر به این مدل علاقه‌مند هستند اما قرار گرفتن کنار یک مأمن قابل اعتماد یا یک آدم دانا را به‌عنوان نماد و الگو می‌پسندند.

وی ادامه می‌دهد: هر چقدر پسرها حتی در بازی‌های جمعی و گروهی رقابتی و تک‌محور هستند، دختران علاقه‌مند به کار جمعی و گروهی هستند، با این اوصاف ما در تولیدات خود برای هیچ یک از این علایق مصداقی نداریم و قهرمانی از اسطوره‌هایی که داشته‌ایم را به کودکانمان معرفی نکرده و خوراکی برای نسل نوجوان فراهم نکرده‌ایم، یعنی شخصیتی جهت همزاد پنداری برای کودکان نساخته‌ایم.

این روانشناس تأکید می‌کند: برای مثال شخصیت شهید عبدالرسول زرین را به‌عنوان بهترین تک‌تیرانداز در طول دوران دفاع مقدس در نظر بگیرید. این شهید جوان، بیشترین آمار تیراندازی موفق را در دوران دفاع مقدس داشته است. ما در تولیدات داخلی چقدر در شناساندن این قهرمان‌ تلاش کرده‌ایم؟ چقدر تلاش کرده‌ایم اعجوبه‌ای مثال‌زدنی مانند خلبان شهید خلعتبری را که از ستارگان درخشان دوران مقدس بود، به نسل آینده بشناسانیم؟ چقدر توانسته‌ایم در نوشت‌افزار داخلی، طرح اسطوره‌هایی مانند رستم را در ذهن دانش‌آموزان بگنجانیم؟

وی اظهار می‌کند: در درجه نخست لازم است کاغذهایی در این قبیل دفاتر استفاده شود که قیمت تمام شده آن‌ها به نحوی باشد که توان رقابت با تولیدات خارجی را داشته باشند. از سوی دیگر لازم است دولت جهت ترویج فرهنگ ایرانی اسلامی به تولیدکنندگان طرح‌های این‌چنینی یارانه ویژه‌ای اختصاص دهد تا بازتاب آن در روان کودکان و نسل‌های آتی بروز و ظهور کند.

محمدی خاطرنشان می‌کند: طرح روی جلد دفاتر موجب توجه و علاقه‌مندی کودکان به آن شخصیت می‌شود. نوشت‌افزارهایی با نقوش ایرانی اسلامی می‌توانند موجودات تخیلی غربی را که سنخیتی با دنیای واقعی ندارند از ذهن دانش‌آموزان پاک کرده یا آن‌ها را در ذهن کودکان و نوجوانان کمرنگ کنند. این اقلام تأثیر زیادی در تقویت هویت فرهنگی دانش‌آموزان دارد و نباید از این ظرفیت در راستای پیام‌رسانی صحیح تصویری غافل شد. 

به گزارش ایسنا، رهبر معظم انقلاب همواره تأکید ویژه‌ای به اصلاح سبک زندگی دارند. به این منظور باید از تمامی ظرفیت‌های آموزشی و تربیتی استفاده کرد. نوشت‌افزارهای ایرانی اسلامی تأثیر بسزایی در ترویج فرهنگ دینی و انقلابی در میان دانش‌آموزان به‌عنوان آینده‌سازان این مرز و بوم دارد و می‌توان از آن‌ به‌عنوان اقدامی در راستای مقابله با تهاجم فرهنگی یاد کرد. لازم است در فصل بازگشایی مدارس، به این نکته توجه ویژه‌ای شود، علی‌الخصوص در نمایشگاه‌ها و بازارچه‌ها که بسیاری از خانواده‌ها جهت تهیه نوشت‌افزار به آنجا مراجعه می‌کنند، غرفه‌هایی به این منظور در نظر گرفته شود. اگر ما نتوانیم شخصیت‌های اصیل دینی و ملی را در سنین کودکی و نوجوانی به دانش‌آموزان معرفی و قهرمان‌پروری کنیم، طبیعتاً این کار در سنین بزرگسالی پیچیده‌تر، دشوارتر و بسیار پرهزینه‌تر خواهد بود.

انتهای پیام

  • یکشنبه/ ۱۹ شهریور ۱۴۰۲ / ۰۹:۴۴
  • دسته‌بندی: قزوین
  • کد خبر: 1402061911619
  • خبرنگار : 50552